فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان
سال:1394 | دوره:3 | شماره:1 |تعداد مقالات:6

لیپید ریزجلبک ها به عنوان یک ماده اولیه برای تولید سوخت زیستی مورد استفاده قرار می گیرد. محتوای لیپید به گونه ریزجلبک ها و شرایط کشت آن ها بستگی دارد. در این پژوهش تغییرات محتوای لیپید کل ریزجلبک سبز Chlorella sp. تحت تنش فقدان نیتروژن در مدت زمان 4، 8 و 12 روز به منظور تولید سوخت زیستی مورد بررسی قرار گرفت. ریزجلبک ابتدا در محیط کشت زایندر مثبت کشت داده شد، سپس در زمان نیمه فاز لگاریتمی رشد، زیست توده ها برداشت و به محیط کشت زایندر منفی منتقل شدند. محتوای لیپید کل پس از استخراج با محلول کلروفرم/ متانول (به نسبت 2:1) بر حسب درصد محاسبه شد. تری اسیل گلیسرول مورد استفاده در تولید سوخت زیستی به طور کیفی توسط کروماتوگرافی لایه نازک جداسازی شد. نتایج نشان داد که محتوای لیپید کل تحت تنش فقدان نیتروژن در مدت زمان 4، 8 و 12 روز در مقایسه با محتوای لیپید کل شاهد به صورت معنی داری افزایش یافت (P£0.05)، که این افزایش به طور میانگین نسبت به شاهد %23.46 بود. همچنین با توجه به نتیجه کروماتوگرافی لایه نازک، تری اسیل گلیسرول در ریزجلبک های تحت تنش تجمع یافت. بر اساس نتایج این مطالعه، تنش فقدان نیتروژن همراه با گذشت زمان می تواند باعث افزایش محتوای لیپید کل ریزجلبک سبز Chlorella sp. شود.

به دلیل شباهت های ظاهری بسیار زیادی که بین گونه های کرم های کم تار دیده می شود، شناسایی، توصیف و افتراق این دو از یکدیگر به منظور آگاهی از دینامیک جمعیت کرم های کم تار آبزی و یا انجام مطالعات تبارشناسی مولکولی ضروری به نظر می رسد. هدف این مطالعه ارائه یک کلید شناسایی و روش تشخیص دو گونه جنس Limnodrilus در سطح تالاب انزلی است. با مقایسه صفات کلیدی برای شناسایی و تفکیک این دو گونه، مشخص شد که غلاف تناسلی در Limnodrilus hoffmeisteri کوتاه تر و ضخیم تر از Limnodrilus claparedianus است. آنالیز آماری داده ها نشان داد که این ویژگی در دو گونه مورد بررسی دارای تفاوت معناداری است (P<0.05) و میانگین طول این غلاف در L. hoffmeisteri و L. claparedianus به ترتیب 91.63±695.31 و 198.31±1117.06 میکرومتر بود. میانگین طول دندانه بالایی و دندانه پایینی در گونه L. claparedianus به ترتیب 1.82±9.74 و 0.91±6.68 و در گونه L. hoffmeisteri به ترتیب 2.07±7.5 و 1.29±5.64 میکرومتر اندازه گیری شد. با وجود این که در مشاهدات ظاهری دندانه بالایی سیتای گونه L. claparedianus نسبت به گونه L. hoffmeisteri بلندتر به نظر می رسد اما تفاوت معناداری بین این دو میانگین طولی در دو گونه دیده نشد.

مطالعه حاضر با هدف بررسی آسیب شناسی بافت آبشش ماهی گورخری (Danio rerio) متعاقب رویارویی با نانوذرات دی اکسید تیتانیوم ترکیب شده با فلز نیکل انجام شده است. بدین منظور از 200 قطعه ماهی با متوسط وزن 1.5 گرم و طول 2 سانتی متر استفاده شد. ماهیان به مدت 96 ساعت در معرض چهار غلظت غیرکشنده نانوذرات دی اکسید تیتانیوم ترکیب شده با نیکل (شامل 1، 10، 32 و 100 میلی گرم در لیتر) به همراه گروه شاهد (فاقد هرگونه ماده شیمیایی) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که پس از مواجهه با نانوذرات دی اکسید تیتانیوم ترکیب شده با نیکل عوارضی همچون خمیدگی تیغه های ثانویه، هیپرتروفی تیغه های ثانویه، افزایش ترشح موکوس، افزایش به هم چسبیدگی لاملاهای ثانویه، هیپرپلاژی و در نهایت افزایش نکروز رخ داد. اگرچه تغییرات آسیب شناسی بافتی مشاهده شده در تمامی گروه ها وجود داشت، اما شدت این تغییرات با افزایش غلظت نانوذرات دی اکسید تیتانیوم ترکیب شده با نیکل افزایش یافت. همچنین نتایج آنالیز آماری نیز نشان داد که میزان تغییرات در قطر لاملای اولیه، طول لاملای ثانویه و قطر لاملای ثانویه در مقایسه با گروه شاهد، اختلاف معنی دار داشت (P<0.05). نتایج مطالعه حاضر نشان داد که این نانوماده می تواند اثرات قابل توجهی بر بافت آبشش ماهی داشته باشد.

این مطالعه با هدف بررسی اثرات سطوح مختلف سین بیوتیک بایومین ایمبو در جیره بر عملکرد رشد و بهره وری غذایی، بازماندگی، فعالیت آنزیم های گوارشی و برخی از پارامترهای ایمنی موکوس بچه ماهیان سوروم انجام شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملا تصادفی در قالب 1 گروه شاهد (0 گرم سین بیوتیک) و 5 تیمار آزمایشی، شامل سطوح 0.5، 1، 1.5، 2 و 2.5 گرم سین بیوتیک در هر کیلوگرم جیره، هر گروه با 3 تکرار و هر تکرار حاوی 15 قطعه بچه ماهی، به مدت 60 روز انجام شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که افزودن بیش از یک گرم سین بیوتیک در هر کیلوگرم جیره تاثیر معناداری بر پارامترهای رشد و بهره وری غذایی داشت (P<0.05). ماهیان تغذیه شده با مکمل غذایی بایومین ایمبو تغییرات معنی داری را در پارامترهای ایمنی غیراختصاصی موکوس پوست شامل لیزویم، پروتئین کل و فسفاتاز قلیایی نشان دادند (P<0.05). نتایج بررسی آنزیم های گوارشی نشان داد که به جز سطح 0.5 گرم سین بیوتیک، در سایر تیمارها فعالیت اختصاصی آنزیم پروتئاز، لیپاز، فسفاتاز و آمیلاز قلیایی افزایش یافت (P<0.05)، به طوری که بالاترین سطح آنزیم پروتئاز، لیپاز، فسفاتاز و آمیلاز قلیایی به ترتیب در گروه های تغذیه شده با سطح 1.5، 2، 2.5 و 2.5 گرم سین بیوتیک بایومین ایمبو مشاهده شد (P<0.05). بنابراین نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که استفاده از سین بیوتیک بایومین ایمبو تاثیرات سودمندی بر متابولیسم و رشد ماهی سوروم داشته و همچنین باعث افزایش سطح ایمنی بچه ماهیان شده است که قدرت بقای این بچه ماهیان را افزایش می دهد و در مجموع سطح 2 گرم سین بیوتیک بایومین ایمبو در جیره غذایی این گونه پیشنهاد می شود.

جهت بررسی غلظت کشندگی و اثرات نفروتوکسیک مخاط شقایق دریایی Stichodactyla sp.، از ماهی گورخری Danio rerio به عنوان مدل استفاده شد. شقایق فرشی از نواحی جزرومدی جزیره هرمز جمع آوری و پس از انجماد در تانک نیتروژن (دمای -160oC) به آزمایشگاه منتقل و مخاط صفحه دهانی آن جداسازی شد. غلظت کشندگی (LC5096h ) مخاط برای ماهی گورخری 175.03 میلی گرم در لیتر به دست آمد. سه غلظت (250، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) از مخاط تهیه و به آکواریوم های ماهی گورخری اضافه شد. سپس تغییرات بافتی کلیه در ماهیان تیمار شده بعد از تهیه لام و رنگ آمیزی، با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی شد. در غلظت 1000 میلی گرم در لیتر، ماهیان در کم تر از 2 ساعت تلف شد و آسیب های بافتی از جمله پرخونی، اتساع و نکروز کلاف گلومرولی و کاهش فضای بومن، تورم مویرگ های گلومرولی و ورود مایعات درون توبولی به فضای بینابینی دیده شد. ولی در دو غلظت 250 و 500 میلی گرم در لیتر مرگ و میری رخ نداد و کمی افزایش حجم در کلاف گلومرولی مشاهده شد. نتایج نشان داد که مخاط این شقایق دریایی با آسیب رساندن به نفرون ها باعث مرگ ماهی گورخری می شد، همچنین میزان و شدت این آسیب ها با افزایش غلظت مخاط، بیش تر می شد.

اگرچه نشانگرهای پرتوانی در پستانداران به خوبی شناخته شده اند، اما هنوز دانش ما در مورد این نشانگرها در ماهیان و دیگر آبزیان اندک است. در این راستا، بیان ژن های oct4، nanog، klf4، lin28، c-myc و sox2 که به عنوان هسته مرکزی پرتوانی در موجودات مختلف گزارش شده اند، در مراحل مختلف تکوین جنینی ماهی گورخری، شامل مراحل مورولا (71 درجه ساعت)، بلاستولای میانی (105.5 درجه ساعت)، گاسترولا (310 درجه ساعت) و سگمنتاسیون (684 درجه ساعت)، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی بیان کمی ژن با استفاده از تکنیک Real Time PCR نشان داد که در بلاستولای میانی ژن های lin28، klf4 بیش ترین بیان معنی دار و ژن های oct4، c-myc بیش ترین بیان غیرمعنی دار را داشتند. علاوه بر این، ژن sox2، که به عنوان یکی از عوامل پرتوانی در موش و انسان شناخته شده است، در ماهی گورخری بعد از مرحله گاسترولا به اوج بیان خود رسید. همچنین نشانگر nanog در مرحله مورولا بیش ترین بیان را داشته و در مراحل دیگر تفاوتی در بیان این ژن دیده نشد. بنابراین مهم ترین عوامل پرتوانی در ماهی گورخری ژن های lin28، klf4، oct4 و c-myc هستند که در مرحله بلاستولای میانی به حداکثر بیان خود می رسند. ژن sox2 در این ماهی به عنوان مارکر پرتوانی مطرح نیست و احتمالا در فرآیند تمایز دخیل است از طرفی با توجه به الگوی بیانی nanog، به نظر می رسد که این ژن نقش دیگری غیر از عملکرد پرتوانی در این گونه داشته باشد.