پژوهش های تجربی حسابداری
سال:1399 | دوره:10 | شماره:37 |تعداد مقالات:10

در این تحقیق بصورت نظری و تجربی به بررسی و ارزیابی تاثیر بیش ارزش گذاری شرکت ها بر رابطه میان دستیابی به سطوح عملکردی و اقلام تعهدی غیر منتظره در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. در همین راستا 105 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال های 1388 الی 1395 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بدین منظور سه فرضیه ی اصلی برای بررسی این موضوع تدوین و براساس الگوی داده های ترکیبی و اثرات تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می-دهد که فرضیه مربوط به وجود رابطه معنادار میان بیش ارزش گذاری شرکت ها و اقلام تعهدی غیرمنتظره رد می شود. همچنین فرضیه مربوط به وجود رابطه معنادار میان دستیابی به سطوح عملکردی و اقلام تعهدی غیرمنتظره رد نمی شود که نتایج به دست آمده در این مورد با نتایج تحقیق کولتون و همکاران (2015) و فرج زاده و همکاران (1394) از حیث وجود رابطه معنادار مطابق می باشد. فرضیه مربوط به تاثیر بیش ارزش گذاری شرکت ها بر رابطه میان دستیابی به سطوح عملکردی و اقلام تعهدی غیرمنتظره رد نمی شود که نتایج بدست آمده در این مورد با نتایج تحقیق کولتون و همکاران (2015) از حیث وجود رابطه معنادار مطابق می باشد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی وجود دست کاری سود در شرکت های درمانده مالی و همچنین تاثیر نقش مالکیت دولتی و کمیته حسابرسی در تعدیل این ارتباط می باشد. بدین منظور، نخست شرکت های نمونه که از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (جامعه ی آماری) و به روش غربال گری (اعمال شرایط در جامعه) انتخاب شدند، در ادامه بر اساس متغیر های پژوهش با استفاده از قانون بنفورد به بررسی وجود یا عدم وجود دست کاری سود در شرکت های درمانده مالی پرداخته شد. نتایج آزمون فرضیه ها بر اساس داده های (648 سال-شرکت) صورت های مالی حسابرسی شده شرکت های نمونه طی سال های 1387 الی 1395 نشان می دهد که مدیران شرکت های درمانده مالی اقدام به دست کاری سود می کنند و در حقیقت ارقام سود در این نوع شرکت ها از قانون بنفورد تبعیت نمی کنند و اگر شرکت ها دارای مالکیت دولتی باشد تغییری در عدم تبعیت شرکت ها از قانون بنفورد ندارد. دیگر نتایج پژوهش نیز نشان می دهد کمیته حسابرسی نقش خود را در شرکت هایی که دچار درماندگی مالی می باشند به خوبی ایفا نمی کنند به طوری که در این شرکت ها، نیز ارقام سود از قانون بنفورد تبعیت نمی کنند.

انتخاب شغل با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات و حرفه ای شدن دانش ها تبدیل به یک علم پیچیده شده است و تحت تاثیر عوامل ذاتی و بیرونی است. تاثیر این عوامل در سبک های شناختی مختلف متفاوت بوده و یکی از عوامل موثر بر سبک شناختی افراد، نگرش فرهنگی است. در پژوهش حاضر، عوامل موثر بر انتخاب شغل در حرفه حسابداری با درنظرگرفتن ابعاد نگرش فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نوع کمی است و در دسته مطالعات توصیفی قرار می گیرد. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه نگرش های فرهنگی هافستد (1980) استفاده شده است. نمونه مورد بررسی متشکل از 143 نفر از دانشجویان حسابداری کارشناسی و کارشناسی ارشد در سال تحصیلی 97-98 بوده و داده ها با استفاده از تحلیل تمایز مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که تاثیر و نفوذ والدین، اساتید و همسالان به انتخاب شغل در حرفه حسابداری توسط دانشجویان با ویژگی های فرهنگی فاصله زیاد قدرت و جمع گرایی مرتبط است. هم چنین عامل باور و مادیات، بر انتخاب شغل حسابداری توسط دانشجویان در جوامع با ویژگی های فرهنگی جمع گرایی و اجتناب شدید از عدم اطمینان، تاثیری ندارد.

با توجه به اهمیت نگهداشت وجوه نقد و مقایسه پذیری صورت های مالی در بازار سرمایه، این تحقیق در پی بررسی تاثیر ویژگی های شرکت بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورت های مالی نگهداشت وجوه نقد شرکتها صورت گرفته است. ویژگی های شرکت شامل محدودیت تآمین مالی، کیفیت گزارشگری مالی و تمرکز مالکیت می باشد. در این راستا برای رسیدن به اهداف تحقیق، دوره زمانی 1391 تا 1395 مورد آزمون قرار گرفته شد. در این تحقیق از رگرسیون خطی چند گانه به روش داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج نشان دهنده این است که ارتباط معناداری بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و نگهداشت وجوه نقد وجود دارد. بر اساس یافته ها، ارتباط منفی و معناداری ناشی از تمرکز مالکیت و کیفیت گزارشگری مالی بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورتهای مالی و نگهداشت وجوه نقد وجود داشت. ضمنآ محدودیت تامین مالی بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورتهای مالی و نگهداشت وجوه نقد تآثیر معناداری نداشت. کلمات کلیدی: قابلیت مقایسه صورتهای مالی، نگهداشت وجه نقد، محدودیت تآمین مالی، کیفیت گزارشگری مالی، تمرکز مالکیت

مرور ادبیات موجود درباره بنیان های نظری حاکمیت شرکتی حاکی از آن است که تیوری نمایندگی، چارچوب نظری غالب در این حوزه بوده است. برخی از محقیقن با طرح این ادعا که این تیوری توجه اندکی به فاکتورهای سازمانی معطوف داشته است، استفاده از تیوری اقتضایی در مطالعه حاکمیت شرکتی را مورد توجه قرار داده اند. در این راستا، تحقیق حاضر به ارایه مدل اقتضایی تاثیر ساختار هیات مدیره بر کیفیت سود پرداخته است. نمونه تحقیق شامل 103 شرکت پذیرفته شده در بورس تهران طی دوره 1390 تا 1395 است. برای ارایه مدل از رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که رقابت، استراتژی تجاری و اندازه شرکت به عنوان فاکتورهای اقتضایی بر ساختار هیات مدیره تاثیر مثبت و معناداری دارند، همچنین، ساختار هیات مدیره در رابطه بین فاکتورهای اقتضایی و کیفیت سود دارای نقش میانجی است و سازگاری بین این فاکتورها و ساختار هیات مدیره بر کیفیت سود تاثیر دارد. بنابراین، در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر ساختار هیات مدیره بر کیفیت سود با در نظر گرفتن فاکتورهای اقتضایی در قالب یک مدل ساختاری قابل تبیین است.

هدف این مطالعه بررسی رابطه مدل های مالی و اقتصادی با تکنیک تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری می باشد. برای نیل به این هدف، جمع دارایی ها، جمع بدهی ها، جمع حقوق صاحبان سهام و جمع هزینه های شرکت به عنوان متغیرهای ورودی و همچنین درآمد، سود خالص و سود عملیاتی به عنوان متغیرهای خروجی مدل تحلیل پوششی داده ها در نظر گرفته شده است و مطابق با مدل انتخابی تحلیل پوششی داده ها، عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس عملکرد ارزیابی شده در قالب مدل رگرسیون با مدل های مالی و اقتصادی مورد مقایسه قرار گرفت. در این پژوهش برای بررسی رابطه مدل های مالی و اقتصادی با تکنیک تحلیل پوششی داده ها دو فرضیه ارایه شد و برای آزمون فرضیات مدل رگرسیون طراحی گردید. در این پژوهش جامعه آماری، شرکتهای سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است و نمونه گیری از جامعه تحقیق، بر اساس روش نمونه گیری قضاوتی و از طریق حذف سیستماتیک می باشد. دوره زمانی پژوهش سال های 1393تا 1395 می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان می دهد که بین مدل های مالی و مدل تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری، رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد. همچنین بین مدل های اقتصادی و و مدل تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری، رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد.

موضوع و هدف با توجه به اهمیت بسیار زیاد پیش بینی نکول شرکتی برای ذینفعان مختلف، این پژوهش قصد دارد محرک های بالقوه این رویداد را شناسایی و الگویی برای پیش بینی آن در صنایع خودرو و ساخت قطعات، فلزات اساسی و محصولات شیمیایی در بورس اوراق بهادار تهران ارایه نماید. روش در این پژوهش، ابتدا با استفاده از مطالعه اسنادی و روش دلفی فازی، عوامل و متغیرهای بالقوه تاثیرگذار بر روی نکول شرکتی شناسایی می شود، سپس محرک های نکول شرکتی به شکل تجربی با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری کمترین مربعات جزیی معرفی و الگویی جهت پیش بینی آن در هر یک از صنایع منتخب فهرست شده در بورس اوراق بهادار تهران ارایه می گردد. در پایان نیز، صحت و دقت الگوی استخراج شده آزمون می شود. یافته ها: بر اساس نتایج پژوهش، نسبت های سود خالص به مجموع دارایی ها، سود عملیاتی به مجموع دارایی ها، سود عملیاتی به مجموع بدهی ها، فروش به مجموع دارایی ها، نرخ رشد فروش، سود انباشته به مجموع دارایی ها، سرمایه در گردش به مجموع دارایی ها، وجوه نقد به بدهی های جاری، بدهی های جاری به مجموع دارایی ها، مجموع بدهی ها به مجموع دارایی ها، مجموع وام های کوتاه مدت و بلندمدت به مجموع حقوق صاحبان سهام، مجموع وام های کوتاه مدت و بلندمدت به مجموع دارایی ها، خالص جریان نقدی عملیاتی به فروش، خالص جریان نقدی عملیاتی به سود عملیاتی، خالص جریان نقدی عملیاتی به مجموع بدهی ها، خالص جریان نقدی عملیاتی به بدهی های جاری و ارزش بازار سهام شرکت به مجموع بدهی ها را می توان در مجموع به عنوان محرک های نکول شرکتی در صنایع نامبرده معرفی کرد. نتیجه گیری: مشاهده شد که در دو صنعت خودرو و ساخت قطعات و فلزات اساسی، نسبت های حسابداری و در صنعت محصولات شیمیایی، نسبت های حسابداری و متغیرهای بازاری به عنوان محرک های نکول شرکتی معرفی شده اند و سایر محرک های بالقوه (طبق یافته های پژوهش های پیشین و نظرهای خبرگان) شامل نماگرهای کلان اقتصادی، عوامل غیرمالی و معیارهای کیفیت سود، نقشی در پیش بینی نکول شرکتی ندارند.

یکی از اقدامات انجام شده در کشور ایران در راستای بهبود کیفیت حسابرسی، طبقه بندی موسسات حسابرسی معتمد براساس ضوابط و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار میباشد. هدف از انجام این تحقیق، تعیین اثربخشی این طبقه بندی از طریق ارتباط آن با کیفیت افشا و کیفیت گزارشگری مالی می باشد. برای اندازه گیری کیفیت افشا، از امتیاز کیفیت افشا و اطلاع رسانی سازمان بورس و اوراق بهادار و برای سنجش کیفیت گزارشگری مالی از ضریب واکنش سود استفاده شده است. برای دستیابی به هدف تحقیق دو فرضیه تدوین شد که با نمونه ای متشکل از 86 شرکت طی سال های 1391 تا 1397 مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که بین طبقه موسسه حسابرسی و امتیاز افشا و اطلاع رسانی صاحبکار آن رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین براساس نتایج به دست آمده، طبقه موسسه حسابرسی بر ضریب واکنش به سود تاثیر مثبت معنی داری دارد. به عبارت دیگر، این متغیر تاثیر قابل ملاحظه ای بر کیفیت گزارشگری مالی دارد.

چکیده پژوهش حاضر به بررسی تاثیر دوره ی همکاری بین مدیرعامل و مدیرحسابرسی داخلی بر پیچیدگی گزارشگری مالی می پردازد. در همین راستا اطلاعات 60 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1391 تا 1395 با استفاده از روش حداقل مربعات پایدار (RLS) مورد آزمون قرار گرفت. جهت اندازه گیری پیچیدگی گزارشگری مالی از تعداد صفحات گزارش سالانه ی فعالیت هییت مدیره به عنوان معیار پیچیدگی(گزارش های طولانی تر؛ پیچیدگی بیشتر) استفاده شده است. یافته ی حاصل از پژوهش بیانگر آن است که دوره ی همکاری طولانی تر بین مدیرعامل و مدیرحسابرسی داخلی منجر به افزایش پیچیدگی گزارشگری مالی می شود. علت این امرآن است که هرچقدر دوره ی همکاری بین آن ها طولانی تر شود، مدیرعامل و مدیرحسابرسی داخلی دست به تبانی می زنند و به منظور پنهان ساختن عملکرد ضعیف مدیریت از دید سرمایه-گذاران، گزارش های طولانی تری (صفحات بیشتر؛ پیچیده تر) منتشر می کنند. گزارش های طولانی تری(صفحات بیشتر؛ پیچیده تر) منتشر می کنند.

یکی از معیارهای توسعه اقتصادی، داشتن بازارهای سرمایه است که بتواند با ارایه گزارش های مالی با کیفیت، اعتماد سرمایه گذاران را جلب نماید. هدف این پژوهش نیز بررسی تاثیر همزمان متغیرهای کلان اقتصادی و رقابت بازار محصول بر کیفیت سود است. دوره زمانی مورد بررسی، سال های 1385 تا 1394 و نمونه انتخابی 70 شرکت است. برای تحلیل داده ها، از الگویابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزیی (PLS) و نرم افزار Smart-PLS2 استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که رقابت بازار محصول به طور مستقیم و غیر مستقیم (از طریق میانجی عملکرد مالی)، اثر مثبت معنادار بر کیفیت سود دارد، اما از طریق متغیر میانجی ساختار سرمایه، به طور معناداری تاثیر منفی می گذارد. همچنین، تاثیر مستقیم قوی تر از تاثیر غیر مستقیم است. دیگر یافته های پژوهش حاکی از این است که متغیرهای کلان اقتصادی از مسیر میانجی عملکرد مالی، تاثیر مثبت ولی از مسیر میانجی ساختار سرمایه، تاثیر منفی بر کیفیت سود دارد. همچنین، متغیرهای کلان اقتصادی به طور مستقیم رابطه منفی با کیفیت سود دارد، اما این رابطه معنادار نیست.