حسابداری مالی
سال:1402 | دوره:15 | شماره:60 |تعداد مقالات:6

هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط قابلیت مقایسه صورت های مالی و حساسیت سرمایه گذاری به جریان وجوه نقد با تأکید بر نقش توانایی مدیران است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت همبستگی است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش رگرسیون خطی چندگانه براساس داده های تابلویی استفاده شده است. جامعه آماری شامل 142 شرکت در طی سال های 1395 الی 1401 است. نتایج بررسی ها نشان داد که بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و حساسیت سرمایه گذاری به جریان های نقدی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. به عبارتی، در شرکت هایی که قابلیت مقایسه صورت های مالی بالاتر است، حساسیت سرمایه گذاری به جریان های نقدی بیشتر است. همچنین، یافته های پژوهش نشان داد که توانایی مدیران رابطه قابلیت مقایسه صورت های مالی و حساسیت سرمایه گذاری به جریان های نقدی را افزایش می دهد.

امروزه بخشی مهمی از کارکردهای رقابتی بازار حسابرسی، به مسئله ی برندینگ و تجاری سازی مؤسسه های حسابرسی وابسته می باشد که تحت این شرایط بسیاری از آن ها می بایست در کنار راهبردهای بازاریابی، قابلیت های درونی خود مبنی بر استفاده از ظرفیت های ایجادشده را توسعه بخشند. هدف این مطالعه بررسی تأثیر کارکردِ هویت تیمی منسجم بر ارزش ویژه تجاریِ مؤسسات حسابرسی، جهت آزمون نقضِ نظریه پارادوکس ابیلین می باشد. برای اندازه گیری هویت تیمی منسجم حسابرسان از پرسشنامه وان دیک و همکاران (2008) استفاده شده و داده های مربوط به ارزش ویژه تجاریِ مؤسسات حسابرسی با استفاده از پرسشنامه لیپنیکا و دادو (2013) جمع آوری شده است. دوره ی پرسشگری از آزمودنی ها 6 ماه از آبان ماه 1402 تا فروردین ماه 1403 بوده است. جامعه آماری پژوهش، شرکای حسابرسی و حسابرسان ارشد شاغل در مؤسسه های حسابرسی تهران در سال 1402 می باشد؛ با استفاده از روش تعیین حجم نمونه کوکران تحت جوامع نامحدود، حجم نمونه 179 تعیین شد. جهت افزایش اعتبار تحقیق تعداد 245 پرسشنامه بین حسابرسان به صورت تصادفی توزیع شد، تعداد 195 پرسشنامه دریافت و مبنای تحلیل آماری قرار گرفت. برای آزمون فرضیه پژوهش از تحلیل حداقل مربعات جزئی در نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد، کارکردِ هویت تیمی منسجم بر ارزش ویژه تجاریِ مؤسسات حسابرسی تأثیر مثبت و معناداری دارد. درواقع نتیجه ی کسب شده گویایی این موضوع است که هویت تیمی منسجم حسابرسان، به عنوان یکی از قابلیت های درونی مبنایی برای تحریک ارزش ویژه برند، تلقی می شود که این فرآیند می تواند به دلیل اعتبار سازی ناشی از مشارکت های جمعی ضمن ارتقاء کارکردهای رقابتی در بازار حسابرسی، سرخوردگی ناشی از فشار حسابرسان باتجربه به حسابرسان کم تجربه یا حتی تازه وارد را کم نماید و از این طریق تعارضِ ناشی از پارادوکس ابیلین را برطرف نماید.

1قیمت گذاری نادرست سهام، موقعیتی است که در آن قیمـت سـهام در بازار سرمایه باارزش ذاتی آن تفاوت دارد. قیمت گذاری نادرست سهام، منجر به کاهش کارایی در تخصیص منابع در بازار سهام می شود. باتوجه به اهمیت قیمت گذاری سهام در بازار سرمایه، هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر همزمانی قیمت سهام بر قیمت گذاری نادرست سهام با تأکید بر نقش کیفیت گزارشگری مالی است.جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. با استفاده از محدودیت هایی که در نظر گرفته شده، تعداد 149  شرکت در بازه زمانی 1391 تا 1400  به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به روش رگرسیون چندمتغیره فرضیه های پژوهش، آزمون شدند. یافته های حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش بیانگر آن است که  بین همزمانی قیمت سهام و قیمت گذاری نادرست سهام،  رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. از طرفی، شواهد حاکی از آن است که کیفیت گزارشگری مالی بر رابطه همزمانی قیمت سهام و قیمت گذاری نادرست سهام، تأثیر تعدیلی کاهنده (تضعیف کننده) دارد. نتایج این پژوهش نگرانی در باب کاهش کیفیت گزارشگری مالی را پررنگ نموده و بینشی ایجاد می کند تا تدوین کنندگان مقررات و پژوهشگران به ریشه یابی علل کاهش کیفیت گزارشگری مالی بپردازند و در صورت لزوم مقررات فعلی حاکم بر گزارشگری مالی مورد تجدیدنظر قرار گیرد؛ زیراکه کیفیت گزارشگری مالی می تواند تأثیر نامطلوب همزمانی قیمت سهام بر قیمت گذاری نادرست سهام را اصلاح کند.

1 هدف پژوهش بررسی رابطه بین رقابت بازار محصول و گزارشگری مسئولیت اجتماعی، در شرایط وجود محدودیت های مالی و نااطمینانی اقتصادی می باشد. اطلاعات 120 شرکت پذیرفته­ شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1394-1400 با استفاده از رگرسیون چندگانه با کنترل اثرات ثابت سال و صنعت مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد، رقابت بازار محصول بر گزارشگری مسئولیت اجتماعی تأثیر مثبت و معنی دار دارند؛ محدودیت مالی، رابطه رقابت بازار محصول و گزارشگری مسئولیت اجتماعی را تضعیف می کند. همچنین نااطمینانی اقتصادی در بخش نرخ ارز، رابطه رقابت بازار محصول و گزارشگری مسئولیت اجتماعی را تضعیف می کند؛ درحالی که نااطمینانی اقتصادی در بخش نرخ تورم، بر ارتباط رقابت بازار محصول و گزارشگری مسئولیت اجتماعی، تأثیری ندارد. از یافته­های پژوهش می توان نتیجه گرفت، شرکت ها از افشای مسئولیت اجتماعی به عنوان وسیله ای برای کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین شرکت ها و سرمایه گذاران به منظور بهبود دسترسی خود به سرمایه خارجی استفاده کنند، ازاین رو رقابت بازار محصول می تواند منجر به افشای مسئولیت اجتماعی بیشتر شرکت ها شود. مشارکت های اجتماعی ممکن است در شرایط محدودیت مالی، تهدیدی برای عملکرد مالی شرکت ها باشد و در زمان نااطمینانی اقتصادی، شرکت ها در هزینه های خود با احتیاط بیشتری عمل می کنند و ممکن است شرکت ها گزارشگری مسئولیت اجتماعی را محدود نمایند.

1 دستکاری های اطلاعات و صورت های مالی شرکت ها منجر به وقوع تقلب و تجدید ارائه صورت های مالی می شود که باعث از دست رفتن سرمایه افراد و در نهایت منجر به ورشکستگی شرکت ها می شود. این مسائل نگرانی هایی را در مورد کیفیت اطلاعات صورت های مالی و تصمیم گیری استفاده کنندگان اطلاعات مالی شرکت ها به وجود آورده است. با توجه به اهمیت این موضوع، پیش بینی وقوع این دستکاری ها و عوامل تأثیرگذار بر آنها همواره موردتوجه تحلیلگران، سرمایه گذاران، مدیران و پژوهشگران بوده است. هدف این پژوهش مقایسه عملکرد مدل های خطی و هوش مصنوعی در زمینه پیش بینی دستکاری صورت های مالی است. مدل خطی دیچو و مدل هوش مصنوعی شبکه های بیز جهت مقایسه عملکرد برای پیش بینی دستکاری صورت های مالی در نظر گرفته شدند. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر داده ها پس رویدادی و از نظر تحلیل ها توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1396 تا 1401 بوده و نمونه ها با استفاده از روش حذفی سیستماتیک با اعمال محدودیت هایی انتخاب شدند. معیار انتخاب شرکت های دارای دستکاری صورت های مالی وجود اظهارنظر غیر مقبول حسابرسی دارای بند مشروط مشمول تحریف در داده های مالی یا وجود اختلافات مالیاتی با حوزه مالیاتی طبق یادداشت ذخیره مالیات بر درآمد و پرونده مالیاتی و بند شرط گزارش حسابرسی و یا وجود تعدیلات سنواتی با اهمیت و صورت های مالی تجدید ارائه شده بود. داده های پژوهش به وسیله روش کتابخانه ای و اسناد کاوی گردآوری شده و با نرم افزار ایویوز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد مدل دیچو با قدرت 88/68% درستی و شبکه های بیز با قدرت 90% درستی توانایی پیش بینی دستکاری صورت های مالی در بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را دارند. همچنین، طبق نتایج پژوهش عملکرد مدل های هوش مصنوعی مانند شبکه های بیز بهتر از مدل های خطی مانند مدل دیچو می باشد.

1ا ارکان نظام راهبری بانک ها برای برآورده کردن انتظارات ذینفعان، فعالیت های خود را به سمت رفتارهای مسئولیت پذیری اجتماعی هدایت می کنند؛ زیرا چنین رفتارهایی بر عملکرد آنها تأثیرگذار است و از طرفی کیفیت سود نیز حاکی از عملکرد مطلوب است. بر این اساس هدف این پژوهش، بررسی تأثیر کیفیت نظام راهبری بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی بانک و کیفیت سود است. برای برآورد سنجش کیفیت سود در صنعت بانکداری به پیروی از پژوهشِ ماریا و همکاران (2017) از متغیر پایداری سود، برای سنجش کیفیت نظام راهبری، از معیار معرفی شده توسط لی و همکاران (2015) (امتیاز متغیرهای تمرکز مالکیت، مالکیت نهادی، دوگانگی وظیفه مدیرعامل، اندازه هیئت مدیره و استقلال هیئت مدیره) و برای اندازه گیری میزان مسئولیت پذیری اجتماعی بانک ها از چک لیست گزارش های هیئت مدیره بر اساس مدل زگدی و همکاران (2020) استفاده شده است. فرضیه های پژوهش با استفاده از تحلیل رگرسیون با داده های ترکیبی آزمون و داده های مورد نیاز از صورت های مالی بانک های فعال در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس شرایط خاص (1396-1401) استخراج شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با افزایش مسئولیت پذیری اجتماعی، کیفیت سود بانک ها افزایش یافته و افزایش کیفیت نظام راهبری بانک ها موجب تقویت رابطه مسئولیت پذیری اجتماعی با کیفیت سود گردیده است. یافته های پژوهش حاضر علاوه بر تبیین کارکرد اجتماعی فعالیت های مسئولیت پذیری اجتماعی، مؤید نقش آن در افزایش سود و ارزش بانک است. این یافته ها موجب بسط ادبیات نظری و تجربی حوزه موردمطالعه شده و می تواند مورداستفاده نهادهای پولی و نظارتی در زمینه تدوین استانداردهایی در زمینه گزارشگری مسئولیت اجتماعی بانک ها به منظور بهبود کیفیت گزارشگری مالی قرار گیرد.