سلامت و محیط زیست
سال:1398 | دوره:12 | شماره:4 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: فرایند الکتروپراکسون تلفیقی از فرایندهای ازن زنی ساده و الکترولیز است که منجر به تولید رادیکال هیدروکسیل و در نهایت تخریب آلاینده می گردد. هدف از این مطالعه، امکان سنجی فرایند الکتروپراکسون در حذف ترکیب دارویی سفتریاکسون از محلول سنتتیک بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، از راکتور نیمه پیوسته مجهز به چهار الکترود گرافن با ابعاد cm 2×10 و ضخامت mm 3 استفاده شد. تاثیر پارامترهای pH (3-11)، غلظت گاز ازن (mg/min1-5)، جریان الکتریکی مستقیم (A1-3)، غلظت اولیه سفتریاکسون (mg/L 5-50) و دوز رباینده رادیکال (ترت بوتانول برابر با mmol/L 20) در مدت زمان (min60-0) مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری غلظت سفتریاکسون با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)، اندازه گیری COD با دستگاه اسپکتروفتومتری (DR6000) و TOC با TOC آنالیزر صورت گرفت. یافته ها: نتایج بیانگر کارایی مناسب این فرایند در تخریب آنتی بیوتیک و کاهش COD و TOC حاصل از سفتریاکسون است. شرایط بهینه عبارت است از pH برابر با 3، جریان الکتریکی برابر با A 3، غلظت ازن ورودی برابر با mg/min 5، سولفات سدیم به عنوان الکترولیت به میزان mmol/L 50 و غلظت اولیه سفتریاکسون برابر با mg/L 5 در مدت زمان min 30 که 99/39 درصد تخریب آلاینده رخ داد. میزان کارایی فرایند در حذف COD و TOC در مدت زمان min 90 به حداکثر مقدار خود رسید. حضور ترت بوتانول کارایی فرایند را به 83 درصد کاهش داد. نتیجه گیری: فرایند الکتروپراکسون به عنوان یکی از گزینه های فرایندهای اکسیداسیون پیشرفته، توانایی کاهش بار آلودگی صنایع حاوی ترکیبات دارویی به ویژه سفتریاکسون را دارا است و به عنوان فرایند دوست دار محیط زیست تلقی می شود.

زمینه و هدف: کلان روندهای جهانی از یک سو و روندها و مولفه های داخلی از سوی دیگر، آینده محیط زیست ایران را در هاله ای از ابهام همراه با نگرانی قرار داده است. در محیطی پیچیده و غیرقابل پیش بینی، می توان با بهره گیری از تفکر سناریویی (مبتنی بر شناسایی و بازشکافی پیشران ها و عدم قطعیت های سازنده آینده) تصاویری ملموس و قابل درک از آینده های قابل تصور یا محتمل در قالب سناریوهایی چندگانه ارایه داد. هدف از این پژوهش، توصیف داستان ها و ترسیم تصاویری از آینده محیط زیست ایران در قالب سناریوهای سازگار و محتمل است. روش بررسی: روش مورد استفاده در این پژوهش برنامه ریزی مبتنی بر سناریو است که در هشت گام طراحی و پیاده شده است. روش گردآوری داده در این پژوهش کیفی و با استفاده از مصاحبه، پنل خبرگی و پیمایش دلفی است. همچنین، از نرم افزارهای میک مک و سناریو ویزارد برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش در دو بخش ارایه شده است. بخش اول شامل شناسایی و دسته بندی مولفه های کلیدی، پیشران ها و عدم قطعیت های مرتبط است. پنج پیشران "جمعیت"، "گرمایش جهانی"، "گفتمان زیست محیطی"، "مدیریت فرایند توسعه" و "فناوری ها" در این بخش تعیین شده و روابط اثرگذاری و اثرپذیری میان مولفه ها تحلیل شده است. بخش دوم به شناسایی و توصیف سناریوهای محتمل و سازگار براساس پیشران ها و عدم قطعیت های ذیربط، پرداخته است. نتیجه گیری: مبتنی بر یافته های پژوهش، پنج سناریوی محتمل و سازگار شامل الف) راز بقا، ب) مدیریت علیه زمین، پ) مهاجرت اقلیمی، ت) بازگشت درناها و ث) فناوری علیه زمین، تبیین و مقایسه شده اند. آشنایی با روایت هر کدام از این سناریوها و مقایسه مطلوبیت آنها، کنشگران و تصمیم گیران را قادر می سازد تا فرایند ساخته شدن آینده را تحت تاثیر قرار دهند. بر این اساس، توسعه فناوری های سازگار با محیط زیست و نیز مدیریت سازگار با محیط زیست، مبنایی برای طراحی اقدامات آینده در این عرصه است.

زمینه و هدف: ترکیبات نفتی یکی از عوامل اصلی آلودگی محیط های آبی محسوب می شود. در سال های اخیر روش های بیولوژیکی به عنوان روشی دوستدار محیط زیست و مقرون به صرفه در کنار روش های فیزیکی و شیمیایی برای پاک سازی محیط های آلوده مورد استفاده قرار گرفته است. اخیرا روش تثبیت سلولی درون حامل های هیدروژلی به دلیل مزایایی نظیر سهولت کنترل میکروارگانیزم ها، تماس غیرمستقیم آلاینده و سلول، افزایش مقاومت سلول ها در برابر تنش ها و استفاده مجدد و متوالی مورد توجه قرار گرفته است. اهداف اصلی این تحقیق، معرفی روش الکترواسپری به منظور کاهش سایز دانه های آلژینات کلسیم جهت استفاده در سامانه تثبیت سلولی و مقایسه میزان تجزیه زیستی نفت خام سنگین توسط سویه Bacillus licheniformisدر دو حالت سلول آزاد و تثبیت شده هستند. روش بررسی: سویه تجزیه کننده نفت خام، از منطقه آلوده نفتی جزیره خارک جداسازی شده و توانایی این سویه در حالت های آزاد و تثبیت شده، در شرایط محیطی متفاوت (pH برابر با 5، 7) و غلظت نفت خام (1500، ppm 3500) بررسی شد. روش الکترواسپری برای تولید دانه های آلژینات و روش وزن سنجی و کروماتوگرافی گازی جهت اندازه گیری میزان حذف نفت خام استفاده شد. یافته ها: بیشترین میزان حذف نفت خام (61 درصد) مربوط به سلول های تثبیت شده در محیط خنثی و غلظت نفت ppm 3500 بود. تجزیه زیستی نفت خام پس از 14 روز، توسط سلول های تثبیت شده با اختلاف معنی داری (0/05

زمینه و هدف: عدم تجزیه زیستی در طبیعت و ایجاد اثرات بهداشتی نامطلوب در انسان از خصوصیات مهم فلزات سنگین است. هدف اصلی این پژوهش تعیین سطح آلودگی، تخمین ریسک های سرطان زایی و غیرسرطان زایی فلزات سنگین غبار ریزشی بر ساکنین اطراف نواحی صنعتی شهرستان اردکان است. هدف دیگر شناسایی منابع احتمالی انتشار فلزات سنگین در محیط است. روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی مقطعی، غبار ریزشی فصل تابستان در اطراف صنایع کاشی سرامیک، خاک چینی، شن و ماسه و شیشه با نصب 35 تله از نوع فریزبی وارونه(Inverted Frisbee) با پوشش چمن مصنوعی جمع آوری شد. غلظت Cd، Ba، Cu، Ni، Cr، Mn و V با دستگاه ICP-MS اندازه گیری شد. با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون Pearson Correlation Coefficient)) و تحلیل خوشه ای (Cluster Analysis) منابع احتمالی فلزات سنگین غبار مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تعیین سطح آلودگی از شاخص های ریسک اکولوژیکی و ارزیابی ریسک های سرطان زایی و غیرسرطان زایی فلزات سنگین از روابط پیشنهادی سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا استفاده شد. یافته ها: بیشترین و کمترین میانگین غلظت فلزات سنگین برای Cd و Ba اندازه گیری شد. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون و آنالیز خوشه ای موید سه منشا انسان زاد و همچنین منشا طبیعی برای فلزات سنگین غبار ریزشی بود. بر طبق شاخص پتانسیل ریسک اکولوژیکی، Cd در 45/10 درصد از نمونه ها در کلاس آلودگی خیلی زیاد و در 54/88 درصد نمونه ها در کلاس زیاد قرار داشت. کلاس آلودگی شاخص ریسک اکولوژیکی کلیه فلزات سنگین، متوسط تا زیاد بود. ریسک سرطان زایی Cr و Ba در کودکان و بزرگسالان بزرگتر از 4-10 تخمین زده شد. در هر دو گروه سنی، شاخص خطر برای هر فلز کوچکتر از یک و مجموع آن برای کودکان 1/29 و برای بزرگسالان 0/16 به دست آمد. نتیجه گیری: Cd ریسک اکولوژیکی غبار ریزشی را در منطقه افزایش می دهد. نتایج ریسک سرطان زایی فلزات سنگین نشان داد غلظت دو فلز Cr و Ba غیرمجاز است. همچنین ریسک غیرسرطان زایی در کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر بود.

زمینه و هدف: آلودگی هوا به ویژه بخش ناشی از وسایل نقلیه موتوری، مشکل عمده ای در سراسر جهان بوده و می تواند سلامتی انسان ها را به خطر اندازد. این پژوهش جهت بررسی تاثیر آلودگی هوا بر ساختار آناتومیکی برگ برخی درختان مثمر باغستان های سنتی قزوین انجام شد. روش بررسی: 72 نمونه برگی از گیاهان مناطق آلوده و شاهد در شهریور سال 1396 جمع آوری شده و پس از مخلوط کردن کامل برگ ها از هر نمونه، 3 عدد به شکل کاملا تصادفی انتخاب و در فیکساتور مناسب تثبیت شدند. نمونه ها پس از قالب گیری در پارافین توسط میکروتوم برش گیری و با رنگ های هماتوکسیلن و ایوزین رنگ شدند. اندازه گیری ها در سطح سلولی با میکروسکوپ نوری توسط نرم افزارImage J انجام شد. بررسی داده ها با استفاده از نرم افزار 16SPSS, تجزیه و تحلیل شده و مقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن انجام شد. نمودارها با استفاده از نرم افزارExcel رسم شدند. یافته ها: آلودگی ضخامت کوتیکول تحتانی رگبرگ اصلی در برگ پسته و گردو را افزایش داد. ضخامت برگ و طول پارانشیم نردبانی تحت تاثیر آلودگی در برگ گردو افزایش و در برگ پسته کاهش یافت. کاهش قطر مجاری رزین در برگ درختان پسته تحت تاثیر آلودگی قابل توجه بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش تاثیرات منفی آلاینده های هوا بر ساختار برگ های گیاهان و همچنین مکانیسم های مقاومتی متفاوت در آنها را مشخص نمود. به هر حال متابولیسم گیاه می تواند تحت اثر آلودگی متاثر شده و نهایتا سلامتی مصرف کنندگان آنها را در معرض خطر قرار دهد.

زمینه و هدف: یکی از چالش های عمده در مدیریت شهری در جوامع بشری کنونی مربوط به جمع آوری، بازیافت و دفع مواد زاید جامد و فاضلاب است. مدیریت ضعیف پسماند باعث آلودگی آب، خاک و هوا می گردد و تاثیر عمده ای بر سلامت عمومی خواهد داشت. در مطالعه حاضر، از رویکرد ارزیابی چرخه حیات به منظور بررسی وضعیت حاضر سامانه مدیریت پسماند شهر نور استفاده گردید. روش بررسی: این تحقیق با 5 سناریو شامل: 1-بازیافت، کمپوست و دفن غیربهداشتی؛ 2-بازیافت، کمپوست و دفن بهداشتی؛ 3-بازیافت، زباله سوز و دفن بهداشتی؛ 4-بازیافت، کمپوست و هاضم بی هوازی، زباله سوز، دفن بهداشتی؛ 5-بازیافت و دفن غیربهداشتی؛ در نظر گرفته شد. داده های مورد نیاز سیاهه نویسی چرخه حیات از طریق بررسی منابع، تهیه فرم گردآوری داده و تکمیل آن توسط پرسنل؛ همچنین بازدید میدانی جمع آوری گردید. سیاهه نویسی چرخه حیات به کمک مدل 1-IWMصورت پذیرفت. یافته ها: سناریو پنجم که سناریو وضعیت موجود منطقه است در قسمت خروجی های سمی و شاخص اکولوژیکی در بین تمامی سناریوها بیشترین بار زیست محیطی را وارد می کند. میزان مصرف انرژی در سناریو اول و پنجم به دلیل دفن غیر بهداشتی بالاتر از سناریوهای دیگر بود. به ترتیب بیشترین و کمترین نقش در تولید گاز متان را سناریوی پنجم و چهارم دارند. نتیجه گیری: با توجه به شاخص اکولوژیکی، سناریوی چهارم (بازیافت، کمپوست و هاضم بی هوازی، زباله سوز و دفن بهداشتی) بهترین سناریو بوده است. سناریوی پنجم با تولید بیشترین بار آلودگی بدترین سناریو بوده است.

زمینه و هدف: کشاورزان در فعالیت های کشاورزی به اشکال مختلفی با سموم شیمیایی سروکار دارند که سطح دانش آنان می تواند تاثیرات مثبت و یا منفی زیادی بر سلامت غذایی جامعه و محیط زیست داشته باشد. شناخت میزان آگاهی آنان درخصوص پیامدهای مصرف سموم، زمینه موثری برای ترویج روش های سازگار با محیط زیست در مزرعه و حفظ امنیت غذایی ایجاد خواهد کرد؛ لذا هدف این پژوهش ارزیابی دانش کشاورزان دشت مغان نسبت به پیامدهای مصرف سموم شیمیایی برای سلامت جامعه، محیط زیست و امنیت غذایی در سال 1396 بود. روش بررسی: روش این تحقیق، توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری، شامل کلیه کشاورزان کشت آبی در دشت مغان بود. حجم نمونه به روش نمونه گیری چندمرحله ای و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) به تعداد 400 نفر تعیین شد. ابزار تحقیق پرسشنامه بود که روایی آن با استفاده از پنل متخصصین و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد 35/5 درصد از کشاورزان دانش نسبتا ضعیفی در به کارگیری سموم شیمیایی داشتند. یافته های مدل معادلات ساختاری (به کمک نرم افزار Lisrel) نشان داد میزان استفاده از منابع اطلاعاتی، در مجموع 24 درصد از تغییرات واریانس دانش کشاورزان درباره پیامدهای سموم شیمیایی را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: با توجه به آنکه رفتار ایمنی مطلوب تر و کشت محصولات سالم تر زراعی متکی بر دانش مناسب کشاورزان نسبت به کارگیری و پیامدهای سموم شیمیایی است، لذا توجه مسیولان و برنامه ریزان به برگزاری کارگاه های مختلف متناسب با ادراک کشاورزان، نسبت به دانش به کارگیری و آگاهی از پیامدهای سموم شیمیایی ضرورت دارد.

زمینه و هدف: این مطالعه به منظور ارزیابی ریسک ایمنی و بهداشتی پالایشگاه گاز ایلام و بررسی کارایی روش تاپسیس در ارزیابی ریسک انجام گردیده است. روش بررسی: پس از شناسایی 955 مورد خطر، با بهره گیری از معیارهای میزان مواجهه، شدت و احتمال وقوع و استفاده از روش تاپسیس، ریسک های محاسبه شده به تفکیک در بخش های ایمنی و بهداشت رتبه بندی گردیدند. نظر به عدم امکان تعیین سطح ریسک با استفاده از روش تاپسیس، به این منظور از روش FMEA استفاده و عدد ریسک (RPN) گزینه ها محاسبه گردید. یافته ها: در ارزیابی ریسک ایمنی، آسیب های جانی، مالی، سوختگی و مرگ ناشی از آتش سوزی در اثر نگهداری مواد قابل اشتعال در انبار، با عدد مشابهت به راه حل ایده آل (Cli) به میزان 0/56 به عنوان بالاترین ریسک ایمنی مشخص گردید. در ارزیابی ریسک بهداشتی، مسمومیت و تاثیر بر سلامت کارکنان ناشی از عوامل میکروبی در اثر استفاده از مواد غذایی منقضی در طبخ غذا در واحد رستوران و همچنین آسیب های تنفسی رانندگان در اثر استنشاق و نشت گاز در ناحیه فرایندی و تردد رانندگان واحد نقلیه در سایت با Cli برابر با 0/66 به عنوان بالاترین ریسک ها مشخص گردیدند. نتیجه گیری: تاپسیس به عنوان یک روش نوین، قابلیت به کارگیری در رتبه بندی و ارزیابی ریسک صنایع را داراست. کلیه ریسک ها در سطح متوسط و پایین قرار گرفته و علیرغم ضرورت تعیین اقدامات کنترلی، در وضعیت اضطراری قرار ندارند.

زمینه و هدف: علوفه مرتعی در بسیاری از کشورها منبع اصلی خوراک گوسفند و بز بوده و غلظت فلزات سنگین در این گیاهان بسیار مهم است. همچنین استان بوشهر به علت همجواری با خلیج فارس، وقوع جنگ های مختلف و وجود منابع مختلف نفت و گاز تحت تاثیر آلودگی زیست محیطی قرار دارد. محیط زیست و مراتع استان نیز در معرض این آلودگی ها بوده که این علوفه ها مورد تعلیف دام های مختلف قرار می گیرند. بنابراین اطلاع از وضعیت ترکیبات و سلامتی علوفه های مرتعی کمک زیادی به کارشناسان در مورد سالم بودن گوشت و شیر حیوانات چراکننده بر روی این مراتع خواهند داشت. روش بررسی: براساس مساحت مراتع و تعداد دام موجود در نوار ساحلی، دو منطقه مرتعی باشی و رستمی انتخاب و از علوفه آنها به صورت تصادفی نمونه برداری شد. نمونه برداری از گیاهان در سه مرحله چرا (اول، وسط و آخر فصل چرا) انجام گردید. نمونه ها در سایه خشک، سپس با هم مخلوط و آسیاب شده و به آزمایشگاه ارسال شدند. یافته ها: نتایج نشان داد میانگین عناصر سرب، کبالت، کادمیوم و کروم به ترتیب، 0/30، 0/15، 0/017 و ppm 3/73 ماده خشک در کل مراتع بود. تفاوت معنی داری در میزان عنصر کبالت در دو منطقه مورد مطالعه مشاهده گردید و میزان بقیه عناصر تفاوت معنی داری نداشتند. مقدار عنصر کادمیوم در مراحل مختلف چرا تفاوت معنی داری نشان داد طوری که غلظت آن در مرحله اول چرا بیشترین بود. نتیجه گیری: به طور کلی غلظت این عناصر در علوفه مراتع ساحلی منطقه تنگستان استان بوشهر در سطح قابل مجاز برای حیوانات چراکننده بوده و خطر کمبود یا مسمومیت برای دام ها وجود نداشته و بنابراین برای سلامتی انسان خطری ندارد.

زمینه و هدف: مواجهه با مواد شوینده خانگی و لوازم آرایشی می تواند اثرات نامطلوبی بر سلامتی انسان داشته باشد. لذا شناخت الگوی مصرف این محصولات در ارزیابی اثرات و نهایتا کنترل پیامدهای ناشی از استفاده نامناسب از آنها کمک کننده است. با توجه به فقدان ابزار مناسب در کشور برای ارزیابی الگوی مواجهه افراد، در این مطالعه به بررسی پایایی و روایی پرسشنامه الگوی مصرف این محصولات پرداخته شده است. روش بررسی: در مطالعه حاضر برای توسعه ابزار مورد نظر، ابتدا پرسشنامه ای که در مطالعات مشابهی که برای این کار مورد استفاده قرارگرفته بود، ترجمه گردید. سپس متناسب با جمعیت مورد مطالعه تغییراتی در آن داده شد. در گام بعدی روایی محتوا و صوری ابزار مورد ارزیابی قرار گرفت. نهایتا پایایی پرسشنامه در دو مرحله آزمون و باز آزمون با فاصله زمانی 14 روز و با مشارکت 40 نفر از ساکنین بالای 18 سال شهر تهران مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: شاخص CVI (Content validity index) کل پرسشنامه در تمام سوالات بین 0/66 تا 1/0 متغیر بود. مقدار ضریب آلفای کرونباخ 0/814 به دست آمد. بررسی همبستگی هر آیتم با امتیاز همبستگی کل نشان داد که تمام آیتم های پرسشنامه همبستگی مستقیم و قوی با امتیاز کل ابزار دارند. نتیجه گیری: با توجه به دارا بودن سطح روایی و پایایی قابل قبول پرسشنامه به زبان فارسی در مطالعه حاضر، می توان این ابزار را در مطالعاتی که به بررسی الگوی مصرف یا ارزیابی ریسک مواجهه با آلاینده های شیمیایی ناشی از مصرف محصولات آرایشی یا شوینده ها می پردازند، مورد استفاده قرار داد.

زمینه و هدف: امروزه بحران کم آبی، باعث استفاده مجدد از فاضلاب در بخش کشاورزی شده است. وجود آلاینده هایی همچون فلزات سنگین در فاضلاب، منجر به تجمع آنها در سبزیجات شده که سرانجام به مصرف کننده منتقل و اثرات جبران ناپذیری بر سلامت وی به دنبال خواهد داشت. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مروری سیستماتیک همراه با متاآنالیز تجمع فلزات سنگین در گیاه نعناع آبیاری شده با فاضلاب انجام شد. روش بررسی: مقالات مرتبط از پایگاه هایی نظیر SID، Magiran، Iranmedex، IranDoc، Embase، Medline، PubMed، Web of Science، Scopus و Google scholar بین سال های 1982 تا 2019 گردآوری و داده های مورد نیاز استخراج شد. سپس به علت ناهمگنی مطالعات وارد شده در پژوهش، مدل اثرات تصادفی جهت تحلیل آنها با استفاده از نرم افزار STATA 14 به کار گرفته شد. همچنین خطر غیر سرطان زایی برای رده های سنی کودکان و بزرگسالان مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: طبق نتایج جستجو، 1693 مقاله تا ابتدای سال 2019 وارد فرایند بررسی و در نهایت 12 مقاله وارد پژوهش شدند. طبق نتایج متاآنالیز، ترتیب فلزات بر حسب غلظت (mg/kg) عبارت بودند از: روی > نیکل > کروم > مس > سرب > کادمیوم. همچنین طبق نتایج ارزیابی خطر غیر سرطان زایی، مصرف نعناع اثرات سلامت قابل توجهی برای گروه سنی کودکان نسبت به بزرگسالان به خصوص در کشور های هندوستان و پاکستان نشان داد. نتیجه گیری: استفاده مجدد از فاضلاب در بخش کشاورزی منجر به افزایش غلظت فلزات در گیاهانی همچون نعناع شده که احتمال خطر غیر سرطان زایی در گروه های سنی بخصوص کودکان را بالا برده است. و لذا توصیه می شود پایش مداوم منابع آبیاری، خاک و گیاهان مانع انتقال این آلاینده ها به چرخه غذایی انسان شود.

زمینه وهدف: 2 و 4 دی نیتروفنل در فاضلاب صنایع شیمیایی و پتروشیمی و همچنین در مقادیر کمتر در فاضلاب شهری و کشاورزی یافت می شود. آلودگی آب آشامیدنی به این آلاینده سبب سمیت، مشکلات بهداشتی و طعم و بو می گردد. هدف از این پژوهش بررسی حذف 2 و 4 دی نیتروفنل توسط جاذب لجن خشک شده و لجن اصلاح شده با کلراید کلسیم است. روش بررسی: ابتدا لجن در دمای ° C 60 خشک شد و برای بهبود ظرفیت جذب از CaCl2استفاده شد. نتایج حذف 2 و 4 دی نیتروفنل توسط دستگاه HPLC در طول موج nm 360 به صورت ناپیوسته با تغییر فاکتورهای موثر نظیرpH، غلظت اولیه آلاینده، زمان تماس و دوز جاذب حاصل شد. یافته ها: pH بهینه جذب برای هر دو جاذب معادل 7 به دست آمد. غلظت بهینه ترکیب 2 و 4 دی نیتروفنل mg/L 10 بود. بررسی ها نشان داد که میزان حذف آلاینده توسط جاذب لجن خشک شده و اصلاح شده در دوزg 1/5 از 72/6 به 86 درصد افزایش یافت. مطالعات سینتیک جذب، تبعیت از مدل شبه درجه دوم در هر دو جاذب را آشکار ساخت. داده های ایزوترم نیز نشان داد جذب این آلاینده بر روی هر دو جاذب با مدل فروندلیچ سازگار است. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد کارایی لجن اصلاح شده نسبت به اصلاح نشده در حذف 2 و 4 دی نیتروفنل کارایی بیشتری دارد که سبب کاهش مصرف جاذب می شود و از این جاذب می توان به عنوان جایگزینی ارزان قیمت و کارامد در حذف این ترکیب فنلی استفاده نمود.