طب جنوب
سال:1383 | دوره:7 | شماره:1 |تعداد مقالات:15

یکی از مهمترین گلیکو پروتئین های سطحی ویروس هرپس سیمپلکس تیپ یک (HSV-1)، گلیکو پروتئین (gpD) D است که با داشتن ویژگی آنتی ژنیسیتی و ایمیونوژنیسیتی بالا، باعث القا پاسخ ایمنی در بدن میزبان می شود. با توجه به شباهت زیادی که بین زنجیر نوکلئوتیدهای ژن کد کننده gpD بین این ویروس و ویروس هرپس سیمپلکس تیپ 2 (HSV-2) وجود دارد، بنابراین کاندیدای مناسبی برای تولید واکسن ریکامبیننت محسوب می شود. در این پژوهش برای تولید gpD نوترکیب ابتدا با کیولوویروس حاوی ژن کامل gpD در یاخته های Sf9 (Spodoptera frugiperda) تکثیر داده و 4-5 روز پس از انکوباسیون، یاخته های آلوده جمع آوری و تحت عمل سونیکاسیون قرار گرفت. پس از اندازه گیری مقدار پروتئین موجود در شیرابه سلولی، در کنار شیرابه حاصل از یاخته های شاهد SDS-PAGE و آنگاه با محلول کوماسی بلو رنگ آمیزی و الگوی الکتروفورز پروتئین ها تعیین شد. در مرحله بعد با انتقال پروتئین های الکتروفورز شده از روی ژل به کاغذ نیتروسلولز و با استفاده از به ترتیب آنتی بادی پلی کلونال اختصاصی، آنتی بادی ضد ایمنوگلوبولین های انسان نشاندار، و سوبسترای مناسب روش وسترن بلاتینگ انجام و صحت وجود gpD نوترکیب تایید شد. به منظور بررسی ویژگی ایمن زایی gpD نوترکیب تولیدی اقدام به تزریق داخل عضلانی به یک گروه 7 تایی از موش های BALB/c سه هفته ای شد. ضمنا همین تعداد موش نیز برای گروه شاهد و گروه ویروس که به ترتیب با PBS و ویروس حاد مورد تلقیح قرار گرفته بودند، مورد استفاده قرار گرفت. جمعا 3 تزریق با فواصل 21 روز انجام شد و 21 روز بعد از آخرین تزریق از تمام موش ها خونگیری به عمل آمد. آزمایش خنثی سازی ویروس حاد با استفاده از سرم خون موش های گروههای سه گانه انجام شد و نتایج نشان داد که gpD نوترکیب توانسته بود تا در موش های تزریق شده باعث ایجاد آنتی بادی های خنثی کننده ویروس هرپس سیمپلکس تیپ یک شود.

از اثرات بیولوژیک تابش های یونیزان، می بایست به آسیب های کروموزومی اشاره نمود. بررسی این آسیب ها طی دو الی سه دهه گذشته منجر به آن شده است که این روش ها به عنوان راهنمایی برای اندازه گیری برخورد با تابش های یونیزان مورد استفاده قرار گیرند. برای بررسی میزان آسیب های ژنتیکی ناپایدار در پرتوکاران بخش های رادیولوژی بیمارستانی، 54 پرتوکار (پزشک، تکنسین و کمک تکنسین) بیمارستان های شهر بوشهر (16 نفر زن و 38 مرد با سن متوسط 33±8.3 سال) با گروه هم سن و هم جنس خود بعنوان شاهد با روش کلاسیک آنالیز سیتوژنتیک لنفوسیت های خون محیطی مقایسه شدند. تعداد 34 پرتوکار (23 مرد و 11 زن) دارای آسیب های ژنتیکی ناپایدار بودند (50 مورد آسیب کروموزومی و 31 مورد آسیب کروماتیدی). از گروه کنترل تنها 7 نفر دارای آسیب های ژنتیکی ناپایدار بودند. متوسط آسیب های کروموزومی در پرتوکاران در مقایسه با گروه کنترل اختلاف چشمگیری داشت (OR=11 P<0.001). شایعترین نوع آسیب کروموزومی در هر دو گروه مورد و شاهد از نوع تبادل کروموزومی بود. از بین آسیب های کروماتیدی شایعترین آن در گروه پرتوکاران حذف بود (در گروه کنترل هیچکدام از انواع آسیب های کروماتیدی مشاهده نشد). تعداد 4 مورد کروموزوم حلقوی فقط در گروه پرتوکاران مشاهده شد. میزان آسیب های کروموزومی با سابقه کار، سن، مصرف دخانیات، جنس و میزان تحصیلات ارتباطی نداشت. با توجه به اینکه فراوانی آسیب های کروموزومی در پرتوکاران بخش های رادیولوژی بیمارستانی در مقایسه با گروه کنترل بیشتر است، توصیه می شود به جای دوز یمتری فیزیکی، از روش آنالیز متافاز، به عنوان یک روش بیومونیتوریک برای افراد در معرض خطر تابش استفاده شود.

گزارش قابل توجهی در مورد وضعیت توپوگرافیک قرنیه بدنبال کراتوپلاستی لاملار عمقی قدامی در دست نمی باشد. ما در این مطالعه سعی کرده ایم که الگوهای توپوگرافیک قرنیه به دنبال کراتوپلاستی عمقی قدامی را دسته بندی کرده و ارتباط های موجود بین این الگوها با عوامل دیگر از جمله روش بخیه زدن را مشخص نماییم. در این مطالعه کراتوپلاستی لاملار عمقی قدامی با روش Melles بر روی 40 چشم مبتلا به کراتوکونوس انجام گردید. هر بیمار در چهار زمان مختلف (یکبار قبل از عمل، و سه بار در ماههای 3، 6، و 12 بعد از عمل) مورد معاینه کامل چشمی و توپوگرافی قرنیه قرار گرفت. الگوی توپوگرافیک در هر معاینه تعیین و ارتباطهای آن با سایر عوامل از جمله روش بخیه زدن مورد بررسی قرار گرفت. با انجام این عمل کاهش متوسط کراتومتری، کاهش متوسط آستیگماتیسم قرنیه ای، و تغییر الگوهای توپوگرافیک از اشکال غیر منظم به اشکال منظم قابل توجه بود. رژکسیون ایمینولوژیک آندوتلیال در هیچیک از این چشمها اتفاق نیفتاد. نتیجه گیری ما این بوده است که کراتوپلاستی لاملار عمقی قدامی یک روش درمان جراحی ایمن و قابل پیش بینی برای کراتوکونوس می باشد.

کنترل دردهای پس از عمل از مشکلات شایع جراحی است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر بی حس کننده های موضعی بر میزان دردهای پس از عمل در بیماران آپاندکتومی شده بوده است. این کارآزمایی بالینی شاهد دار دو سوکور بر روی 40 بیمار مبتلا به آپاندیسیت حاد غیر عارضه دار در بیمارستانهای دانشگاهی شهر کرمان انجام شد. پس از اتمام عمل و قبل از بستن زخم گروه مورد، مخلوط لیدوکایین و بوپیواکایین و گروه شاهد به همان حجم سرم نمکی 0.9% بصورت تزریق زیر فاشیای عضله مایل خارجی و زیر جلد دریافت داشتند. میزان درد پس از عمل به دو روش مقیاس آنالوگ دیداری (VAS) و مقیاس نمره دهی عددی (NRS) در ساعتهای 4، 8، 12 و 24 پس از عمل اندازه گیری شد. گروه های مورد و شاهد از لحاظ سن، جنس و سابقه اعتیاد با یکدیگر تفاوتی نداشتند. میزان درد در هر دو گروه در ساعت 8 پس از عمل به اوج رسیده و در ساعات 12 و 24 کاهش می یافت. میزان درد اندازه گیری شده به هر دو شیوه VAS و NRS الگوی یکسانی را نشان دادند. درد در گروه مورد در تمام ساعات بررسی شده به صورت معنی داری کمتر از گروه شاهد بود. دو گروه از لحاظ ساعت دریافت نخستین مسکن بعد از عمل تفاوت معنی داری نداشتند ولی دفعات دریافت مسکن در گروه مورد به طور معنی داری کمتر از گروه شاهد بود. این مطالعه برخلاف بررسی های قبلی، تزریق بی حس کننده ها را در کاهش دردهای پس از عمل آپاندکتومی بیماران موثر نشان داد.

لمس درمانی یکی از روشهای پرستاری غیرتهاجمی تسکین درد است و فرایندی است که در آن انرژی از یک شخص به شخص دیگر منتقل می شود. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی از نوع کارآزمائی بالینی است که به منظور بررسی تاثیر لمس درمانی بر میزان درد بعد از عمل جراحی سزارین بیماران زن مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی بنت الهدی شهر بوشهر انجام گرفته است. این مطالعه بر روی 30 زن واجد شرایط نمونه در دو گروه مورد و شاهد اجرا شد که برای گروه مورد به مدت 10 دقیقه از فاصله 10 سانتیمتری از سطح پوست انرژی داده شد و برای گروه پلاسبو به همین مدت از تلقین رفتاری و گفتاری لمس درمانی استفاده گردید. برای سنجش درد از آنالوگ بینایی درد استفاده شد. میانگین درد قبل و بعد از لمس درمانی تنها در گروه مورد، اختلاف از خود نشان داد(P<0.01) با آزمون آماری من ویتنی نیز بین میانگین های درد بعد از مداخله در دو گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری یافت شد. با توجه به نتایج فوق، پیشنهاد می گردد که از لمس درمانی بعنوان یک روش مراقبتی در کاهش درد بعد از عمل جراحی سزارین استفاده شود.  

حدود 3 تا 5 درصد از موارد ارجاع شده به اورژانس بیمارستان های بزرگ شهری مربوط به بیماری هایی است که سبب اختلال هوشیاری می شوند.از آنجا که تعداد زیادی از این بیماری ها منجر به مرگ و یا ایجاد ناتوانی می شوند، اتخاذ یک روش سیستماتیک جهت تشخیص سریع و درمان مناسب ضروری به نظر می رسد و این مهم امکان پذیر نخواهد بود مگر اینکه علل مختلف این اختلالات مشخص باشد. به منظور تعیین اتیولوژی کاهش سطح هوشیاری غیر تروماتیک، بیماران بزرگتر از 12 سال بستری در اورژانس بیمارستان دانشگاهی شهر بوشهر به مدت یک سال، با هر درجه اختلال در هوشیاری در تابلو بالینی، تا زمان ترخیص تحت پیگیری از لحاظ تشخیص پیش آگهی بیماری قرار گرفتند. از 392 بیمار مبتلا به کاهش سطح هوشیاری (54.8 درصد مرد و 45.2 درصد زن؛ با میانگین سنی 49.9 سال)، 42.9 درصد دچار علل متابولیک، 40.1 درصد علل ساختمانی و 6 درصد علل عفونی بودند. با در نظر گرفتن زیر گروههای هجده گانه، حوادث عروقی مغزی در 30.6 درصد، مسمومیت های دارویی در 22.35 درصد و علل آنوکسی- هیپوکسی در 11.70 درصد از عوامل شایع بودند. اتیولوژی نیز در 11 درصد از بیماران ناشناخته ماند. میزان مورتالیتی در عوامل عفونی، ساختمانی و متابولیک به ترتیب 33.3، 26.8 و 22.0 درصد بود. علل ساختمانی از بدترین پیش آگهی برخوردار بوده و در 54.7 درصد بیماران بیشترین میزان نقص نورولوژیک را در بیماران ایجاد کرده و علل متابولیک با فراوانی 3.8 درصد، کمترین میزان نقص عصبی را موجب شده است. در یک فرا گرد کلی، علل متابولیک شایعترین علت کاهش سطح هوشیاری غیر تروماتیک بوده و از لحاظ زیر گروهها، حوادث عروقی مغزی، مسمومیت های دارویی و علل آنوکسی- هیپوکسی به ترتیب سه علت اصلی کاهش سطح هوشیاری غیر تروماتیک هستند.

تومورهای دستگاه عصبی مرکزی شامل دو گروه نئوپلاستیک و غیر نئوپلاستیک می باشند. بروز تومورهای مغزی طی بیست سال گذشته در تمام گروههای سنی افزایش یافته است. وجود امکاناتی نظیر توموگرافی کامپیوتری، تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، تغییر در کدگذاری و طبقه بندی از علل مهم این افزایش می باشند. پژوهش حاضر به بررسی اپیدمیولوژیک تومورهای مغزی طی سالهای 1376 تا 1380 در کرمان می پردازد. طی یک مطالعه مقطعی، تمام پرونده های موجود در بخش جراحی مغز و اعصاب بیمارستان باهنر کرمان از سال 1376 تا 1380 تحت بررسی قرار گرفتند. برای هر تومور توزیع سنی، جنسی و نوع پاتولوژی در نظر گرفته شد. تعداد 338 تومور طی این مدت مورد بررسی قرار گرفتند. بیشترین فراوانی را تومورهای گلیال (35%) بخود اختصاص دادند و بعد از آن مننژیوم ها (26.3%) قرار داشتند و تومورهای آستروسیتوم آناپلاستیک، آستروسایتوما، آدنوم هیپوفیز، نورینوم آکوستیک، مدولوبلاستوما، اپاندیموما، کارسینوم شبکه کوروئید، کرانیوفارنژیوما، لنفوم، سارکوم و آناپلاستیک اپاندیموما در درجات بعدی قرار داشتند. از لحاظ سنی و جنسی تفاوت آماری معنی دار بین گروههای مختلف تومور وجود داشت. توزیع سنی، جنسی تومورها با مطالعات قبلی و کتب مرجع مطابقت دارد. یافته های مطالعه نشان میدهد بدلیل بهبود در روش های تشخیصی و درمانی و دسترسی به امکانات بهتر، شیوع تومورهای جراحی شده در کرمان افزایش نشان می دهد.

خون ادراری میکروسکوپی بدون علامت در 0.5 تا 2 درصد بچه های سنین مدرسه دیده می شود. کودکانی که خون ادراری میکروسکوپی یا آشکار دارند، اغلب به یک بررسی وسیع نیازمندند. تاکنون پژوهشی که شیوع خون ادراری در اطفال در ایران باشد، صورت نگرفته است. لذا برای بررسی شیوع خون ادراری بدون علامت، 2047 کودک دبستانی شهر بوشهر و جزیره خارگ بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب و در ابتدا میزان خون ادراری یا پروتئین یوری بوسیله تست با نوار ادراری مشخص شد. آنهایی که تست مثبت داشتند، دو هفته بعد مجددا با نوار ادراری و سپس بوسیله آزمایش میکروسکوپی ادرار بررسی شدند. شیوع خون ادراری میکروسکوپی ایزوله در مرحله اول 5.91 درصد و در مرحله دوم 2.1 درصد بود. شیوع خون ادراری میکروسکوپی ایزوله در بوشهر 1.5 درصد و در جزیره خارگ 3.4 درصد بود. شیوع خون ادراری میکروسکوپی ایزوله بدون علامت در کودکان پسر و دختر دبستانی بوشهر به ترتیب 1.74 و 1.27 درصد و در کودکان پسر و دختر دبستانی خارگ 1.45 و 5.65 درصد بود. براساس این داده ها، هرچند شیوع خون ادراری میکروسکوپی بدون علامت در شهر بوشهر مشابه نقاط دیگر جهان است ولی این میزان در خارگ بیشتر از مقادیر ذکر شده در مناطق دیگر است که علت این تفاوت، به بررسی های بیشتری نیاز دارد.

استئوپروز یکی از مشکلات بهداشتی جهان امروز است. اندازه گیری تراکم معدنی استخوان BMD بهترین عامل پیشگویی کننده شکستگی و روش DXA بهترین روش اندازه گیری تراکم معدنی استخوان است. تعیین تراکم استخوانی و یافتن شیوع استئوپروز در جامعه ما را در اتخاذ تدابیر بهینه در پیشگیری و کنترل این «پدیده خاموش قرن» یاری خواهد داد. این مطالعه جهت سنجش تراکم معدنی استخوان در زنان 69-20 ساله بندر بوشهر و یافتن شیوع استئوپروز بر مبنای BMD طراحی و اجرا شده است. تعداد 588 نفر از زنان 20-69 ساله بندر بوشهر با در نظر گرفتن معیارهای خروج افراد از مطالعه، به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از 13 منطقه جمعیتی شهر بوشهر انتخاب شدند و به روش DXA در سه منطقه فمور (گردن، تنه و اینتر تروکانتریک) و ستون فقرات (L2-L4) تحت انجام دانسیتومتری قرار گرفتند. در مورد هر فرد اطلاعات دموگرافیک، مصرف دخانیات و فعالیت فیزیکی، میزان کلسیم و ویتامین D دریافتی روزانه، شاخص توده بدنی و WHR ارزیابی شدند. میانگین تراکم معدنی استخوان در ناحیه ستون فقرات (0.171+ -)1.005 گرم بر سانتیمتر مربع و در ناحیه استخوان ران (0.147+-)0.794 گرم بر سانتیمتر مربع بود و تراکم معدنی استخوان در هر دو منطقه فوق الذکر با افزایش سن کاهش می یافت (P<0.0001) استئوپروز و استئوپنی در جمعیت مورد مطالعه با افزایش سن نیز افزایش می یافت (P<0.0001) شیوع استئوپنی و استئوپروز در ناحیه ستون فقرات در زنان 69-20 ساله بندر بوشهر به ترتیب 23.9 درصد و 3.2 درصد و در ناحیه استخوان ران به ترتیب 16.5 درصد و 1.5 درصد به دست آمد. از میان عوامل بررسی شده، دو عامل سن یائسگی و شاخص توده بدنی (BMI) با استئوپروز و استئوپنی ارتباط معنی داری داشتند (P<0.0001). در یک نتیجه گیری کلی، شیوع استئوپروز و استئوپنی بر اساس سنجش چگالی توده استخوانی در جمعیت زنان 69-20 ساله بندر بوشهر از سایر جمعیت های گزارش شده در آمریکا، اروپا و تهران کمتر است.  

وضعیت بهداشت باروری جنسی جوانان یکی از مبهم ترین مسایل بهداشتی جامعه ما محسوب می شود که علت حساسیت آن کمتر مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته و این در حالی است که جهان از جمله کشور ما با خطر گسترش بیماری خطرناک و لاعلاج ایدز مواجه است. از این رو با هدف توصیف مدل باورهای بهداشتی دانشجویان راجع به بهداشت باروری- جنسی و بررسی کارایی این مدل در پیش بینی رفتارهای مربوطه در یک مطالعه توصیفی، تعداد 1117 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه های علوم پزشکی و بین الملل قزوین، در سال 1380، به روش نمونه گیری سهمیه ای شرکت جستند. ابزار بررسی مدل باورهای بهداشتی باروری، پرسشنامه ای حاوی سوالاتی در زمینه ترس دانشجویان از ابتلا به بیماری و درک شدت بیماری و عواقب ناشی از آن، درک فواید بهداشت باروری، شناسایی موانع و میزان توانایی و خود تاثیری جوانان در امر رعایت بهداشت باروری بود، که توسط خود دانشجویان تکمیل می گردید. در این مطالعه 654 نفر مونث و 457 نفر مذکر و داری میانگین سنی بترتیب 21.4 و 22.7 شرکت کردند. مدل باورهای بهداشتی دانشجویان نشان داد که ترسی متوسط از ابتلا به بیماری های مقاربتی، ایدز و حاملگی ناخواسته و خطرات ناشی از این بیماری ها و رفتارهای خطرناک جنسی وجود دارد. دانشجویان اهمیت زیادی برای بهداشت باروری قائل بودند؛ ولی توانایی جوانان را در رعایت بهداشت باروری کم یا متوسط می دیدند. اکثر آنان به عدم کفایت خدمات مربوطه معتقد بودند و علت اصلی آن را نبودن جو مناسب برای ارائه خدمات و یا پایین بودن آگاهی می دانستند. پسران نسبت به دختران ترس بیشتری در مورد ابتلای جوانان داشتند و دختران دارای درک بیشتری از شدت و عواقب ناشی از بیماری ها، نسبت به پسران بودند. مدل باورهای بهداشتی افراد دارای نزدیکی جنسی قبل از ازدواج و فاقد این رفتار، تفاوت معنی داری نداشت. افراد فاقد رفتار نزدیکی قبل از ازدواج و دختران دارای نگرشی مثبت تر در مورد تاخیر در فعالیت جنسی تا زمان ازدواج، نسبت به افراد دارای نزدیکی جنسی قبل از ازدواج و پسران، به ترتیب بودند. 75% از دانشجویان پایبندی به اصول اخلاقی را راهی برای پیشگیری از بیماریهای مقاربتی، ایدز و بروز حاملگی ناخواسته می دانستند. با توجه به اعتقاد اکثر دانشجویان، به تاخیر در فعالیت جنسی تا ازدواج بخصوص در دختران، به نظر می رسد که عواملی اجتماعی و فرهنگی، ورای ترس از ابتلای به بیماری ها و شدت آن و درک فواید بهداشت باروری در شکل گیری مدل باورها و پیش بینی رفتارها موثر باشند. بنابراین، توسعه بیشتر این مدل و اضافه کردن اجزایی که بر این عوامل تاکید بیشتری داشته باشند، توصیه می شود.

تغذیه شیرخوار با شیرمادر در تامین سلامت مادر و کودک اهمیت زیادی دارد. اطلاعات موجود نشان می دهد میزان تغذیه انحصاری با شیرمادر و تداوم شیردهی به کودک تا یکسالگی در استان بوشهر به نسبت کل کشور کمتر می باشد این مشکل در مناطق شهری استان بسیار بارزتر می باشد. در این مطالعه به منظور تعیین علل این مسئله؛ 436 پسر (213) و دختر (223) زیر یکسال به روش تصادفی خوشه ای از جمعیت مناطق شهری استان انتخاب شدند و توسط پرسشگران مجرب دوره دیده پرسشنامه ای مشتمل بر 25 سوال با مراجعه به منازل از مادران آنان تکمیل گردید. شروع تغذیه با شیرمادر در 96 درصد در بدو تولد انجام شده بود ولی 80% کودکان زیر 6 ماه و 62% کودکان 6 تا 12 ماه شیرمادر را به تنهایی یا با غذای کمکی مصرف می کردند. و تغذیه انحصاری با شیرمادر تنها در 47% موارد انجام شده بود. شایعترین علل ذکر شده جهت عدم تداوم شیردهی به کودک «کمبود شیرمادر»، «شاغل بودن مادر» و «گریه و ناآرامی کودک» بود. در این پژوهش مشخص شد که شیرمادر خوارگی با «میزان تحصیلات مادر» (P<0.05) «اشتغال مادر در خارج از خانه» (P<0.001)، «بیماری مادر در دوران شیردهی» (P<0.001)، «بیماری کودک در دوران شیردهی»  و(P<0.001)،«آگاهیهای مادر در مورد برنامه ترویج تغذیه با شیرمادر»(P<0.05) مرتبط می باشد در حالیکه این ارتباط با مواردی همچون «میزان سواد پدر»، «شغل پدر»، « تعداد فرزندان زنده مادر» و «وضعیت شیردهی به فرزند قبلی» یافت نشد. (P>0.05) بنابراین مهمترین امر در افزایش تداوم شیردهی افزایش آگاهی مادران در خصوص شیر مادر از طریق پرسنل مراکز بهداشتی درمانی، پرسنل بیمارستان و تهیه ی مجموعه ی آموزشی مناسب می باشد.  

میزان بروز عفونت HIV و ایدز در ایران در حال افزایش است. در این میان جوانان، خصوصا بعنوان گروه در معرض خطر بالای عفونت HIV شمرده می شوند. این مطالعه آگاهی و نگرش دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز را در خصوص بیماری ایدز مورد بررسی قرار می دهد. از این رو 592 دانش آموز از 16 دبیرستان شهر شیراز، به نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیدند. از پرسشنامه ای بی نام، حاوی سوالاتی در خصوص آگاهی از بیماری ایدز و راههای انتقال آن و منبع کسب اطلاعات آنان استفاده شد. بطور کلی 80 درصد دانش آموزان شهر شیراز آگاهی خوبی در مورد راههای انتقال بیماری ایدز داشتند و 83 درصد از آنان نیز آگاهی متوسطی در مورد بیماری ایدز از خود نشان دادند. با این وجود هنوز در میان دانش آموزان اعتقادات نادرست متعددی یافت شد. تلویزیون، رادیو و مطبوعات را به عنوان مهمترین منبع کسب آگاهی اعلام داشتند. بیش از نیمی از آنان تمایل خود را به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بیماری ایدز ابراز داشتند. نتایج تحقیق فوق نشان داد که اجرای برنامه های آموزشی در خصوص راههای انتقال بیماری ایدز در سطح جامعه به روی دانش آموزان تاثیر خوبی را بجا گذاشته است اما هنوز اطلاعات در مورد خود بیماری ایدز چندان رضایت بخش نبوده و بدین منظور، ارائه برنامه های آموزشی در قالب برنامه های آموزشی دبیرستان ها معقولانه به نظر می رسد.