روانشناسی تحولی
سال:1402 | دوره:20 | شماره:77 |تعداد مقالات:8

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌ای استحکام من در رابطه بین تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی و نشانه‌های وسواس بی‌اختیاری رابطه‌ای بود. جامعه آماری شامل دانشجویان کلیه مقاطع دانشکده‌های دانشگاه تهران، و حجم گروه نمونه مشتمل بر 430 دانشجو (324 زن، 106مرد) بود که مقیاس استحکام من (بشارت، 2017)، مقیاس تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی (کارلتون و دیگران، 2007) و سیاهه وسواس بی‌اختیاری رابطه‌ای (دورون و دیگران، 2012) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر مدل فرضی، برازش خوبی با داده‌های پژوهش نشان داد. همچنین همبستگی مثبت معناداری بین تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی و نشانه‌های اختلال وسواس بی‌اختیاری رابطه‌ای و همبستگی منفی معناداری بین استحکام من و وسواس بی‌اختیاری رابطه‌ای بود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی و استحکام من، شدت نشانه‌های اختلال وسواس بی‌اختیاری رابطه‌ای را پیش‌بینی می‌کنند و استحکام من، واسطه ارتباط بین تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی و شدت نشانه‌های اختلال وسواس بی‌اختیاری رابطه‌ای است. در نتیجه در نظر گرفتن این متغیرها در فرایندهای پیشگیری، تشخیص و درمان اختلال وسواس بی‌اختیاری رابطه‌ای دارای اهمیت است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته دانش‌آموزان دختر مهاجر افغانستانی با تأکید بر سرمایه‌‌های تحولی درونی بود. روش پژوهش پدیدارشناسی توصیفی بود و جمعیت شرکت‌کنندگان شامل 20 دانش‌آموز دختر مهاجر افغانستانی متوسطه دوم ساکن شهر مشهد و حاشیه‌های آن به روش گلوله‌برفی مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. هر مصاحبه حدود 30 دقیقه به طول انجامید. سپس پاسخ‌ها با روش هفت مرحله‌ای کلایزی تحلیل شدند. بافته‌‌ها حاکی از 4 مضمون اصلی سرمایه‌‌های تحولی درونی شامل منابع هویت مثبت، توانمندی‌های اجتماعی، پایبندی به ارزش‌های اخلاقی و در جست‌و‌جوی آموختن بود. در مجموع یافته‌ها بیانگر آن است که دختران دانش‌آموز افغانستانی دارای سرمایه‌های درونی مناسبی بودند. تحصیل در مدرسه، حمایت والدین برای ادامه تحصیل، داشتن ارزش‌های اخلاقی جامعه‌پسند، انگیزش پیشرفت و تلاش برای ساختن آینده‌ای بهتر، مشخصه دختران افغانستانی امروز است.

هدف این پژوهش تعیین رابطۀ بین ذهن‌سازی و تجربۀ سوگ در زمان همه‌گیری کووید 19 بود. روش این پژوهش همبستگی بود و برای این منظور 200 نفر از زنان و مردان نوجوان، بزرگسال و میانسال ایرانی که در طی دوران همه‌گیری، یکی از اعضای خانواده یا آشنایان خود را ازدست‌داده بودند، به روش نمونه‌برداری دردسترس انتخاب شده و پرسش‌نامه‌های تجربۀ سوگ (مهدی‌پور، شهیدی، روشن و دهقانی، 2009) و کنش تأملی (فوناگی، لویتن، مولتون - پرکینز، لی، وارن، هاوارد و دیگران، 2016) را تکمیل کردند. تحلیل داده‌ها از طریق محاسبۀ همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین بعد قطعیت کنش تأملی و تجربۀ سوگ رابطۀ معنادار و مثبت وجود دارد. بین بعد عدم‌قطعیت و تجربۀ سوگ نیز رابطۀ معنادار و منفی وجود داشت. رابطۀ بین بعد قطعیت و تجربۀ سوگ، و رابطۀ بین بعد عدم‌قطعیت و تجربۀ سوگ به سن و جنس بستگی نداشت. باتوجه‌ به یافته‌های پژوهش می‌توان گفت ظرفیت ذهنی‌سازی در هنگام تجربۀ سوگ به‌عنوان یک عامل حمایت‌کننده و محافظت‌کننده عمل کند و در نتیجه توصیه می‌شود از ذهن‌سازی در طراحی رویکردهای مداخله‌ای مناسب در تجربۀ سوگ استفاده شود.

این پژوهش با هدف آزمون تعیین نقش واسطه‌ای تاب‌آوری روان‌شناختی در رابطه بین ارزیابی‌های شناختی و راهبردهای مقابله شناختی با رفتارهای سلامت و بهزیستی هیجانی بود روش این پژوهش همبستگی بود و برای این منظور از طریق روش نمونه‌برداری در دسترس 500 دانشجو (250 پسر و 250 دختر) انتخاب شدند و به پرسشنامه نظم‌جویی شناختی هیجان (گارنفسکی، کرایج و اسپیناون، 2001)، مقیاس ارزیابی تنیدگی (رویلی، رویسچ، جاریکا و واگن، 2005)، مقیاس تاب‌آوری نوجوان (اُشیو، ناکایا، کانیکو و ناگامنی، 2002)، نیمرخ سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت (والکر، سیچریست و پندر، 1995) و فهرست عواطف مثبت و منفی (واتسون، کلارک و تلگن، 1988) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که مدل مفروض واسطه‌مندی کامل تاب‌آوری روان‌شناختی در رابطه ارزیابی‌های شناختی و راهبردهای مقابله شناختی با رفتارهای سلامت و بهزیستی هیجانی در دانشجویان با داده‌ها برازندگی مطلوبی داشت. نتایج تخصیص جنسی روابط در مدل مفروض بر حسب مقادیر کواریانس‌های ساختاری، وزن‌های ساختاری و وزن‌های اندازه‌گیری در دانشجویان زن و مر هم‌ارز بودند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در بین دانشجویان بخشی از پراکندگی مشترک دوایر مفهومی ارزیابی‌های شناختی و راهبردهای مقابله با رفتارهای سلامت و بهزیستی هیجانی از طریق تاب‌آوری قابل تبیین است.

هدف پژوهش حاضر شناسایی نقش واسطه‌ای راهبردهای مدیریت زندگی در رابطه بین پدیدآورندگی-راکدماندگی، با بهزیستی فاعلی در دوره میانسالی بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی و جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه‌ میانسالان ساکن شهر کرمانشاه بود که از بین آنها 200 نفر (127 مرد و 73 زن) با روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب و به چهار ابزار مقیاس بهزیستی ذهنی (کانتریل ، 1965)، پدیدآورندگی لویولا (مک آدامز و دی سانت آوبین، 1992)، مقیاس راکد‌‌‌ماندگی (برادلی، 1997) و راهبردهای مدیریت زندگی (بالتس و دیگران، 1999) پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که پدیدآورندگی-راکدماندگی از طریق راهبردهای مدیریت زندگی با بهزیستی ذهنی رابطه دارد.بطور کلی افراد پدیدآورنده‌ای که از راهبردهای مدیریت زندگی استفاده می‌کنند در میانسالی از بهزیستی ذهنی بیشتری برخوردارند.همچنین افرادی که راکدماندگی در دوران میانسالی را تجربه میکنند کمتر از راهبردهای مدیریت استفاده میکنند که باعث کاهش بهزیستی ذهنی میشود.در نتیجه، با توجه به اهمیت بهزیستی ذهنی در میانسالان، روان‌شناسان می‌توانند با تکیه بر دو متغیر پدیدآورندگی_راکدماندگی و راهبردهای مدیریت زندگی و تلاش برای بهبود و اصلاح آنها در میانسالان و انجام مداخلات و درمان‌ها در جامعه ، گامی در جهت افزایش کیفیت این دوران بردارند.

هدف این پژوهش تعیین سبک‌های مقابله‌ای والدین با هیجان‌های منفی کودکان با توجه به نقش واسطه‌ای نظم‌جویی هیجان در والدین دارای فرزند در خودمانیم بود. این پژوهش از نوع توصیفی، از نوع همبستگی بود و جامعه آماری والدین دانش‌آموزان دارای اختلال درخودماندگی در مدارس کودکان استثنایی شهر بندرعباس در سال تحصیلی 1400-1401 بود که 300 نفر تخمین زده شد. با توجه به محدود بودن جامعه در دسترس تمام والدین به‌عنوان نمونه در نظر گرفته شدند که از این تعداد 250 نفر در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای پژوهش شامل سیاهه سرشت و منش (کلونینجر، 1986)؛ مقیاس مشکلات در نظم‌جویی هیجانی (گراتز و روئمر، 2004) و ‌مقیاس سبک‌های مقابله با هیجانات منفی کودکان (فابس، آیزنبرگ و برونزوایگ، 1990) پاسخ دادند. یافته‌ها نشان داد منش همکاری و خود راهبری، تبیین‌کننده مثبت نظم‌جویی هیجانی در والدین دارای فرزند درخودمانده است. سرشت آسیب‌پرهیزی و پشتکار تبیین‌کننده‌های منفی نظم‌جویی هیجانی و سرشت پاداش وابسته تبیین‌کننده مثبت نظمجویی هیجانی و همچنین منش خود فرا‌روی تبیین‌کننده مثبت سبک‌های برخورد حمایتی و غیرحمایتی و سرشت آسیب‌پرهیزی تبیین‌کننده منفی سبک‌های حمایتی بود. سرشت پاداش وابسته تبیین‌کننده منفی سبک‌های غیر حمایتی و سرشت پشتکار نیز تبیین‌کننده مثبت سبک‌های غیر حمایتی بود. هیچ‌یک از مسیرهای واسطه‌ای معنی‌دار نبودند. به طور کلی می‌توان گفت ویژگی‌های سرشت و منش والدین می‌توانند تبیین‌کننده سبک‌های مقابله با هیجان‌های منفی والدین و همچنین نظم‌جویی هیجان آنها باشند که هر دو نقش مهمی در اجتماعی شدن هیجانی فرزندان دارند.

هدف این پژوهش واکاوی تنیدگی ادراک‌شده فرزندان نوجوان دختر طلاق بود. این پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی و جامعه‌ی پژوهش، 17دختر زیر 18 سال بود که براساس نمونه‌ برداری هدفمند به‌منظور انجام مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انتخاب شدند و تا رسیدن به اشباع، جمع‌آوری داده‌ها ادامه پیدا کرد. به منظور تحلیل داده‌ها از روش کلایزی استفاده شد. تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی 3 مضمون اصلی و 53 مضمون فرعی شد. نتایج پژوهش نشان داد منابع تنیدگی‌زا، راهبردهای مقابله‌ای مثبت و منفی و پیامدهای تنیدگی بالا در دختران به عنوان سه مضمون اصلی دارای طیف گوناگونی هستند. بنابراین طلاق ضمن برهم‌زدن تعادل روانی-عواطفی افراد خانواده موجب بروز تنیدگی‌هایی درباره زندگی آینده افراد می‌شود. به گونه‌ای که راهبردها و پیامدهای منفی می‌تواند آینده آنان را تحت الشعاع قرار دهد و سلامت جسمانی و روانی‌شان را به مخاطره اندازد. بنابراین لزوم مداخله‌های حمایتی مشاوره‌ای برای این طیف احساس می‌شود.

هدف این پژوهش بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس ذهن‌آگاهی بین‌فردی بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی افراد شهر تهران مراجعه کننده به بیمارستان رسول اکرم (ص) در مهر و آبان سال 1401 بود. 321 نفر به روش نمونه‌برداری در دسترس انتخاب و به مقیاس‌های ذهن‌آگاهی بین‌فردی (پراتچر و دیگران، 2019) ، همدلی اساسی (فارینگتون، 2006) و پریشانی روان‌شناختی کسلر (کسلر و دیگران ،2002) پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از روش همسانی درونی به شیوه آلفای کرونباخ و برای روایی سازه از تحلیل‌ عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد ضریب آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس 87/0 و برای زیرمولفه‌های حضور، آگاهی نسبت به خود و دیگری، پذیرش غیرقضاوتی و غیرواکنشی بودن به ترتیب 69/0، 83/0، 69/0 و 72/0 بود. مقیاس ذهن‌آگاهی بین فردی همبستگی مثبت معناداری را با مقیاس همدلی اساسی (0.429) و همبستگی منفی را با پریشانی روان شناختی (0.356-) نشان داد. بر اساس نتایج به دست آمده ذهن‌آگاهی بین‌فردی می‌تواند پیامدهای رابطه‌ی مثبتی را در تعاملات بین‌فردی داشته باشد. به طور کلی نسخه ایرانی مقیاس ذهن‌آگاهی بین‌فردی ساختار 4 عاملی و پایایی و روایی مناسبی را نشان داد و در پژوهش‌های مختلف می‌توان از آن استفاده کرد