آرشیو توانبخشی (توانبخشی)
سال:1403 | دوره:25 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

هدف آلبینیسم یک بیماری ژنتیکی است که به خاطر اختلال در تبدیل ملانین باعث ایجاد محدودیت های بینایی و مشکلات مربوط به پوست و مو می شود. این بیماری می تواند تبعات روانی اجتماعی گسترده ای در بین مبتلایان به این بیماری داشته باشد. این مطالعه با هدف بررسی و مرور تجارب روانی اجتماعی افراد دارای آلبینیسم انجام شده است. روش بررسی مطالعه حاضر از نوع مروری و ترکیب مضمون است. این مرور، مقالات کیفی چاپ شده تا بهمن 1401 به زبان فارسی و انگلیسی را در زمینه تجارب روانی اجتماعی افراد دارای آلبینیسم مورد بررسی قرار داد. مقالات مرتبط، با جست وجوی گسترده در پایگاه های اطلاعاتی پابمد، اسکوپوس، ، وب آو ساینس، سید و مگ ایران و همچنین موتور جست وجوی گوگل اسکالر انتخاب شدند. یافته ها در مرحله اول جست وجو 868 مقاله به دست آمد که پس از حذف موارد تکراری و نامرتبط و بررسی عناوین و چکیده مقالات، 365 مقاله کنار گذاشته شد و 102 مقاله باقی ماند که در نهایت با بررسی چکیده ها و با در نظرگرفتن معیارهای ورود 16 مطالعه انتخاب شد. با ترکیب کدهای مقالات کیفی مرتبط با تجارب روانی اجتماعی آلبینیسم 2 طبقه اصلی با عناوین چالش های روانی اجتماعی افراد دارای آلبینیسم و منابع حمایتی و راهبردهای مقابله ای در افراد دارای آلبینیسم حاصل شد. نتیجه گیری یافته ها نشان داد افراد دارای آلبینیسم چالش های متعددی را در زندگی تجربه می کنند، همچنین آن ها برای مقابله با این چالش ها به برخی منابع حمایتی و راهبردهای مقابله ای مجهز بودند که از دشواری چالش های مذکور کم می کرد. شناخت این چالش های روانی اجتماعی و منابع حمایتی می تواند به متخصصان و کسانی که با افراد دارای آلبینیسم سروکار دارند جهت سیاست گذاری و برنامه ریزی و تدوین برنامه های درمانی و توان بخشی در جهت ایجاد شرایط مطلوب و مؤثر کمک کند.

هدف اتیسم از شایع ترین اختلالات عصبی تحولی است و مشکلاتی در شناخت اجتماعی، ارتباط و درک احساسات خود و دیگران به وجود می آورد و تأثیر منفی بر کیفیت زندگی فرد دارد. پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی برنامه آموزشی شناختی کاگنی پلاس، بر شناخت اجتماعی (نظریه ذهن) کودکان دچار اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش بررسی در یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه کنترل، همراه با پیگیری 2 ماهه، از کودکان 6 تا 11 سال دچار اختلال طیف اتیسم در شهرری که به یکی از مراکز توان بخشی اتیسم ارجاع شده بودند، 65 کودک (44 پسر و 21 دختر) از یک مرکز، به شیوه در دسترس، انتخاب و با استفاده از پرسش نامه غربالگری طیف اتیسم، ارزیابی شدند. 50 کودک (33 پسر و 17 دختر) دارای نمره 19 و بالاتر در پرسش نامه، تشخیص اتیسم با عملکرد بالا گرفتند و با توجه به معیارهای ورود (برخورداری از توانایی کلام، عدم وجود کم توانی حرکتی، هوشی و آسیب های بینایی و شنوایی)، انتخاب و بر اساس سن، همتا شدند. سپس به تصادف و تعداد مساوی در 2 گروه آزمایشی و کنترل، قرار گرفتند. والدین، آزمون نظریه ذهن را تکمیل کردند. گروه آزمایشی در 20 جلسه (2جلسه در هفته، هر جلسه 30 دقیقه) به مدت 10 هفته، در برنامه آموزشی شناختی کاگنی پلاس به طور انفرادی، شرکت کردند، ولی گروه کنترل فقط خدمات رایج (کار درمانی، گفتار درمانی، هنر درمانی و موسیقی درمانی) را دریافت کردند. والدین در آخرین جلسه و 2 ماه پس از آن، آزمون نظریه ذهن را تکمیل کردند. داده ها به وسیله تحلیل همبستگی، تحلیل رگرسیون و معادلات برآوردیابی تعمیم یافته در محیط SPSS نسخه 27 تجزیه و تحلیل شدند.   یافته ها نتایج تحلیل معادلات برآوردیابی تعمیم یافته نشان داد برنامه آموزشی شناختی کاگنی پلاس موجب بهبود شناخت اجتماعی (سطح کلی نظریه ذهن، سطح مقدماتی و سطح واقعی) شد و با توجه به ضرایب بتا می توان بیان کرد که تغییر به میزان 2/9، 3/08 و 0/96 به ترتیب برای کل نظریه ذهن، سطح مقدماتی و سطح واقعی نظریه ذهن، ناشی از دریافت برنامه آموزشی شناختی کاگنی پلاس است و تغییرات پس از 2 ماه، پایدار ماند. نتیجه گیری با توجه به تأثیر مثبت برنامه آموزشی شناختی کاگنی پلاس بر شناخت اجتماعی، می توان نتیجه گرفت استفاده از برنامه کاگنی پلاس می تواند نیاز درمانگرانی را که دارای بینش های جدید شناختی به آموزش هستند رفع کند. همچنین اجرای چنین برنامه هایی می تواند به بهبود شناخت اجتماعی کودکان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا در موقعیت های واقعی زندگی کمک کند.

هدف ناهنجاری های اسکلتی عضلانی مرتبط با کار، یکی از شایع ترین مشکلات سلامت شغلی در دندانپزشکان است. پوسچرهای نامناسب کاری و بار کار ذهنی که منجر به ناهنجاری اسکلتی عضلانی می شوند، 2 عامل مهم بروز خطای انسانی در عملیات دندانپزشکی هستند. هدف مطالعه حاضر، بررسی بار کار ذهنی و بروز ناهنجاری های اسکلتی عضلانی در دندانپزشکان است. روش بررسی این مطالعه، یک مطالعه توصیفی مقطعی است که در سال 1400 در بیمارستان دندانپزشکی شهید شکری انجام گرفت. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری هدفمند بود و 42 نفر وارد مطالعه شدند. به منظور جمع آوری داده ها از ابزار NASA-TLX و پرسش نامه نوردیک استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 در سطح معنی داری 0/05 انجام گرفت. یافته ها نتایج نشان داد میانگین درصد اختلالات در ناحیه گردن 3/01، شانه چپ 11/76، شانه راست 13/74، آرنج راست 9/23، آرنج چپ 6/56، مچ دست راست 28، مچ دست چپ 25/06، ناحیه فوقانی پشت 20/1، کمر13/8، باسن و ران 17/1، زانو 26و مچ پا 23/46 درصد است. سن و سابقه کاری با شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی رابطه معنی داری داشت (P<0/05). مؤلفه سعی و تلاش با میانگین نمره و انحراف معیار 22/16± 74/15بیشترین نمره و احساس دلسردی با میانگین و انحراف معیار 26±49/92 کمترین نمره را نسبت به سایر مؤلفه ها به دست آوردند. بخش استریلیزاسیون با میانگین و انحراف معیار 24/86 ± 67/41 بار کاری ذهنی بالاتری نسبت به سایر بخش ها و بخش پذیرش با میانگین و انحراف معیار 26/59± 50/72بار کار ذهنی کمتری نسبت به سایر بخش ها داشت. نتیجه گیری یافته ها نشان داد اختلالات اسکلتی عضلانی با حجم کار و ظرفیت کاری مرتبط است. ایجاد شرایط کاری مناسب، ارائه برنامه های آموزشی بیشتر به کارکنان و تقویت ظرفیت بار کار ذهنی آن ها می تواند به پیشگیری از آسیب های شغلی در محیط کار کمک کند.

هدف مراقبت بیمارمحور به عنوان اولویت نظام مراقبت سلامت شناخته می شود. ما برای دستیابی به مراقبت بیمارمحور و دانستن اینکه کجا و چه چیزی را برای بهبود کیفیت هدف قرار دهیم، نیاز به بینش کامل تری در مورد تجربیات بیماران در طول مواجهه با نظام مراقبت های سلامت و بهداشتی داریم. ارائه دهندگان و نظارت کننده ها به ابزارهای قابل اعتماد، مقرون به صرفه و کاربرپسند نیاز دارند که به آن ها امکان می دهد کیفیت تجارب مراقبت های بهداشتی بیماران را به عنوان بخشی از ممیزی مداوم کیفیت خدمات ارزیابی و گزارش کنند. WatLX پرسش نامه ای است روا و پایا که تجربه بیماران خدمات توان بخشی سرپایی را مورد سنجش قرار می دهد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی این پرسش نامه در مراجعه کنندگان فارسی زبان به خدمات توان بخشی سرپایی بود. روش بررسی در این مطالعه توصیفی از نوع روش شناختی 115 نفر از افراد بزرگسال بالای 18 سال دارای سطح شناختی مناسب که برای دریافت حداقل یک برنامه خدمات توان بخشی عضلانی اسکلتی، نورولوژی، سکته مغزی، گفتار و زبان به صورت سرپایی به 10 مرکز و کلینیک فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتاردرمانی واقع در 5 پهنه جغرافیایی شهر تهران (شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز) در سال 1401 مراجعه کرده بودند، به روش نمونه گیری در دسترس برای پژوهش انتخاب شدند. بیماران پرسش نامه های WatLX، پرسش نامه کوتاه شده شناختی و پرسش نامه مدریسک را تکمیل کردند. اطلاعات زمینه ای نیز جمع آوری شد. بعد از ترجمه پرسش نامه به زبان فارسی روایی صوری و محتوایی آن به روش لاوشه بررسی شد. تحلیل عاملی اکتشافی برای بررسی ساختار پرسش نامه با توجه به اضافه شدن یک سؤال به سؤالات قبلی انجام شد. همچنین روایی هم گرا با پرسش نامه مدریسک بررسی شد. جهت بررسی همسانی درونی پرسش نامه، مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شد. پایایی آزمون باز آزمون با تکمیل مجدد پرسش نامه WatLX توسط 39 نفر از آزمودنی ها به فاصله زمانی 15 روز بعد از آزمون اول، با محاسبه ضریب همبستگی درون رده ای برای پرسش نامه WatLX سنجیده شد. در تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد. یافته ها روایی محتوایی پرسش نامه توسط متخصصین و اساتید در گروه های فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، مدیریت توان بخشی و متخصصین آماری) مورد تأیید قرار گرفت. این پرسش نامه از همسانی درونی خوبی برخوردار بود (آلفای کرونباخ= 0/802)، ضریب همبستگی درون رده ای (0/974=ICC) و روایی هم گرا از طریق ضریب همبستگی اسپیرمن با پرسش نامه مدریسک 0/503 به دست آمد. نتیجه گیری نسخه فارسی ابزار WatLX ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برای ارزیابی تجربه بیماران فارسی زبان ایرانی به خدمات توان بخشی سرپایی داراست و می توان از این ابزار در مطالعات بالینی و پژوهشی در آینده استفاده کرد.

هدف رفتارهای مقابله جویانه و سلوک شایع ترین مواردی هستند که نوجوانان به خاطر آن ها جهت مشاوره به کلینیک های بهداشت روان ارجاع می شوند. میزان شیوع این اختلال رو به افزایش است و توجه به آن ضروری به نظر می رسد. همبودی اختلال سلوک با سایر مشکلات عاطفی و رفتاری بسیار شایع است. یکی از اصلی ترین اختلال های همبود که نتایج متناقضی در خصوص آن گزارش شده است، اختلال کمبود توجه بیش فعالی است. برخی پژوهش ها همبودی این 2 اختلال را با سن شروع پایین تر، علائم شدیدتر و دوره های پایدارتر همراه می دانند. این مطالعه با هدف تعیینِ پروفایل هایِ فرم بازسازی شده پرسش نامه شخصیتی چندوجهی مینه سوتا در نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک و بررسی تأثیر همبودی آن با اختلال کمبود توجه بیش فعالی انجام شد. روش بررسی نمونه پژوهشِ علّی مقایسه ایِ حاضر، 295 نوجوان بود که با روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس سیاهه اختلال های عاطفی و اسکیزوفرنیا برای کودکان در سنین مدرسه (6 تا 18 سال)، انتخاب شدند و پرسش نامه پرسش نامه شخصیتی چندوجهی مینه سوتا را تکمیل کردند. میانگین و انحراف معیار تمامی مقیاس های پرسش نامه شخصیتی چندوجهی مینه سوتا در 3 گروه بیماران مبتلا به اختلال سلوک (40 نفر)، بیماران با تشخیص هم زمان اختلال سلوک و اختلال کمبود توجه بیش فعالی (68 نفر) و گروه بیماران مبتلا به سایر اختلال های روان پزشکی (اختلال خلقی و اضطرابی) (187 نفر) مقایسه شد. به منظور بررسی تفاوت معنادار در 3 گروه از تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. در صورت معنادار بودن واریانس ها از آزمون تعقیبی گیمز هاول برای بررسی تفاوت های زوجی در بین گروه ها استفاده شد.   یافته ها مقایسه نمرات گروه اختلال سلوک و همبودی اختلال سلوک و اختلال کمبود توجه بیش فعالی با سایر اختلال ها تفاوت معناداری (P<0/001) را تقریباً در تمامی شاخص های مرتبط با مشکلات برونی ساز نشان داد. همبودی اختلال سلوک و اختلال کمبود توجه بیش فعالی در مقیاس های رفتارهای ضد اجتماعی (P<0/001)، شخصیت پرخاشگر تجدیدنظرشده (P<0/001) و مشکلات سلوک (P<0/001) به طور معناداری بالاتر از گروه اختلال سلوک و سایر اختلال ها بودند. نتیجه گیری نتایج همسو با پیشینه، علائم شدیدتر و تخریب عملکردی بیشتر را در گروه اختلال سلوک+ اختلال کمبود توجه بیش فعالی در مقایسه با اختلال سلوک و سایر اختلال های روان پزشکی نشان داد. این زیر گروه می تواند علائم خطر، دوره های بالینی و پاسخ های دارویی متفاوتی داشته باشد. استفاده از پرسش نامه شخصیتی چندوجهی مینه سوتا می تواند اطلاعات ارزشمندی در خصوص همبودی اختلال ها ارائه دهد.

هدف دفورمیتی پاها در کودکان فلج مغزی از مشکلات رایج اسکلتی عضلانی است که پلنوولگوس شایع ترین آن هاست. پلنوولگوس با جابه جایی میانی تالوس، ولگوس کالکانئوس و سوپینیشن جلوی پا مشخص می شود. نتایج مطالعات نشان داده است یکی از مسائل مهم در ارتوپدی و آسیب شناسی، تشخیص و درمان دقیق دفورمیتی پلنوولگوس در کودکان فلج مغزی اسپاستیک دوطرفه است که مورد توجه محققین قرار گرفته است؛ بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی تأثیر دفورمیتی پلنوولگوس بر عملکرد حرکتی و تعادل این کودکان انجام شد. روش بررسی مطالعه حاضر از نوع تحلیلی توصیفی و از نوع مشاهده ای بود. نمونه گیری به صورت در دسترس از بین کودکان فلج مغزی اسپاستیک دوطرفه با تشخیص پلنوولگوس یک طرفه مراجعه کننده به مراکز درمانی دانشگاه علوم توان بخشی و سلامت اجتماعی (نظام مافی) و کلینیک های کاردرمانی (مایل به همکاری در امور پژوهشی) واقع در شهر تهران در سال 1401 انجام شد. 27 نفر از شرکت کنندگان در مطالعه براساس معیارهای ورود و براساس مقیاس طبقه بندی عملکرد حرکات درشت، به لحاظ تعادل، قدرت عضلانی، دامنه حرکتی و درد در طی یک جلسه توسط کاردرمانگر ارزیابی شدند. تجزیه وتحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام شد. یافته ها نتایج این مطالعه نشان داد بین میانگین دامنه حرکتی دورسی فلکشن مچ پا و اکستنشن زانوی بین 2 پا برحسب میزان درگیری اندام، اختلاف معنی دار آماری وجود دارد (P<0/001). تفاوت معنی داری بین قدرت عضلانی 2 اندام هم در پلانتارفلکسورها و هم در کوادریسپس مشاهده شد (P<0/001) و همین طور میانگین جابه جایی مرکز فشار کف پا ی شرکت کنندگان در مطالعه بر حسب درگیری اندام به طرز معنی داری بیشتر بود (P<0/001). نتیجه گیری دفورمیتی پلنوولگوس از دسته شایع ترین دفورمیتی های مچ پاست که برای کودکان فلج مغزی دارای اهمیت بسیار است. نتایج به دست آمده از ارزیابی های مربوط به تعادل و عملکرد حرکتی کودک، اهمیت استراتژی های ارزیابی و مداخلات پیشگیرانه بهنگام را در راستای کسب نتایج بهتر توان بخشی کودکان فلج مغزی با دفورمیتی پلنوولگوس نمایان کرد.

هدف آزمون های اختلال پردازش شنوایی، براساس میزان انحراف نتایج از شاخص های استاندارد پردازش شنوایی در افراد با شنوایی هنجار، قادر به تمایز کودکان مشکوک به اختلال پردازش شنوایی هستند. برخی از این آزمون ها مستقیماً با توانایی تمایز زیر و بمی اصوات در ارتباط بوده و برخی نیز می توانند به طور غیرمستقیم از آن متأثر شوند. آیا این تأثیرات می توانند نتایج تشخیصی آزمون های اختلال پردازش شنوایی را تغییر دهند؟ در این پژوهش قصد داریم تأثیر توان بخشی مبتنی بر تمایز زیر و بمی را بر روی شاخص های تشخیصی آزمون های اختلال پردازش شنوایی بررسی کنیم. روش بررسی طی این پژوهش، 19 کودک مشکوک به اختلال پردازش شنوایی که براساس آزمون های توالی الگوی زیر و بمی اصوات، اعداد دوگانه دوگوشی و توجه انتخابی شنوایی تک گوشی تشخیص داده شده اند را به عنوان گروه آزمایش انتخاب کرده ایم. این گروه از کودکان را حداکثر 3 ماه، هفته ای 2 تا 3 جلسه، هرجلسه حداکثر 1 ساعت، تحت آموزش های تمایز زیر و بمی اصوات قرار داده و پس از اتمام مراحل توان بخشی، آزمون های تشخیصی مجدد انجام شدند. 26 کودک با شاخص های تشخیص اختلال پردازش شنوایی مشابه با گروه آزمایش را نیز به عنوان گروه کنترل انتخاب کردیم. در این گروه هیچ مداخله ای صورت نگرفت و بعد از مدت مشابه با روند مداخله، آزمون های تشخیصی مجدد در آن ها انجام شد. نتایج قبل و بعد از آموزش ها در گروه آزمایش با هم و با 26 کودک گروه کنترل مقایسه شد. یافته ها نتایج حاصل از توان بخشی مشخصاً بهبودی های مؤثری را در آزمون های توالی الگوی زیر و بمی و توجه انتخابی شنوایی تک گوشی به همراه داشت. نتایج آزمون توجه انتخابی شنوایی تک گوشی، برای هر دو گوش بهبود مؤثری را در پی توان بخشی نشان داد (P=0/001). در نتایج آزمون توالی الگوی زیر و بمی اصوات نیز برای هر دو گوش بهبود مؤثر حاصل از توان بخشی مشاهده شد (P=0/001). تأثیرات به نحوی بود که قریب به 37 درصد کودکان مشکوک به اختلال پردازش شنوایی بر اساس ملاک تشخیصی استفاده شده، از زیرمجموعه این اختلال خارج شدند. بدین معنی که با بهبود عملکرد در برخی آزمون های تشخیص اختلال پردازش شنوایی، اگر مجدد آزمون های مذکور برای آن ها اجرا شود، بر اساس ملاک تشخیص کاربردی در پژوهش، این کودکان فاقد اختلال پردازش شنوایی تشخیص داده می شوند. نتیجه گیری توان بخشی مبتنی بر تمایز زیر و بمی اصوات، می تواند بر نتایج آزمون های اختلال پردازش شنوایی تأثیر گذارد. به این معنی که برخی کودکان که با چنین آزمون هایی تحت عنوان مشکوک به اختلال پردازش شنوایی دسته بندی شده اند، پس از مداخله از این زیرمجموعه خارج می شوند.

هدف پروتکل های توان بخشی بعد از عمل شامل دوره بی حرکتی و دوره بدون تحمل وزن در مرحله حاد پس از جراحی رباط صلیبی قدامی، به هر جراح یا مؤسسه بستگی دارد و به وضوح استاندارد شده نیست. در نتیجه تحمل وزن پس از بازسازی رباط صلیبی قدامی یکی از مسائل مهم است. این مطالعه با هدف تعیین نتایج تحمل وزن بلافاصله پس از جراحی در مقایسه با تحمل وزن جزئی با بریس بعد از بازسازی رباط صلیبی قدامی انجام شد. روش بررسی در این کارآزمایی بالینی تصادفی، بر اساس حجم نمونه محاسبه شده به صورت تصادفی بلوکه، 84 بیمار به 2 گروه تقسیم شدند: بیمارانی که پس از جراحی مجاز به داشتن تحمل وزن کامل بودند (گروه 1) و گروه 2 شامل بیمارانی که پس از جراحی مجاز به تحمل وزن جزئی با بریس به مدت 1 ماه و سپس تحمل وزن کامل بودند. اطلاعات جمعیت شناختی ثبت شد. تست لاچمن، درد قدامی زانو و درد زانو قبل از عمل و 1 ماه بعد از جراحی ثبت شد. عملکرد زانو با استفاده از پرسش نامه های بین المللی کمیته مستندات زانو، پیامدهای استئوآرتریت و صدمات زانو و نمره لیشولم قبل از جراحی و 1، 3 و 6 ماه پس از جراحی ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمون های تست دقیق فیشر، کای اسکوئر، فریدمن و تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر انجام شد. یافته ها اکثر بیماران مردان زیر 30 سال بودند. تفاوت آماری معنی داری در اطلاعات جمعیت شناختی بیماران در 2 گروه وجود نداشت. درد هنگام زانو زدن، درد قدامی زانو و تست لاچمن بعد از 1 ماه جراحی بین 2 گروه تفاوتی نداشت. تفاوتی در نمرات پرسش نامه بین المللی کمیته مستندات زانو، پرسش نامه پیامدهای استئوآرتریت و صدمات زانو و نمره لیشولم در پیگیری1، 3 و 6 ماهه در 2 گروه مشاهده نشد. تمام شاخص های مورد بررسی در هر گروه در طول زمان بهبود یافته بودند. نتیجه گیری به نظر می رسد نتایج تحمل وزن بلافاصله پس از جراحی در مقایسه با تحمل وزن جزئی در 1، 3 و 6 ماه پس از بازسازی رباط صلیبی قدامی با یکدیگر تفاوتی ندارند. بنابراین بیماران در صورت تحمل می توانند وزن گذاری کامل را داشته باشند.

هدف کودکان به خصوص در سنین کمتر از 4 سال به عنوان یکی از گروه های پرخطر در مواجهه با آسیب سوختگی هستند. علاوه بر این، دوران کودکی زمان بسیار مهمی برای رشد و تکامل کودکان است. زیرا در این دوران، کودکان مهارت های زیادی را در حوزه های مختلف عملکرد حرکتی، شناختی و اجتماعی کسب می کنند. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیرات سن، سوختگی و میزان خدمات فیزیوتراپی بر وضعیت تکاملی کودکان کمتر از 5 سال دارای آسیب سوختگی با استفاده از پرسش نامه سنین و مراحل بود.   روش بررسی در این مطالعه مقطعی که به روش توصیفی تحلیلی انجام شد، اطلاعات مربوط به 93 کودک کمتر از 5 سال دارای آسیب سوختگی درجه 2 و 3 که در بیمارستان سوانح و سوختگی اهواز بستری شده بودند، استخراج شد. لینک الکترونیک پرسش نامه سنین و مراحل که یکی از رایج ترین و پرکاربردترین ابزارهای سنجش وضعیت تکاملی کودکان است، متناسب با گروه سنی کودک برای یکی از والدین ارسال شد. همچنین تعداد جلسات فیزیوتراپی پس از ترخیص به صورت تلفنی از آن ها پرسیده شد. یکی از رایج ترین و پرکاربردترین ابزارهای سنجش وضعیت تکاملی کودکان، پرسش نامه سنین و مراحل است. یافته ها حیطه حرکات ظریف بیشترین فراوانی تأخیر تکاملی ( 25/8 درصد) را نشان داد. نتایج آنالیز من ویتنی نشان داد میانگین سنی کودکان دارای اختلال حرکات ظریف (حیطه 3) در مقایسه با افراد سالم بالاتر (0/016=P) و مدت زمان بیشتری از سوختگی (0/019= P) آنان گذشته بود. تفاوت آماری معناداری بین تعداد جلسات دریافت خدمات فیزیوتراپی در زمان بستری (0/74=P) و ترخیص (0/69=P) بین این دو گروه مشاهده نشد. نتیجه گیری سوختگی یکی از عوامل تأثیرگذار در بروز تأخیر در وضعیت تکاملی کودکان است که احتمالاً حیطه های تکامل حرکتی (حرکات ظریف و درشت) و حل مسئله را بیشتر درگیر می کند. اختلال حرکتی بیشتر در سنین بالا خود را نشان می دهد. همچنین با سپری شدن زمان بیشتری از وقوع سوختگی، تأخیر حرکات ظریف بیشتر دیده می شود.