پژوهش در پزشکی
سال:1380 | دوره:25 | شماره:3 |تعداد مقالات:14

سابقه و هدف: ضایعات و معلولیتهای نخاعی از جمله معضلات جامعه بشری است. در کشور ما بدلیل وجود جانبازان جنگی، این موضوع اهمیت صد چندان پیدا می کند.مواد و روشها: بعد از تکمیل پرسشنامه و آموزشهای لازم، معلولین پاراپلژیک با سرعت دلخواه (preferred speed) بر روی مسیری به شکل هشت انگلیسی به مدت 5 دقیقه راه می رفتند و ضربان قلب، فشار خون و RPE اندازه گیری شد. آزمایشات در سه مرحله انجام می شد و در هر آزمایش فرد با یک نوع عصا راه می رفت. سه نوع عصای مورد مطالعه عبارت بودند از عصای زیربغلی، آرنجی و واکر که به طور تصادفی مورد آزمایش قرار می گرفتند. برای بررسی انرژی مصرفی راه رفتن در معلولین پاراپلژیک، از دو شاخص جدید نرخ انرژی (PCI) و RPE استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه، ده معلول پاراپلژیک مورد آزمایش قرار گرفتند )متوسط سن 4.99 ±34 سال، قد 167 سانتیمتر و وزن 64.6 کیلوگرم( همگی دچار ضایعه کمری بودند و متوسط ایجاد ضایعه 3.3 ±3.8 سال بود. تحقیقات ما نشان داد که متوسط نرخ انرژی (PCI) برای عصای زیربغلی، عصای آرنجی و واکر به ترتیب عبارت بود از 1.94، 1.58 و 1.65 ضربه در دقیقه. متوسط سرعت راه رفتن بیماران با عصای آرنجی بیشترین بود. در مورد RPE نتایج نشان داد، در مواردی که توان تعادلی فرد کم است، واکر ترجیح داده می شود ولی بیمارانی که از تعادل مناسب برخوردار هستند. عصای آرنجی را ترجیح می دهند. PCI بدست آمده در این مطالعه برای گروه دارای ضایعات نخاعی کامل کمتر از افرادی است که ضایعات ناقص دارند، سایر مطالعات نیز این مطلب را تایید می کنند. همچنین در تحقیق حاضر، سرعت افراد دارای ضایعات کامل، 1.4 برابر افراد دارای ضایعات ناقص می باشد. نتیجه گیری و توصیه ها: استفاده از عصا و تمرین راه رفتن، سطح آمادگی قلبی - عروقی را برای این کار بالا می برد و باعث کاهش میزان PCI می شود. این مهم اهمیت توجه بیشتر به استفاده از وسایل کمک حرکتی را در مراکز توانبخشی نشان می دهد.

سابقه و هدف: هدف از اجرای این پروژه تحقیقی، تعیین میزان شیوع بیماری روماتیسم قلبی (RF/RHD) در گروه سنی 6-20 سال در ایران با توجه به شرایط اپیدمیولوژیک و اقلیمی و مقایسه آن با کشورهای دیگر می باشد. پیشگیری اولیه و ثانویه روماتیسم مفصلی و قلبی می تواند یک روش ساده، مطمئن و کم هزینه در کاهش انسیدانس تب روماتیسمی و یا عود کاردیت روماتیسمی باشد. تب روماتیسمی و کاردیت روماتیسمال شایعترین علت بیماریهای اکتسابی قلب در کودکان و نوجوانان کشورهای در حال توسعه و حتی جهان می باشد. همچنین بیماری روماتیسم قلبی (RHD) عارضه دیررس و جدی تب حاد روماتیسمی و یکی از علل اصلی مرگ و میر و معلولیت در بین جوانان و بالغین می باشد.مواد و روشها: با توجه به اینکه میزان شیوع RHD در جامعه ایران )گروه زیر 20 سال( دقیقا مشخص نیست این مطالعه توصیفی - مقطعی بر روی 320،000 دانش آموز 6-20 ساله بین سالهای 1370-72 در استان زنجان انجام شد.یافته ها: در بین افراد مورد مطالعه نسبت جنسی مذکر به مونث، 3 به 2 و میانگین سنی آنها 6 ±11 سال بود. درجه شیوع بیماری روماتیسم قلبی 0.36 در هر هزار نفر بود که در مقایسه با آمار سایر نقاط جهان و مطالعات داخل کشور متفاوت است.نتیجه گیری و توصیه ها: شاید پایین بودن آمار بدست آمده بدلیل پوشش مناسب مراقبت های بهداشتی اولیه در مناطق فوق باشد و یا اینکه عوارض قلبی در ایران در سنین بالاتر پدیدار می گردند. علاوه بر این افراد لازم التعلیم در مقطع راهنمایی و دبیرستان در این مناطق به طور قابل توجه کاهش یافته و در نتیجه در این طرح مورد مطالعه قرار نگرفته اند.

سابقه و هدف: تشخیص زودرس عفونت های سیستمیک قارچی و در میان آنها آسپرژیلوزیس، یک مشکل عمده در بیماران، بخصوص مبتلایان به بدخیمی ها، سل ریوی، آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه می باشد. در این مطالعه از میان بیماری های زمینه ای برای عفونت آسپرژیلوزیس، سل ریوی و بیماری انسدادی مزمن ریه انتخاب و بررسی شده اند. زیرا در کشور ما شیوع داشته و در همراهی با آسپرژیلوزیس می توانند خطرآفرین باشند.مواد و روشها: در این بررسی با استفاده از روش هماتوگلوتیناسیون غیرمستقیم، تیتراسیون آنتی بادی بر ضد آسپرژیلوس فومیگاتوس انجام شده است. برای تشکیل آگلوتیناسیون از گلبولهای قرمز گوسفند که از آنتی آسپرژیلوس فومیگاتوس پوشانده شده بود (موجود در کیت) استفاده شده و در رقت های 1.10 تا 1.1280 آگلوتیناسیون در بیماران و افراد شاهد جستجو و ثبت گردید. بیماران شامل 32 نفر مبتلا به سل ریوی تحت درمان و 26 نفر مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه بستری در بیمارستان بودند که برای هر بیمار یک مورد شاهد مناسب در نظر گرفته شد. سرم های جمع آوری شده در فریزر نگهداری و در روز آزمایش همگی یکجا مورد تیتراسیون قرار گرفتند. یافته ها: در بیماران مبتلا به سل ریوی %34 تیتر 1.1، %15.5 تیتر 1.10، %22 تیتر 1.20، %9 تیتر 1.40، %9 تیتر 1.80 و %9 تیتر 1.160 داشتند. از افراد شاهد مربوط به این گروه یک نفر تیتر 1.20 داشت. در گروه مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه %38.5 تیتر 1.1، %27 تیتر 1.10، %4 تیتر 1.20، %19 تیتر 1.40، %7 تیتر 1.80 و %4 تیتر 1.160 داشتند. در این گروه نیز یک نفر از افراد شاهد تیتر 1.20 داشت. تیترهای 1.20 مربوط به دو نفر شاهد مذکور از جهت وجود آسپرژیلوزیس احتمالی قبلی پیگیری شد و این افراد تحت بررسی بیشتر قرار گرفتند. مطابق توصیه سازندگان کیت و با استفاده از بررسی Cut off point تیتر 1.20 به عنوان مثبت در نظر گرفته شد و بر این اساس %50 از مبتلایان به سل ریوی و %34 از مبتلایان به بیماری انسدادی مزمن ریه، مثبت ارزیابی شدند. نتیجه گیری و توصیه ها: با استفاده از نتایج بدست آمده، ضعف اکتسابی سیستم ایمنی در توجیه تیترهای مثبت در سل ریوی مورد بحث قرار گرفته است و روش هماگلوتیناسیون غیرمستقیم نیز به علت سهولت و ارزانی نسبی برای انجام مطالعات اپیدمیولوژیک پیشنهاد شده است.

سابقه و هدف: آندوکاردیت باکتریال یک بیماری مرموز و خطرناک در کودکی است. علیرغم درمان آنتی بیوتیکی 20-25 درصد و در موارد شدید حتی 50-60 درصد مرگ و میر گزارش شده است. بمنظور بررسی وضعیت و عوامل مساعدکننده و ایجاد کننده، همچنین بررسی تظاهرات بالینی و آزمایشگاهی و روش تشخیص در کودکان، تحقیقی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی صورت پذیرفت.مواد و روشها: تحقیق بر اساس مطالعه داده های موجود بر روی 40 بیمار زیر 14 سال که با تشخیص آندوکاردیت باکتریال طی سالهای 1369-74 در 5 مرکز دانشگاهی بستری شده بودند، صورت گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد %60 کودکان دختر بودند. بیماریهای مادرزادی قلبی با شیوع %60 بیشترین عامل مساعد کننده بود و بیش از همه VSD با شیوع %66.6 جلب توجه می نمود. کشت خون تنها در %27.5 موارد مثبت بود که شایعترین میکروارگانیسم ها استافیلوکوک اورئوس (%36.5) و استرپتوکوک ویریدانس (%27.2) بودند. سرعت سدیمانتاسیون بالای 20 در %77.5، لکوسیتوز بیش از 10 هزار در %67.5 و CRP مثبت در %55 موارد دیده شد. تب (%97.5) و سوفل قلبی (%87.5) بیشترین تظاهرات بالینی بودند.نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به شیوع بالای بیماری مادرزادی قلبی که زمینه ساز بروز آندوکاردیت عفونی می باشد توجه و پیشگیریهای لازم بمنظور کنترل و کاهش این بیماری توصیه می شود.

مطالعه آینده نگر ”قند و لیپید تهران“ اولین مطالعه بزرگ اپیدمیولوژیک کشور با هدف شناخت علل بیماریهای قلبی عروقی در جامعه شهری تهران است. این طرح که جمعیت قابل توجهی از جامعه شهری تهران را مورد بررسی قرار داده است، ابتدا با شناخت جامعه، کار را شروع کرده و در حال حاضر ادامه می دهد و همچون دیگر مطالعات آینده نگر جهان، چگونگی ارتباط با جامعه را مدنظر اساسی قرار داده است.آشنا ساختن جامعه با اهداف طرح و تشویق آنان به مشارکت در این مطالعه از مقوله های مهم و تعیین کننده در اجرای کار بوده که همواره با دقت و حساسیت ویژه ای مدنظر قرار گرفته است. این مهم به عهده تیم ارتباطات اجتماعی واگذار شد که متشکل از مددکاران اجتماعی با همکاری رابطین بهداشت شبکه خدمات رسانی بهداشتی منطقه شرق بوده است. اهداف بخش ارتباطات اجتماعی با مراجعه مستقیم و چهره به چهره جامعه مورد بررسی به مرحله اجرا در آمده و در طی کمتر از دو سال حدود 17 هزار نفر از جمعیت شهری منطقه 13 تهران را تحت پوشش قرار داده است. با وجود پیش بینی های بنیادین شیوه ارتباط با جامعه و شناخت نقاط قدرت و ضعف سازمانهای بهداشتی - درمانی موجود و به کارگیری تجربیات قبلی، بدیهی بود که تیم همواره با موضوعات کوچک پیش بینی نشده ای مواجه می شد. ولی شناخت مشکلات و تمهیدات لازم به منظور رفع آن، تجربیات ارزنده ای به دست می داد که راهنمای ما در مراحل بعدی کار بود و ما را در اجرای صحیح تر اهداف طرح یاری می داد.در این تجربه از نیروهای داوطلب ”رابطین بهداشت“ و همکاریهای سه مرکز بهداشتی - درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی استفاده شد. زدودن ذهنیت و گرایش های منفی نسبت به خدمات بهداشتی - درمانی دولتی، صرف وقت کافی برای توجیه و اجرای طرح، ارتباط مستمر یا خانوارها و اتخاذ تمهیداتی برای هماهنگی با باورهای فرهنگی، بررسی پدیده عدم استقبال و پیدا کردن راه حلهای مناسب از جمله اقدامات عمده گروه بود.

سابقه و هدف: بلوک کامل قلبی در کودکان یک فوریت پزشکی است. بررسی انواع بلوک، توجه به بیماری قلبی مادرزادی همراه، علامت بارز بالینی، عوارض، مرگ و میر، پیگیری و درمان آن می تواند در این زمینه راهگشا باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه گذشته نگر، 54 مورد بلوک کامل قلبی در کودکان در دو مقطع زمانی 1370-78) و (1358-61 در بیمارستان قلب شهید رجایی بررسی شد. اطلاعات به روش تکمیل پرسشنامه با مراجعه به پرونده بیماران جمع آوری و نتایج آن با آمار توصیفی مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که بلوک کامل قلبی مادرزادی در 63 درصد، بلوک کامل قلبی اکتسابی پس از جراحی قلب باز در 26 درصد و بلوک کامل قلبی اکتسابی غیر جراحی در 11 درصد موارد بوده است. همچنین مشخص شد که بلوک قلبی اکتسابی پس از جراحی در 100 درصد موارد و بلوک قلبی مادرزادی در 25 درصد موارد با بیماری قلبی مادرزادی همراه بوده است. بیشترین علامت بالینی در بلوک قلبی مادرزادی غش (Syncope) و در نوع اکتسابی پس جراحی قلب، یافته های الکتروکاردیوگرام بوده است. یافته های این پژوهش نشان داد که از 70 درصد بیمارانی که تحت پیگیری منظم قرار داشتند حدود 13 درصد مبتلا به اختلال عمل پیس میکر بودند و در 13 درصد نیز مرگ اتفاق افتاده است.نتیجه گیری و توصیه ها: از آنجاییکه بلوک قلبی کودکان یک اورژانس پزشکی است و بیشترین موارد مرگ در نوزادان مبتلا به بلوک قلبی رخ داده است، توجه به مراقبت بیشتر از نوزادان مبتلا و اقدام سریع جهت گذاشتن پیس میکر برای آنها یک امر ضروری است.

سابقه و هدف: سردبیران نشریات پزشکی نقش بسیار مهمی در بهینه کردن وضع انتشار مقالات دارند. این مطالعه دیدگاههای سردبیران نشریات علوم پزشکی ایران و آگاهیشان را در مورد استانداردهای انتشار مقالات پزشکی بررسی می کند.مواد و روشها: 51 سردبیر از نشریات مصوب کمیسیون نشریات وزارت بهداشت دعوت شدند که تعداد 27 نفر در مطالعه شرکت کردند. پرسشنامه ای خودایفا بر اساس سرفصلهای بیانیه ونکوور توزیع شد که شامل 28 سوال در 9 گروه موضوعی بود. این گروهها عبارت بودند از: داوری، تعارض منافع، معیارهای نویسندگی، ساختگی بودن اطلاعات، انتشار مجدد، وسایل ارتباط جمعی، آگهی، اختلاف اعضای گروه تحقیقاتی و اینترنت، آگاهی سردبیران از بیانیه ونکوور با یک روش امتیازدهی )حداکثر 44 و حداقل 46- امتیاز( امتیاز دهی شد. یافته ها: 23 نفر از شرکت کنندگان سردبیر و 4 نفر مدیر داخلی بودند. 25 نفر مرد بودند و متوسط سن شرکت کنندگان 8.7± 47.3 سال بود. بیش از نیمی از شرکت کنندگان مدرک PhD داشتند. تمام مجلات از سیستم داوری استفاده کرده، اغلب 3 یا 2 داور داشتند. %92.6 مجلات نظر اکثریت داوران را معیار قبولی مقاله قرار می دادند و %52 گاهی یا همیشه از داوران متخصص آمار استفاده می کردند. اکثر سردبیران معتقد بودند نوشتن متن اولیه مقاله و طراحی مطالعه، معیارهای نویسندگی هستند و بسیاری از آنها همین دو معیار را جزو بیانیه ونکوور می دانستند. 7 مجله (%25.9) هیچ آگهی تبلیغاتی چاپ نمی کردند. در میان سایر مجلات مقبولترین سیاست رد آگهی مربوط به محصولات مضر برای سلامتی (%85) بود. از 27 مجله، 12 مجله مستقلا )7 مورد( یا با واسطه در اینترنت عرضه می شوند و %81.5 سردبیران وجود یک سایت اینترنتی را برای مجله مفید می دانستند. در امتیازدهی آگاهی سردبیران، متوسط امتیازها 7.5± 6.5 بود. %33.3 صفر امتیاز، %44.4 امتیاز متوسط و %22 امتیاز خوب کسب کردند و هیچ فردی امتیاز منفی کسب نکرد.نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج مطالعه نشان می دهد فرآیند داوری مورد توجه تمام سردبیران مورد مطالعه است، با اینحال به نظر می رسد سیاستهای مجلات در این مورد کاملا روشن نباشد. اغلب شرکت کنندگان کمابیش با معیارهای بیانیه ونکوور موافق بودند.

سابقه و هدف: شیوع کم کاری تیروئید و اختلالات رشد ذهنی در مناطق کمبود ید افزایش نشان می دهد. از آنجا که شیوع کم کاری تیروئید در افراد مبتلا به عقب ماندگی ذهنی در ایران مشخص نیست، این بررسی در 2003 نفر ساکنین آسایشگاه معلولین ذهنی تهران انجام شد.مواد و روشها: پس از تکمیل پرسشنامه برای هر فرد، معاینه بالینی و نمونه خون جهت اندازه گیری TSH ,T3 ,T4 اخذ شد. غلظت هورمونها با روش رادیوایمونواسی توسط کیتهای تجارتی اندازه گیری شد. یافته ها: 295 نفر (%17) دارای گواتر درجه Ib، 136 نفر (%6.7) گواتر درجه II و 16 نفر (%0.8) گواتر درجه III بودند. غلظت T4 بین 4.1-4.5 µg/dl در %1.5، 3.1-4 در %1.7، 2.1-3 در %0.6 و کمتر از 2.1 در %0.1 معلولین ذهنی دیده شد. 53 نفر (%2.65) دارای TSH بیش از 5mU/l بودند که اکثریت (%2.15) آنها TSH بین 5 تا 10 داشتند. در 10 نفر TSH بیشتر از 10 mU/l بود و سه نفر نیز با تشخیص قبلی کم کاری تیروئید لووتیروکسین مصرف می کردند. در کل شیوع افزایش TSH بالاتر از 5mU/L، %2.79 و افزایش TSH بالاتر از 10 mU/L، %0.64 بود. 76 نفر (%3.8) از معلولین مبتلا به مونگولیسم بودند که 7 نفر (%7.9) آنها کم کاری تیروئید داشتند.نتیجه گیری و توصیه ها: این بررسی شیوع نسبتا بالای کم کاری تیروئید در معلولین ذهنی را نشان می دهد. علاوه بر کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید، غربالگری کم کاری تیروئید برای کاهش معلولین ذهنی ضروری است.

سابقه و هدف: در راستای ارتقا آموزش پزشکی و استفاده موفقیت آمیز از روش آموزش بر مبنای مساله (PBL) تدابیر عملی و آماده سازیهایی لازم است. تعیین تاثیر ایجاد آمادگی مطالعه مستقل (شناختی و عاطفی) بر روی یادگیری بر مبنای حل مساله (PBL) در کارآموزان پزشکی، هدف این مطالعه بوده است.مواد و روشها: یک مطالعه تجربی روی 50 نفر از کارآموزان پزشکی انجام شد. دو گروه مساوی (n=25) مورد و شاهد به صورت تصادفی در نظر گرفته شد و آمادگی در گروه مورد از طریق آموزش ایجاد گردید. میزان آمادگی شناختی و عاطفی دانشجویان از طریق پرسشنامه و میزان یادگیری آنها از طریق آزمون پایانی تعیین گردید. اطلاعات با استفاده از آزمونهای پارامتریک )آزمون t زوج، آزمون t و آنالیز واریانس یکراهه( و آزمون نهایی غیر پارامتریک x2)، فیشر، من ویتنی و ویل کاکسون( مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که دانشجویان از نظر آمادگی شناختی در سطح ضعیف و از نظر آمادگی عاطفی در سطح نسبتا بالایی قرار داشتند. از نظر آمادگی بین گروه مورد و شاهد تفاوت وجود نداشت. بین نمرات ”دانش“ و ”تمایل“ دانشجویان گروه مورد، قبل و بعد از آموزش رابطه معنی دار آماری مشاهده گردید، ) به ترتیب p<0.05 و (p<0.001. همچنین بین گروه مورد و شاهد از نظر میزان یادگیری تفاوت معنی داری وجود داشت.   (p<0.001)نتیجه گیری و توصیه ها: مطالعه مستقل از ارکان اصلی آموزش بر مبنای حل مساله است. از آنجا که دانشجویان گروه مورد بطور معنی دار توفیق بیشتری در امر یادگیری بدست آورند، لذا ایجاد آمادگی در دانشجویان ضروری به نظر می رسد.

سندرم دیسترس تنفسی که در گذشته بیماری پرده هیالن (HMD) نامیده می شد از علل مهم مرگ و میر نوزادان نارس می باشد. در این مقاله علاوه بر مروری بر تاریخچه بیماری، پاتوفیزیولوژی، تظاهرات بالینی، بررسیهای آزمایشگاهی، یافته های رادیولوژیک و تشخیص افتراقی این بیماری شرح داده شده است. همچنین پیشرفتهایی که در دهه های اخیر در درمان این بیماری با استفاده از روشهای نوین تهویه مکانیکی و نیز مصرف سورفاکتانت بعمل آمده است، ذکر گردیده است. راههای پیشگیری از بیماری و نیز نگرشهای آینده در درمان این بیماری مورد بحث قرار گرفته است.

این سندرم که شناخت آن از توصیفش آسانتر می باشد، نوعی بیماری مادرزادی است که به وسیله میوتونی بهمراه کندرودیستروفی و دیسپلازی اپی فیزی مشخص می شود. مبتلایان قد و گردنی کوتاه وپکتوس کاریناتوم نشان می دهند. تغییر شکل صورت بسیار چشمگیر بوده، همراه با کوچک شدن فک تحتانی، تنگ شدن فاصله بین دو پلک، پایین قرار گرفتن گوشها، ناهنجاریهای دندانی و مژه های دو ردیفه است. عضلات تا حدودی سفت شده اند. انقباضهای مفصلی به ویژه در آرنج دیده می شود. انقباض شبیه میوتونی صورت، به شکل فرورفتگی گونه ها و بلفارواسپاسم دیده می شود. لبها بطرف عقب جمع شده اند. راه رفتن بیماران تا حدودی سخت و دشوار است.در الکترومیوگرافی ویژگیهایی دیده می شود که آنرا از میوتونی مادرزادی متمایز می سازد. اختلالات سیستم ایمنی به اثبات نرسیده و علت بیماری روشن نیست. تدابیر دارویی بهبود چندانی در وضع بیماران ایجاد نمی کنند.

سندرم کوید (couvades) پدیده ای است که پدر منتظر فرزند در دوره حاملگی و بعد از زایمان همسرش، بصورت شکایت جسمی روانشناختی تجربه می کند. در موارد نادر این سندرم به ابعاد پسیکوتیک می رسد. در این گزارش، بیماری را معرفی کرده ایم که متعاقب بستری شدن همسرش در بیمارستان برای بدنیا آوردن فرزند، دچار افسردگی شدید با علائم پسیکوتیک گردید. محتوی هذیانها به تولد فرزند و حاملگی همسر مربوط می شد. تشخیص ما با توجه به بروز یک سندرم افسردگی با نمای پسیکوتیک در ارتباط با حاملگی همسر، سندرم کوید با نمای پسیکوتیک (Psychotic Couvade Syndrome) بود. علت گزارش ما وقوع بسیار نادر آن است. بیمار بعد از بستری شدن در بیمارستان، تحت درمان با هالوپریدول و آمی تریپ تیلین قرار گرفت و بعد از بهبودی مرخص شد. هر چند بروز چنین سندرمی با شکل ویژه آن بسیار نادر است ولی توجه بیشتر به بهداشت روانی خانواده، با تمرکز بر روی تک تک اعضای آن در طی حاملگی و دوره بعد از زایمان را گوشزد می کند.