مهندسی بهداشت محیط
سال:1396 | دوره:4 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: هجوم ریز گردها به شمال غرب ایران از دهه اخیر به صورت تهدیدی جدی برای سلامت و اقتصاد مردم منطقه تبدیل شده است و خسارت جانی و مالی زیادی را ایجاد می کند. هدف از این تحقیق، کمی سازی میزان مرگ ومیر ناشی از ذرات معلق کمتر از 5.2 میکرون شهر بوکان در سال 1394 با استفاده از نرم افزارAirQ 2،2،3 می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی–تحلیلی در شهر بوکان انجام شد. سنجش غلظت ذرات 2.5 PM توسط دستگاه MP101M مانیتور بتامیرایی در طول سال 1394 به صورت 24 ساعته انجام شد و درمجموع داده های 321 روز توسط دستگاه ثابت سنجش آلودگی هوای شهر ثبت شده است. اطلاعات هواشناسی ازجمله سرعت و جهت باد و رطوبت نسبی از اداره هواشناسی اخذ گردید. نرم افزار با استفاده از داده های پردازش شده توسط اکسل، خطر نسبی، نرخ بروز پایه و جز منتسب را محاسبه نموده، نتیجه کار را به صورت مرگ ومیر نشان می دهد.یافته ها: بر اساس آمار ایستگاه سنجش آلودگی هوا بیشترین غلظت ساعتی 400.52 PM2.5میکروگرم بر مترمکعب ثبت شده و تعداد کل مرگ ناشی از تماس با 2.5 PM در سال94، 50 نفر بوده است.نتیجه گیری: تعداد مرگ ومیر ناشی از مواجه با آلاینده 2.5 PM در اثر هجوم ریز گردها، لزوم اقدامات فوری و اساسی را برای رفع مشکل گردوغبار، همچنین به کارگیری تمامی امکانات و رسانه های عمومی در راستای آموزش مردم در خصوص نحوه برخورد با این پدیده خطرناک را می طلبد.

زمینه و هدف: پالایشگاه ها یکی از منابع اصلی آلودگی محیط زیست هستند که آلاینده های متعددی ازجمله H2S به محیط وارد می کنند. بنابراین نحوه انتشار و فرایند کنترل آن از حیث رعایت استانداردهای زیست محیطی از مسائل مهم واحدهای صنعتی است. این تحقیق به منظور بررسی غلظت و نحوه پراکنش گاز H2S از کوره های زباله سوز واحدهای بازیافت گوگرد در یک پالایشگاه گازی واقع در منطقه عسلویه انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه غلظت آلاینده های منتشره از 2 دودکش کوره های زباله سوز و همچنین غلظت آلاینده H2S در 5 ایستگاه پایش محیطی در محدود پالایشگاه و اطراف آن طی چهارفصل از تابستان 1393 تا پایان بهار 1394 اندازه گیری شد. سپس میزان غلظت های محیطی و نحوه انتشار آلاینده H2S ناشی از عملکرد این کوره ها با استفاده از مدل AERMOD برای متوسط های زمانی یک ساعته و 8 ساعته به صورت فصلی در مقیاس 50×50 کیلومترمربعی شبیه سازی گردید و نتایج شبیه سازی شده با مقادیر اندازه گیری های میدانی مقایسه گردید و سپس ترازهای هم غلظت و نیز نواحی حساس در محیط GIS نمایش داده شد.یافته ها: بررسی غلظت های بیشینه نشان داد حداکثر غلظت در دوره زمانی یک ساعته رخ داده است. ارزیابی عملکرد مدل بر اساس آنالیز آماری با مقایسه غلظت های شبیه سازی شده H2S و مقادیر اندازه گیری شده میدانی انجام شد. نتایج نشان داد ضرایب همبستگی در فصول تابستان93، پاییز 93، زمستان 93 و بهار 94 به ترتیب 77.0، 89.0، 75.0 و 80.0 بوده است.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که روند تغییرات غلظت های اندازه گیری شده با روند تغییرات نتایج حاصل از اجرای مدل همخوانی داشته است. همچنین سهم صنایع همسایه نیز تعیین گردید. مقایسه حداکثر غلظت 8 ساعته با استانداردهای OSHA و NIOSH نشان داد که در کلیه موارد غلظت ها پایین تر از حد استاندارد بوده است.

زمینه و هدف: کادمیوم به عنوان یک فلز سنگین به دلیل سمیت بالا، آسیب های جدی بر سلامت انسان و اثرات تجمع زیستی آن در اکولوژی، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. در مطالعه حاضر، یک روش آسان و اقتصادی برای آماده سازی نانو کامپوزیت جدید مغناطیسی EDTA/ کیتوزان/ (MECT) TIO2 برای حذف گستره وسیعی از آلاینده ها به خصوص یون های کادمیوم (ІІ) از محلول آبی شرح داده شده است.مواد و روش ها: در این روش نانو کامپوزیت جدید مغناطیسی EDTA/ کیتوزان/ TIO2 تهیه و مورفولوژی، ساختار و ویژگی های آن توسط FE-SEM، EDXو XRD شناسایی و تاثیر پارامترهای مختلف نظیر pH، زمان تماس و غلظت اولیه کادمیوم در راندمان سیستم موردبررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاکی از آن است که نانو ذرات MECT با میانگین قطر کمتر از 40 نانومتر، بهترین عملکرد جذب کادمیوم را در pH بهینه 6-5 در مدت زمان 120 دقیقه داشته است. همچنین ایزوترم لانگمویر با ماکزیمم ظرفیت جذب 212.765mg/g ، بهترین مطابقت را با داده های آزمایشگاهی داشت. در انتها، قابلیت استفاده مجدد نانو کامپوزیت توسط احیاکننده Na2EDTA مورد آزمایش قرار گرفت و راندمان احیا در 5 سیکل جذب و واجذب، بالای 90% مشاهده شد.نتیجه گیری: نانو کامپوزیت مغناطیسی MECT به عنوان جاذبی دوستدار محیط زیست، اقتصادی و قابل بازیافت، پتانسیل بالایی در تصفیه فاضلاب مصنوعی حاوی کادمیوم دارد.

زمینه و هدف: امروزه فناوری پردازش مواد غذایی برای افزایش ماندگاری یا بهتر نمودن ظاهر، ترکیب، بافت، طعم، رنگ، بو و ارزش غذا رو به سوی استفاده از افزودنی های مواد غذایی آورده است. افزایش فراوان استفاده از رنگ های مصنوعی و مواد افزودنی علاوه تحریک اشتها و خوش طعمی غذا و بهبود شکل ظاهری آن و پنهان کردن نواقص ماده غذایی، ممکن است منجر به اثرات جانبی خطرناک احتمالی در مصرف کنندگان گردد. لذا هدف این مطالعه، بررسی کیفیت و فراوانی رنگ های مصنوعی مصرفی و غیرمجاز در مواد غذایی عرضه شده در شهرستان نظرآباد می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، شیرینی های خشک، جوجه کباب خام و سس جوجه کباب در قنادی ها، رستوران ها و اغذیه فروشی ها شهرستان نظرآباد ازنظر مقدار رنگ مصنوعی موردمطالعه گرفت. تعداد 25 نمونه از واحدهای موجود به صورت تصادفی بر اساس بیشترین احتمال وقوع نمونه گیری شد و به آزمایشگاه مواد غذایی انتقال یافت پس از استخراج رنگ احتمالی، مقدار رنگ موجود در نمونه ها با روش کروماتوگرافی مورد شناسایی قرار گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده 88 درصد نمونه ها حاوی رنگ های مصنوعی غیرمجاز و 12درصد نمونه ها حاوی رنگ های مصنوعی مجاز بودند. از این میزان 92.58 درصد از نمونه های شیرینی های خشک و 81.81 درصد از نمونه های جوجه کباب خام و سس جوجه کباب از رنگ های مصنوعی غیرمجاز استفاده کرده بودند. و 7.14 درصد از نمونه های شیرینی های خشک و 18.18 درصد از نمونه های جوجه کباب خام و سس جوجه کباب از رنگ های مصنوعی مجاز استفاده کردند.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که فراوانی استفاده از رنگ های مصرفی مصنوعی، می تواند ناشی از ضعف دانش بهداشتی و ایمنی فروشندگان مواد غذایی، قیمت پایین این رنگ های و دسترسی آسان می باشد.

زمینه و هدف: محصولات دارویی به ویژه آنتی بیوتیک ها ازجمله آلاینده های نوپدیدی می باشند که به دلیل خاصیت تجمعی، اثرات سوء مختلف و ایجاد مقاومت های دارویی، نگرانی های عمده ای را در کنترل محیط زیست ایجاد نموده اند. ازاین رو هدف این پژوهش، بررسی راندمان حذف مترونیدازول (MNZ) از محلول آبی با استفاده از فرایند نانو/ پرسولفات (nZVI/PS)، تعیین گردید.مواد و روش ها: این مطالعه تجربی در مقیاس آزمایشگاهی و در سیستم بسته انجام گرفت. در این مطالعه تاثیر فاکتورهایی مثل pH محلول (3-11)، زمان واکنش (5-150 دقیقه)، دوز نانوذره (0.025-2 گرم در لیتر)، غلظت پرسولفات (0.1- 3.33 میلی مول) و غلظت اولیه مترونیدازول (1-120 میلی گرم در لیتر) بر روی راندمان حذف موردمطالعه قرار گرفتند. سنجش میزان مترونیدازول با استفاده از دستگاه HPLC صورت گرفت.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که در pH بهینه 3 بیشترین راندمان حذف مترونیدازول به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که در زمان تماس 30 دقیقه و غلظت اولیه آنتی بیوتیک مترونیدازول 25 میلی گرم در لیتر راندمان حذف برابر 90.3 درصد می باشد. دوز بهینه و اقتصادی کاتالیست برابر با 0.5 گرم در لیتر و پرسولفات نیز برابر با 1.85 میلی مول به دست آمد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه کارایی قابل قبول فرآیند نانو/پرسولفات در تجزیه آنتی بیوتیک مترونیدازول را نشان دادند و افزایش راندمان 62.4 درصدی تائید کننده تاثیر خوب نانو ذرات آهن صفر ظرفیتی بر فعال سازی پرسولفات می باشد.

زمینه و هدف: شنا یکی از ورزش ها و سرگرمی های بسیار مناسب و لذت بخش برای کلیه ی افراد در سنین مختلف، به ویژه در فصل گرما محسوب می شود. توجه به مسائل و جوانب بهداشتی استخرهای شنا برای تامین سلامت و رفاه افراد شناگر بسیار مهم است. لذا در این تحقیق ارتباط ظرفیت و مساحت استخر با میزان آلودگی میکروبی و هتروتروف ها موردبررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: پژوهش حاضر، پژوهشی کاربردی و از دسته مطالعات توصیفی- تحلیلی، پیمایشی و همبستگی هست که به صورت مقطعی انجام گرفت. در اجرای این طرح 35 استخر موجود در شهر کرج موردمطالعه قرار گرفت. بدین منظور نمونه برداری هرماه یک نمونه به مدت 9 ماه از استخرهای شنا صورت گرفت و سنجش کدورت، pH، کلر باقیمانده آزاد در هنگام نمونه برداری و آزمایش کلیفرم ها و شمارش هتروتروفها در آزمایشگاه آب و فاضلاب صورت گرفت. درنهایت اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون همبستگی پیرسان مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.یافته ها: از مجموع 315 مورد آزمایش کلیفرم، 90.2 درصد پاک گزارش گردید. از مجموع 315 مورد آزمایش HPCمیزان 99.7 درصد در محدوده پاک به دست آمد. حداقل HPC گزارش شده صفر، حداکثر 250 با میانگین 11.18 و انحراف معیار 26.698 هست. با استفاده از آزمون همبستگی پیرسان بین باکتری های هتروتروف با کدورت آب و مساحت به شناگر نیز ارتباط معنی داری وجود داشته است. در این مطالعه بین آلودگی آب استخرشنا با مساحت استخر ارتباط معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، رعایت آیین نامه مقررات بهداشتی استخر و مسائل فنی می تواند در کاهش آلودگی میکروبی و هتروتروف ها موثر باشد.

زمینه و هدف: تخلیه فسفر به آب های سطحی منجر به رشد بیش ازحد جلبک و گیاهان آبزی شده و درنتیجه یوتریفیکاسیون رودخانه و دریاچه را به دنبال دارد. ازاین رو حذف این ماده به منظور جلوگیری نمودن از مغذی شدن منابع آب های سطحی اهمیت یافته است. هدف از این مطالعه استفاده از جاذب کربن فعال مغناطیسی در حذف فسفات در محیط های آبی آلوده است.روش کار: در این تحقیق تاثیر عوامل موثر در این فرآیند از قبیل pH، غلظت اولیه فسفات، دوز جاذب و مدت زمان در حذف فسفات از محلول های سنتتیک در سیستم ناپیوسته بررسی گردید.یافته ها: نتایج نشان دادند که با افزایش غلظت اولیه فسفات، و همچنین افزایش دوز جاذب کربن فعال مغناطیسی و زمان تماس و pH تا 7، کارایی فرآیند به طور چشمگیری افزایش یافت. به طوری که حذف فسفات از محلول در غلظت 5 میلی گرم بر لیتر، تحت شرایط 7pH=، دوز جاذب 0.8 گرم بر لیتر و زمان تماس 30 دقیقه تا 98.70 درصد افزایش یافت.نتیجه گیری: کارایی بالای 98 درصدی فرآیند جذب در این مطالعه نشان داد که کربن فعال مغناطیسی قابلیت خوبی در حذف فسفات دارد و می تواند به عنوان یک روش پیشنهادی مناسب و نوین جهت حذف فسفات از محیط های آبی مورداستفاده قرار گیرد.

سابقه و هدف: آموکسی سیلین پرمصرف ترین آنتی بیوتیکی است که به دلیل ایجاد مقاومت در باکتری ها موردتوجه خاصی قرارگرفته است. این ترکیب از مسیرهای مختلفی مانند دفع مستقیم فاضلاب و زائدات پزشکی، دامپزشکی و صنعت می تواند، وارد محیط های آبی شود. هدف از این مطالعه، حذف آموکسی سیلین به وسیله فرآیند الکتروفنتون با استفاده از گرافیت فلت اصلاح شده و نانو ذرات Fe3O4 از محلول های آبی بود.مواد و روش ها: نانو ذرات Fe3O4 به وسیله روش هم ترسیبی شیمیایی سنتز شد. گرافیت فلت نیز به منظور اجتناب از هوادهی، اصلاح شد. مشخصات ساختاری و فیزیکی نانوکاتالیست و گرافیت فلت اصلاح شده با تکنیک های SEM،EDS و BET آنالیز شد. بعد از بهینه سازی دو متغیر pH و زمان، پارامتر های شدت جریان، غلظت آموکسی سیلین، دوز کاتالیست و فاصله بین الکترودها با استفاده از نرم افزار Design Expert 7 طراحی و با استفاده از روش سطح پاسخ بهینه سازی گردید.یافته ها: اصلاح گرافیت فلت منجر به افزایش سطح موثرآن از 0.89 به 1.92 m2/g شد. حداکثر میزان حذف آموکسی سیلین (97.11 درصد)، در PH=3، زمان 60 دقیقه، شدت جریان 180 mA، غلظت آموکسی سیلین 20mg/L، غلظت کاتالیست 1g/L و فاصله بین الکترودها 2cm به دست آمد.استنتاج: نتایج این مطالعه نشان داد، فرایند الکتروفنتون با نانو ذرات Fe3O4 و گرافیت اصلاح شده، بدون هوادهی خارجی یک فرایند موثر در حذف آموکسی سیلین است.