پژوهش های سیاستگذاری و برنامه ریزی انرژی
سال:1396 | دوره:3 | شماره:7 |تعداد مقالات:7

امروزه توسعه ریزشبکه ها به عنوان مولفه های اساسی شبکه های هوشمند، یکی از اهداف اصلی پژوهش ها در صنعت برق به شمار می آید. ریزشبکه ها با افزایش سهم نفوذ منابع انرژی تجدیدپذیر و امکان تجارت انتشار کربن، مسیر دست یابی به عرضه انرژی پایدار را هموار می سازند. این مقاله، بهبود و ارتقای مدیریت عملیات یک ریزشبکه متصل به شبکه را در منطقه بفراجرد از توابع استان اردبیل دنبال می کند. بدین منظور، عملیات زمان بندی در یک ریزشبکه، شامل انواع مختلفی از منابع توان، اعم از تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر به همراه ذخیره ساز انرژی در قالب یک مساله ریاضی چندهدفه مدل سازی می گردد. این مدل ریاضی، به صورت همزمان بیشینه سازی درآمد ریزشبکه، کمینه سازی انتشار آلاینده ها و کمینه سازی هزینه های آن را با توجه به ملاحظات پیمان کیوتو و با هدف تامین باری پایدار دنبال می کند. برای حل این مساله، از روش ترکیبی بهینه سازی لکسیکوگراف و اپسیلون محدودیت تکامل یافته به منظور دستیابی به جواب های کارا و تشکیل جبهه پارتو استفاده می شود. انتخاب جواب مرجح از بین جواب های بهینه پارتو با استفاده از روش تصمیم گیری فازی خواهد بود. سپس مدل پیشنهادی مورد ارزیابی قرار می گیرد و نتایج تحلیل حساسیت نشان می دهد مدل ریاضی پیشنهادی با استفاده از روش حل بکارگرفته شده، با نگاهی جامع بر ابعاد اقتصادی/ زیست محیطی بهره برداری از واحد های تولید مختلف یک ریزشبکه، در افق زمانی 24 ساعته، رویکردی کارا و موثر جهت توسعه، بهبود و کاربردی نمودن مدل های زمان بندی عملیات ریزشبکه ها فراهم می آورد.

در این مقاله، تاثیر شوک درآمدهای نفتی و نااطمینانی های ناشی از آن (شامل نااطمینانی نرخ ارز و نااطمینانی تورم) بر سرمایه گذاری خصوصی به تفکیک دو بخش ماشین آلات و ساختمان در اقتصاد ایران با استفاده از روش الگوی خود بازگشت برداری ساختاری (SVAR) طی دوره زمانی (1369:1-1392:4) بررسی شده است. نتایج حاصل از توابع ضربه واکنش (توابع عکس العمل تحریک) و تجزیه واریانس نشان می دهد شوک درآمدهای نفتی دولت اثر منفی ضعیفی بر سرمایه گذاری خصوصی در بخش ماشین آلات (MPI) دارد در حالی که نااطمینانی نرخ ارز اثر منفی قوی و نااطمینانی تورم اثر مثبت ضعیفی بر MPI دارد. با توجه به اینکه شوک درآمدهای نفتی دولت عامل اصلی ایجاد نااطمینانی نرخ ارز و ناطمینانی تورم در اقتصاد ایران است، به طور غیر مستقیم بر MPI تاثیر منفی دارد. همچنین شوک درآمدهای نفتی دولت اثر منفی قوی بر سرمایه گذاری خصوصی در بخش ساختمان (BPI) دارد، اما نااطمینانی نرخ ارز و نااطمینانی تورم تاثیر منفی ضعیفی بر BPI دارند. لذا شوک درآمدهای نفتی به طور مستقیم اثر منفی بر BPI به جای می گذارد.

مطالعه حاضر، بهینه سازی حجم ذخیره سازی گاز طبیعی در ایران برای سال های 1410-1392 با استفاده از روش برنامه ریزی خطی است که با نرم افزار لینگو حل شده است. داده های مورد نیاز از ترازنامه انرژی، وزارت نفت و شرکت ذخیره سازی گاز طبیعی جمع آوری شد. بر اساس اولویت وزارت نفت، مقدار تخصیص به مصرف خانگی، تزریق به مخازن نفت، صادرات و ذخیره سازی مشخص شد. مقدار حجم ذخیره سازی گاز طبیعی بر اساس مخازن کشف شده و در حال ارزیابی، در سه سناریو بررسی شد. در حالت سناریو پایه مقدار حجم ذخیره سازی 8 درصد کل مصرف داخلی شد که بهبود مناسبی در وضعیت ذخیره سازی کشور است. این امر اهمیت روزافزون ذخیره سازی گاز در کشور ایران را روشن می کند، بنا براین باید با سرمایه گذاری و افزایش توان فنی به فرآیند ذخیره سازی در ایران کمک شود.

در این تحقیق، سامانه فتوولتاییک بر پایه پنل های خورشیدی منعطف در مقیاس 1 متر مربع معادل 56 وات طراحی، ساخت و مورد ارزیابی قرار گرفت. سامانه های متداول فتوولتاییک امکان استفاده در سطوح منحنی را محدود می کنند. با توجه به اهمیت متغیرهای محیطی، سامانه سنجش دما برای دریافت برخط داده ها و ارتباط با نرم افزار لب-ویو طراحی و ساخته شد و داده های ایستگاه هواشناسی به دست آمد. تحلیل اقتصادی سامانه ها با استفاده از نرم افزار کامفار انجام گرفت. همچنین طرح آزمایشی تاگوچی با مشخصه هدف «هرچه توان بزرگتر، بهتر» برای انتخاب سامانه برتر استفاده شد. نتایج نشان داد انعطاف پذیری سامانه فتوولتاییک در سطح نیم کره می تواند سامانه را به هدف نزدیک تر کند و سامانه مستقر بر روی سطح استوانه و تخت به ترتیب رتبه های بعدی را دارند. مدل سازی طرح آزمایش های تاگوچی نشان داد چنانچه سامانه در سطوح انتخابی بر اساس بهینه فرآیند تولید و متغیرها مورد آزمون قرار گیرد، توان سامانه در حالت استقرار بر روی سطح تخت معادل 53.30W و سطح استوانه معادل 54.05W و سطح نیم کره معادل 55.70W می باشد. تحلیل اقتصادی سامانه ها نشان داد نرخ بازده داخلی در حالت استقرار بر روی سطح تخت، استوانه ای و نیم کره به ترتیب 23.82 و 26.70 و 27.46 درصد و خالص ارزش فعلی برابر با 6.747 و 9.952 و 10.830 میلیون ریال است. طرحها ضمن برخورداری از توجیه اقتصادی جهت جذب سرمایه به ترتیب، مستقر بر سطح نیم کره، استوانه و تخت رتبه بندی شدند.

انرژی و بهره وری آن از مهم ترین موضوعاتی است که در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های تمام کشورها از جمله ایران به آن پرداخته می شود. این در حالی است که در بین بخش های اقتصادی، بخش صنعت از مهم ترین مصرف کنندگان انرژی می باشد و بنابراین، اهمیت بهره وری انرژی در این بخش دوچندان است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تمایزات منطقه ای در بهره وری انرژی صنایع تولیدی ایران طی سالهای 1392-1382 تنظیم شده است. در این راستا، داده های مورد نیاز شامل ارزش ستانده، تعداد نیروی کار، میزان انرژی مصرفی و ارزش افزوده از مرکز آمار ایران استخراج و موجودی سرمایه با روش موجودی دائمی برآورد گردیده است. پس از تخمین تابع تولید کاب-داگلاس با استفاده از داده های تابلویی، بهره وری تعمیم یافته انرژی در صنایع تولیدی استانها محاسبه و مقایسه شده است. نتایج پژوهش حاضر دلالت بر آن دارد که سطح بهره وری انرژی در بسیاری از استانها بسیار نازل بوده و با گذشت زمان نیز بهبود چندانی نیافته است. بعلاوه، بهره وری انرژی در بسیاری از استانها و در سال های مختلف کاهش یافته است. هرچند با گذشت زمان از ناهمگنی استانها کاسته شده، اما این کاهش به سبب کاهش قابل توجه سطح بهره وری انرژی در استانهای پیشتاز بوده است. همچنین بهره وری انرژی در استانهایی با بیشترین سهم انرژی مصرفی و ارزش افزوده کاهش یافته است. در مجموع، نتایج این مطالعه دلالت بر ضرورت بازنگری و پایش سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های انرژی در صنایع تولیدی دارد.

این مقاله به دنبال طراحی و ارائه مدلی برای ترکیب فعالیت های کارآفرینانه در راستای برنامه راهبردی است، یعنی ترکیبی از فرصت های کارآفرینی و مزیت های رقابتی که مورد مطالعه آن وزارت نیرو می باشد. این تحقیق، با بررسی فعالیت های راهبردی کارآفرینانه در وزارت نیرو در دهه های گذشته و مصاحبه با مدیران و مسوولان آن و استخراج تجارب آنان با استفاده از روش تحقیق بنیادی به دنبال طراحی مدلی برای کارآفرینی راهبردی در وزارت نیرو است. روش تحقیق در این مقاله روش کیفی می باشد که با استفاده از کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، براساس مدل پارادیمی، نسبت به تعیین شرایط علی، مقوله اصلی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و نتایج اقدام شده است. براساس نتایج مدل کارآفرینی راهبردی وزارت نیرو، شرایط علی شامل قابلیت های کارآفرینانه سازمانی، قابلیت های کارآفرینانه منابع انسانی، وجود و تشخیص فرصت های کارآفرینی، شرایط زمینه ای شامل ساختار و فرآیندها، فرهنگ سازمانی، بودجه و تامین منابع، سبک مدیریت و رهبری، شرایط مداخله گر شامل شرایط محیط خارجی، مقوله اصلی شامل برنامه ریزی راهبردی کارآفرینانه، راهبردها شامل بهره برداری از فرصت ها و برنامه عملیاتی و پیامدها شامل نتایج اجرایی و راهبردی می باشد.

از مهم ترین و حساس ترین نوع کنترل کیفیت صنایع تولیدی، کنترل کیفیت صنایع هایتک می باشد. صنایع توربینی با توجه به تنوع، فناوری های پیچیده، نیاز به امکانات و ماشین آلات ساخت پیچیده، مواد مصرفی گرانقیمت و خاص، بهره گیری از مهندسین و کارشناسان علمی و باتجربه و نیاز به دانش فنی جدید، جزو صنایع هایتک محسوب می گردد. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر کنترل کیفت محصولات هایتک در صنایع توربینی در راستای طراحی یک الگوی کنترل کیفیت می باشد. جامعه آماری پژوهش، مدیران ارشد، میانی و کارشناسان فنی و مهندسی، کیفیت و تولید صنایع توربینی و به طور خاص، شرکت مهندسی توربوکمپرسور نفت آسیا [1] می باشد. به منظور اعتبارسنجی و برازش شاخصها و مدل پژوهش، از تحلیل عاملی تاییدی با مدل معادلات ساختاری [2] و نرم افزار SMART PLS استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، 34 شاخص به عنوان شاخصهای نهایی در قالب 7 عامل به عنوان عوامل موثر بر کنترل کیفت محصولات هایتک در صنایع توربینی شناسایی شدند و الگوی کنترل کیفیت بر اساس آنها طراحی گردید.