پژوهش های انتظامی - اجتماعی زنان و خانواده
سال:1398 | دوره:7 | شماره:2 (پیاپی 13) |تعداد مقالات:7

زمینه و هدف: سلامت عمومی زنان دارای همسر جانباز به دلیل شرایط خاص از اهمیت ویژه ای برخودار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در بهبود سلامت عمومی و امیدواری در زنان دارای همسر جانباز انجام گرفته است. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش، زنان همسر جانبازان 25 تا 40 درصد شهر تهران در سال 1396 بودند. نمونه پژوهش شامل 24 زن همسر جانباز بود که به روش نمونه گیری در دسترس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (12 نفر) و گروه گواه (12نفر) قرار گرفتند و به پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (1972) و مقیاس امیدواری اشنایدر و همکاران (1991) پاسخ دادند. گروه آزمایش، هر هفته یک جلسه و به مدت 8 جلسه، تحت درمان مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند و در گروه گواه هیچ مداخله ای صورت نگرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها، آزمون تحلیل کوواریانس انجام گرفت. یافته ها: تحلیل داده نشان داد بین دو گروه آزمایش و گواه پس از اجرای درمان مبتنی بر ذهن آگاهی از لحاظ مولفه های سلامت عمومی و امیدواری تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: از این تحقیق می توان استنباط داشت که درمان مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند به بهبود مولفه های سلامت عمومی و امیدواری در زنان همسر جانباز منجر شود و می توان از آن برای کاهش آسیب روانی آنان بهره برد.

زمینه و هدف: ایران شرایط گذار در حوزه های مختلف را طی می کند و در این شرایط رفتارهای نابهنجار مختلفی در جامعه اتفاق می افتد که مانع تحقق نظم و ثبات می شود. در عصر حاضر رشد کج رفتاری اجتماعی زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور به یکی از علل زمینه ساز مسائل اجتماعی تبدیل شده است. از این رو، هدف پژوهش حاضر، واکاوی کج رفتاری های زنان مراجعه کننده به اورژانس اجتماعی شهرستان خرم آباد است. روش: پژوهش در چارچوب روش شناسی نظریه زمینه ای انجام شد. از مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار گردآوری داده استفاده شد. بر اساس اصل اشباع نظری، 40 نفر از زنان مراجعه کننده به اورژانس اجتماعی خرم آباد، در چارچوب نمونه گیری کیفی، در فرایند پژوهش مشارکت نمودند. یافته ها: یافته ها: دربردارنده ی 17 مقوله ی اصلی به این شرح است: مشکلات اقتصادی، ضعف حمایت اجتماعی، بی سوادی، شبکه شغلی، وسایل جدید ارتباطی، ضعق حمایت خانوادگی، دوستان ناباب، شهری شدن سرمایه، دوگانگی ارزشی، احساس تنهایی، حاشیه نشینی، شیوه جدید زندگی، رهایی از ارزش های اخلاقی، احساس گناه، تقدیرگرایی، بی اعتمادی و ضعف آینده نگری. نتیجه گیری: مقوله نهایی و انتخابی در این بررسی «بازاندیشی در زیست اجتماعی زنانه» است که سایر مقولات اصلی را در بر می گیرد. نظریه زمینه ای به دست آمده در قالب یک مدل پارادایمی شامل سه بعد شرایط، تعاملات/ فرآیندها و پیامدها ارائه شده است.

زمینه و هدف: اعتیاد به مصرف مواد مخدر می تواند کل زندگی فرد را تحت تاثیر قرار داده و کارکرد طبیعی فرد را در خانواده، محیط کار و اجتماع مختل می کند. این پژوهش با هدف مقایسه کارکرد خانواده، سلامت روان و عزت نفس در بین معتادان زن موفق و ناموفق ترک اعتیاد مراجعه کننده به مراکز درمانی منطقه 1 شهرداری تهران انجام شده است. روش: این پژوهش توصیفی از نوع علی-مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش شامل زنان معتاد موفق و ناموفق به ترک مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز درمانی منطقه 1 شهر تهران در سال 1397 بود. نمونه ای متشکل از 60 نفر (30 زن معتاد موفق به ترک مواد مخدر و 30 زن معتاد ناموفق به ترک مواد مخدر) با توجه به ملاک های ورود به پژوهش به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد. داده ها با استفاده از آزمون پارامتریک t گروه های مستقل و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: پژوهش نشان داد که کارکرد خانواده، سلامت روان و عزت نفس به طور جداگانه بین دو گروه معتادان زن موفق و ناموفق ترک اعتیاد متفاوت است. همچنین بین کارکرد خانواده، سلامت روان و عزت نفس در بین معتادان زن موفق و ناموفق در ترک اعتیاد تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج: از برآیند یافته های پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که هرچه خانواده ها از عملکرد بهتر، سلامت روان و عزت نفس بیشتری برخوردار باشند می توانند نقش موثری در ترک اعتیاد زنان معتاد داشته باشند.

زمینه و هدف: در جهان امروزی با توجه به حضور زنان در عرصه های مختلف نیاز به تامین امنیت زنان به منظور ایجاد بستر مشارکت پویای اجتماعی، سالم و خلاقانه آن ها در فضاهای شهری-از جمله در زمینه ی تفریح و گردشگری-ضروری است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نیروی انتظامی در احساس امنیت اجتماعی گردشگران زن در شهر زنجان است. روش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی می باشد جامعه آماری گردشگران زن وارد شده به شهر زنجان در سال 1397 است. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد نمونه 384 برآورد شد و پرسشنامه محقق ساخته با ضریب پایایی 84/0 برای گردآوری داده ها به کار رفت. در تجزیه و تحلیل داده ها آزمون های آماری توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزار اس پی اس اس و ایموس به کار رفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که پلیس نقش معناداری در احساس امنیت زنان گردشگر دارد؛ در این زمینه حضور فیزیکی کارکنان پلیس در فضاهای گردشگری شهری، عملکرد کمی و کیفی پلیس در ارایه خدمات انتظامی به گردشگران، شیوه رفتار کارکنان پلیس، و امکانات پلیس در ایجاد نظم و امنیت در شهر تاثیر معناداری بر احساس امنیت زنان گردشگر دارد. نتیجه گیری: برآیند یافته های پژوهش بیانگر مطلوب بودن نقش نیروی انتظامی در احساس امنیت گردشگران زن در شهر زنجان و همچنین وجود رابطه بین عملکرد نیروی انتظامی و ابعاد احساس امنیت گردشگری است. در بین مولفه های مربوط به عملکرد نیروی انتظامی، بیشترین اثرات مثبت بر احساس امنیت زنان گردشگر مربوط به مولفه «نحوه برخورد کارکنان پلیس» است.

زمینه و هدف: انسان سالم محور توسعه اجتماعی است و فراینده توسعه بدون توجه به سلامت، ناممکن است. سلامت اجتماعی در جامعه متاثر از عوامل بسیاری است که در مطالعات جامعه شناسی قابل مطالعه است. این نوشتار با هدف تحلیل جامعه شناختی سلامت اجتماعی زنان و خشونت های اجتماعی انجام شده است. روش: پژوهش به صورت پیمایش و کمی در بین زنان 15-49سال منطقه اورامانات در استان کرمانشاه در سال 98-97 انجام گرفته است. افراد نمونه به تعداد 300 نفر بر اساس فرمول کوکران به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و به روش های آماری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته ها بیانگر رابطه معنی دار و معکوس بین جامعه پذیری، هویت قومی، خشونت کلامی و نگرش جنسیتی با سلامت اجتماعی در جامعه مورد مطالعه بوده است. نتایج رگرسیونی حاکی از آن است که از میان متغیرهای اثرگذار (جامعه پذیری، هویت قومی، خشونت کلامی و نقش جنسیتی) بر سلامت اجتماعی، متغییر خشونت کلامی با مقدار بتای 185/0 به طور معکوس بیشترین تاثیر را بر سلامت اجتماعی زنان جامعه مورد تحقیق داشته است. نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد که میزان سلامت زنان در حد متوسط بوده است و بالاترین مقدار میانگین مربوط به بعد مشارکت اجتماعی و کمترین مقدار مربوط به بعد پذیرش اجتماعی است.

زمینه و هدف: امروزه شبکه های اجتماعی، بستری برای "گریز از مقررات" و هم "ساخت مقررات" شده است. این پژوهش با هدف، شناخت اشکال مقاومت در برابر هنجارهای جامعه در بستر فضای مجازی انجام شده است. روش: پژوهش از نظر شیوه اجرا از نوع توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری تمامی فرزندان خانواده های ساکن شهر تهران بود، که بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. در بررسی فرضیه های پژوهش، بنابر نوع فرضیه از آزمون های آماری تحلیل واریانس یک سویه، همبستگی اسپیرمن، همبستگی جزئی و تحلیل واریانس دو سویه استفاده شد. یافته ها: بین میانگین اشکال مقاومت در پذیرش هنجارهای خانواده در بین انواع شبکه های اجتماعی مجازی تفاوت معناداری وجود ندارد. بین میانگین نمرات اشکال مقاومت در پذیرش هنجارهای خانواده در بین افرادی که میزان استفاده شان از شبکه های اجتماعی مجازی کمتر از 2 ساعت با افرادی که بین 2 تا 4 ساعت و 4 تا 6 ساعت است، تفاوت معناداری مشاهده می شود. بین نحوه ی استفاده و انگیزه های استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و مقاومت نوجوانان در پذیرش هنجارهای خانواده رابطه ی معناداری وجود ندارد. نتایج: شبکه های اجتماعی مجازی، بستر تعامل طیف گسترده ای از افراد با فرهنگ ها، اعتقادات و رفتارهای متفاوت است که می تواند مغایر با هنجارهای خانواده باشد؛ از این رو، شبکه های اجتماعی مجازی به تناسب نوع، میزان استفاده و حتی انگیزه و دلایل استفاده از آن ها، توسط کاربران می تواند در پذیرش یا عدم پذیرش هنجارهای جامعه و خانواده تاثیرگذار باشد.

زمینه و هدف: ترس از در جامعه یکی از چالش های حوزه امنیت عمومی است. هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش ترس از جرم در زنان بود. روش: جامعه آماری پژوهش شامل زنان شاغل شهر بابل است و نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران، 200 نفر انتخاب شد. برای تهیه پرسشنامه، پس از بررسی مبانی نظری و مصاحبه با اساتید جامعه شناسی حوزه آسیب های اجتماعی و بررسی مسائل اجتماعی، پرسشنامه مورد هدف ساخته شد. پس از تایید روایی محتوایی گویه ها، برای رفع ابهام و وقوف به مشکلات احتمالی آزمون، از چند نفر خواسته شد تا به پرسشنامه پاسخ دهند و عبارات و واژه های نامفهوم را مشخص کنند. به دنبال این اجرای آزمایشی، شکل برخی از گویه ها تغییر کرد، ولی گویه ای حذف نشد. یافته ها: برای تحلیل داده های پژوهش، از آزمون های تحلیل عامل اکتشافی با نرم افزار spss24 و تحلیل عامل تاییدی مرحله دوم با نرم افزار lisrel8. 8 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد. یافته ها نشان داد که ابزار ساخته شده، دوازده بعد را می سنجد. نتایج: با توجه به میزان اعتبار و روایی بدست آمده، پرسشنامه طراحی شده با عنوان ترس از جرم در جامعه زنان ابزاری مناسب برای مطالعات علمی و پیمایشی در این زمینه است.