روان پرستاری
سال:1398 | دوره:7 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

مقدمه: نوجوانانی که در مراکز شبانه روزی بهزیستی زندگی می کنند به دلیل عدم حمایت خانواده، بیشتر از همسالان خود در معرض آسیبهای روان شناختی قرار دارند. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه آموزش گروهی مدیریت خشم بر پرخاشگری و اضطراب اجتماعی نوجوانان پسر مقیم مراکز شبانه روزی بهزیستی انجام شد. روش کار: این پژوهش از نوع ترکیبی متوالی اکتشافی بود. جامعه پژوهش شامل پسران نوجوان مراکز شبانه روزی جنوب شرق استان تهران در سال 1396 بودند. در مرحله کیفی پژوهش، 12 نوجوان به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه نیمه ساختار یافته از آنها به عمل آمد و سپس داده ها براساس تحلیل محتوای کیفی مرسوم بررسی شدند و برنامه مدیریت خشم براساس آن تدوین گردید. در مرحله نیمه آزمایشی، 30 نوجوان از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های 15 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری و سیاهه اضطراب اجتماعی کانور و همکاران (2000) استفاده شد. سپس گروه آزمایش در هشت جلسه یک و نیم ساعته مداخله را دریافت کردند. داده ها توسط آزمون تحلیل کووریانس تک متغیره در نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش، تفاوت معناداری بین نمرات پیش آزمون (02/10 ± 87/58) و پس آزمون پرخاشگری (14/10± 07/45) در گروه آزمایش نشان داد(P=0/001). همچنین، تفاوت معناداری در نمرات اضطراب اجتماعی پیش آزمون (26/15± 00/50) و پس آزمون (05/15± 87/40) در پسران نوجوان قبل و بعد از آموزش گروهی مدیریت خشم وجود داشت(P=0/001). نتیجه گیری: مداخله آموزش مدیریت خشم که متناسب با بافت و نوع زندگی نوجوانان پسر مقیم در مرکز طراحی شده بود به کاهش پرخاشگری و اضطراب اجتماعی آنها منجر شد. مشاوران می توانند برای پیشگیری از مشکلات روانشناختی در این گروه از نوجوانان از این مداخله بهره بگیرند.

مقدمه: رابطه بین افسردگی و سیستم های مغزی تا حدودی از حمایت نظری و تجربی کافی برخوردار است، اما درباره سیستم های مغزی رفتاری و اندوه پس از زایمان رابطه اندکی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختارهای عصب روانشناختی در اختلال اندوه پس از زایمان مادران انجام شد. روش کار: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. به منظور انجام مطالعه از میان تمامی مادران بعد از دوره زایمان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر مشهد در سال 1397 که تشخیص اختلال اندوه پس از زایمان گرفتند، 172 نفر با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه پنج عاملی جکسون و مقیاس افسردگی ادینبرگ را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده روش رگرسیون گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که سیستم بازداری رفتاری رابطه مثبت و معناداری و سیستم فعال ساز رفتاری رابطه منفی و معناداری در سطح آلفای (01/0) با اندوه پس از زایمان مادران داشتند. همچنین نتایج بیانگر آن است که 15 درصد از واریانس متغیر اندوه پس از زایمان توسط سیستم فعال ساز رفتاری و 10 درصد واریانس آن توسط سیستم بازداری رفتاری قابل تبیین است و این دو متغیر قوی ترین پیش بین کننده های اندوه پس از زایمان مادران می باشد. نتیجه گیری: در مفهوم پردازی اختلال اندوه پس از زایمان، باید به نقش ساختارهای عصب روانشناختی به خصوص سیستم بازداری رفتاری توجه کرد.

مقدمه: در چند دهه ی گذشته، افزایش چشمگیری در پژوهش های بالینی با هدف بررسی سازوکارهای زیرین اختلال رتینوپاتی دیابتی نوع 2 روی داده است. پژوهش حاضر نیز با هدف مقایسه ی تنظیم هیجان در بیماران رتینوپاتی دیابتی نوع 2 و همتایان عادی شهرستان تبریز انجام شد. روش کار: این پژوهش از نوع مطالعات علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بیماران رتینوپاتی دیابتی نوع دو شهر تبریز در سال 1397 بودند که تعداد 80 بیمار رتینوپاتی دیابتی نوع 2 و 80 فرد عادی به صورت در دسترس انتخاب و به پرسشنامه تنظیم هیجان گارنفسکی و کرایج پاسخ دادند. تحلیل داده ها با روش های آماری توصیفی و تحلیل واریانس چندمتغیره با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که بین نمرات بیماران رتینوپاتی دیابتی نوع 2 و افراد عادی تفاوت معناداری در خودسرزنش گری، دیگر سرزنش گری، تمرکز بر فکر، فاجعه نمایی، کم اهمیت شماری، تمرکز مجدد مثبت، ارزیابی مجدد مثبت، پذیرش و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی (P<0/01) وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان گفت بیماران رتینوپاتی دیابتی نوع 2 از نظر تنظیم هیجان دچار نارسایی های بیشتری نسبت به همتایان عادی خود هستند. به عبارتی نمره بیماران دیابتی در راهبردهای سازش نایافته بیشتر از همتایان عادی و در راهبردهای شازش یافته نمره همتایان عادی بیشتر است.

مقدمه: با توجه به رشد روزافزون جمعیت سالمندان ایران و مشکلات جسمی و روانی آنان، بررسی امید به زندگی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان ضرروی است. در نتیجه، مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش احساس تنهایی و فراهیجان مثبت در پیش بینی امید به زندگی مردان سالمند انجام شد. روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش مردان سالمند سرای سالمندی علی بن ابیطالب نیشابور در سال 1397 بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 132 نفر محاسبه که پس از بررسی ملاک های ورود به مطالعه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش خرده مقیاس فراهیجان مثبت و پرسشنامه های امید به زندگی و احساس تنهایی بودند. داده ها با روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام در نرم افزار SPSS-23 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین احساس تنهایی با امید به زندگی سالمندان مرد رابطه منفی و معنادار (686/0-=r) و بین فراهیجان مثبت با امید به زندگی آنان رابطه مثبت و معنادار (787/0=r) وجود داشت. علاوه بر آن، احساس تنهایی و فراهیجان مثبت به طور معناداری توانستند 1/74 درصد از تغییرات امید به زندگی سالمندان مرد را پیش بینی نمایند که در این پیش بینی نقش فراهیجان مثبت از احساس تنهایی بیشتر بود (01/0P<). نتیجه گیری: بر اساس یافته ها و اهمیت امید به زندگی، به مسئولان و متخصصان سرای سالمندان توصیه می گردد که برای ارتقای امید به زندگی مردان سالمند، فراهیجان مثبت آنها را افزایش و احساس تنهایی آنها را کاهش دهند که برای این منظور می توان از اردوهای شاد و متنوع و گفتگو و تعامل با سالمندان استفاده کرد.

مقدمه: ناباروری پیامدهای منفی بسیاری از جمله کاهش امیدواری و افزایش نگرش های ناکارآمد و فرانگرانی را به همراه دارد. یکی از روش های بهبود حالات روانشناختی، روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی است. بنابراین، هدف این مطالعه تعیین تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر امیدواری، نگرش های ناکارآمد و فرانگرانی در زنان نابارور بود. روش کار: مطالعه حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش زنان نابارور مراجعه کننده به کلینیک های ناباروری شهر تهران در سال 1397 بودند. نمونه پژوهش 30 نفر بود که با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای با روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی آموزش دید و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های امیدواری، نگرش های ناکارآمد و فرانگرانی بودند. داده ها با آزمون های من-ویتنی، تی مستقل و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS-18تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر امیدواری، نگرش های ناکارآمد و فرانگرانی در زنان نابارور تفاوت معنی داری وجود داشت. به عبارت دیگر، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث افزایش امیدواری (001/0P<، 089/126F=) و کاهش نگرش های ناکارآمد (001/0P<، 596/68F=) و فرانگرانی (001/0P<، 190/143F=) در زنان نابارور شد. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، توصیه می گردد که از روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای بهبود ویژگی های مرتبط با سلامت زنان نابارور از جمله افزایش امیدواری و کاهش نگرش های ناکارآمد و فرانگرانی استفاده شود.

مقدمه: دیابت عوارض جبران ناپذیری را بر عملکردهای جسمانی، روانی، ارتباطات فردی، خانوادگی و درک افراد از سلامتی برجای می گذارد. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری روان شناختی و الگوهای ارتباطی خانواده زنان مبتلا به دیابت نوع دو انجام گردید. روش کار: طرح پژوهش حاضر نیمه تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری مطالعه در برگیرنده کلیه زنان مبتلا به دیابت نوع دو شهر تهران در سال 1396-1397 بود که از این میان تعداد 40 نفر براساس نرم افزار G-Power به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش با استفاده از گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد تحت مداخله قرار گرفته و داده های پژوهش به وسیله پرسشنامه های انعطاف پذیری روان شناختی و الگوهای ارتباطی خانواده گردآوری و به روش تحلیل کواریانس چند متغیره و نرم افزار SPSS V. 22 تحلیل گردید. یافته ها: نتایج بدست آمده بیانگر آن بود که بین میانگین نمرات پس آزمون متغیرهای انعطاف پذیری روان شناختی (001/0>P، 76/18=F)، ارتباط سازنده متقابل (001/0>P، 45/44=F)، ارتباط کناره گیر/ توقع (001/0>P، 38/51=F) و ارتباط اجتنابی متقابل (001/0>P، 14/16=F) دو گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود داشته و گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب افزایش نمرات متغیر انعطاف پذیری روان شناختی، مولفه ارتباط سازنده متقابل و کاهش مولفه های کناره گیر متقابل و ارتباط اجتنابی متقابل متغیر الگوهای ارتباطی گروه آزمایش در مرحله پس آزمون شده است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بیانگر سودمندی درمان موج سومی ارائه شده بر ابعاد فردی و خانوادگی فرد مبتلا به دیابت بود، از این روی می توان نتیجه گرفت که استفاده از درمان مقرون به صرفه، گروهی و موثری همچون پذیرش و تعهد می تواند زمینه ساز ارتقا کیفیت روابط و زندگی این گروه از بیماران گردد.

مقدمه: مطالعه الگوهای تعاملی کسب شده در خانواده اصلی، آگاهی و پذیرش هیجانات فردی و کیفیت مقابله زوجی در مواجهه با استرس های بیرونی در پرستاران متاهل که بیش تر تحت فشارهای ناشی از زندگی خانوادگی و شغلی هستند، ضرورتی است که با هدف مطالعه عوامل زمینه ای، فردی و تعاملی بر میزان رضایت از زندگی زناشویی در این پژوهش به آن پرداخته می شود. روش کار: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه پرستاران متاهل شاغل در بیمارستان های دولتی و غیردولتی شهر تهران در محدوده زمانی زمستان تا بهار سال 97-1396 بودند که از آن میان، 255 پرستار شامل 162 نفر شاغل در بیمارستان دولتی و 93 نفر در بیمارستان غیردولتی به روش دردسترس و داوطلبانه برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه پنج وجهی ذهن آگاهی (FFMQ)، مقیاس سنجش رضایت از رابطه (RAS)، مقیاس مقابله زوجی (DCI) و مقیاس خانواده اصلی (FOS) بودند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین افزایش نمرات پرستاران در ابعاد استقلال همراه با صراحت بیان، مسئولیت، احترام به سایرین، بازبودن با دیگران، ایجاد فضای گرم در خانه، حل تعارض بدون استرس، حساسیت نسبت به مفاهمه و همدلی و ایجاد اعتماد از مولفه های خانواده اصلی با رضایت از رابطه زناشویی (0/001>p)، بین مولفه های ذهن آگاهی با رضایت زناشویی (0/001>p) و بین مهارت های مقابله زوجی در پرستاران با رضایت زناشویی (0/001>p) رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. نتایج همچنین نشان داد که مهارت های مقابله با استرس به تنهایی% 72 و ذهن آگاهی در گام دوم همراه با مهارت های مقابله در مجموع% 77 از واریانس رضایت از رابطه زناشویی را در پرستاران تبیین می کند. نتیجه گیری: آگاهی از عوامل فردی، تعاملی و زمینه ای موثر بر رضایت زناشویی به عنوان عامل محافظت کننده در برابر فشارهای شغلی-خانوادگی متوجه پرستاران می تواند زمینه ارتقای کیفیت زندگی را در آن ها افزایش دهد.

مقدمه: بیماری مزمن مانند نارسایی کلیه که نیازمند انجام همودیالیز هستند تجربه ای چند بعدی است که موجب ناتوانی فرد در بسیاری از زمینه های روانی، اجتماعی، اقتصادی و. . . می شود، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز انجام شد. روش روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود. نمونه ای به حجم 30 نفر از زنان تحت درمان با همودیالیز به روش نمونه گیری در دسترس از زنان تحت درمان با همودیالیز شهرستان رفسنجان انتخاب شد. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه خستگی مزمن چالدر و همکاران (CFS) و پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر (TDAS)، در دو مرحله قبل از مداخله و بعد از مداخله جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغییری (MANCOVA) استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون های تحلیل کوواریانس چند متغییری نشان داد که آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری توانسته است خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز را در افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در مرحله پس آزمون، به طور معناداری کاهش دهد. نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز، می توان گفت که این مداخله برای کاهش نشانه های روان شناختی زنان تحت درمان با همودیالیز سودمند است. با توجه به یافته های این پژوهش مدیریت استرس به شیوه شناختی_رفتاری میتواند بر کاهش تجربه چند بعدی احساس ناتوانی در بیماران دارای نارسایی کلیه که همزمان بایستی همودیالیز را انجام دهند موثر باشد و بایستی در مراکز درمانی نسبت به آموزش آن توجه ویژه اعمال شود.

مقدمه: مهارت های نظم جویی شناختی هیجان یکی از مهارت های مهم پیش بینی و ارتقای بهزیستی روانشناختی به عنوان عامل پیش بینی کننده جلوگیری یا کاهش تنیدگی های حرفه ای محسوب می شود. هدف این پژوهش تعیین تاثیر آموزش مهارت های تنظیم شناختی هیجان بر بهزیستی روان شناختی پرستاران شاغل در بخش های روانپزشکی در سال 1398 است. روش کار این پژوهش از نوع تجربی با دو گروه مداخله و کنترل و پیش آزمون-پس آزمون و دوره پیگیری بود. 62 نفر از پرستاران بخش های روانپزشکی بیمارستان های دولتی شهر قزوین در سال 1398، با روش نمونه گیری در دسترس و مبتنی بر معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و با روش جایگزینی تصادفی ساده در گروه مداخله و کنترل گمارده شدند. داده ها با پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی قبل از مداخله و پرسشنامه 54گویه ای بهزیستی روانشناختی ریف در مرحله پیش آزمون و پس آزمون و سه ماه پس از پایان مداخله جمع آوری گردید. بسته آموزشی تنظیم شناختی هیجان براساس مدل گراس بصورت هفتگی و 8 جلسه یک ساعته برای گروه مداخله ارائه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارSPSS نسخه 24 انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که متغیرهای جمعیت شناسی بین دو گروه مداخله و کنترل همسان بوده است. میانگین نمره بهزیستی روانشناختی قبل از مداخله در گروه مداخله 06/218 و در گروه کنترل 87/217 بود (87/0P=)، که بلافاصله بعد از انجام مداخله و سپس سه ماه پس از آن در گروه مداخله به ترتیب به 38/251 و 51/234 و در گروه کنترل به ترتیب به 38/216 و 06/217 تغییر یافت (00/0P=). تحلیل واریانس با اندازه های تکراری با مقدار احتمال 00/0P= برای گروه مداخله و 42/0P= برای گروه کنترل نشان داد که تغییرات ایجاد شده در بهزیستی روانشناختی گروه مداخله ناشی از مداخله آموزشی بوده است. نتیجه گیری: آموزش مهارت های نظم جویی شناختی هیجان، بهزیستی روانشناختی پرستاران بخش های روانپزشکی را ارتقاء داد، لذا توصیه می شود آموزش مهارت های تنظیم شناختی هیجان در برنامه آموزش ضمن خدمت پرستاران گنجانده شود.

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی الگوهای ساختاری بر اساس طرحواره های هیجانی، تعارض زوجین، شفقت بر خود با نقش حمایت اجتماعی به عنوان میانجی، با استرس مرتبط با ناباروری در زنان نابارور شهر تهران انجام گرفت. روش کار: روش پژوهش حاضر از نوع معادلات ساختاری و جامعه آماری شامل کلیه زنان نابارور می باشد. بدین منظور 200 زن با تشخیص ناباروری اولیه و ثانویه مراجعه کننده به مراکز ناباروری شهر تهران در بهار 97، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به پرسشنامه های استرس ناباروری نیوتن، طرحواره هیجانی لیهی، تعارض زناشویی کنزاس (KMCS)، شفقت بر خود، حمایت اجتماعی (MOS) پاسخ دادند. برای مدل سازی معادلات ساختاری از نرم افزار Amoss 22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای طرحواره اجتماعی همبستگی معنی دار منفی با حمایت اجتماعی و همبستگی معنی دار مثبت با استرس ناباروری، همچنین تعارض زناشویی همبستگی معنی دار مثبت با حمایت اجتماعی و همبستگی معنی دار منفی با استرس ناباروری دارد. متغیرهای شفقت با خود و حمایت اجتماعی همبستگی معنی دار با استرس ناباروری ندارد. حمایت اجتماعی میانجیگری جزئی رابطه بین طرحواره هیجانی، شفقت با خود و تعارض زناشویی با استرس مرتبط با ناباروری بود. نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از پژوهش حاضر، با توجه به اثر غیرمستقیم حمایت اجتماعی بر استرس ناباروری، پیشنهاد می گردد، با افزایش حمایتهای اجتماعی و افزایش آگاهی افراد، خانواده ها، تیم بهداشتی و درمانی و همچنین سیاست گذاران امر سلامت از این مساله، در بهبود وضعیت نگرانی و استرس این زنان و از لحاظ حمایت روانی، اقتصادی و اجتماعی اقدام مناسب صورت پذیرد.