روان پرستاری
سال:1402 | دوره:11 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

1  مقدمه: شناسایی عوامل موثر بر گرایش به رفتارهای پرخطر امری مهم و ضروری است که می ­تواند در کاهش اقدام به این رفتارها مفید باشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش ­بینی­ کننده ­های اقدام به رفتار خودکشی با تاکید بر عوامل محافظت­ کننده و عوامل خطر  در بین زندانیان انجام شد. روش­ کار:  روش این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی می­باشد. جامعه آماری در این  پژوهش شامل زندانیان زندان مرکزی کرمانشاه (دیزل آباد) در 6 ماه نخست سال 1401 بود که به روش نمونه­گیری در دسترس 250 نفر که ملاک­های ورود به پژوهش حاضر را احراز و جهت پرکردن ابزارهای پژوهش اعلام آمادگی کردند انتخاب شدند و به پرسشنامه چند محوری بالینی میلون (MCMI)، مقیاس­چندبعدی­حمایت­اجتماعی ادراک شده (MSPSS)، مقیاس تاب­آوری (CD-RIS)، پرسشنامه رفتارهای خودکشی- تجدید نظر شده (SBQ-R) و مقیاس شخصیت مرزی (STB) پاسخ دادند. پس از گردآوری پرسشنامه­ها، داده‏های جمع­آوری شده با استفاده از آزمون رگرسیون چندگانه به روش همزمان تحلیل شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد علائم شخصیت مرزی (21/0P= ،496/0= β)، علائم اختلال ضداجتماعی (001/0P= ،144/0= β) و  تاب­آوری (005/0P= ،217/0- = β)  تبیین معناداری از رفتارهای خودکشی زندانیان ارائه می­کنند. افزون بر این، هیچ یک از مولفه­های حمایت اجتماعی تبیین معناداری از رفتارهای خودکشی زندانیان ارائه نمی­کنند. نتیجه­ گیری: براساس نتایج این پژوهش، اختلالات شخصیت مرزی و ضد اجتماعی و تاب­آوری می­توانند نقش محوری در اقدام به خودکشی ایفا کنند. از آنجایی که انجام مداخله های آموزشی و توان بخشی به موقع می تواند باعث صرفه جویی در وقت و هزینه های درمانی شود پیشنهاد می­شود پس از شناسایی زندانیان در معرض خطر اقدام به خودکشی این زندانیان از سایر زندانیان جدا شده و  در کلاس­ها و جلسات آموزشی و پرورشی با تاکید بر روان­درمانی مبتنی بر رفتاردرمانی دیالکتیکی  و روان­درمانی مبتنی بر ذهنی­سازی و آموزش­های مبتنی بر تاب­آوری که  دارای شواهد تجربی برای این اختلالات می­باشد با هدف پیشگیری از اقدام به خودکشی شرکت­ کنند.

1مقدمه: از آن جا که آسیب تروماتیک طناب نخاعی جسم و روان بیماران را درگیر می کند، بایستی در مدیریت مشکلات این گروه از بیماران، علاوه بر مداخلات دارویی و فیزیولوژیکی، مداخلات روان شناختی را نیز مورد توجه قرار داد پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر روایت درمانی گروهی بر انسجام روانی بیماران با آسیب تروماتیک طناب نخاعی صورت گرفت.  روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در 32 نفر از بیماران با آسیب تروماتیک طناب نخاعی مراجعه کننده به مرکز مشاوره بهزیستی شهر تبریز انجام گردید. نمونه ها در مرحله اولیه با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل جای دهی شدند. اعضای گروه آزمون، روایت درمانی گروهی را در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. پرسشنامه احساس انسجام فلنسبرگ، قبل و بلافاصله بعد از اتمام جلسات مداخله در هر دو گروه تکمیل شد. داده ها توسط آزمون تحلیل واریانس با اندازه های تکراری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین سنی بیماران در گروه آزمون 53/12±69/45 و در گروه کنترل، 98/12±63/44 سال بود. میانگین امتیاز انسجام روانی بیماران قبل از مداخله، بین گروه آزمون (52/14±06/73) و کنترل (10/10±56/78)، اختلاف معنی داری نداشت (05/0p). نتیجه گیری: روایت درمانی گروهی می تواند باعث افزایش انسجام روانی بیماران با آسیب تروماتیک طناب نخاعی شود. بنابراین به نظر می رسد روان پرستاران می توانند این روش را به عنوان یک مداخله مناسب در ارتقاء انسجام روانی این گروه از بیماران به کار بندند.

1مقدمه: بیماری سرطان می تواند با ایجاد تغییرات بدنی زمینه ساز شرم بدنی در بیماران شود که نیاز است این وضعیت مورد پژوهش قرار بگیرد. بنابراین پژوهش حاضر باهدف بررسی مدل روابط ساختاری ذهن آگاهی و خودشفقتی با شرم بدنی از طریق قدردانی از بدن در بیماران سرطانی انجام شد. روش کار: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بیماران مبتلابه سرطان و مراجعه کننده به کلینیک های درمانی شهر بندرعباس در سال 1401 بودند که 200 نفر به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای به کار گرفته شده، مقیاس شرم از تصویر بدن (BISS)، پرسشنامه مهارت های ذهن آگاهی کنتاکی (KIMS)، مقیاس شفقت خود (SCS) و مقیاس قدردانی از بدن (BAS) بود. داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS-26 و  Amos-23تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین قدردانی از بدن با میزان 0/426- با شرم بدنی رابطه وجود دارد. ذهن آگاهی و خودشفقتی به ترتیب با میزان 0/481 و 453/ 0 با قدردانی از بدن رابطه دارند. همچنین نتایج نشان داد که ذهن آگاهی و خودشفقتی به صورت مستقیم با میزان 0/276- و 0/411- و به صورت غیرمستقیم با میزان 0/205- و 0/193- با شرم بدنی رابطه دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که ذهن آگاهی و خودشفقتی می توانند با افزایش قدردانی از بدن در بیماران مبتلا به سرطان باعث کاهش شرم بدنی در آنان شوند. بنابراین یافته های به دست آمده اهمیت مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی و خودشفقتی را برای بهبود شرم بدنی در بیماران مبتلا به سررطان برجسته می سازد.

1مقدمه:  بیماران مبتلا به بتا تالاسمی ماژور با  چالش ها ی مختلفی در ابعاد جسمی و روانی اجتماعی مواجه هستند. نیاز به ظرفیت تاب آوری برای غلبه بر این چالش ها می تواند موثر باشد. شناسایی عامل های موثر بر تاب آوری می تواند به عنوان چارچوبی برای طراحی مداخلات پرستاری در نظر گرفته شود.  مطالعه حاضر با هدف  تعیین نقش میانجی امید در رابطه بین بهزیستی معنوی و تاب آوری در نوجوانان مبتلا به بتا تالاسمی ماژور انجام گرفت. روش کار: پژوهش حاضر به روش توصیفی-همبستگی انجام شد.  جامعه آماری پژوهش شامل نوجوانان 11 تا 21 ساله مبتلا به بتا تالاسمی ماژور مراجعه کننده به مراکز تالاسمی استان فارس در جنوب ایران در سال 1401 بودند کـه از بین آنها تعداد 288 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارتنداز: پرسشنامه بهزیستی معنوی پالوتزیان و الیسون (1982)،  پرسشنامه تاب آوری کانر-دیویدسون (2003) و پرسشنامه امید هرث (1992). برای تحلیل داده ها از آزمون های توصیفی، همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری در نرم افزار Spss-24 و نرم افزار Amos-24 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد همه شاخص های برازش در محـدوده پذیرش مدل قرار دارند. نتایج به دست آمده از مدل سازی معادلات ساختاری حاکی از اثر مثبت و معنادار بین بهزیستی معنوی به تاب آوری (78/2 t=، 25/0β=)،  بهزیستی معنوی  به امید (31/2 t=، 32/0β=)، و امید به تاب آوری (53/2 t=، 57/0β=) بود. در نهایت اثر غیر مستقیم بهزیستی معنوی به تاب آوری از طریق امید معنی دار بود (01/0p<، 052/0 = β). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود در برنامه های مراقبتی این بیماران به ارتقای سلامت معنوی  به عنوان ساز و کاری برای بهبود امید و تاب آوری  توجه بیشتری شود.

1مقدمه: درد مزمن از رایج ترین مشکلات طبی است که زندگی بیماران را در ابعاد زیستی، اجتماعی، حرفه ای و تحصیلی متأثر می سازد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان هیجان مدار بر حساسیت اضطرابی و فاجعه آمیزکردن درد در بیماران مبتلا به دردمزمن با ناگویی هیجانی انجام شد. روش: این پژوهش مطالعه تجربی با طرح پیش­آزمون، پس­آزمون و پیگیری، همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به درد مزمن شهر اصفهان در سال 1400 بود. نمونه­گیری با روش  نمونه گیری دردسترس و داوطلبانه و طی دو مرحله صورت گرفت. به این ترتیب تعداد 24 بیمار مبتلا به درد مزمن که در پرسش­نامه ناگویی هیجانی ترونتو (1994) نمرۀ بالای 60 دریافت کرده بودند، انتخاب و به طور تصادفی به گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند (12 = n). گروه آزمایش درمان آنلاین هیجان­مدار را به مدت 12 جلسه هفتگی دریافت کرده و گروه کنترل هیچ­گونه مداخله­ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده پژوهش شامل پرسش­نامه مقیاس فاجعه­آمیز کردن درد سالیوان (1995) و پرسش­نامه حساسیت اضطرابی تیلور وکاکس (1998) بود که در سه مرحلۀ پژوهش تکمیل شد. داده­های به ­دست آمده با روش آماری تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین های تعدیل شده متغیرهای حساسیت اضطرابی و فاجعه آمیز کردن درد در دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P). پس می توان نتیجه گرفت که درمان هیجان مدار بر حساسیت اضطرابی، فاجعه آمیز کردن درد در بیماران مبتلا به درد مزمن با ناگویی هیجانی اثربخش است(05/0>P). نتیجه گیری: با توجه به اثرگذاری درمان هیجان مدار بر متغیرهای پژوهش میتوان از این روش درمان برای بهبود بیماران مبتلا به درد  مزمن با ناگویی هیجانی سود جست.

1مقدمه: یکی از متغیرهای که به شدت با اضافه وزن ارتباط دارد، خوردن هیجانی است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تعارض­های دوپاره خود و خوردن هیجانی با میانجیگری شفقت به خود در زنان دچار اضافه وزن بود. روش کار: روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری را  زنان با دامنه سنی 20-50 سال دانشگاه­های سطح شهر تهران دچار اضافه وزن تشکیل می­دادند. تعداد 496 نفر به روش نمونه­گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس خوردن هیجانی (EES)، فرم کوتاه مقیاس شفقت به خود (SCS-SF) و پرسشنامه تعارض­های دوپاره ((FSCR بود. برای تحلیل داده­­ها از روش معادلات ساختاری در نرم­افزارهای SPSS نسخه 25 و AMOS نسخه 24 استفاده شد. یافته­ ها: نتایج بیانگر برازش مدل پیشنهادی پژوهش بود (06/0=RMSEA). نتایج نشان داد که مولفه­های خود مطمئن و خود متنفر اثر مستقیم معناداری بر خوردن هیجانی ندارند (05/0P). همچنین نتایج نشان داد که اثر مستقیم و غیر مستقیم خودناکافی بر خوردن هیجانی به ترتیب با اندازه اثرهای 24/0 و 24/0 معنادار است (05/0>P).  نتیجه­ گیری: در نظر گرفتن شفقت به خود با توجه به نقش تعارض­های دوپاره، می­تواند به تبیین خوردن هیجانی در زنان دچار اضافه وزن کمک کند.

1مقدمه: با توجه به آمار بالای کودکان مبتلا به اختلال اتیسم و مشکلات روانشناختی فراوان این گروه، مداخله جهت کاهش مشکلات روانشناختی آنان ضروری است. در نتیجه، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر اضطراب اجتماعی و رفتارهای خودآسیب رسان در کودکان مبتلا به اختلال اتیسم انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش پسران مبتلا به اختلال اتیسم مراجعه کننده به مراکز مشاوره و کار درمانی شهر اهواز در نیمه دوم سال 1400 بودند که از میان آنها 24 نفر پس از بررسی معیارهای ورود به مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی (هر گروه 12 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 45 دقیقه ای با روش بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری آموزش دید و گروه گواه در لیست انتظار برای آموزش ماند. داده ها با فرم اطلاعات دموگرافیک، سیاهه اضطراب اجتماعی کونور و همکاران (2000) و سیاهه خودآسیب رسانی سانسون و همکاران (1998) جمع آوری و با آزمون های کای اسکوئر و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS-23 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که گروه های آزمایش و گواه از نظر سن، پایه تحصیلی و مدت گذشته از اختلال اتیسم تفاوت معنی داری نداشتند (05/0P>). همچنین، بین گروه ها از نظر اضطراب اجتماعی و رفتارهای خودآسیب رسان تفاوت معنی داری وجود داشت. به عبارت دیگر، بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری باعث کاهش معنی دار اضطراب اجتماعی و رفتارهای خودآسیب رسان در کودکان مبتلا به اختلال اتیسم شد (001/0P<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، روانشناسان و درمانگران می توانند از روش بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری در کنار سایر روش های درمانی برای بهبود ویژگی های روانشناختی به ویژه کاهش اضطراب اجتماعی و رفتارهای خودآسیب رسان استفاده نمایند.

1مقدمه: اختلال مصرف مواد نه تنها زندگی فرد مصرف کننده را تحت­الشعاع قرار می­دهد؛ بلکه مشکلات و ناراحتی­های زیادی را برای خانواده و همسر معتادین ایجاد کرده و مشکلات زیادی را بر آن­ها ایجاد می­کند. از این رو، مطالعه حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی بسته توانمندسازی روان شناختی زنان همسر معتاد و بررسی اثر بخشی آن بر مسئولیت پذیری زناشویی و بهزیستی روانی انجام شد. روش کار: روش پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان دارای همسر معتاد به مت آمفتامین شهر تهران در سال 1401 بود که همسر آن­ها برای درمان، به مراکز درمانی مراجعه کرده بودند. 30 نفر اعضای نمونه به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند و با روش تصادفی به گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) اختصاص داده شدند. اعضای گروه آزمایش در 12 جلسه 90 دقیقه­ای شرکت کردند؛ اما اعضای گروه گواه مداخله­ای دریافت نکردند. برای گردآوری داده­ها از پرسشنامه مسئولیت پذیریAdams and Jones  (1997) و نسخه کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی Ryff (2006) استفاده شد. تحلیل داده­ها با نرم افزار SPSS. v21 و در سطح معناداری 05/0 از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره انجام شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد بسته توانمندسازی روان­شناختی بر بهبود نمره کلی مسئولیت­پذیری و زیرمقیاس­های تعهد شخصی و تعهد اخلاقی تأثیر دارد. علاوه بر این، تأثیر توانمندسازی روان­شناختی بر بهبود نمره کلی بهزیستی روانی و زیرمقیاس­های رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران و پذیرش خود  معنادار شده است. نتیجه­ گیری: با توجه به اینکه زندگی با همسر معتاد با پیامدهای روان­شناختی منفی برای زنان همراه است، توجه همه جانبه و جامع به توانمندسازی روان­شناختی این گروه از زنان و تقویت آن از طریق رویکردهایی همچون بسته توانمندسازی روان­شناختی پیشنهاد می­شود.

1مقدمه: برخی واکنش­های شناختی و هیجانی در افراد افسرده به عنوان پیش­بینی­کننده افسردگی مطرح شده است. لذا شناسایی، ارزیابی و درمان عواملی که می­توانند به این واکنش­های شناختی و هیجانی کمک کنند، ضروری است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی در بازیابی خاطرات سرگذشتی، اجتناب شناختی و تنظیم شناختی هیجان در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر در قالب یک طرح نیمه­آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. از بین افراد دارای اختلال افسردگی اساسی مراجعه کننده به کلینیک ژوان شهر تهران، با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس 40 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تخصیص یافتند. گروه آزمایش 8 جلسه مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی دریافت کردند، این در حالی بود که گروه کتترل مداخله خاصی دریافت نکرد. آزمون بازیابی خاطرات سرگذشتی ویلیامز و برودبنت، پرسشنامه اجتناب شناختی سکستون و دوگاس، پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران در مراحل پیش آزمون و پس آزمون بر روی دو گروه اجرا و یافته­های به دست آمده با استفاده از کوواریانس چند متغیره در SPSS-21 تحلیل شد. یافته ها: بین دو گروه آزمایش و کنترل در مؤلفه های بازیابی خاطرات سرگذشتی، اجتناب شناختی و تنظیم شناختی هیجان، در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد ((01/0>P)، بدین معنا که آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی به­طور معناداری در بهبود بازیابی خاطرات سرگذشتی (409/11=F، 002/0P=)، کاهش اجتناب شناختی (575/10=F، 003/0P=)، کاهش راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان (272/9=F، 010/0P=) و افزایش راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان (202/8=F، 025/0P=) در مرحله پس آزمون تاثیر دارد. نتیجه ­گیری: این یافته های مقدماتی از نقش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی در بهبود بازیابی خاطرات سرگذشتی، کاهش اجتناب شناختی، کاهش راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان و افزایش راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان حمایت می­کند. پیشنهاد می­شود که تحقیقات آینده به نقش MBCT در بهبود این مولفه ­ها در بیماران افسرده توجه بیشتری مبذول نمایند.