دانش گیاهپزشکی ایران
سال:1397 | دوره:49 | شماره:2 |تعداد مقالات:15

ویروس موزاییک شلغم (Turnip mosaic virus, TuMV) متعلق به جنس Potyvirus و خانواده Potyviridae، یکی از ویروس های شایع مزرعه های کلزا در ایران است و تاکنون لاین یا رقم تجاری مقاومی به آن در کشور گزارش نشده است. در این پژوهش، امکان ایجاد مقاومت به TuMV در لاین کلزای تراریخته حاوی قطعه کوتاهی از ژن رمزکننده ی پروتئین پوششی ویروس بررسی شد. بدین منظور توالی 130 نوکلئوتیدی از ژن رمزکننده ی پروتئین پوششی در حامل pFGC5941 در جهت های سنس و آنتی سنس به طور مستقل همسانه سازی شد و با استفاده ازAgrobacterium tumefaciens سویه ی LBA4404 به دم برگ کوتیلدونی لاین کلزای Hayola R-Line 401 منتقل شد. گزینش و تأیید گیاهان تراریخته ی T0 و T1 با استفاده از آزمون های PCR و مقاومت به علف کش گلوفوسینت آمونیوم (نشانگر) در شرایط گلخانه انجام شد. پس از مایه زنی ویروس به گیاهان لاین T1 ارزیابی واکنش با استفاده از سامانه ی نمره دهی انجام شد. نتایج نشان داد که تمام گیاهان تراریخته حاوی سازه ی سنس هیچ گونه مقاومتی را نشان ندادند درحالی که تعدادی از گیاهان تراریخته حاوی سازه ی آنتی سنس سطوح متفاوتی از مقاومت شامل تأخیر در ظهور علائم به همراه کاهش شدت علائم (0 تا 30 درصد نتاج نسل T1) و یا بهبودی (10 تا 66 درصد نتاج نسل T1) را نشان دادند. این اولین گزارش از افزایش مقاومت به TuMV از راه انتقال یک توالی کوتاه ویروسی در جهت آنتی سنس در کلزا است.

خانواده Anthomyiidae با داشتن حدود 1560 گونه یکی از بزرگ ترین خانواده های راسته دوبالان است که بیشترین گونه های آفت از راسته دوبالان را در منطقه پالئارکتیک به خود اختصاص داده است. در پژوهشی که روی فون مگس های خانواده ی Anthomyiidae در قسمت مرکزی استان اردبیل در سال 1395 صورت گرفت درمجموع 11گونه از 7 جنس از مگس های خانواده ی Anthomyiidae جمع آوری شد که از میان آن ها دو جنس (Botanophila Lioy, 1864 و Calythea Schnabl & Dziedzicki, 1911) و شش گونه (Anthomyia confusanea Michelsen, 1985، Botanophila discrete (Meigen 1826)، Calythea dedecorata (Rondani 1866)، Delia megatricha (Kertesz, 1901)، Hylemya urbica(Wulp, 1896) و Hylemya variata (Fallé n, 1823)) برای اولین بار از ایران گزارش می شود.

به منظور ارزیابی پویایی قارچ Pyricularia oryzaeدر دو مرحله ی بلاست برگی و گردن خوشه برنج، ساختار ژنتیکی جمعیت ها برای 142 جدایه در یک مزرعه و در سه سطح با استفاده از نشانگر مولکولی SSR و پنج ترکیب آغازگر موردبررسی قرار گرفت. جدایه های موردپژوهش از دو مرحله ی بلاست برگی و بلاست گردن خوشه و در سه سطح جمع آوری شدند. در سطح اول جدایه های به دست آمده از دو مرحله ی بلاست برگی و بلاست گردن خوشه از یک مزرعه، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. سطح دوم به جدایه های دو جمعیت برگ و گردن خوشه که از پنجه های یک بوته برنج به دست آمده بودند، تعلق داشتند و سطح سوم بررسی را نیز جدایه های سه جمعیت جداشده از سه لکه ی مجزا در سطح یک برگ از یک بوته برنج به خود اختصاص دادند. بر اساس فنوگرام تنوع ژنتیکی رسم شده، تمامی 142 جدایه ی بررسی شده تشابه ژنتیکی 89 تا 100درصد را نشان دادند. برآوردهای ژنتیکی در سه سطح موردبررسی به ترتیب میانگین جریان ژنی 62/57، 68/10 و 783/4 را بین جدایه های بررسی شده نشان دادند. ردیابی ایدیومورف های تیپ آمیزشی 142 جدایه با روش Multiplex PCR نشان داد که همه جدایه ها دارای ایدیومورف MAT1-1 هستند. این برآمدنشان دهنده ی عدم رخداد تولیدمثل جنسی و بیان کننده ی این است که تکثیر جمعیت های قارچ در سطح مزارع برنج در استان گیلان فقط به صورت غیرجنسی رخ می دهد. تنوع ژنتیکی کم و شباهت ژنتیکی زیاد جمعیت های عامل بیماری بلاست برنج در استان گیلان نیز این استنتاج را تایید می کنند.

به منظور شناسایی نماتدهای خاک زی منطقه ی رودقات صوفیان-استان آذربایجان شرقی، طی سال های 1396-1395، تعداد 80 نمونه ی خاک از این منطقه جمع آوری شد. نماتدها با استفاده از روش های معمول استخراج، بعد از تثبیت به گلیسیرین خالص منتقل شده و از آن ها اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه شد. سپس به وسیله ی میکروسکوپ نوری و لوله ی ترسیم، ویژگی های ریخت شناختی و ریخت سنجی آن ها بررسی شد. در این بررسی تعداد 35 گونه متعلق به 25 جنس (انگل و غیرانگل گیاهی) شناسایی شدند که از میان آن ها گونه های Axodorylaimellusdeviatus (Baqri & Jairajpuri, 1969) Jairajpuri & Ahmad, 1980، Kochinema tenue Argo & Van Den Berg 1971، Laevides laevis(Thorne, 1939) Thorne, 1974، Metaporcelaimus labiatus (de Man, 1880) Andrá ssy, 2001 و Metaxonchium bihariense (Popovici, 1990) Andrá ssy, 1996 برای فون نماتدهای ایران جدید هستند و در اینجا شرح داده می شوند.

این پژوهش به منظور برآورد پراکندگی مکانی کنه های خانواده Laelapidae در منطقه ی شاهرود با به کارگیری شبکه عصبی مصنوعی انجام شد. داده های مربوط به تراکم جمعیت این کنه از زیستگاه های گوناگون منطقه شاهرود در سال 1394 به دست آمدند. در این پژوهش از متغیرهای طول و عرض جغرافیایی به عنوان متغیرهای ورودی و از دگرگونی های جمعیت کنه های خانواده Laelapidae به عنوان متغیر خروجی استفاده شد. شبکه ی مورداستفاده از نوع GMDH بهینه شده با الگوریتم ژنتیک بود. برای ارزیابی توانایی شبکه های عصبی مورداستفاده در پیش بینی توزیع از سنجش آماری مولفه هایی مانند واریانس، توزیع آماری و میانگین میان اندازه های پیش بینی شده مکانی به وسیله شبکه عصبی و اندازه های واقعی آن ها استفاده شد. نتیجه ها نشان دادند که در فازهای آموزش و آزمایش میان اندازه های ویژگی های آماری واریانس، توزیع آماری و میانگین مجموعه داده های واقعی و پیش بینی شده مکانی این خانواده به وسیله ی شبکه ی عصبی GMDH، تفاوت معنی داری وجود نداشت. نقشه های ترسیم شده نشان داد که توزیع کنه های این خانواده تجمعی است. نقشه های به دست آمده از شبکه های عصبی مصنوعی می توانند به برنامه ریزان جهت به کارگیری برنامه های مهار آفت ها یاری کنند به ویژه اگر نقشه ها با مختصات جغرافیایی هر مکان همانندی داشته باشند. به طوری که تمرکز بیشتر مهار به منطقه هایی معطوف شود که تراکم این کنه های شکارگر کمتر است.

بادام یکی از درختان میوه تیره ی Rosaceae است که در استان های اصفهان و چهارمحال و بختیاری برای استفاده از دانه ی خوراکی آن نسبت به سایر درختان میوه ی هسته دار بیشتر کشت می شود. در این پژوهش، برخی از عامل های پوسیدگی ریشه و طوقه ی درختان بادام مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی 53 جدایه ی Phytophthora cactorum (19 جدایه) و Phytophthora cryptogea (21 جدایه) وPhytopythium litorale (13 جدایه) جداسازی و شناسایی شدند. به منظور تأیید مولکولی گونه های شناسایی شده، تعداد 25 جدایه از بین 53 جدایه ی کل به طور تصادفی جهت تعیین توالی، محصول حاصل از تکثیر ناحیه های ITS انتخاب شدند. همچنین از جفت آغازگرهای اختصاصی BPhycacL87FRG(F) /BPhycacR87RRG و Cryp1(F)/ Cryp2 برای شناسایی اختصاصی گونه ها استفاده شد. واکنش نهال های هشت ماهه رقم های بادام سنگی، ربیع، شاهرود 12 و پایه GF677 به سه جدایه ی (cactorum P) P1، (P. cryptogea) P32 و (Pp. litorale) P41 در شرایط گلخانه نشان داد که گونه های P. cactorum و P. cryptogea و Pp. litorale به لحاظ بیماری زایی تفاوت معنی داری با یکدیگر دارند. گونه های Pp. litoraleوP. cactorum به ترتیب بیشترین و کمترین بیماری زایی را در مقابل همه ی رقم های بادام داشتند و رقم های سنگی و GF677 به ترتیب بیشترین و کمترین حساسیت را در برابر هر سه گونه از خود نشان دادند. برای پژوهش های فیلوژنتیکی، تعداد 9 جدایه (سه جدایه از هر گونه یP. cactorum، P. cryptogea و Pp. litorale)بر اساس توالی یابی ناحیه ی ITS-rDNA بررسی شدند. این پژوهش اولین گزارش از بیماری زایی Pp. litorale روی بادام در ایران است.

پسیل معمولی پسته (Agonoscena pistaciae) آفت کلیدی باغ های پسته در ایران به شمار می رود. در حال حاضر ترکیب های حشره کش علیرغم تأثیرات منفی خود بر سلامت انسان و محیط زیست، بیشتر تنها و واپسین گزینه ی ممکن در مهار پسیل معمولی پسته هستند. بااین حال فشار گزینشی آفت کش ها باعث به وجود آمدن جمعیت های بسیار مقاوم از پسیل معمولی پسته شده است. امروزه ترکیب های آلی فرّار گیاهان امیدواری هایی را در گسترش روش های پایدار مدیریت آفت ها ایجاد کرده اند. در این راستا، ترکیب های آلی فرّار از برگ درختان پسته ی رقم های اوحدی (Ohadi) و کله قوچی (Kale ghoochi) جمع آوری شده و با روش کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی (GC-MS) شناسایی شدند. به ترتیب 43 و 37 ترکیب آلی فرّار ازجمله ترکیب های مونوترپن، استری، اسیدی، الکلی، آلدهیدی و آروماتیک در دو رقم اوحدی و کله قوچی شناسایی شدند. در میان ترکیب های، سه ترکیب (E)-β-Ocimene، Limonene و Methyl benzoate به ترتیب با 5/32، 8/14 و 1/12 درصد در رقم اوحدی و سه ترکیب (E)-β-Ocimene، Limonene و α-Thujene به ترتیب با 2/29، 1/20 و 6/6 درصد در رقم کله قوچی بیشترین مقدار را به خود اختصاص دادند. بررسی پاسخ بویایی حشره های بالغ پسیل معمولی پسته در بو سنج (Olfactometer) Y شکل نشان داد که حشره های نر (03/0>P) و ماده (001/0>P) به طور معنی داری به بوی برگ درختان پسته (رقم اوحدی) جلب می شوند. نتیجه های برآمده از این پژوهش می تواند در گسترش روش های مهاری بر پایه ی به کارگیری مواد رابط شیمایی همانند شکار انبوه و یا دور کردن پسیل معمولی پسته و یا جلب دشمنان طبیعی آن مورد استفاده قرار گیرد.

بیماری گال طوقه یکی از خسارت زاترین بیماری های باکتریایی است. کنترل زیستی بیماری های گیاهی به لحاظ خطرهای ناشی از کاربرد آفت کش ها امروزه جایگاه ویژه ای دارد. این پژوهش برای درک دقیق تر سازوکار مولکولی سورفکتین روی آگروباکتریوم مولد گال طوقه به عنوان پیش نیاز امکان استفاده از عامل کنترل زیستی باسیلوس تولیدکننده سورفکتین علیه این بیماری انجام شد. بدین منظور از گیاه توتون، سویه آگروباکتریوم IBRC-M10701 و سورفکتین خالص تجاری (25 میکرومولار) استفاده شد. به دلیل اهمیت اثر miRNAها در مسیر سیگنال دهی اکسین و ژن lox در مسیر القای مقاومت، سطح بیان miRNA167 nta-و ژن lox در برهمکنش باکتریایی IBRC-M10701 و سورفکتین در روزهای اول، سوم و ششم بعد از تیمار با روش qRT-PCR مورد ارزیابی قرار گرفت. سطح بیان ژن lox پس از تیمار با آگروباکتریوم در زمان های فوق به ترتیب افزایش بیانی 47/0، 9/22 و 8/61 برابری، در تیمار با سورفکتین افزایش بیانی 6/4، 6/3 و 6/11 برابری و در تیمار تلفیقی سورفکتین-آگروباکتریوم افزایش بیانی 2/4، 8/38 و کاهش بیانی 3/20 برابری داشت. همچنین سطح بیانی nta-miR167 در تیمار آگروباکتریوم بیانگر روند افزایشی 4/3، 4/214 برابری (روز اول و سوم) سپس روند کاهشی 5/2 برابری (روز ششم)، در تیمار با سورفکتین افزایش بیانی 12/3، 2/13 برابری (روز اول و سوم) و کاهش بیانی 5/4 برابری (روز ششم) و همچنین در تیمار تلفیقی سورفکتین-آگروباکتریوم بیانگر افزایش بیانی 6/1، 2/2 و 6/9 برابری نسبت به شاهد بود. به طورکلی مقایسه ی الگوی تغییرهای بیانی در ژن lox و nta-miR167 بیانگر اثر مثبت بیوکنترلی سورفکتین علیه آگروباکتریوم به واسطه ی کاهش اثر تهاجمی آن بود. این مطلب بیانگر ارزشمندی این ترکیب و سویه های باکتریایی باسیلوس تولیدکننده ی سورفکتین به عنوان عوامل کنترل زیستی است.

کرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae، مهم ترین آفت انار در ایران و از مؤثر ترین عامل های تهدیدکننده ی صادرات این محصول محسوب می شود ولی پژوهش های کمی روی تنوع و ساختار ژنتیکی جمعیت های آن در کشور انجام شده است. ازاین روی به منظور افزایش آگاهی از ساختار و تنوع ژنتیکی جمعیت های این آفت، انارهای آلوده ی رقم های مختلف از دوازده استان کشور طی سال های 1395 و 1396 جمع آوری و با استفاده از بخشی از ژن DNA میتوکندریایی، سیتوکروم اکسیداز I ((COI مؤلفه های تنوع ژنتیکی بررسی شد. همچنین شبکه ی هاپلوتیپی و درخت تبارزایی با روش بیشینه ی درست نمایی (Maximum Likelihood) ترسیم شد. در این پژوهش، تعداد شش هاپلوتیپ به دست آمد. هاپلوتیپ یک که در بین تمام جمعیت ها مشترک بود، می تواند به عنوان هاپلوتیپ اجدادی معرفی شود که سایر هاپلوتیپ ها از آن تکامل یافته اند. این هاپلوتیپ با یک جهش به سایر هاپلوتیپ ها متصل و شکل ستاره ای را در شبکه هاپلوتیپی تشکیل داده است. نتیجه های گروه بندی جمعیت های جغرافیایی نشان می دهند ناحیه ی مرکزی کشور، تنوع هاپلوتیپی کمتری نسبت به ناحیه های شمال و جنوب ایران دارد. تنوع ژنتیکی درون جمعیتی بالا (15/99 درصد) در مقابل تنوع کم ژنتیکی بین جمعیت ها (05/0P>، 13/2-درصد) حاصل از آزمون AMOVA و سطح بالای اشتراک هاپلوتیپی در شبکه، نشان می دهد که ساختار ژنتیکی مشخصی بین جمعیت ها وجود ندارد. در آزمون منتل ارتباطی بین فاصله ی ژنتیکی و جغرافیایی و در آزمون منتل جزئی اثر معنی دار رقم بر بروز اختلاف های ژنتیکی به دست نیامد. چنین ساختار ژنتیکی می تواند حاصل سازگاری انار با خرداقلیم های مختلف، کشت رقم های متداول تجاری و برقراری اکوسیستم زراعی یکنواخت و انتقال محصول توسط انسان باشد که منجر به برقراری جریان ژنی زیاد و کاهش اختلاف های ژنتیکی حتی در فاصله های جغرافیایی گسترده می شود.

در این پژوهش، برای تعیین سطوح مقاومت رقم های لوبیا به Rhizoctonia solani عامل پوسیدگی طوقه و ریشه آزمون بیماری زایی به دو روش دیسک برگی در شرایط آزمایشگاه و مایه زنی گیاه چه ها در گلخانه انجام شد. سپس حساس ترین رقم لوبیا (رقم ناز، به دلیل دارا بودن توجیه اقتصادی) برای ارزیابی امکان القای مقاومت با فلاونوئیدهایی نظیر کوئرستین (Quercetin) نارینجنین (Naringenin) و بررسی برخی سازوکار های دخیل در القای مقاومت استفاده شد. جهت بررسی تأثیر غلظت های مختلف (100 تا 400 میکروگرم بر میلی لیتر) این فلاونوئیدها در القاء مقاومت در لوبیا علیه R. solani، گیاه چه ها با غلظت های مختلف فلاونوئیدها تیمار شدند. گیاهان تیمارشده و شاهد با قارچ بیمارگر مایه زنی شدند و شاخص بیماری یک هفته بعد از مایه زنی محاسبه شد. نتیجه ها نشان دادند که غلظت های مختلف کوئرستین و نارینجنین در کاهش شاخص بیماری تأثیر متفاوتی داشتند. کوئرستین در غلظت های 200 تا 400 میکروگرم در میلی لیتر موجب کاهش معنی دار پیشرفت بیماری شد و بهترین فاصله زمانی بین تیمار و مایه زنی سه روز بود. غلظت های 100 و 200 میکروگرم بر میلی لیتر نارینجنین و 100 میکروگرم بر میلی لیتر کوئرستین باعث کاهش معنی دار پیشرفت بیماری نشد. ارزیابی سطوح کالوز، سوپراکسید و هیدروژن پراکسید در گیاه چه های تیمارشده با کوئرستین در زمان های مختلف پس از مایه زنی توسط R. solani نشان داد که کوئرستین با افزایش سرعت و شدت تولید این ترکیب های دفاعی موجب القای مقاومت در لوبیا علیه بیمارگر می شود.

پسیل معمولی پسته ی Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae)، یکی از مهم ترین آفات درختان پسته در کشور ایران است. به منظور بررسی الگوی پراکنش فضایی تخم و پوره ی این آفت، نمونه برداری های هفتگی و منظم از باغ پسته، رقم کله قوچی انجام شد. برگچه ی انتهایی درختا ن به عنوان واحد نمونه برداری انتخاب و تراکم جمعیت تخم و پوره در سه ارتفاع بالا، میانی و پایین درخت شمارش شد. الگوی پراکنش فضایی تخم و پوره ی پسیل معمولی پسته با استفاده از روش واریانس به میانگین، مدل های رگرسیونی تیلور و آیوائو و شاخص لوید تعیین شد. با توجه به نتایج به دست آمده از روش واریانس به میانگین و شاخص لوید الگوی پراکنش فضایی تخم و پوره ی این آفت در هر سه ارتفاع از نوع تجمعی به دست آمد. شیب خط رگرسیون در هر دو مدل رگرسیونی تیلور و آیوائو برای تخم در ارتفاع میانی به طور معنی داری بزرگ تر از یک به دست آمد، که نشان دهنده ی تجمعی بودن الگوی پراکنش فضایی، و در ارتفاع بالا و پایین درخت کوچک تر از یک بود که نشان دهنده ی تصادفی بودن الگوی پراکنش فضایی این مرحله ی رشدی است. شیب خط رگرسیون در هر دو مدل رگرسیونی تیلور و آیوائو برای پوره ی پسیل معمولی پسته در هر سه ارتفاع به طور معنی داری بزرگ تر از 1 به دست آمد، که نشان دهنده ی تجمعی بودن پراکنش فضایی پوره در هر سه ارتفاع است. نتایج به دست آمده از این تحقیق در توسعه ی برنامه های نمونه برداری پسیل معمولی پسته اهمیت دارد.

بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه (گموز) ناشی از گونه های مختلف فیتوفترا یکی از مهم ترین بیماری های پسته است که هرساله باعث از بین رفتن تعداد فراوانی از درختان بارور و غیر بارور می گردد. گرچه روش های مختلفی برای مدیریت این بیماری پیشنهاد شده ولی کنترل زیستی به عنوان یک روش سازگار با محیط زیست مورد توجه ویژه قرار گرفته است. در این پژوهش تأثیر ﺿ ﺪ ﻳ ﺖ اﺛ ﺮ (آنتاگونیستی) فرمولاسیون بر پایه ی پودر تالک و سبوس گندم، پنج سویه ی باکتری Pseudomonas جداسازی شده از خاک های منطقه های مختلف (سویه های T17-4، VUPF760، VUPF5، VUPF506 و CHA0) روی Phytophthora drechsleri عامل پوسیدگی طوقه و ریشه ی پسته در شرایط گلخانه ای بررسی شد. سویه های VUPF760 و VUPF506 به ترتیب با 55 و 11 درصد بیشترین و کمترین تأثیر را در کاهش شدت بیماری زایی داشتند. نتیجه های حاصل از بررسی شاخص های رشدی (ارتفاع نهال و همچنین وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه) نشان دهنده ی افزایش این شاخص ها در سویه ی باکتری VUPF5 نسبت به شاهد سالم بود که به عنوان سویه ی برتر در این پژوهش مطرح شد.

در این پژوهش، 12 سویه ی بومی و 80 سویه از گونه های شناخته شده ی سه جنس Allophoma، Didymella و Neodidymelliopsis گزینش شدند و در یک تجزیه و تحلیل تبارزایشی جهت هم سنجی ناحیه های ژنی ITS، دومین D1 و D2 از زیرواحد بزرگ ژن ریبوزومی (D1/D2 LSU rDNA)، بتاتوبولین و RNA پلی مراز در جداسازی گونه ها استفاده شدند. ناحیه های ژنی سویه های بومی با به کارگیری DNA استخراج شده از زیست توده ی میسیلیومی خشک انجمادی شده تکثیر و توالی یابی شدند. تجزیه و تحلیل تبارزایشی با به کارگیری الگوریتم درست نمائی بیشینه انجام شد. ناحیه های D1/D2 LSU rDNA، ITS، rpb2 و tub2 به ترتیب 0، 20، 43 و 46 گونه از 61 گونه ی مربوط به سه جنس موردبررسی را جداسازی کردند. در تجزیه و تحلیل تبارزایشی ترکیب ناحیه های ژنی، همه ی توالی های ترکیبی (ITS-tub2، ITS-rpb2، tub2-rpb2، ITS-tub2-rpb2 و ITS-28S-tub2-rpb2) توانستند، نزدیک به 49 گونه از 61 گونه ی موردبررسی را جدا کنند. نتیجه ها نشان دادند که برای شناسایی و جداسازی دقیق گونه های Allophoma، Didymella و Neodidymelliopsis، توالی یابی و تجزیه و تحلیل تبارزایشی سه ناحیه ITS، tub2 و rpb2 در کنار بررسی های ریخت شناسی نیازین است. چنانچه به خاطر محدودیت های مالی یا زمانی در یک پژوهش، تنها تکثیر و توالی یابی یک ناحیه دلخواه باشد، ژنtub2 یا rpb2 بهترین نتایج را ارائه می کنند.

بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه ی گندم برآمده از Fusarium culmorum یکی از مهم ترین بیماری های گندم در استان ایلام است. برای تعیین گوناگونی ژنتیکی بیمارگر در مزرعه های گندم استان ایلام، شمار 66 نمونه ی آلوده از مزرعه های شهرستان های گوناگون استان جمع آوری شد. پس از کشت، خالص سازی و شناسایی جدایه ها، آزمون مولکولی با به کارگیری پنج جفت آغازگر ریز ماهواره انجام شد. از آغازگرهای ریز ماهواره 25 آلل در جدایه ها تکثیر شد. میانگین تعداد آلل در هر جایگاه 2/5 مشاهده شد. شناسه ی چندشکلی نشانگرها در آغازگر F3 با 409/0 بیشترین و در آغازگر F11 با 179/0 کمترین مقدار را دارا بود. بر پایه ی خوشه بندی جدایه ها و با به کارگیری الگوریتم پیوست مجاور و نرخ همانندی جاکارد، در سطح همانندی 50 درصد جدایه ها در 18 گروه جدا از هم قرار گرفتند. نتیجه های تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که 78 درصد از تنوع ژنتیکی در میان همه ی جدایه ها و تنها 22 درصد آن به منطقه های گوناگون جغرافیایی اختصاص دارد؛ بنابراین میان جدایه ها از منطقه های گوناگون همانندی ژنتیکی فراوانی وجود دارد. همانندی ژنتیکی بالا را می توان به مهاجرت ژن یا ژن مانه (ژنوتیپ) در اثر عامل های گوناگون نسبت داد.

پروانه ی مینوز گوجه فرنگی Tuta absoluta یکی از آفت های مهم گوجه فرنگی است. در این پژوهش اثر حشره کش های آبامکتین، امامکتین بنزوات، استامیپرید و فلوبندیامید روی دو مرحله ی رشدی نابالغ حساس (لارو سن اول) و متحمل (شفیره) آفت و مرحله ی بالغ دو گونه ی پارازیتوئید تخم آفتTrichogramma brassicae و T. evanescens مورد بررسی قرار گرفت. مینوز گوجه فرنگی از گلخانه های شهرستان اراک جمع آوری شد و پس از سه نسل پرورش در آزمایشگاه از مراحل لاروی و شفیرگی برای انجام زیست سنجی به روش غوطه وری استفاده شد. برای دو گونه ی تریکوگراما تیمار به روش لوله آزمایش انجام گرفت. مقدار LC50 حشره کش های آبامکتین، امامکتین بنزوات، استامیپرید و فلوبندیامید روی لارو سن اول مینوز گوجه فرنگی به ترتیب 92/0، 13/0، 51/1 و 34/0 میکروگرم بر میلی لیتر و برای شفیره ی این آفت 99/4، 25/2، 22/3 و 48/3 میکروگرم بر میلی لیتر برآورد گردید. میزان LC50 آفت کش های یادشده برای حشره های کامل T. brassicaeبه ترتیب 0013/0، 0029/0، 0058/0 و 53/1 و برای حشره های کامل evanescensT. به ترتیب 0014/0، 0025/0، 0052/0 و 71/1 میکروگرم ماده ی تجاری بر میلی لیتر به دست آمد. بیشترین میزان پارازیتیسم تخم بید غلات برای هر دو گونه در روز دوم پس از پیدایش مشاهده شد به طوری که در گونه یT. brassicae پس از تیمار با فلوبندیامید، استامیپرید، امامکتین بنزوات و آبامکتین به ترتیب 17/0± 70/14، 20/0 ± 00/14، 20/0 ± 10/13 و 14/0± 80/11 تخم پارازیته شد و همگی تیمارها با شاهد (12/0 ± 00/16) دارای اختلاف معنی دار بود. برای گونه یevanescensT. این اندازه ها به ترتیب 21/0± 10/13، 12/0 ± 37/12، 18/0 ± 50/11 و 16/0± 23/11 به دست آمد که همچنین با شاهد (19/0 ± 00/14) اختلاف معنی دار نشان داد. ارزیابی نسبت خطر، فلوبندیامید را در گروه 2 سمیت (آفت کش های با سمیت کم تا میانه) و دیگر آفت کش ها مورد آزمایش را در گروه 3 (آفت کش ها با سمیت بسیار) قرار داد. با توجه به سمیت کمتر فلوبندیامید روی دو گونه ی زنبور پارازیتوئید و تأثیر کمتر آن بر میزان پارازیتیسم، به کارگیری این آفت کش در برنامه های مدیریت تلفیقی مینوز گوجه فرنگی امکان پذیر است.