مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران (نامه دانشگاه)
سال:1386 | دوره:17 | شماره:57 |تعداد مقالات:20

سابقه و هدف: یکی از مهم ترین مسایلی که علم پزشکی با آن روبرو بوده و می باشد، مساله درمان زخم ها است. از دیرباز داروهای صناعی گوناگونی که بیشتر شیمیایی می باشند جهت تسریع روند ترمیم زخم معرفی و به کار گرفته شده اند که متاسفانه اکثر آنان دارای نواقص، محدودیت ها و اثرات جانبی متعددی می باشند. همچنین از آن جا که تاکنون ثابت گردیده ترکیبات طبیعی نسبت به مواد شیمیایی دارای مضرات کم تری می باشند، هدف تحقیق کنونی، بررسی اثر یک فراورده طبیعی به نام گزانگبین بر روند ترمیم زخم پوستی است.مواد و روش ها: به منظور انجام تحقیق حاضر در ابتدا 24 سر خرگوش نر سالم نژاد هلندی انتخاب گردیدند. سپس در ناحیه پهلوی چپ حیوانات، زخمی به ابعاد 2 ´ 2 سانتی متر ایجاد گردید. در گروه آزمایشی گزانگبین، عصاره 9 درصد گزانگبین در اوسرین و در گروه اوسرین، اوسرین به عنوان پماد پایه، روزی دو بار بر محل زخم مالیده شد. در گروه شاهد از هیچ ماده ای به منظور سرعت بخشیدن به روند ترمیم زخم استفاده نگردید. در هر سه گروه اندازه گیری سطح زخم باز تا روز هیجدهم ادامه یافت. در روز هیجدهم از موضع زخم ها، نمونه های بافتی تهیه گردید و آزمایش های آسیب شناسی بالینی شامل بررسی میزان آماس بافتی- میزان اپی تلیزاسیون- تشکیل بافت گرانوله- میزان ترمیم ناحیه درم و در صد برخی از سلول های در گیر در روندهای التهابی مانند ماست سل- ائوزینوفیل و نوتروفیل تعیین گردید.یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که عصاره گزانگبین بر روند سرعت جمع شدگی زخم تاثیر مثبتی ندارد و این در حالی است که این ماده توانست تعداد نوتروفیل ها را کاهش (p<0.05) و تعداد ائوزینوفیل ها را (p<0.001) افزایش دهد. همچنین تاثیر گزانگبین بر کاهش شدت التهاب و افزایش ترمیم بافت درم نسبت به گروه شاهد از نظر آماری معنی دار است (p=0.027).استنتاج: بررسی فوق نشانگر آن است که گرچه عصاره گزانگبین بر تسریع روند بهبود زخم، تاثیر مورد انتظار ما را نشان نداد، از آن جا که بر برخی از پارامترهای دخیل در روندهای ترمیمی اثرات مثبتی را نشان داد، می توان نتیجه گرفت که به احتمال بسیار، این فرآورده طبیعی دارای نقشی موثر بر فرایند ترمیم زخم می باشد که البته مطالعات بیشتری را در این زمینه می طلبد.

سابقه و هدف: حدود 200000 نفر از جمعیت ایران آلوده به ویروس هپاتیت (HCV) C هستند. براساس اجماع متخصصین ایرانی در سال 1383 برای درمان هپاتیت مزمن (HCV) C درمان ترکیبی با آلفا- اینترفرون معمولی (IFN) به اضافه ریباویرین، اولین انتخاب می باشد.اطلاعات در مورد میزان پاسخ به این درمان در اکثر نواحی کشور محدود است. برای بررسی نتایج درمان و مقایسه میزان پاسخ به درمان با جوامع غرب، این مطالعه در یک مرکز ارجاع در استان فارس انجام گرفت.مواد و روش ها: مطالعه به صورت آینده نگرانه باز و بدون شاهد در فاصله زمانی مهر 1382 تا آبان 1385 در درمانگاه کبد دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد. 118 بیمار مبتلا به CHC (88 درصد مذکر) با میانگین سنی 37.47 سال (SD=11.4)، میانگین شاخص فعالیت بافتی (SD=4.5) 81.21 (HAI)، و سطح متوسط (SD=72.86)8.26 Alt در مطالعه وارد شدند. درمان با IFN ، 3 میلیون واحد 3 بار در هفته به اضافه ریباویرین 1-1.2 gr روزانه به مدت 12-6 ماه (برحسب ژنوتایپ) تجویز شده و برای بررسی میزان پاسخ پایدار (SVR) به مدت 6 ماه پی گیری بیماران، ادامه یافت.یافته ها: شایع ترین راه آلودگی، اعتیاد به داروهای تزریقی در 39.8 درصد بیماران بود. آلودگی باژنوتیپ 3a در 40.7 درصد، ژنوتیپ 1a در 22 درصد، ژنوتیپ 1b در 9.3 درصد بیماران تعیین گردید.هفتاد و سه بیمار دوره درمان را تکمیل کردند. میزان پاسخ در پایان درمان (ETR) در 45 بیمار (74 درصد) بود. SVR در 48 درصد بیماران مشاهده شد و در 13.7 درصد بیماران، عود اتفاق افتاد. در طی دوره پی گیری در دو بیمار (2.7 درصد) نارسایی کبدی پدید آمد. با توجه به مدت درمان، ژنوتایپ ویروس ها تاثیر معنی داری در بیماران از نظر پاسخ به درمان نشان نداد (p<0.05).استنتاج: علی رغم الگوی متفاوت ژنوتایپ، میزان ETR و SVR در بیماران ایرانی مبتلا به CHC که تحت درمان ترکیبی IFN و ریباویرین قرار گرفته بودند، در مقایسه با جوامع غرب تفاوت چندانی ندارد. امکان SVR در موارد HAI پایین تر، قبل از شروع درمان بیش تر است.

سابقه و هدف: در مورد خواص ضد انعقادی سیر گزارش های متعددی وجود دارد. در رابطه با مصرف همزمان آن با وارفارین و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نیز هشدارهایی داده شده است. در این تحقیق سعی شده تاثیر سیر بر آزمون های انعقادی بررسی گردد تا در صورت اثبات تاثیر سوء بر روند انعقاد، بتوان خصوصا بیماران با مشکلات انعقادی را در مورد چگونگی مصرف سیر، بهتر راهنمایی نمود.مواد و روش ها : پژوهش به روش کارآزمایی تجربی از نوع مداخله ای روی 50 دانشجوی داوطلب که بر مبنای بررسی پرسشنامه ای انتخاب شده بودند، صورت گرفت و قبل و بعد از خوردن سیر، آزمون های انعقادی شامل زمان سیلان- زمان انعقاد- زمان پروترمبین- زمان ترومبوپلاستین نسبی (Partial-Thromboplastin Time=PTT)- تجمع لخته و شمارش پلاکت ها برای آنها انجام شد. سپس با بهره جویی از نرم افزار SPSS و آزمون t، میانگین نتایج در دو مرحله آزمایش با هم مقایسه و معنی دار بودن اختلافات بررسی شد.یافته ها : نتایج بررسی روی 30 دانشجوی دختر و 20 دانشجوی پسر با میانگین سنی 21.7 سال نشان داد مصرف خوراکی سیر بر آزمایش های زمان انعقاد- زمان پروترمبین- شمارش پلاکت ها و تجمع لخته تأثیر مهمی ندارد. (p>0.05) اما PTT بعد از خوردن سیر به طور معنی داری افزایش یافت (در مقایسه نمونه های 24 ساعت بعد از غذای فاقد سیر و حاوی سیر P=0.001 و در نمونه های 4 ساعته P=0.012) در مورد زمان سیلان نیز اختلاف معنی داری به صورت افزایش این زمان، 24 ساعت بعد از مصرف سیر دیده شد (P=0.027) ضمنا اختلاف معنی داری بین زنان و مردان در مورد آزمون های فوق وجود نداشت.استنتاج: پس از خوردن سیر PTT و زمان سیلان به نحو معنی داری افزایش یافت که در نمونه های 24 ساعت بعد از خوردن سیر مشخص تر بود. این نتایج گزارش برخی از محققین در رابطه با مهار فعالیت پلاکتی توسط سیر را تایید می کند و مشخص می نماید که خوردن این گیاه بر روند آزمایش PTT نیز تاثیر سوء می گذارد.

سابقه و هدف : فیناستراید مهارکننده تیپ II آنزیم 5 آلفاردوکتاز می باشد که باعث کاهش مقادیر دهیدروتستوسترون شده و در درمان طاسی موی مردانه موثر است. در این مطالعه اثر فیناستراید موضعی با نوع خوراکی آن در درمان این بیماری مورد مقایسه قرار می گیرد.مواد و روش ها : مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی دوسوکور می باشد. 45 بیمار مرد بالغ از مراجعین به درمانگاه ها و مطب های خصوصی شهر ساری که براساس شرح حال ومعاینه بالینی مبتلا به طاسی مردانه بودند و معیارهای ورود به مطالعه را داشتند انتخاب شدند. بیماران واجد شرایط در طی شش ماه وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی به دو گروه A ( ژل فیناستراید و قرص پلاسبو) و گروه B (قرص فیناستراید و ژل پلاسبو) تقسیم شدند. جهت ارزیابی تاثیر دارو، سیر بهبودی و عوارض آن، بیماران قبل از درمان، در پایان هفته اول و سپس در پایان هر ماه با مشاهدات بالینی پیگیری شدند و متغیرهای وسعت ضایعه، تعداد مو و تعداد موی ضخیم بررسی شدند. تجزیه و تحلیل آماری با فرمول های آماری توصیفی و کای دو انجام شد.یافته ها : متوسط زمان ریزش مو در بیماران 23.10 ± 18.8 ماه بود. تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر ضخامت و تعداد مو و وسعت منطقه طاسی در پایان هر ماه وجود نداشت. اندازه گیری های متوالی نشان داد که افزایش تعداد موها و افزایش موی ترمینال در هر دوگروه درمانی در شروع و پایان معنی داری بود.استنتاج : نتایج نشان داد که اثرات درمانی هر دو داروی ژل و قرص فیناستراید بر بیماران مبتلا به طاسی مردانه در حد متوسط بود.

سابقه و هدف: امروزه به درستی محقق گردیده که عوامل تنش زای محیطی باعث فعالیت مسیر MAPK و P53 و JNK در انواع سلول ها و متعاقبا تولید کموکین ها می گردد. این مطالعه به منظور بیان ژن های کموکین های CXC در سلول های تومور کبدی (Hepatoma) موش صحرایی (H4) در پاسخ به شوک حرارتی، افزایش اسمولاریته و اکسیداتیو انجام شد.مواد و روش ها: سلول های تومورکبدی را درمحیط کشت MEM (Minimal Essential Medium) نگهداری نموده و از تنش زاهای مختلف ازجمله آب اکسیژنه 0.15 درصد، مانیتول، نمک 160میلی مولار و شوک حرارتی 42 درجه سانتی گراد به مدت 20 دقیقه استفاده شد. سلول های تومور کبدی جمع آوری گردید و RNA آنها استخراج و خالص سازی شد و بیان ژن ها با روش RT-PCR آنالیز گردید. cDNA برروی ژل آگارز 1 درصد جداسازی و با نور ماورای بنفش مشاهده گردید.یافته ها: برطبق نتایج با وجود سطح قابل قبول بیان کموکین ها توسط سلول های تومور کبدی، شوک حرارتی، افزایش اسمولاریته و استرس اکسیداتیو تغییر قابل قبولی در بیان ژن های SDF-1a وGro/KC ایجاد ننموده است. به هرحال گرچه این کموکین ها بیان شده اند، مکانیزم تنظیم گسترده ای مبنی برتولید این کموکین ها در سلول های تومور کبدی مشاهده نگردیده است.استنتاج: بسیاری از آسیب های شناخته شده باعث فراخوان سلول های سیستم ایمنی از جمله ماکرفاژها، نوتروفیل ها و سایر سلول های ایمنی به کبد می گردد. این روند از طریق تولید کموکین ها در سلول های آسیب دیده به کانون آسیب سلول های کبدی تسهیل می گردد. نتایج در مجموع نشان داد که نقص در تولید کموکین ها متعاقب تنش در سلول های تومور کبدی راهی برای گریز از سیستم ایمنی توسط این سلول ها می باشد.

سابقه و هدف:  بیماری های عروق کرونر قلب ازعلل مهم مرگ ومیر و ناتوانی در سراسر دنیا محسوب می شوند. نتایج برخی از مطالعات و مشاهدات مختلف نشان داده است که احتمالا علایم بیماری های عروق کرونر در دو جنس متفاوت است. از این رو مطالعه حاضر به منظور مقایسه علایم انفارکتوس میوکارد و آنژین صدری ناپایدار در زنان ومردان صورت گرفت.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه ای از نوع Case series است که بر روی 600 بیمار مبتلا به آنژین صدری ناپایدار و انفارکتوس میوکارد بستری در بخش های ویژه قلب بیمارستان های دانشگاه کرمان انجام شد. اطلاعات به صورت مصاحبه ساختار یافته با استفاده از پرسشنامه که در پنج بخش ویژگی های فردی، ویژگی های مربوط به بیماری، تصویر محل درد و مقیاس ده درجه ای دیداری جهت تعیین شدت درد و اقدامات انجام شده بعد از شروع علایم تنظیم شده بود، توسط دو پرستار در نوبت های مختلف کاری جمع آوری شد. جهت آنالیز داده ها از آزمون های آماری t مستقل، مربع کای، فیشر و یومان وایت نی استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد در مجموع زنان مسن تر از مردان بوده (p<0.001) و شیوع آنژین صدری ناپایدار در زنان بیش تر و انفارکتوس میوکارد در مردان بیش تر بود(p<0.001). در مورد درد قسمت های مختلف قفسه سینه، اختلاف معنی داری بین دو جنس مشاهده نشد، هر چند زنان بیش تر از مردان دچار درد گردن، درد وسط پشت، درد تمام پشت شده بودند (p<0.05). همچنین زنان به طور معنی داری بیش تر از مردان دچار علایم تحریک واگ از قبیل ضعف، کاهش اشتها، برافروختگی، سرگیجه، خستگی زیاد، سستی، سردرد، اختلال بینایی، احساس خفگی، تپش قلب و خستگی می شدند (p<0.01). شیوع تنگی نفس در هنگام حمله نیز در زنان بیش تر از مردان بود (44.7 درصد در برابر 29.4 درصد). شدت درد در هنگام بروز علایم در زنان و مردان تفاوتی نداشت.استنتاج: این مطالعه نشان داد زنان بیش تر از مردان دچار علایم غیر خاص (Atypical) آنژین صدری ناپایدار و انفارکتوس میوکارد می شوند که این مساله می تواند منجر به اشکال در شناسایی علایم و تاخیر در جست و جوی کمک شود. در داخل بیمارستان نیز چون درصد زنانی که تغییر در نوار قلبی (ECG) ندارند بیش تر از مردان و علایم غیر خاص نیز در آنها بیش تر است، می تواند باعث شود که زنان کم تر از مردان درمان مناسبی دریافت کنند.

سابقه و هدف: اتامبوتول (EMB) از داروهای خط اول در درمان بیماری سل می باشد که سویه های مقاوم به آن در بسیاری از نقاط جهان رو به افزایش است سویه های مقاوم به اتامبوتول معمولا موتاسیون در ژن embB دارند. هدف از این تحقیق تعیین مقاومت به اتامبوتول در سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس جدا شده از بیماران به روش MAS-PCR و مقایسه آن با روش proportion است.مواد و روش ها: در این مطالعه 120 سویه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس جدا شده از بیماران مبتلا به سل در مرکز تحقیقات سل تبریز مورد بررسی قرار گرفتند. تست تعیین حساسیت به داروی اتامبوتول با استفاده از روش proportion انجام گردید و DNA با استفاده از روش تغییر یافته پروتئیناز SDS-K از سلول‎های کشت یافته، جدا شد و به مخلوط PCR اضافه گردید و واکنش طبق برنامه در ترمال سایکلر انجام شد.یافته ها: 116 سویه حساس به اتامبوتول و 4 سویه مقاوم به اتامبوتول (3.33 درصد) بودند و همه سویه های مقاوم به اتامبوتول از نوع مقاوم به چند دارو بودند. روش PCR برای بررسی موتاسیون در کدون embB306 به کار برده شد در هر چهار سویه مقاوم به اتامبوتول موتاسیون در کدون embB306 مشاهده گردید.استنتاج: نتایج حاصل نشان داد که MAS-PCR می تواند به عنوان یک روش ساده و سریع برای تعیین مقاومت به اتامبوتول در سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مورد استفاده قرار گیرد.

سابقه و هدف: بررسی و جست وجو بر روی اثر ضد میکروبی عصاره های گیاهی و ترکیبات طبیعی نشان داده است که گیاهان منابع بالقوه ای از عوامل ضد عفونت را ارایه نموده اند که این امر معرفی ترکیبات جدیدی را به دنبال داشته است. درمان ضد باکتری از طریق مواد شیمیایی به موازات توسعه سریع خود، با بروز مقاومت های دارویی نیز همراه بوده است، بدین لحاظ لزوم بررسی بر روی عوامل ضد باکتریایی جدید جهت مقابله با سویه های مقاوم ضروری به نظر می رسد. با توجه به رویکرد مجدد به گیاهان دارویی، با در نظر داشتن اثرات ضد میکروبی مناسب گونه هایی از دو جنس استخیس (Stachys) و فلومیس (Phlomis) ، در این مطالعه برخی از گیاهان رویش یافته در استان مازندران که تا به حال هیچ گونه گزارشی از آن ها در مجلات معتبر علمی مشاهده نگردیده است، انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند.مواد و روش ها: پس از جمع آوری گیاهان، تایید نام علمی آن ها، خشک نمودن در سایه و عصاره گیری به روش خیساندن توسط حلال متانول، عصاره ها تغلیظ و خشک گردیدند. بررسی اثرات ضدمیکروبی عصاره های حاصل با دو روش دیسک کاغذی و رقت های مکرر (serial dilution) بر روی میکروارگانیسم های استافیلوکک طلایی، کلبسیلا پنومونیه، اشریشیاکولی، استرپتوکک سانگوئیس، پسودومونا آئروژنوس، آسپرژیلوس نایجر، کاندیدا آلبیکانس و مقایسه با جنتامایسین و آمیکاسین و آمفوتریسین  B و تعیین MIC (حداقل غلظت مهاری) انجام گرفت.یافته ها : مقایسه اثر مهارکنندگی رشد عصاره متانولی سه گونه استخیس، نشان داد که بر روی باکتری های گرم مثبت اثر بهتری نسبت به گرم منفی ها دارد؛ به صورتی که استخیس بیزانتینا (S.byzanthina) و استخیس لاوان دولی فولیا (S.lavandulifolia) بر میکروارگانیسم استرپتوکک سانگوئیس، استخیس لاکسا (S.laxa) بر روی استافیلوکک طلایی و استخیس اینفلاتا (S.inflata) بر هر دو باکتری گرم مثبت موردنظر، موثرتر عمل کردند. سه گونه استخیس در هیچ غلظتی بر قارچ های مورد بررسی موثر نبودند. مقایسه اثر مهار کنندگی رشد سه گونه فلومیس موید این مطلب بود که عصاره متانولی گیاه فلومیس بروگی یری (P.bruguieri) اثر بهتری بر استافیلوکک طلایی و استرپتوکک سانگوئیس نشان می دهد، در حالی که فلومیس هربا- ونتی (P.herba-venti) بر کلبسیلا پنومونیه و استرپتوکک سانگوئیس و فلومیس الیوی یری (P.olivieri) اثر بیش تری بر کلبسیلا پنومونیه دارند، سه گونه فلومیس در هیچ غلظتی بر قارچ های مورد بررسی موثر نبودند. مقایسه اثر ضدباکتری عصاره های هفت گیاه مورد مطالعه نشان می دهد که همگی تا حدی اثر مهارکنندگی رشد را بر استرپتوکک سانگوئیس نشان می دهند.استنتاج: با توجه به نتایج حاصل، گیاهان مذکور تا حدی دارای اثرات ضدباکتری بوده ولی فاقد اثر ضدقارچ می باشند.

سابقه و هدف: ارزشیابی آموزشی به یک فرآیند ساختارمند که برای تعیین کیفیت و اثربخشی یک برنامه یا فرآیند آموزشی به اجرا در می آید، اطلاق می گردد. ارزشیابی اساتید از موثرترین روش ها برای تضمین کیفیت و شرط اساسی ارتقای کیفی مستمر است. گرچه ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان بطور معمول انجام شده و در مورد آن مطالعه صورت می گیرد، اما «خودارزشیابی» اساتید تاکنون مورد توجه جدی قرار نگرفته و مطالعات جامعی در مورد آن انجام نشده است. در این مطالعه مقایسه خود ارزشیابی اساتید با ارزشیابی دانشجویان از آنان در دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال 1384 مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: مطالعه از نوع تحلیل همبستگی بوده و جامعه مورد مطالعه اعضا هیات علمی بالینی دانشکده پزشکی ساری، دانشگاه علوم پزشکی مازندران بوده اند. روش نمونه گیری مبتنی بر دسترس بوده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای مشتمل بر سه بخش: مشخصات دموگرافیک و آموزشی، ارزیابی تدریس تئوری و ارزیابی آموزش بالینی بوده که پایایی و روایی آن به تایید رسید. هر استاد توسط خودش و سه دانشجو که به طور تصادفی انتخاب شدند مورد ارزشیابی قرار گرفته و در نهایت همبستگی نمرات داده شده توسط اساتید به خودشان و دانشجویان به آنها و معنادار بودن اختلاف ایندو در نرم افزار SPSS 11 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: تعداد 35 نفر از اساتید در «خودارزشیابی» شرکت کردند. سن آنها 43.7 ± 7.46 سال و 73 درصد مرد بودند. در مورد شیوه فعلی ارزشیابی استاتید: 95.2 درصد دانشجویان و تنها 80.6 درصد اساتید با شیوه فعلی ارزشیابی اساتید موافق بودند (P<0.001). بین نمرات "خود ارزشیابی" اساتید با ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان نه تنها همبستگی بسیار ضعیفی وجود داشت (r=0.125 , r=0.025) بلکه بین میانگین نمرات "خود ارزشیابی" اساتید و ارزشیابی آنان توسط دانشجویان اختلاف معنادار وجود داشت (P<0.001) که این ناهمبستگی درآموزش بالینی و دربخش های مینور بیش تر بود.استنتاج: بین "خود ارزشیابی" اساتید و ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان نه تنها همبستگی ضعیفی وجود دارد بلکه اختلاف آنها معنا دار است. به نظر می رسد باید جهت تقویت توانایی "خود ارزشیابی" اساتید و همچنین نزدیک تر کردن ملاک های ارزشیابی اساتید و دانشجویان مداخلات آموزشی لازم طراحی گردد.

سابقه و هدف : روش های پیشگیری از بارداری اضطراری (Emergency contraception) در زمان مشخصی پس از یک نزدیکی بدون پیشگیری استفاده می شود و احتمال حاملگی های ناخواسته را به میزان چشمگیری کاهش می دهد. برخلاف بی خطر و موثر بودن این روش، میزان استفاده از آن بسیار پایین است. مهم ترین علت عدم استفاده این روش توسط زنان، کمبود اطلاع رسانی کارکنان بهداشتی به علت کمبود آگاهی آنان و متعاقبا عدم تجویز آن می باشد.مواد و روش ها : پژوهش حاضر یک بررسی توصیفی است. تعداد 150 پزشک عمومی و مامای شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی شهرهای مرکزی استان مازندران (1384) به روش چندمرحله ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد که توسط افراد آموزش دیده و طی مراجعه مستقیم به مراکز بهداشتی- درمانی، تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون های نسبت، t-Test , X2 ، آنالیز رگرسیون و همبستگی انجام شد.یافته ها : نتایج نشان داد که آگاهی 35.3 درصد از واحدهای پژوهش از روش های پیشگیری از بارداری اضطراری خوب، 38 درصد متوسط و 26.7 درصد ضعیف بود و ارتباط آگاهی با سن و سابقه کار نمونه ها معکوس بود. هم چنین 60.7 درصد از واحدهای پژوهش نسبت به این روش نگرش مثبت و 39.3 درصد، نگرش منفی داشتند و عملکرد 54.4 درصد از واحدهای مورد پژوهش در مورد این روش خوب و 45.6 درصد عملکرد خوبی نداشتند. هم چنین ارتباط عملکرد با جنس و شغل نمونه ها معنی دار بود.استنتاج : یافته ها نشان دهنده ضرورت برگزاری منظم دوره های بازآموزی و یا تشکیل کارگاه های آموزشی تنظیم خانواده خصوصا روش پیشگیری از بارداری اضطراری جهت افزایش آگاهی و عملکرد کارکنان بهداشت و درمان می باشد.

سابقه و هدف: هدف اساسی برنامه ریزی، تقلیل میزان قبول خطر نسبت به اتفاقات احتمالی و اتخاذ تدابیری جهت هماهنگی برای دستیابی به موفقیت های سازمانی است. به علت محدودیت منابع و نا محدود بودن نیازهای جامعه، مساله تخصیص بهینه منابع مطرح می شود. تخصیص بهینه منابع مهم ترین ابزار اجرای استراتژی و برنامه ای بلند مدت هر سازمان است و سیاست ها و هدف های برنامه هر سازمان در تخصیص بهینه منابع به فعالیت ها انعکاس می یابد. با توجه به اینکه تخصیص منابع در حال حاضر به روش سنتی و مبتنی بر تجربیات و استدلال ذهنی نیروی انسانی می باشد و استفاده از آن سبب ایجاد نارضایتی است و قابلیت تعمیم پذیری و انطباق دلیل ریاضی ندارد. لذا هدف از پژوهش استفاده از تئوری ریاضی جهت نزدیک کردن کمیت و کیفیت استدلال انسانی به استدلال ریاضی می باشد.مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی- مقطعی کاربردی است. مدل پژوهش حاضر برای تخصیص منابع شامل تنظیم تابع هدف با در نظر گرفتن محدودیت های آرمانی بود. تابع هدف آرمانی از نوع مربعی براساس کمینه سازی توان دوم انحراف از آرمان ها تنظیم شد و برای گردآوری داده های مربوط به تابع هدف از پرسشنامه ماتریس تصمیم گیری و داده های مربوط به آرمانها از اسناد و مدارک سال84 استفاده شد که با استفاده از نرم افزار Expert- choice و MATLAB تجزیه و تحلیل داده ها صورت گرفت.یافته ها: پس از حل مدل ، با مقایسه نتایج بهینه بدست آمده از مدل هریک از آرمانهای در نظر گرفته شده در پایان سال 84 با تغییراتی تحقق یافته است. در مدل هیشین با استفاده از روش (Quadratic Programming ) هریک از متغیرهای کلی تعداد دانشجویان و تعداد اعضای هیات علمی در مقایسه با آرمان به ترتیب (120 هزار در مقایسه با 116690 و 12هزار نفر در مقایسه با 9855 نفر) تحقق یافته است.استنتاج: استفاده از برنامه ریزی آرمانی به بهینه سازی تخصیص منابع منجر شد. آرمان های برنامه با توجه به منابع تخصیص داده شده در مقایسه با بهینه دارای مغایرتهایی است. نتایج به دست آمده بیانگر آنست که به دلیل عدم استفاده از مدل های کار آمد ریاضی در پیش بینی و هدف گذاری، تخصیص منابع به طور بهینه انجام نمی شود.

سابقه و هدف: زگیل‎ها نئوپلاسم‎های اپیدرمی خوش خیمی می ‎باشند که به وسیله ویروس ‎های پاپیلومای انسانی ایجاد می ‎گردند. این ضایعات در نقاط مختلف بدن و به اشکال متفاوتی بروز می ‎کنند و در برخی مواقع زمینه ‎ساز بروز بدخیمی‎ ها (SCC) می ‎شوند. هدف از این مطالعه تعیین فراوانی انواع زگیل ‎های جلدی در دانش ‎آموزان پسر مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان شهر بهشهر (18-7 سال) در سال تحصیلی 83– 1382 می ‎باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی تعداد 1200 نفر دانش آموز در سه سطح مورد بررسی قرار گرفتند که 400 دانش آموز در هر سطح به طور تصادفی انتخاب شدند. نمونه‎ها براساس شاخص‎ های معتبر بالینی و تشخیصی تنظیم شده، توسط یک متخصص بیماری ‎های پوست از نظر ابتلا به انواع زگیل‎های جلدی مورد معاینه قرار گرفتند و در پایان داده‎ها با فرمول ‎های آماری توصیفی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: فراوانی کلی زگیل 10.4 درصد بود و 119 مورد زگیل معمولی، 20 مورد کف‎ پایی، 5 مورد مسطح، 4 مورد نخی شکل و 1 مورد آنوژنیتال مشاهده شد. بیش ‎ترین فراوانی ابتلا به زگیل در دانش آموزان دبیرستانی (12.3 درصد) بود. استنتاج: مطالعات اپیدمیولوژیک مستمر می‎ تواند مبنایی برای مطالعات مداخله ‎ای بهداشتی و درمانی در جامعه در جهت کاهش ابتلا، ناتوانی (موربیدیتی) و مرگ و میر ناشی از بیماری‎ های پوستی و ارتقای سلامتی جامعه گردد.

سابقه و هدف : بیماری های پوستی یکی از مشکلات مهم سلامت می باشد. ولی تحقیقات همه گیری شناسی که میزان این بیماری ها را در نقاط مختلف کشور نشان دهد و الگوی انتشار این بیماری ها را تعیین کند، بسیار اندک بوده و آگاهی ما در این زمینه کامل نیست. هدف از انجام این مطالعه، تعیین میزان فراوانی بیماری های پوستی در شهر ساری بوده است.مواد و روش ها : این مطالعه به صورت مقطعی بر روی تمام بیماران مبتلا به بیماری های پوستی مراجعه کننده به بیمارستان بوعلی سینا در سال 83-82 در شهر ساری انجام گرفته است. کلیه اطلاعات اعم از تشخیص بیماری پوستی، سن، جنس، وضعیت تاهل، زمان مراجعه و شغل بیماران ثبت شد. بیماری ها در گروه های مختلف بر مبنای طبقه بندی بین المللی بیماری های پوستی (ICD-l0) تقسیم بندی شدند. نتایج با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.یافته ها : 4460 بیمار با میانگین سنی 28.01 ± 16.2 سال شامل 1807 نفر مرد (40.4 درصد) و 2653 نفر زن (59.6 درصد) مورد بررسی قرار گرفتند. بیش ترین موارد مراجعه (33.4 درصد) در فصل تابستان صورت گرفته است. شایع ترین مشکل بیماران اختلالات ضمایم پوستی (24 درصد) بود که از بین آن ها آکنه (55.8 درصد) و طاسی (Alopecia) آندروژنیک (30 درصد) شایع ترین علل مراجعه بودند. دومین علت شایع مراجعه عفونت ها (23.3 درصد) بودند. التهابات پوستی و اگزما سومین مشکل شایع بیماران بوده است (19.8 درصد) که از این میان التهاب تماسی- تحریکی پوست، شایع ترین شکل بیماری (82.7 درصد) بوده است.استنتاج : این تحقیق نشان داد شیوع و الگوی انتشار بیماری های پوستی در شمال کشور تا حدودی با سایر نقاط متفاوت است. به علت فقدان مطالعات گسترده در این زمینه در ایران، انجام چنین تحقیقاتی ضروری به نظر می رسد تا با شناسایی بیماری های شایع منطقه ای و دادن آگاهی و آموزش های بهداشتی به مردم و تجهیز امکانات تشخیصی و درمانی از معضلات بیماری های پوستی کاسته شود.

اگر چه اختلال تحمل گلوکز در 36 درصد و دیابت آشکار در 30 درصـد مـوارد آکرومگالـی دیده می شود، امـا کتو اسیدوز دیابتی در این بیماران نادر است. در مطالعه حاضرخانم 22 سـاله، به علت تـاری دید چشـم چپ و قطـع قاعدگی (به ترتیب از 4 ماه و 6 ماه قبل) به درمانگاه مغـز و اعصـاب مراجعـه و با مشاهـده ماکـروآدنـوم هیپوفیـز در Magnetic Resonance Imaging (MRI) کاندید جراحی شد. بیمار چند ساعت قبل از جراحی دچار تنگی نفس، کاهش سطح هوشیاری و تب شد که با قندخون 500 میلی گرم/ دسی لیتر، PH=7.06 و بی کربنات 2.4 در گازهای خون شریانی و دفع کتون در ادرار تشخیص کتواسیدوز دیابتی (DKA) برای بیمار مطرح گردید. بیمار با دوز بالای انسولین وریدی (500 واحد انسولین روزانه) و مایعات تحت درمان قرار گرفت. بعد از آماده شدن جواب آزمایشات هورمونی شامل؛ هورمون رشد 100 نانوگرم/ میلی لیتر و فاکتور رشد وابسته به انسولین 1560 (IGF-1) 1 نانوگرم/ میلی لیتر با تشخیص آکرومگالی، اکترئوتید تجویز گردید و میزان نیاز به انسولین کاهش یافت وبیمار جراحی شد. پس از برداشت آدنوم هیپوفیز، نیاز به انسولین برطرف شد و بیمار با قرص متفورمین (1 عدد روزانه) مرخص گردید.

آکرال لنتیجینوس ملانوما نوعی از ملانوم بدخیم است که در کف دست، کف پا، انگشتان دست و پا و پوست زیر ناخن گسترش می‎ یابد. در بسیاری از موارد ممکن است با سایر بیماری های پوستی اشتباه شده و در مراحل پیشرفته و با پیش آگهی ضعیف تشخیص داده شود. در این مقاله یک مورد از آکرال لنتیجینوس ملانوما که تشخیص آن با شانزده ماه تاخیر صورت گرفته است، معرفی می‎ گردد.بیمار آقای 54 ساله ‎ای است که از شانزده ماه قبل متوجه ضایعه ‎ای با ابعاد یک در سه سانتی ‎متر در کف پایش شد و جهت درمان به پزشکان متعددی مراجعه کرد. ضایعه بعنوان زخم ناشی از تروما تحت درمان موضعی و سیستمیک قرار گرفت، ولی بهبودی حاصل نشد و ضایعه بزرگتر نیز گردید. در نهایت در نمونه ‎گیری به عمل ‎آمده آکرال لنتیجینوس ملانوما گزارش شد و بیمار برای خارج سازی موضع درگیر که قسمت وسیعی از کف پایش بود به پزشک مربوطه معرفی شد.آکرال لنتیجینوس ملانوما نسبت به سایر گروه‎های ملانوم پیش آگهی بدتری دارد، چون تاخیر و اشتباه در تشخیص آن بیشتر صورت می‎ گیرد. بیست درصد از موارد کف پایی ملانوم‎ها توسط پزشکان، اشتباه تشخیص داده می‎ شوند. آکرال لنتیجینوس ملانوما ممکن است با بسیاری از بیماری ‎های پوستی اشتباه شود. بنابراین آشنایی با تظاهرات ملانوم‎ها از اشتباه و تاخیر در تشخیص جلوگیری کرده و پیش آگهی بیماری را بهتر می‎ کند.

مزوتلیومای کیستیک خوش خیم یک ضایعه ناشایع صفاقی است که عمدتا در زنان در سن باروری مشاهده می شود. بیمار معرفی شده دختر مجرد 21 ساله می باشد که به علت درد دوره ای شکم و اتساع مختصر شکم که از 4 سال قبل شروع شده بود مراجعه کرد. معاینات کلینیکی بیمار نرمال بود مختصر اتساع شکم وجود داشت. در سونوگرافی و CT اسکن آسیت و مایع آزاد در لگن و ناودان های پاراکولیک دو طرفه مشاهده شد. در بررسی عللی آسیت، نکته مثبت یافت نشد. در لاپاراسکوپی کیست های متعدد و شفاف در لگن و کلدوساک مشاهده شد که از طریق لاپاراسکوپی خارج شدند. یافته پاتولوژی منطبق بر مزوتلیومای کیستیک خوش خیم بود. بررسی مطالعات نشان داد که این دومین مورد از موارد گزارش شده کیست مزوتلیال حفره صفاقی می باشد که بیمار به علت آسیت تحت بررسی قرار گرفته است.