خانواده درمانی کاربردی
سال:1399 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

مقدمه: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت حرمت خود و انعطاف پذیری کنشی نوجوانان پسران طلاق بود. روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش 87 نوجوان پسر طلاق بود که به دلیل مشکلات رفتاری، عاطفی و تحصیلی به مرکز مشاوره آموزش و پرورش شهریار تهران ارجاع داده شده بودند. از بین 87دانش آموزی که کمترین میانگین در نمره حرمت خود کوپر اسمیت (1967) و انعطاف پذیری کنشی کانر و دیویدسون (2003) برخوردار بودند 30نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه کاربندی شدند. گروه آزمایش مداخله هفتگی درمان مبتنی بر شفقت گیلبرت (2009) را به شکل گروهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در حرمت خود (5/82=P=0/03, F) و انعطاف پذیری کنشی (11/40=P=0/002, F) در مرحله پس آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به این که میزان حرمت خود و انعطاف پذیری کنشی به شکل گسترده ای بر کیفیت روابط میان فردی، تحصیلات و سازگاری نوجوانان طلاق اثرگذار است، مداخله درمان مبتنی بر شفقت با اصلاح و افزایش تعامل ها بین فردی باعث افزایش حرمت خود و انعطاف پذیری کنشی نوجوانان می شود. ازاین رو توصیه می شود درمانگران از این روش درمانی در جهت بهبود سازگاری، روابط بین فردی و ارتقاء سطح کیفی تحصیلی نوجوانان طلاق استفاده کنند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر پیش بینی سلامت روان بر اساس سبک های هویت، روابط والد-کودک و نگرش مذهبی نوجوانان بود. روش: جامعه آماری این پژوهش 5800 نوجوان دختر 15 تا 18 سال مقطع دوم متوسطه شهر نجف آباد در سال تحصیلی 97-98 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی و با توجه به جدول مورگان نمونه ای به حجم 361 دانش آموز انتخاب شدند. در این پژوهش به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (1972)، سبک هویتی برزونسکی (1992)، روابط والد-کودک پیانتا (1994) و نگرش سنج مذهبی گلریز و براهنی (1353) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سبک هویت اطلاعاتی با سلامت روانی همبستگی منفی و سبک هویتی هنجاری و سردرگم/اجتنابی با سلامت روانی همبستگی مثبت برقرار است؛ همچنین بین روابط والد-کودک با سلامت روان همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. علاوه بر آن، بین نگرش مذهبی با سلامت روان همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. سبک هویتی اطلاعاتی با ضریب بتای (0/18=β )، سبک هویتی هنجاری با ضریب بتای (0/28=β )، سبک هویتی سردرگم-اجتنابی با ضریب بتای (0/25=β )، روابط والد-کودک با ضریب بتای (0/23=β ) و نگرش مذهبی با ضریب بتای (0/18=β ) توانست سلامت روانی را پیش بینی کند. نتیجه گیری: سبک های هویت، روابط والد-فرزندی و نگرش های مذهبی بر سلامت روان دانش آموزان دختر تأثیرگذار است، بنابراین توصیه می شود با دادن آموزش های لازم به والدین، موجب بهبود کیفیت سبک های هویت و نگرش های مذهبی شد.

مقدمه: هدف پژوهش تعیین رابطه بین تمایزیافتگی خویشتن و اضطراب ابتلاء به کووید-19 در نوجوانان با میانجیگری تعارض والد-فرزند بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانش آموزان دوره دوم متوسطه در بهار سال 1399 در شهر تهران بود. روش: به روش نمونه گیری در دسترس 240 نفر به صورت آنلاین از طریق شبکه های مجازی واتس آپ، تلگرام و اینستاگرام انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس سبک های حل تعارض اِستراوس (1974)، پرسشنامه تمایزیافتگی خویشتن اِسکورن و اِسمیت (2003) و مقیاس اضطراب بیماری کرونا علی پور، قدمی، علی پور و عبداله زاده (1398) بود. داده های پژوهش حاضر با استفاده از روش مدلیابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها: در پژوهش حاضر ضریب مسیر مستقیم بین تمایزیافتگی خویشتن و اضطراب ابتلاء به کرونا مثبت بود (620/0=β ، 001/0=P). ضریب مسیر غیرمستقیم بین تمایزیافتگی خویشتن و اضطراب ابتلاء به کرونا با میانجیگری سبک های حل تعارض مادر-فرزند مثبت بود (073/0=β ، 001/0=P). ضریب مسیر غیرمستقیم بین تمایزیافتگی خویشتن و اضطراب ابتلاء به کرونا با میانجیگری سبک های حل تعارض پدر-فرزند مثبت بود (095/0=β ، 001/0=P). نتیجه گیری: با توجه به اینکه ارتباط با والدین در سنین نوجوانی همچنان از اثر بخشی بالایی برخوردار است لذا توجه به تعاملات سازگارتر می تواند از اضطراب نوجوانان خصوصا در شرایط این بیماری کاهش دهد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی نقاشی درمانی بر اضطراب کودکان دچار اختلال کاستی توجه/فزون کنشی 7 تا 10 سال بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه و جامعه آماری 60 دانش آموز دچار اختلال کاستی توجه/فزون کنشی شناسایی شده در آموزش و پرورش اسلامشهر بود که با استفاده از نمونه گیری هدفمند 30 دانش آموز انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و گواه کاربندی شدند. گروه آزمایشی مداخله هفتگی نقاشی درمانی زاده محمدی (1389) را به شکل گروهی در 10 جلسه 60 دقیقه ای دریافت کردند. هر دو گروه قبل و بعد از آزمایش مقیاس اضطراب آشکار کودکان رینولدز و ریچموند (1978) را پاسخ دادند و پس از گذشت یک ماه مجدداً هر دو گروه مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش هنر نقاشی درمانی بر میزان اضطراب کل (38/91=P=0/001, F) را به طور معناداری کاهش داده است؛ همچنین نقاشی درمانی علائم جسمانی (5/35=P=0/021, F)، نگرانی (10/46=P=0/003, F) و حساسیت افراطی/تمرکز (12/44=P=0/001, F) را به طور معناداری کاهش داده است و این نتایج در مرحله پیگیری پایدار بود (0/05< p). نتیجه گیری: نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که مداخله هنر نقاشی برای کاهش اضطراب در کودکان دچار اختلال کاستی توجه/فزون کنشی روش مناسبی است.

هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای تعارض والد-فرزند در ارتباط تمایزیافتگی خود با اضطراب اجتماعی بود. روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه 2 شهر تهران در سال تحصیلی 97-98 بودند. روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی بود ابتدا از بین مدارس مقطع متوسطه دختران منطقه 2 تهران، سه دبیرستان انتخاب شدند، سپس از هر دبیرستان با توجه به مقاطع تحصیلی دو کلاس انتخاب شدند؛ نمونه ای به حجم 287 دانش آموز به صورت نمونه برداری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه های تمایزیافتگی اسکورون (1998)، تاکتیک های تعارض اشترواس (1990) و اضطراب اجتماعی لایبویتز (1999) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین نمره کل تمایزیافتگی با اضطراب اجتماعی (0/201-=r ) و همچنین بین زیرمقیاس های جایگاه من (0/256-=r )، گریز عاطفی (0/203-=r ) و هم آمیختگی با دیگران (0/180-=r ) در سطح 0/01 و زیرمقیاس واکنش پذیری عاطفی (0/156-=r ) با اضطراب اجتماعی در سطح 0/05 همبستگی معناداری برقرار است. همچنین بین تعارض والد-فرزندی با اضطراب اجتماعی (0/188=r ) و بین زیرمقیاس پرخاشگری کلامی (0/186= r) و زیرمقیاس پرخاشگری فیزیکی (0/179=r) با اضطراب اجتماعی نیز همبستگی برقرار است. همچنین نتایج مدل ضرایب مسیر نشان داد که بین تمایزیافتگی با اضطراب اجتماعی و همچنین بین تعارض والد-فرزند با اضطراب اجتماعی رابطه مستقیم معناداری به دست آمد (0/01=p)؛ ولی بین تمایزیافتگی با تعارض والد-فرزندی اثر مستقیم معناداری دیده نشد (0/05

مقدمه: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر مدیریت خشم و تاب آوری نوجوانان بود. روش: این پژوهش نیمه تجربی با گروه آزمایش و گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون با پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر مراجعه کننده به مرکز مشاوره آموزش و پرورش غرب تهران در سال تحصیلی 97-96 بود که پس از غربالگری نمونه ای به حجم 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. برنامه آموزشی مهارت های ده گانه زندگی سازمان بهداشت جهانی (1998) در 10 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت گروهی برای گروه آزمایش اجرا شد و افراد گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفتند. هر دو گروه قبل و بعد از آزمایش، مقیاس خشم اشپیلبرگر (1999) و تاب آوری کانر و دیویدسون (2001) را پاسخ دادند و پس از گذشت یکماه ماهه مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش مهارت های زندگی میزان خشم (0/02=F =6/04, p) را به طور معناداری کاهش داده است؛ همچنین این آموزش میزان تاب آوری (0/001=F=13/95, p) را در دانش آموزان به طور معناداری افزایش داده است و این نتایج در مرحله پیگیری نیز پایدار بود. نتیجه گیری: آموزش مهارت های زندگی را به عنوان روشی مؤثر برای تقویت و افزایش مدیریت خشم و تاب آوری در دانش آموزان می توان در نظر گرفت.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازی درمانی گروهی بر بهبود پذیرش اجتماعی و امید در کودکان مبتلا به سرطان انجام شده است. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه آزمایش و گروه گواه، طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه و جامعه آماری 30 کودک10-8 ساله مبتلا به سرطان بیمارستان سیدالشهدا شهر اصفهان سال 1393 بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش(15 نفر) و گروه گواه (15نفر) کاربندی شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه پذیرش اجتماعی کودکان (فورد و روبین، 1970) و امید کودکان اشنایدر و همکاران (1997) و نیز بسته آموزشی بازی درمانی گروهی مبتنی بر نظریه های راجرز و لندرث بود که در 10 جلسه 90 دقیقه ای به گروه آزمایش ارائه و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از تأثیر آموزش بازی درمانی گروهی بر پذیرش اجتماعی (7/71 =P= 0/009, F) و امید به زندگی (9/53 =P=0/005, F) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتیجه گیری: پرورش مهارت در دوران کودکی لازمه ای اساسی برای برقراری ارتباط با دیگران و جهان اطراف به شمار می رود، لذا می توان از بازی به عنوان یکی از علل ارتقاء مهارت پذیرش اجتماعی و امید به زندگی در کودکان برشمرد.