مجله علوم پزشکی فیض
سال:1397 | دوره:22 | شماره:5 |تعداد مقالات:15

سابقه و هدف: استفاده از قرص های اکستازی یا MDMA (3، 4-متیلن دی اکسی مت آمفتامین) آسیب های شدیدی بر سیستم های مختلف بدن از جمله سلول های خونی دارد. در این مطالعه اثرات محافظتی کورکومین (عصاره زرد چوبه) بر گلبول های قرمز و شاخص های هماتولوژی و بیوشیمیایی آن در موش های صحرایی مصرف کننده اکستازی مطالعه گردید. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی 40 سر موش صحرایی نر بالغ به 5 گروه زیر تقسیم شدند: گروه 1: کنترل، گروه 2: دریافت کننده MDMA، گروه 3: دریافت کننده MDMA و کورکومین، گروه 4: دریافت کننده MDMA به مدت 15 روز و سپس 15 روز دیگر عدم دریافت دارو، گروه 5: دریافت کننده MDMA به مدت 15 روز و سپس 15 روز دیگر دریافت کورکومین. نمونه خون از قلب جمع آوری شد و اسمیر خونی برای بررسی مورفولوژی سلول های خونی تهیه گردید. نتایج: میانگین سطح گلبول های قرمز در گروه های دریافت کننده MDMAنسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری داشت. هنگام استفاده از کورکومین همراه با MDMA و بعد از مصرف آن میانگین سطح گلبول های قرمز و هموگلوبین نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری داشت. همچنین، کاهش تعداد گلبول های قرمز در گروه های دریافت کننده کورکومین نسبت به گروه های MDMA نیز معنی دار بود. سطح بیلی روبین تام در همه گروه های مطالعه نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار داشت. نتیجه گیری: اثر مصرف کورکومین همراه با مصرف اکستازی و بعد از آن به احتمال زیاد مربوط به جذب گوارشی بالای MDMA توسط کورکومین و یا متابولیزه نشدن MDMA در هنگام استفاده از کورکومین می باشد.

سابقه و هدف: امروزه نانوذرات طیف گسترده ای از مطالعات را برای درمان و تشخیص سرطان به خود اختصاص داده اند. ژن HDAC8 به عنوان مهارکننده رونویسی در سلول نقش دارد و نشان داده شده است که مقدار بیان آن در سرطان ریه افزایش می یابد. در مطالعه حاضر تاثیر نانوذره نقره سنتز شده با عصاره اکالیپتوس بر میزان بیان ژن HDAC8 در رده سلولی سرطان ریه (A549) مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی سنتز سبز نانوذره نقره توسط عصاره گیاه اکالیپتوس کامالدولنسیس انجام شد. به منظور بررسی غلظت کشندگی (IC50) سلول های کشت داده شده A549 با غلظت های مختلف نانوذره نقره تیمار شدند و آزمون MTT انجام شد. در نهایت میزان تغییر بیان ژن HDAC8 در سلول های تحت تاثیر غلظت IC50 توسط Real-time PCRاندازه گیری گردید. نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد که نانوذره حاصل اثر کشندگی وابسته به دوز داشته و مقدار IC50 آن در مدت زمان 24 ساعت با غلظت 2 میکروگرم در میلی لیتر بود. همچنین، بیان ژن HDAC8 به میزان 9 برابر در سلول های تیمارشده با نانوذره کاهش یافت. نتیجه گیری: نانونقره تولیدشده با عصاره اکالیپتوس می تواند رده سلولی سرطان ریه (A549) را از طریق کاهش بیان HDAC8 به سمت آپوپتوز ببرد.

سابقه و هدف: مالتیپل اسکلروزیس یک بیماری التهابی و مزمن دستگاه عصبی مرکزی است. باتوجه به اثرات احتمالی فعالیت ورزشی در پیشگیری از این بیماری، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر 6 هفته تمرین اینتروال با شدت بالا بر سطوح TNF-α ، IL-10 و BDNF در بافت مغز موش های صحرایی مدل آنسفالومیلیت خود ایمن تجربی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی 25 سر موش صحرایی ماده نژاد لوئیس با سن 6 هفته به طور تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند. تمرینات اینتروال به مدت 6 هفته و 5 روز در هفته انجام شد. برنامه تمرین اینتروال در هفته دوم و طی 6 هفته تمرین در هر جلسه شامل 10 تکرار 1 دقیق ه ای بود. مدل آنسفالومیلیت خود ایمن تجربی در انتهای هفته ششم تمرینات القاء گردید. TNF-α ، BDNF و IL-10 در بافت مغز اندازه گیری شد. نتایج: نتایج حاصل از رنگ آمیزی نشان داد که در گروه های تحت تیمار با تمرین اینتروال میزان التهاب بافت عصبی کاهش می یابد. تمرین اینتروال در موش های ماده نژاد لوئیس مبتلا به آنسفالومیلیت خود ایمن تجربی منجر به کاهش معنی دار TNF-α (0/001=P) شد، اما تغییر معنی داری در IL-10 (07/0=P) و BDNF ایجاد نکرد (0/54P =). علاوه بر این، علائم بالینی در موش های صحرایی تمرین کرده با تاخیر ظاهر شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد تمرینات اینتروال با مدت و شدت پروتکل مطالعه حاضر احتمالا موجب تاخیر در بروز و کاهش شدت علائم بالینی و درنتیجه افزایش حفاظت سلولی در موش های صحرایی لوئیس در برابر ابتلا به آنسفالومیلیت خود ایمن تجربی می شود.

سابقه و هدف: تغییرات ساختار هیپوکامپ در پیدایش اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) نقش دارد. هدف از این تحقیق مطالعه هماهنگی حرکتی و تغییرات ساختاری بافت هیپوکامپ در پاسخ به 8 هفته تمرین هوازی و مصرف ریتالین در موش های صحرایی بیش فعال شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی 33 سر موش صحرایی نژاد ویستار با وزن 180 تا 220گرم به طور تصادفی به پنج گروه: 1) کنترل سالم، 2) بیش فعال، 3) بیش فعال-تمرینات تردمیل، 4) بیش فعال-ریتالین و 5) بیش فعالی-تمرینات تردمیل-ریتالین تقسیم شده و به آزمونOpen Field جواب مثبت دادند. برای ایجاد ADHD موش ها به مدت 8 هفته، 6 روز در هفته، 10 میلی گرم L-NAME به صورت درون صفاقی دریافت کردند. گروه های دارویی 1 میلی گرم ریتالین به ازاء کیلوگرم وزن بدن روزانه به مدت 8 هفته به صورت خوراکی دریافت کردند. موش های گروه تمرین 30 دقیقه در روز به مدت 8هفته به تمرین پرداختند. نتایج: تمرین هوازی و مصرف ریتالین تاثیر معنی داری بر وزن موش های بیش فعال شده نداشت (877/0=P)، درحالی که بر هماهنگی حرکتی موش ها تاثیر معنی دار داشت (001/0=P). در موش های مبتلا به اختلال بیش فعالی تغییرات خفیف شکل بافتی و سلولی، نکروز و پرخونی بافتی و همچنین پیکنوز بافت هیپوکامپ مشاهده شد. تمرینات تردمیل به همراه ریتالین آسیب شکل بافتی و سلولی، نکروز و همچنین پیکنوز بافت هیپوکامپ را کاهش داد. نتیجه گیری: اختلال نقص توجه/بیش فعالی موجب آسیب به ساختار بافت هیپوکامپ می شود و احتمالا تمرینات تردمیل به همراه مصرف ریتالین می تواند آسیب ساختار هیپوکامپ را بهبود بخشد.

سابقه و هدف: کبد چرب غیرالکلی (Non-alcoholic fatty liver disease; NAFLD) یکی از شایع ترین اختلالات مزمن کبدی می باشد. در این مطالعه تاثیر درمان با رزوراترول به تنهایی و یا همراه با تمرین های ورزشی روی آپوپتوز سلول های بافت قلبی در موش های مبتلا به کبد چرب غیرالکلی مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی تعداد 56 سر موش نر نژاد ویستار به گروه کنترل و 7 زیرگروه تجربی NAFLD شامل بیمار، سالین، گروه های دریافت کننده رزوراترول، ورزش تناوبی، ورزش تداومی، رزوراترولورزش تناوبی، و رزوراترولورزش تداومی تقسیم شدند. پروتئین های Bax و Bcl2 در بافت قلبی به روش ELISA اندازه گیری گردید. نتایج: غلظت Bax در بافت قلبی گروه های بیمار و سالین (به ترتیب 83/5± 95/29 و 83/5± 37/28 نانوگرم در میلی گرم پروتئین) به طور معنی داری بیشتری از سایر گروه ها بود (0/0001>P). و غلظت Bcl2 در این گروه ها به طور معنی داری کاهش یافته بود (0/0001>P). همچنین، میانگین نسبت Bax/Bcl2 در گروه های بیمار (65/7± 02/23) و سالین (29/5± 43/20) در مقایسه با سایر گروه ها به طور معنی داری بیشتر بود (0/001>P). تجویز رزوراترول به تنهایی و یا در ترکیب با تمرین های ورزشی سبب کاهش معنی دار غلظت Bax و افزایش معنی دار سطح Bcl2 در بافت قلبی شد (0/001>P). نتیجه گیری: بیماری NAFLD با افزایش سطح بیومارکرهای آپوپتوتیک در سلول های قلبی همراه می باشد. اگرچه تجویز رزوراترول به تنهایی دارای خواص ضد آپوپتوزی می باشد، اما درمان ترکیبی آن با تمرین ورزشی موثرتر می باشد.

سابقه و هدف: پروتئین وابسته به آگوتی پپتیدی است که بر رفتار تغذیه ای، هموستاز انرژی و نیز بر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال تاثیرگذار است. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر 6 هفته تمرین دایره ای مقاومتی با شدت های مختلف بر سطوح پلاسمایی پروتئین وابسته به آگوتی، انسولین و گلوکز در مردان جوان بود. مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی 45 نفر از دانشجویان پسر 20 الی 24 ساله (با میانگین وزنی 76/3± 61/70 کیلوگرم، سن 17/0± 55/21 سال و قد 15/1± 84/174 سانتی متر) ساکن خوابگاه به طور تصادفی در 5 گروه 9 نفره (کنترل، 20، 40، 60 و 80 درصد حداکثر یک تکرار بیشینه) قرار گرفتند. گروه های تمرینی 24 جلسه تمرین دایره ای مقاومتی را با شدت های تعیین شده انجام دادند. گروه کنترل در طول این دوره در هیچ گونه برنامه ورزشی منظمی شرکت نکرد. نمونه های خونی 48 ساعت قبل و پس از تمرینات (3 ساعت پس از صرف صبحانه نرمال) از ورید بازویی جمع آوری شد. نتایج: نتایج نشان داد بین تغییرات سطوح پروتئین وابسته به آگوتی پلاسما (0/399=P) و گلوکز (0/27=P) در گروه های مختلف تفاوت معنی داری وجود ندارد، اما برای انسولین (013/0P=) در گروه های مختلف تفاوت معنی دار مشاهده شد. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد سطوح پروتئین وابسته به آگوتی در شدت بالای تمرین مقاومتی (80 درصد یک تکرار بیشینه) کاهش بیشتری داشته و لذا این شدت تمرینی می تواند در کاهش اشتها و جلوگیری از افزایش وزن در مردان جوان مفید باشد.

سابقه و هدف: در سال های اخیر به دلیل افزایش شیوع مرگ ومیر ناشی از سرطان ها، نیاز به یافتن شیوه های جدید برای درمان سرطان افزایش پیدا کرده است. هدف از این مطالعه تعیین اثرات ضد میکروبی و ضد سرطانی نانوذره نقره ساخته شده با استفاده از عصاره گیاه آرتمیزیا اسکوپاریا بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی ابتدا نانوذرات نقره سنتز گردید و برای تایید ساختار و اندازه نانوذرات سنتز شده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) و گذاره (TEM) استفاده شد. به دنبال آن، اثرات ضد میکروبی نانوذره نقره سنتز شده با روش کمترین غلظت مهارکنندگی (MIC) مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین، سمیت سلولی نانوذره نقره با استفاده از روش رنگ سنجی MTT در رده سلولی سرطان ریه در غلظت های 125/3 تا 100 میکروگرم در میلی لیتر بررسی شد. به علاوه، میزان بیان ژن های Bax و Bcl2 با استفاده از روش Real-time PCR بررسی شد. نتایج: نتایج میکروسکوپ الکترونی SEM و TEM نشان داد که نانوذره سنتز شده دارای اندازه میانگین 40/33 نانومتر می باشد. نتایج MIC نشان داد که نانوذره نقره دارای اثرات ضد میکروبی است. همچنین، نتایج تست MTT نشان داد که نانوذره نقره دارای سمیت سلولی وابسته به دوز است. نتایج Real-time PCR نیز نشان داد که بیان ژن های Bax و Bcl2 به ترتیب به اندازه 34/0± 34/2 افزایش و 61/0± 43/0 کاهش یافته است (0/05< Pبرای هر دو مقایسه). نتیجه گیری: باتوجه به نتایج این مطالعه می توان گفت نانوذره نقره سنتز شده با استفاده از عصاره آرتمیزیا اسکوپاریا دارای اثرات ضد سرطانی و ضد میکروبی بوده و می تواند به عنوان کاندید ترکیب دارویی مورد استفاده قرار بگیرد.

سابقه و هدف: سازگاری های فیزیولوژیکی ناشی از تمرین ورزشی در اثر قطع فعالیت ورزشی کاهش می یابد، اما داده ها درخصوص مقایسه اثر قطع فعالیت ورزشی متعاقب انواع مختلف تمرین محدود است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر اثر قطع فعالیت ورزشی بر میزان سایتوکاین ها در مردان دارای اضافه وزن و تمرین کرده هوازی و مقاومتی بود. مواد و روش ها: در مطالعه نیمه تجربی حاضر 19 مرد تمرین کرده (25 تا 38 سال) بر اساس نوع تمرین در گروه های مقاومتی (10 نفر) و هوازی (9 نفر) قرار گرفتند. گروه ها بر اساس سطح فعالیت بدنی، سن و شاخص توده بدن یکسان سازی شدند. آزمودنی ها به مدت یک ماه از انجام هرگونه فعالیت ورزشی اجتناب کردند. از همه آزمودنی ها پیش و پس از یک ماه قطع فعالیت ورزشی نمونه خون برای سنجش غلظت سرمی اینترلوکین-10 ((IL-10، IL-17A و IL-20 گرفته شد. نتایج: پس از 4 هفته قطع فعالیت ورزشی درصد چربی بدن و اندازه محیط کمر در گروه های تمرین کرده مقاومتی و هوازی به طور معنی داری افزایش یافت. این در حالی بود که حداکثر اکسیژن مصرفی در این گروه ها به طور معنی داری کاهش داشت (برای همه متغیرها، 0/05P). نتیجه گیری: به نظر می رسد نتایج منفی یک ماه قطع فعالیت ورزشی در مردان تمرین کرده مقاومتی (افزایش IL-17A) بارزتر است.

سابقه و هدف: حفظ و ذخیره گلیکوژن عضلانی مهم ترین فاکتور محدودکننده موفقیت افراد در اجرای فعالیت های زیربیشینه است. نشان داده شده است که مکمل یاری با ملاتونین قبل از فعالیت می تواند ذخایر گلیکوژنی را حفظ نماید. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر مصرف 6 میلی گرم ملاتونین بر زمان واماندگی طی یک فعالیت زیربیشینه و همچنین حداکثر اکسیژن مصرفی طی یک فعالیت فزاینده در دختران دانشجوی تربیت بدنی دانشگاه شهید چمران اهواز بود. مواد و روش ها: برای انجام کارآزمایی بالینی حاضر 13 آزمودنی دختر (سن 29/1± 5/21 سال، وزن 69/2± 36/58 کیلوگرم، حداکثر اکسیژن مصرفی 17/4± 08/39 میلی لیتر/کیلوگرم/دقیقه) به صورت متقاطع در 2 مرحله مکمل (6 میلی گرم ملاتونین) و دارونما (کپسول نشاسته) دریافت کردند. مکمل یاری به شکل حاد (به صورت تجویز تک دوز) 30 دقیقه پیش از فعالیت ورزشی انجام شد. هر آزمون در دو حالت دارونما و مکمل تکرار شد. برای اطمینان از، از بین رفتن اثر تمرین و مکمل فاصله بین دو آزمون (حالت دارونما و مکمل) 5 الی 7 روز درنظر گرفته شد. پروتکل ورزشی زیربیشینه و پروتکل فزاینده به ترتیب شامل دویدن با شدت زیربیشینه (70 درصد ضربان قلب ذخیره) تا رسیدن به واماندگی ارادی و آزمون فزاینده بروس روی نوار گردان بود. نتایج: نتایج نشان داد با مصرف 6 میلی گرم ملاتونین زمان رسیدن به واماندگی (0/01=P) و حداکثر اکسیژن مصرفی (0/002=P) افزایش معنی داری می یابد. نتیجه گیری: به نظر می رسد دختران تمرین کرده می توانند برای بهبود عملکرد استقامتی و ظرفیت هوازی خود از مصرف 6 میلی گرم مکمل ملاتونین نیم ساعت قبل از شروع فعالیت ورزشی بهره ببرند.

سابقه و هدف: سندروم نفروتیک یکی از مشکلات نسبتا شایع دوران کودکی است که می تواند توسط بیماری های مختلف ایجاد شود. این بیماران هم به علت ماهیت بیماری و هم عارضه درمان با استرویید مستعد استئوپروز هستند. بنابراین، هدف از این مطالعه مقایسه سطح سرمی 25 هیدروکسی ویتامین دی در اطفال مبتلا به سندروم نفروتیک در فاز بهبودی و تحت دو رژیم درمانی مختلف بود. مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی روی 68 کودک مبتلا به سندروم نفروتیک اولیه مراجعه کننده به درمانگاه نفرولوژی بیمارستان بعثت همدان انجام گرفت. نصف بیماران تحت درمان 8 هفته ای و نیمی دیگر تحت درمان 12 هفته ای قرار گرفتند. گروه ها از نظر سن و جنس همسان سازی شدند. پس از پایان درمان، سطح سرمی 25 هیدروکسی ویتامین دی در دو گروه اندازه گیری و مقایسه گردید و میزان عود نیز در دو گروه بررسی شد. نتایج: دو گروه از نظر سن و جنس تفاوت معنی داری نداشتند. میانگین سطح ویتامین دی در گروه دریافت کننده درمان 8 هفته ای کورتون نسبت به گروه دیگر بالاتر (11/39± 21/61 در برابر 9/79± 16/18 میلی گرم در دسی لیتر) بود (0/039=P). فقدان عود در گروه دریافت کننده 8 هفته ای 1/47 درصد و در گروه 12 هفته ای 5/73 درصد بود و این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار بود (0/026=P). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در روش درمان 12 هفته ای نسبت به درمان 8 هفته ای میزان عود بسیار کمتر بوده، اما سطح ویتامین دی در این گروه درمانی نسبت به گروه دیگر کاهش قابل توجهی داشت.

سابقه و هدف: گیاهان دارویی خاصیت ضد سرطانی قوی دارند. ورزش نیز یکی از عوامل سبک زندگی است که خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد. هدف از این پژوهش اثر تمرینات استقامتی و تاکسول بر سطوح سیکلواکسیژناز-2 و پروستاگلاندینE2 در بافت کبد موش های سوری مبتلا به سرطان گردن رحم بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی 35 سر موش ماده C57 به طور تصادفی به پنج گروه 7 تایی کنترل (سالم)، کنترل (سرطان)، مکمل (سرطان)، تمرین و مکمل (سرطان) و تمرین (سرطان) تقسیم شدند. کاشت تومورهای سرطانی در زیر پوست بخش فوقانی لگن انجام شد. پروتکل تمرینی استقامتی شامل پنج جلسه در هفته، 50 دقیقه در هر جلسه با سرعت 14-18 متر بر ثانیه به مدت شش هفته اجرا شد. مقدار 60 میلی گرم/کیلوگرم/روز، تاکسول نیز به صورت درون صفاقی تزریق شد. متغیرهای وابسته تحقیق 24 ساعت پس از آخرین چلسه برنامه تمرینی به وسیله دستگاه الایزا اندازه گیری شد. نتایج: مصرف تاکسول و تمرینات استقامتی سطوح سیکلواکسیژناز-2 و پروستاگلاندینE2 بافت کبد موش های C57 مبتلا به سرطان گردن رحم را کاهش داد. نتیجه گیری: القای بافت سرطانی در موش سوری موجب افزایش مقادیر سیکلواکسیژناز-2 و پروستاگلاندینE2 در بافت کبد شده و تمرینات استقامتی به همراه مصرف تاکسول می تواند آنها را بکاهد.

سابقه و هدف: تابش گامای زمین ه ای با منشاء طبیعی می تواند موجب یونیزاسیون ملکول های حیاتی مانند DNA شده و سلامت انسان را با خطر جدی مواجه می کند. اندازه گیری این تابش ها، به دلیل افزایش احتمال بروز انواع سرطان ها و آسیب های ژنتیکی اهمیت ویژه ای دارد. این مطالعه به منظور اندازه گیری آهنگ دوز و محاسبه میزان دوز موثر سالیانه و خطر بروز سرطان در شهر کاشان طی سال 1395 انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی اندازه گیری ها به وسیله دوزیمتر مدلRadiation Alert Monitor 5 در فضاهای باز و بسته در 5 منطقه جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز) شهر کاشان و طی 4 فصل مختلف سال صورت پذیرفت. اندازه گیری ها در هر منطقه جغرافیایی در 10 نقطه تصادفی و طی 3 روز متوالی در میانه هر فصل انجام شد. همچنین، دوز موثر سالیانه و خطر بروز سرطان در طول عمر محاسبه شد. نتایج: میانگین آهنگ دوز سالیانه در فضاهای باز و بسته به ترتیب 34± 155 و 34± 186 نانوسیورت بر ساعت به دست آمد. تفاوت معنی داری از نظر آماری بین میانگین آهنگ دوز فصول مختلف سال و مناطق مختلف جغرافیایی دیده نشد. همچنین، دوز موثر سالیانه برابر با 10/1 میلی سیورت و خطر بروز اضافی سرطان در طول عمر برابر 3-10×16/4 محاسبه گردید. نتیجه گیری: میانگین دوز موثر سالیانه ناشی از تابش گامای زمین ه ای در شهر کاشان (10/1 میلی سیورت) در مقایسه با مقدار متوسط جهانی (0/48 میلی سیورت) و مقادیر به دست آمده در اکثر شهرهای ایران میزان بالاتری را نشان می دهد.

سابقه و هدف: نرخ شیوع کنونی، نشان دهنده شیوع فزاینده سوء مصرف مواد در بین زنان است. مطالعه حاضر با هدف تعیین الگوی مصرف و علل گرایش به مصرف مواد مخدر در زنان مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد می باشد. مواد و روش ها: مطالعه توصیفی– مقطعی حاضر روی کلیه زنان مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهرستان کاشان طی سال 1396 انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، علل گرایش به مصرف مواد مخدر و مصاحبه بالینی ساختاریافته راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (SCID) جهت ارزیابی اختلالات مصرف مواد بود. نتایج: میانگین سنی و سن شروع مصرف مواد مخدر به ترتیب برابر با 3/10± 40 و 4/6± 25 سال بود. شایع ترین ماده مصرفی تریاک (81 درصد) و اصلی ترین راه مصرف، روش تدخینی بود. ده درصد افراد سابقه تزریق داشتند. علل اصلی گرایش به مواد مخدر از دیدگاه بیماران، خانواده معتاد (77 درصد)، دسترسی آسان به مواد (64 درصد) و افسردگی و ناامیدی (56 درصد) بود. نتیجه گیری: الگوی مصرف مواد مخدر در زنان تحت درمان نگهدارنده با متادون شهرستان کاشان سنتی و بر پایه مشتقات تریاک بوده و خانواده معتاد، علل اصلی گرایش به مواد مخدر بود. لذا، به منظور پیشگیری بایستی در برنامه ریزی ها به خانواده بیماران به عنوان گروه آسیب پذیر توجه بیشتری شود و آموزش های لازم درخصوص علل گرایش و راه های جلوگیری ارائه شود.