بررسیهای حسابداری و حسابرسی
سال:1399 | دوره:27 | شماره:1 |تعداد مقالات:6

هدف: در پژوهش حاضر، ضمن بررسی جامع شاخص های اندازه گیری خرید اظهارنظر حسابرس، از طریق روش: شناسی شاخص ترکیبی (آماری و ریاضی)، شاخص ترکیبی جدیدی برای سنجش خرید اظهارنظر معرفی شده است. روش: با استفاده از روش: آماری تحلیل ممیزی خطی استاندارد، وزن معیارهای شاخص ترکیبی به دست آمد، به این صورت که پس از جمع آوری اطلاعات مالی و حسابرسی شده سال 1396 مربوط به 148 شرکت بورسی، در دو گروه برابر (74 شرکت دارای خرید اظهارنظر حسابرس و 74 شرکت بدون خرید اظهارنظر حسابرس)، تبیین شاخص بر اساس آن انجام گرفت. سپس، به منظور تحلیل حساسیت نتایج، اطلاعات سال 1392 تا 1395 شرکت هایی که به خرید اظهارنظر اقدام کرده بودند، به طور مقطعی بررسی شدند. یافته ها: شاخص ترکیبی خرید اظهارنظر، ترکیبی از شاخص های انفرادی مختلف خرید اظهارنظر حسابرس است و به دلیل در نظرگرفتن ابعاد بیشتر، جامع تر است. همچنین، برای آزمون معناداری شاخص، از آزمون نسبت موفقیت ها استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص معرفی شده، قابلیت اتکای زیادی دارد و می تواند با دقت چشمگیری، شرکت ها را به دو گروه خرید اظهارنظر حسابرس و بدون خرید اظهارنظر حسابرس طبقه بندی کند. نتیجه گیری: به طور کلی می توان گفت که چون شاخص ترکیبی پیشنهادشده، ابعاد بیشتری را دربرمی گیرد، خرید اظهارنظر حسابرس را بهتر تبیین می کند. به علاوه، در شاخص ترکیبی پیشنهادی، معیار یا شاخص تغییر شریک موسسه حسابرسی بیشترین ضریب را به دست آورد. این موضوع نشان می دهد که تغییر شریک موسسه حسابرسی، هزینه کمتری را تحمیل کرده و کمتر در معرض دید قرار می گیرد. از طرفی، معیار تغییر موسسه حسابرسی، کمترین ضریب را در شاخص ترکیبی کسب کرد. این نتیجه نیز نشان می دهد که تغییر موسسه حسابرسی، به معنای دستیابی صاحب کار به اظهارنظر مطلوب حسابرس نیست. این یافته ها: ، در خصوص تبیین و تشخیص وجود خرید اظهارنظر حسابرس، اطلاعات مفیدی را در اختیار سرمایه گذاران و سیاست گذاران قرار می دهد.

هدف: در پژوهش حاضر، تاثیر تمرکز مالکیت نهادی بر رابطه بین استقلال هییت مدیره و حق الزحمه خدمات حسابرسی بررسی شده است تا جایگاه دیدگاه های مبتنی بر عرضه و تقاضای خدمات حسابرسی و همچنین جایگاه فرضیه های اثر جانشینی (بین مالکیت و کنترل) و مکمل (ریسک سلب مالکیت) مشخص شود. روش: تحلیل های آماری پژوهش، بر اساس داده های استخراج شده از 118 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 6 ساله (1391 تا 1396) انجام شد که از ترکیب این داده ها، 708 مشاهده شرکت سال فراهم آمد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل های رگرسیون چندمتغیره داده های ترکیبی و روش: حداقل مربعات تعمیم یافته استفاده شده است. یافته ها: طبق نتایج به دست آمده، رابطه معنادار و مثبتی بین استقلال هییت مدیره و حق الزحمه خدمات حسابرسی وجود دارد. افزون بر این، بین تمرکز مالکیت و حق الزحمه خدمات حسابرسی رابطه معنادار و منفی برقرار است. از طرفی، نتایج گویای تاثیر معنادار و منفی تمرکز مالکیت نهادی بر رابطه بین استقلال هییت مدیره و حق الزحمه خدمات حسابرسی است. این روابط هم در سطوح بالای استقلال هییت مدیره و هم در سطوح بالای تمرکز مالکیت تایید شدند. بر اساس شواهد، اندازه موسسه حسابرسی رابطه معناداری با حق الزحمه خدمات حسابرسی شرکت های نمونه ندارد. حق الزحمه خدمات حسابرسی شرکت ها با اندازه، نسبت بدهی، نسبت حساب های دریافتنی و موجودی ها و اظهارنظر حسابرس رابطه معنادار و مثبتی برقرار می کند؛ اما رابطه بین حق الزحمه خدمات حسابرسی شرکت ها با نسبت جاری و بازده دارایی ها معنادار و منفی است. نتیجه گیری: رابطه معنادار مثبت بین استقلال هییت مدیره و حق الزحمه خدمات حسابرسی، با دیدگاه مبتنی بر تقاضای خدمات حسابرسی و رویکرد مکمل انطباق دارد. رابطه معنادار منفی بین تمرکز مالکیت و حق الزحمه خدمات حسابرسی با دیدگاه مبتنی بر عرضه خدمات حسابرسی و رویکرد جانشینی منطبق است و تاثیر معنادار و منفی تمرکز مالکیت نهادی بر رابطه بین استقلال هییت مدیره و حق الزحمه خدمات حسابرسی نیز، با دیدگاه اثر جانشینی بالقوه بین مالکیت و کنترل انطباق دارد.

هدف: با توجه به اهمیت موضوع قضاوت حرفه ای در حسابرسی، هدف: این پژوهش تدوین مدلی برای قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل، با توجه به ویژگی های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی کشور است. روش: در این پژوهش، از روش: پژوهش کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی زمینه ای استفاده شده است. به این منظور با نظرسنجی از 18 خبره حرفه حسابرسی، عوامل تاثیرگذار بر قضاوت حرفه ای حسابرسان بررسی شد و در انتها مدلی یکپارچه برای قضاوت حرفه ای ارایه شد که دربردارنده شرایط علی، عوامل مداخله گر و بستر و همچنین راهبردهای مربوط به قضاوت حرفه ای و پیامدهای هر یک است. یافته ها: نتایج به شکل گیری یک مدل پارادایمی انجامید که در این مدل، 13 مقوله برای شرایط علی، 5 مقوله در زمینه بستر، 8 مقوله برای شرایط مداخله گر، 4 مقوله برای راهبرد و 5 مقوله در زمینه پیامد مرتبط با پدیده اصلی پژوهش (حرفه ای بودن قضاوت) شناسایی شد. نتیجه گیری: قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل، ماهیت پیچیده و چندوجهی دارد و علاوه بر ویژگی ها و عملکرد شخصی حسابرسان، تحت تاثیر ویژگی های شرکت، ذی نفعان، محیط قانونی و مقرراتی پیرامون قرار می گیرد، از این رو، به منظور بررسی جامع تر موضوع، مدل سازی قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل از جنبه های مختلف بررسی شده است.

هدف: این پژوهش بررسی متغیرهای میانجی موثر بر قضاوت سرمایه گذاران است. روش: در این پژوهش از روش: آزمایشی و طرح عاملی 2×2×2 بین گروهی با دانشجویان حسابداری به عنوان آزمودنی استفاده شده است. سه متغیر مستقل پژوهش که دستکاری یا اندازه گیری شده اند عبارت اند از: احساس زبانی، خوانایی و خبرگی. هر یک از متغیرهای مستقل پژوهش، دو سطح دارند. احساس زبانی (مثبت یا خنثی)، خوانایی (ضعیف یا قوی) و خبرگی (کمتر یا بیشتر). متغیر وابسته پژوهش، پیش بینی سرمایه گذاران درباره عملکرد آتی شرکت است و متغیرهای میانجی آن، درک، تسلط پردازش و برداشت سرمایه گذاران از اعتبار افشا هستند. یافته ها: تجزیه و تحلیل مسیر نشان داد که احساس زبانی مثبت و خوانایی ضعیف اطلاعیه اعلان سود، از طریق دو متغیر میانجی درک و تسلط پردازش، سبب پیش بینی های بیشتر سرمایه گذاران کمتر خبره از سود آتی شرکت شده و از طریق متغیر میانجی برداشت سرمایه گذاران خبره تر از اعتبار اطلاعیه اعلان سود، بر قضاوت سرمایه گذاران خبره تر تاثیر می گذارند. نتیجه گیری: استفاده از احساس زبانی متناسب با عملکرد کمی شرکت و همچنین، افزایش خوانایی افشاهای کیفی می تواند در بهبود درک و تقویت تسلط پردازش سرمایه گذاران کمتر خبره، نقش به سزایی ایفا کند. از طرفی، می تواند نوعی اخطار احتیاطی برای مدیران شرکت ها باشد و به آنها هشدار دهد که ممکن است برداشت سرمایه گذاران خبره تر از اعتبار افشاهای شرکت با دستکاری احساس زبانی و خوانایی افشاهای کیفی خدشه دار شود.

هدف: پژوهش پیش رو با هدف: شناسایی استراتژی های بازاریابی در حرفه حسابرسی و رتبه بندی استراتژی ها بر اساس تکنیک آنتروپی اجرا شده است. روش: پژوهش حاضر از بعد هدف: ، کاربردی و ماهیت آن اکتشافی است که با روش: آمیخته (کیفی و کمی) به اجرا درآمده است. برای توسعه مقیاس استراتژی های بازاریابی در بخش کیفی، از مصاحبه عمیق استفاده شد و پژوهشگر در دو نوبت با 28 حسابدار رسمی مصاحبه تلفنی انجام داد. جامعه آماری پژوهش، حسابرسان شاغل در بخش خصوصی بود. داده های مورد نیاز این پژوهش از طریق نمونه گیری تصادفی ساده و توزیع پرسش نامه بین 289 تن از حسابرسان شاغل در تهران جمع آوری شد. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، هشت استراتژی به عنوان استراتژی های بازاریابی و نفوذ برای جذب صاحب کار در حرفه حسابرسی شناسایی شد. این استراتژی ها عبارت اند از: سیاست قیمت گذاری کمتر از واقع خدمات حسابرسی (نرخ شکنی یا سیاست کاهش قیمت)، ارایه خدمات متنوع بیشتر از خدمات اطمینان بخشی، ارایه رزومه کاری به نهادهای تصمیم گیرنده، جذب صاحب کار از طریق نفوذ در اعضای هییت مدیره، مدیران مجامع شرکت های مادر، هلدینگ ها، جذب صاحب کار به دلیل وجود منافع مشترک از طریق آشنایی یا واسطه ها، انجام حسابرسی با کیفیت عالی به قصد تداوم کار برای صاحب کاران فعلی و جذب صاحب کاران آتی، تعامل با صاحب کار (چشم پوشی از خطا ها، تعدیل بند های گزارش) به منظور تداوم کار و حفظ و جذب صاحب کار از طریق چرخش کار بین چند موسسه حسابرسی. نتیجه گیری: در رتبه بندی استراتژی های بازاریابی، انجام حسابرسی با کیفیت عالی به قصد تداوم کار و پس از آن، سیاست کاهش قیمت، بالاترین رتبه را کسب کردند.

هدف: هدف: این پژوهش، بررسی ارتباط قابلیت مقایسه صورت های مالی و نگهداشت وجه نقد و نقش میانجی کیفیت گزاشگری مالی، بر رابطه قابلیت مقایسه صورت های مالی و نگهداشت وجه نقد در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: با استفاده از داده های 110 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در دوره زمانی 1390 تا 1395، آزمون فرضیه ها با استفاده از مدل های رگرسیون چندگانه و آزمون سوبل صورت گرفته است. یافته ها: افزایش قابلیت مقایسه صورت های مالی به طور چشمگیری نگهداشت وجه نقد شرکت ها را کاهش می دهد. از سوی دیگر، کیفیت گزاشگری مالی (با دو شاخص اقلام تعهدی اختیاری و کیفیت افشا) میانجی رابطه بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و نگهداشت وجه نقد نیست. نتایج به سنجه های جایگزین قابلیت مقایسه صورت های مالی و نگهداشت وجه نقد حساس نیستند و این نتایج با مقیاس های جایگزین نیز تایید می شوند. افزون بر این، نتایج آزمون های اضافه نشان داد که اعتبار تجاری در رابطه بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و نگهداشت وجه نقد، نقش میانجی ایفا نمی کند. نتیجه گیری: سرمایه گذاران و اعتباردهندگان در تصمیم گیری های اقتصادی خود بر صورت های مالی شرکت ها اتکا می کنند، بنابراین شایسته است نهادهای استانداردگذار و ناظر و همچنین ارکان راهبری شرکت ها، اهمیت ویژه ای برای قابلیت مقایسه اطلاعات مالی قایل شوند. به دلیل مشکلات نمایندگی و همچنین عدم تقارن اطلاعاتی اندک، به علت تمرکز مالکیت بسیار در اکثر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین سهولت دسترسی به تامین مالی از طریق بانک ها برای شرکت ها، کیفیت گزارشگری مالی بالا تاثیری بر عدم تقارن اطلاعاتی و سیستم تامین مالی شرکت ها نداشته و در رابطه بین قابلیت مقایسه و نگهداشت وجه نقد، نقش میانجی ندارد.