مجله پزشکی قانونی ایران
سال:1398 | دوره:25 | شماره:4 (مسلسل 91) |تعداد مقالات:8

اهداف: براساس مواد 493 و 539 قانون مجازات اسلامی، وجود فاصله زمانی میان رفتار مرتکب و نتیجه ناشی از آن و نیز فوت در اثر سرایت صدمه یا صدمات غیرعمدی حایز اهمیت است. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان درخواست های یک ساله محاکم قضایی استان تهران در خصوص صدمات مسری و غیرمسری در فوت انجام شد. ابزار و روش ها: در این پژوهش توصیفی در سال 1397 در مجموع تعداد 77 پرونده متوفیان موجود در تالار کالبدگشایی مرکز تشخیصی و آزمایشگاهی پزشکی قانونی استان تهران مورد بررسی قرار گرفت و اطلاعات لازم استخراج شد. یافته ها: مقام قضایی درخواست کننده اعلام صدمات در اغلب موارد، بازپرس ویژه قتل و فاصله زمانی میان ایجاد صدمه تا وقوع فوت در اکثر موارد کمتر از یک هفته بود. میزان صدمات مسری نسبت به صدمات غیرمسری بیشتر بود. تعداد 16 متوفی (20/8%) در صحنه حادثه فوت شده بودند. همچنین در تعداد 14 نفر (18/2%) سرایت صدمه به شکل تاثیر نسبی اعلام شده بود. نتیجه گیری: متوفیانی که در صحنه فوت شده اند مشمول مقوله سرایت صدمات نمی شوند. همچنین اعلام سرایت صدمه به شکل تاثیر نسبی به باور مولفان، نادرست است؛ لذا بحث تاثیر نسبی جایگاهی نداشته و صدمات صرفا به دو دسته مسری و غیرمسری تقسیم می شوند. در هر حال، تشخیص این که فوت ناشی از سرایت است یا نه، با پزشکی قانونی خواهد بود.

اهداف: در سال های اخیر تصادفات ساختگی به یکی از معضلات جدی بیمه ها و دستگاه قضایی تبدیل شده است. هدف این مطالعه، بررسی مشخصات حوادث ترافیکی در مراجعه کنندگان به واحد معاینات پزشکی قانونی بندرعباس با تشخیص صدمات ساختگی در بازه زمانی یک ساله از سال 1395 تا سال 1396 بود. ابزار و روش ها: در این مطالعه توصیفی از نوع مقطعی، 58 نفر از مصدومان ناشی از تصادفات رانندگی مراجعه کننده به اداره کل پزشکی قانونی استان هرمزگان با معرفی نامه مقام قضایی از ابتدای تیر 1395 تا پایان خرداد 1396 بررسی شدند. داده های جمع آوری شده، توسط نرم افزار آماری Stata 12 تحلیل شد. یافته ها: میانگین تعداد مصدومان 83/0± 2/55 نفر، میانگین مقدار دیه تعیین شده 2/70± 31/17میلیون تومان (16. 35% دیه کامل) و میانگین فاصله زمانی حادثه تا اولین مراجعه به پزشکی قانونی 5/00± 13/49 روز بود. 31. 0% رخداد تصادف در فاصله زمانی 3: 59-00 بامداد بود. بیشترین فراوانی وسایل نقلیه مصدومان مربوط به موتورسیکلت (77. 6%) و بیشترین وسیله نقلیه فرد ضارب، خودروی سواری (69. 0%) بود. 52. 2% رخداد تصادف در مسیرهای داخل شهر بود. در 82. 8% موارد، اورژانس در صحنه حضور یافته و در 87. 9%، مصدومان به بیمارستان منتقل شده بودند. حکم قضایی در 29 مورد (50. 0%) تصادف ساختگی بود. نتیجه گیری: فاصله زمانی حادثه تا اولین مراجعه به پزشکی قانونی به طور میانگین حدود 14 روز است. بیشترین رخداد تصادف در ساعت های اولیه بامداد است. بیشترین وسیله نقلیه مصدومان، موتورسیکلت، بیشترین وسیله نقلیه فرد ضارب خودروی سواری و بیشترین رخداد تصادف در مسیرهای داخل شهر است. حکم قضایی صادره در نیمی از موارد همسو با نظریه کارشناسی پزشکی قانونی (تصادف ساختگی) بوده است.

اهداف: متخصصان زنان و زایمان در صدر شکایات قصور پزشکی قرار دارند. قصور پزشکی در این زمینه می تواند منجر به تبعاتی نظیر مرگ نوزاد و جنین، نقص عضو مادر، مرگ مادر و نقص عضو نوزاد شود. هدف این مطالعه، بررسی قصور پزشکی متخصصان زنان و زایمان در پرونده های ارجاعی به کمیسیون پزشکی قانونی استان تهران طی سال های 96-1394 بود. ابزار و روش ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی روی 366 پرونده شکایت از متخصصان زنان و زایمان که طی سال های 96-1394 به کمیسیون پزشکی قانونی استان تهران ارجاع شده بودند، به اجرا درآمد و داده های مربوط به مشخصات بیمار و پزشکان، نوع آسیب، علت و پیامد شکایت استخراج شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS 22 و آزمون مجذور کای مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: از 366 پرونده مورد بررسی، 90. 7% پزشکان مورد شکایت، زن بودند و اعضای هیات علمی در مقایسه با سایر پزشکان کمتر مورد شکایت قرار گرفته بودند. اما نوع قصور پزشکی و آسیب منجر به شکایت بین پزشکان زن و مرد و با درجات علمی مختلف تفاوت معنی داری نداشت (0/05p>). 68. 1% پرونده های شکایات، مربوط به بیمارانی بود که برای انجام اقدامات درمانی به بیمارستان های دولتی مراجعه کرده بودند و بین نوع قصور و محل درمان ارتباط معنی دار وجود داشت (p<0. 05). نتیجه گیری: بیشترین علت قصور پزشکی متخصصان زنان و زایمان، از نوع بی احتیاطی است و بین خصوصیات دموگرافیک پزشکان شامل سن، جنس، درجه علمی و سابقه کاری با نوع قصور پزشکی با توجه به نتیجه کارشناسی پرونده ها و نیز نوع آسیب وارده به بیمار ارتباطی وجود ندارد.

اهداف: مدت بقای بیماران دچار وضعیت زندگی نباتی بستگی به عوامل متعددی از جمله میزان بهره گیری از تجهیزات پزشکی و چگونگی نگهداری از ایشان دارد. با به دست آمدن میانگین مدت بقا می توان هزینه نگهداری از ایشان را به طور متوسط تخمین زد. هدف این مطالعه، بررسی مدت زنده ماندن افراد دچار وضعیت زندگی نباتی مراجعه کننده به مراکز پزشکی قانونی شهر تهران از ابتدای سال 1387 تا انتهای سال 1396 بود. ابزار و روش ها: در این مطالعه توصیفی به صورت گذشته نگر و مقطعی، تمام پرونده های بیماران دچار وضعیت زندگی نباتی که طی مدت 10 سال (از آغاز سال 1387 تا پایان سال 1396) به مراکز پزشکی قانونی در شهر تهران مراجعه کرده بودند، به تعداد 58 پرونده مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات استخراج شده توسط نرم افزار SPSS 23 و با استفاده از آزمون مجذور کای تحلیل شدند. یافته ها: 31 نفر (53. 4%) از بیماران در هنگام مطالعه هنوز زنده بودند و 27 نفر (46. 6%) فوت شده بودند. میانگین مدت زندگی پس از دچارشدن به وضعیت زندگی نباتی 1/50± 6/39 ماه، بین 2 تا 192 ماه به دست آمد. میان مدت زنده ماندن افراد دچار زندگی نباتی با جنسیت، سن و علت ابتلا به زندگی نباتی ارتباط معنی داری وجود نداشت (p>0. 05). نتیجه گیری: میانگین مدت زنده ماندن افراد دچار وضعیت زندگی نباتی مراجعه کننده به مراکز پزشکی قانونی شهر تهران طی 10 سال، 1/50± 6/39 ماه است که حداقل زمان بقا پس از ابتلا به وضعیت زندگی نباتی 2 ماه و حداکثر آن 192 ماه (16 سال) بوده است. بنابراین در افراد مورد مطالعه می توان میانگین هزینه نگهداری از آنان را تخمین زد.

مقدمه: استریکنین آلکالوئیدی طبیعی است که سال ها به عنوان آفت کش مورد استفاده قرار گرفته است. در این گزارش به معرفی یک مورد خودکشی با استریکنین پرداخته شد. اطلاعات بیمار: در صحنه خودکشی، یک بهورز 55ساله مرد، با ستون فقرات اسپاستیک و عضلات بسیار سخت با ظاهری مشابه جمود نعشی یافت شد. در معاینه کالبدگشایی، سوختگی سطحی در مخاط دهان و حلق دیده شد. ریه ها آنتراکوز و دارای ادم بافتی و خونریزی پراکنده درون بافتی بودند. در عضلات بطنی، ایسکمی وجود داشت. با جست وجوی محل، یادداشتی مبنی بر خودکشی و لیوانی که در کف آن محلول تقریبا سفیدرنگی وجود داشت یافت شد. از محتویات معده، کیسه صفرا، خون و کبد برای انجام آزمایش های سم شناسی نمونه اخذ شد. در این نمونه ها با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا وجود سم استریکنین تایید شد. نتیجه گیری: با وجود ممنوعیت استفاده از استریکنین، به نظر می رسد همچنان در بعضی از مناطق مورد استفاده قرار می گیرد. با مشاهده موارد خودکشی این چنینی به نظر می رسد باید نظارت دقیق تری برای ممانعت از مصرف استریکنین صورت پذیرد.

اهداف: با توجه به اهمیت تاثیر استرس شغلی بر بسیاری از جنبه های زندگی فرد، بررسی آن در سازمان ها و ادارات مختلف، از جمله کارکنان سازمان پزشکی قانونی به خاطر نقش آن در سلامت، امری ضروری به نظر می رسد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش شادکامی مبتنی بر مدل فوردایس بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و فرسودگی شغلی کارکنان پزشکی قانونی بود. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بین 30 نفر از کارکنان پزشکی قانونی شهر تبریز در سال 1397 انجام شد که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش طی 10 جلسه، تحت آموزش شادکامی مبتنی بر مدل فوردایس قرار گرفتند. افراد دو گروه پرسش نامه های تنظیم شناختی هیجان و فرسودگی شغلی را در مراحل پیش و پس آزمون تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) توسط نرم افزار SPSS 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بعد از اجرای مداخله آموزشی، بین میانگین نمرات راهبردهای تنظیم شناختی مثبت (به جز مولفه کم اهمیت شماری) و منفی هیجان و همچنین ابعاد خستگی عاطفی و عدم کفایت شخصی فرسودگی شغلی در دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معنی دار وجود داشت (p<0. 05)، ولی میانگین نمره مولفه مسخ شخصیت فرسودگی شغلی بین دو گروه تفاوت معنی داری نداشت (p>0. 05). نتیجه گیری: با به کارگیری آموزش شادکامی فوردایس می توان با مشاغل استرس زایی که در طولانی مدت منجر به دشواری در تنظیم هیجانی و فرسودگی شغلی می شوند، مقابله کرد.

اهداف: آسیب به عنوان خطر عمده سلامت بالغین در دنیا و شایع ترین علت مرگ شناخته شده است. تقلب و اقدام به صحنه سازی و تدارک تصادفات ساختگی، یک پدیده ناهنجار اجتماعی و تهدیدی جدی برای کشور است. این مطالعه با هدف بررسی الگوی تصادفات ساختگی در مرکز پزشکی قانونی استان مازندران در سال های 95-1390 انجام شد. ابزار و روش ها: در این پژوهش توصیفی-تحلیلی، کلیه پرونده های در دسترس تصادف ساختگی پزشکی قانونی استان مازندران طی سال های 95-1390 مورد بررسی قرار گرفت. ابزار مورد استفاده در پژوهش، پرسش نامه ای بود که براساس الگوها و مولفه های موجود در پرونده های مربوطه تهیه شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS 20 و با استفاده از آمار توصیفی دسته بندی و تحلیل شدند. یافته ها: از 79 پرونده بررسی شده، 94. 9% مرد، 50. 6% مجرد و 82. 2% دارای شغل آزاد بودند. بیشترین نوع تصادفات، برخورد موتور با خودرو (35. 4%) و بیشترین فرد صدمه دیده راننده موتور (30. 4%) بود. در 58. 2% پرونده های مورد بررسی، فرد در خارج از استان زندگی می کرده که در 38. 0% پرونده ها علت حضور در استان را مسافرت گزارش کرده بودند. نتیجه گیری: در بیشتر موارد، تصادفات ساختگی در ساعت های پایانی شب و ساعت های اول روز اتفاق می افتند و معمولا وسیله نقلیه یک سرنشین یا دو سرنشین داشته و تصادف در جایی خارج از شهر اتفاق می افتد. آسیب های ایجادشده در تمام افراد سرنشین به صورت مشترک دیده می شود و همین طور در بیشتر موارد آسیب ها به صورت قرینه هستند که تمام این موارد دال بر ساختگی بودن تصادفات گزارش شده است. همچنین بیشتر افراد مورد بررسی شغل آزاد دارند.

اهداف: کودک آزاری جرمی شایع است و معلول عوامل چندگانه فردی و محیطی است که با هم ترکیب شده و احتمال بروز انواع این آسیب اجتماعی را شدت می بخشد. هدف این مطالعه، شناخت عوامل موثر در کودک آزاری در محیط خانواده بود. مشارکت کنندگان و روش ها: در این تحقیق از روش کیفی و مصاحبه عمیق با کارشناسان استفاده شد و با تحلیل شرح حال 12 نمونه گزارش شده، علاوه بر توصیف ویژگی های جامعه شناختی بزه دیدگان، وجود عوامل موثر در کودک آزاری در هر یک از نمونه ها ارزیابی شد. یافته ها: شاخص فقر در 5 مورد، شاخص خانواده ناپایدار تک والد در 8 مورد، شاخص اعتیاد در 6 مورد، شاخص عدم آموزش مراقبت از خود در بزه دیده در 5 مورد و شاخص عقب ماندگی ذهنی بزه دیده در 3 مورد مشاهده شد. بیشترین سوء رفتار نسبت به دختران در مقایسه با پسران گزارش شد. ارتکاب کودک آزاری توسط آشنایان کودک بیش از غریبه ها بود. کودک آزاری مستمر و تکراری بیش از موارد اتفاقی عنوان شد. در بیش از نیمی از نمونه ها پدیده طلاق، اعتیاد و فقر در محیط زندگی کودکان آسیب دیده مشاهده شد. آزار جنسی در مورد دختربچه ها بیش از آزارهای جسمی و عاطفی گزارش شد. نتیجه گیری: عوامل موثر در کودک آزاری شامل فقر، خانواده ناپایدار و تک والد، اعتیاد، عدم آموزش مراقبت از خود و عقب ماندگی ذهنی و معلولیت هستند.