اطلاع رسانی پزشکی نوین
سال:1399 | دوره:6 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

هدف: استفاده از یادگیری ماشین جهت تشخیص زودرس سرطان کولورکتال نقش مهمی در بهبود شاخص های بیماری دارد؛ هدف مطالعه حاضر طراحی مدل پیشبینی بیماری براساس تکنیک های داده کاوی می باشد. روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی کاربردی بود که در سال 1399 انجام گردید. جامعه پژوهش تمام افرادی (800 نفر) بود که جهت بررسی های تشخیصی به بیمارستان طالقانی شهرستان آبادان مراجعه کرده بودند. دادهها از پرونده الکترونیک بیمار طی سال های 1388-1398 استخراج شد. از نرم افزار SPSS برای تحلیل اطلاعات استفاده گردید. از روش همبستگی اسپیرمن برای شناسایی فاکتورهای مؤثر در تعیین خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در سطح آماری 0/05≥ P-Value استفاده شد. سپس با استفاده از تحلیل رگرسیون لجستیک دودویی و روش Enter فاکتورهای مؤثر در تعیین خطر ابتلا به سرطان کولورکتال شناسایی شدند و نهایتاً مدل رگرسیون پیشبینی خطر ابتلا به سرطان کولورکتال طراحی گردید. نتایج: 11 متغیر با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن همبستگی معناداری را با کلاس خروجی (ابتلا و عدم ابتلا به سرطان کولورکتال) را نشان دادند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون لجستیک با استفاده از Enter 7 متغیر شانس بالاتری نسبت به سایر متغیرها به دسست آوردند. نتایج حاصل از طبقه بندی نمونه های پژوهش با استفاده از روش Forward LR نشان داد که با این مدل با داشتن میزان صحت، دقت و حساسیت به ترتیب 91 درصد، 93/5 درصد و 94/5 درصد عملکرد بالایی داشته است. نتیجه گیری: مدل پیشبینی خطر مبتنی بر روش رگرسیون لجستیک می تواند در ارتقاء صحت و دقت تشخیص بیماری و پیشبینی موثر گروه های پرخطر به متخصصین گوارشی کمک کننده باشد.

هدف: فناوری های اطلاعاتی، ارتباطی و مخابراتی روز به روز در حال پیشرفت و گسترش هستند. یکی از این فناوری های جدید گوشی های هوشمند می باشد که امروزه علاوه بر نقش ارتباطی که دارد، می تواند در زمینه های اطلاعاتی و آموزشی نیز استفاده شود. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی بود. جامعه آماری پژوهش 360 نفر از دانشجویان دانشکده علوم پزشکی آبادان که به روش نمونه گیری طبقه ای و بصورت تصادفی ساده انتخاب شدند بود. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته عبدالرضا ایزدی با پایایی 82 درصد استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج: یافته ها حاکی از آن است که مهم ترین انگیزه دانشجویان برای استفاده از گوشی های هوشمند ارسال عکس، گفتگو کردن (پیامک و چت)، مشاهده فیلم و کلیپ بود. همچنین برای دسترسی به اینترنت، دسترسی به اخبار، خواندن کتب و مقالات الکترونیکی، حضور در شبکه های مجازی از گوشی های هوشمند تلفن همراه و برای جستجوی اطلاعات برای تحقیقات دانشگاهی، بعد از لپتاپ ها از گوشی های هوشمند تلفن همراه به بیش ترین میزان استفاده شد. دسترسی فوری به اطلاعات از هر نقطه، تبادل مستمر اطلاعات، امکان انجام چند کار هم زمان و جستجوی سریع اطلاعات نیز به عنوان محبوب ترین مزیت های گوشی های هوشمند معرفی شدند. نتیجه گیری: با توجه به این که گوشی های هوشمند نقش به سزایی را در زندگی های امروزی به خود اختصاص داده اند؛ باید از قابلیت های مختلف این دستگاه های هوشمند در جهت پیشبرد اهداف خود و برطرف کردن مشکلات روزمره در جهت ایجاد یک زندگی هر چه راحت تر و بهتر استفاده کرد.

هدف: اجرای منشور حقوق بیمار و رعایت تعهد حرفه ای کیفیت مراقبت های بهداشتی درمانی را ارتقاء می دهد. از این رو پژوهش حاضر با هدف همبستگی بین تعهد حرفه ای با میزان آگاهی و رعایت منشور حقوق بیمار در پرسنل پرستاری و مامایی انجام شده است. روش ها: این پژوهش توصیفی-همبستگی بر روی 281 پرستار و ماما به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انجام شد. مشارکت کنندگان از پرسنل بیمارستان های کمالی و باهنر و البرز (کرج) و فیاض بخش (تهران) بودند. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامه جداگانه بود. بخش اول، اطلاعات دموگرافیک، بخش دوم پرسشنامه دو بخشی میزان آگاهی و رعایت منشور حقوق بیماران، بخش سوم پرسشنامه تعهد حرفه ای بود. داده ها با استفاده از نرم فزار SPSS و آزمون های تی مستقل، همبستگی پیرسون، کای اسکوئر، آنالیز رگرسیون خطی ساده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: آگاهی و رعایت پرستاران (2/6± 56/10 و 9± 49/4) نسبت به حقوق بیمار متوسط و در گروه ماماها (5/3± 76/7 و 9± 8/102) بالا بود. همچنین تعهد حرفه ای در پرستاران (97± 11) در سطح مطلوب و برای ماماها (7/73± 83/7)در سطح خیلی خوب نشان داده شد. بین تعهد حرفه ای با آگاهی و رعایت منشور حقوق بیمار در پرستاران و ماماها ارتباط معناداری وجود داشت. نتیجه گیری: از آنجایی که آگاهی و تعهد مبنای عملکرد قرار می گیرد توصیه می شود در حیطه هایی که پرستاران و ماماها از سطح آگاهی خوبی برخوردار نیستند، میزان دانش آن ها افزایش یابد. علاوه بر این، ضروریست که مدیران بیمارستآن ها با برگزاری کارگاه های آموزشی برای اجرای حقوق بیماران اقدامات لازم را انجام دهند.

هدف: تله کاردیولوژی می تواند یک ابزار تشخیصی مفید برای تشخیص دقیق و سریع بیماران مبتلا به اختلالات قلبی را به پزشکان متخصص و عمومی ارائه دهد. . در این مطالعه یک مرور نظام مند برای شناسایی مؤلفه ها و رویکردهای مؤثر در تله کاردیولوژی مانند فرصت ها و چالش های به کارگیری این سیستم انجام گردیده است. منابع اطلاعات یا داده ها: این مطالعه مروری با روش نظام مند به جستجوی مطالعات و مقالات در حوزه تله کاردیولوژی در بانک های اطلاعاتی Scopus، PubMed، Science Direct، ProQuest و EBSCO انجام گردید. از کلیدواژه های Challenges، Opportunity، Tele Cardiology، Work Flow، Tele Electrocardiogram و Tele Health برای جستجو مقالات استفاده شده است. روش های انتخاب برای مطالعه: همه انواع مطالعات در زمینه تله کاردیولوژی بدون محدودیت زمانی وارد بررسی شد. مقالات با استفاده از چک لیست PRISMA مورد بررسی قرار گرفت. از مجموعه 6770 مقاله جستجو شده در نهایت 11 مقاله وارد مطالعه شدند. ترکیب مطالب و نتایج: از بیشترین فرصت های مطرح شده در مقالات می توان به دسترسی سریع و بیشتر به خدمات، کاهش تشخیص اشتباه، صرفه جویی در وقت و از چالش های این سیستم می توان به کمبود تجهیزات و عدم تمایل پزشکان به استفاده از فناوری اشاره کرد. اکثر مطالعات در کشور استرالیا (29 درصد) انجام گرفته بود و بیشترین فرصت بیان شده تشخیص سریع (29/64 درصد) بود. نتیجه گیری: نتایج، بیانگر آن است که این سیستم علاوه برداشتن فرصت ها، چالش هایی را نیز دارا است ولی تعداد زیاد فرصت ها بر مؤثر بودن این فناوری در سیستم های مراقبت سلامت دلالت دارد.

هدف: کودکان و نوجوانان نسبت به اختلالات روانی آسیب پذیر هستند. شناسایی عوامل موثر بر این نوع اختلالات می تواند گام مهمی در پیشگیری و کنترل این بیماری ها به خصوص در مراحل ابتدایی آن بردارد و علم داده کاوی برای حل این مشکل می تواند موثر باشد. روش ها: داده های پژوهش کاربردی حاضر از اطلاعات 14274 دانش آموزان7 تا 18 سال ثبت شده در پایگاه داده پژوهشکده پیشگیری اولیه از بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان استخراج شد. حجم نمونه با استفاده از نمونه گیری هدفمند 5283 دانش آموز بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه کاسپین بود. برای تعیین رابطه ی بین متغیرها، از روش کلاسه بندی بیزین ساده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار رپیدماینر استفاده شد. نتایج: در مناطق شمالی، مصرف زیاد (روزانه) لبنیات (شیر، ماست و پنیر)، در مناطق جنوبی و مرکزی، میزان مصرف زیاد ناهار در هفته و در مناطق غربی میزان مصرف زیاد سبزی تازه و پخت بیشترین فاکتور موثر بر سلامت روان ایده آل است. در هر چهار منطقه، بیش از نیمی از افرادی که سلامت روان ایده آل دارند میزان ورزش آن ها در مدرسه در هفته زیاد است. همچنین میانگین کار با رایانه در هفته، مهم ترین عاملی است که بر سلامت روان تاثیر منفی دارد. . نتیجه گیری: با بررسی مناطق مختلف، مهم ترین فاکتورهای موثر بر سلامت روان ایده آل مرتبط با تغذیه هستند. این موضوع نشان دهنده اهمیت تاثیر تغذیه بر این موضوع است. بنابراین اتخاذ تصمیمات مناسب در حوزه تغذیه می تواند نقش مهمی در بهبود سلامت روان جامعه داشته باشد و بالطبع آن منجر به ارتقای عملکرد افراد در جامعه خواهد شد.

هدف: دانش از جمله دارایی هاست که درکسب مزیت رقابتی سازمان نقش محوری دارد و موسسات و سازمان ها آن را جایگزین نهایی تولید، ثروت و سرمایه پولی می دانند. هدف مقاله حاضر مطالعه و مقایسه میزان کاربست مدیریت دانش در بین کتابداران دانشگاه علوم پزشکی همدان، ایران و علوم بهزیستی و توانبخشی براساس مدل Williams و Bukowitz است. روش ها: این پژوهش بصورت توصیفی-تحلیلی انجام شده است و جامعه آماری آن کلیه کتابداران شاغل (81 نفر) در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی همدان، ایران و علوم بهزیستی و توانبخشی هستند. ابزار و روش جمع آوری داده ها پرسشنامه هفت مولفه ای Bukowitz و Williams است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های آنالیز واریانس، توکی و کروسکال استفاده شده است. نتایج: میانگین کلی مولفه های مورد بررسی در دانشگاه همدان حدود 41 واحد بیشتر از میانگین این نمره در علوم بهزیستی و برای دانشگاه علوم پزشکی ایران حدود 28 واحد بیشتر از دانشگاه بهزیستی است، همچنین این میانگین در کارکنان زن حدود 20 واحد کمتر از کارکنان مرد است (با ثابت در نظر گرفتن اثر سایر متغیرها). کلیه متغیرهای پرسشنامه هم از نظر آماری تاثیر معناداری روی این میانگین نداشته اند. نتیجه گیری: با جمع بندی نمرات کل مولفه ها، این نمره در سه دانشگاه مورد بررسی از نظر آماری معنادار بوده و میانگین نمره کارکنان کتابخانه های دانشگاه همدان بیش از دو دانشگاه دیگر و میانگین نمره کارکنان دانشگاه علوم بهزیستی از بقیه کمتر بوده است. بنظر می رسد مدیریت دانش شرایط بهتری در دانشگاه علوم پزشکی همدان داشته باشد.

هدف: در حال حاضر اکثر مراکز ارائه دهنده خدمات مراقبت بالینی مانند بیمارستان ها، به گونه ای نیازمند این می باشند که سوابق بیماران خود را اسکن کرده و آن ها را به صورت الکترونیکی ذخیره نمایند. هدف از مطالعه مروری حاضر، تعیین اصول و مراحل مربوط به اسکن پرونده های پزشکی در کشور ایران می باشد. منابع اطلاعات یا داده ها: در این مطالعه پایگاه ها و بانک های اطلاعاتی معتبر از جمله Scopus, Web of Science, SID، PubMed و Google Scholar مورد جستجو قرار گرفتند. روش های انتخاب برای مطالعه: در پایگاه های اطلاعاتی معتبر کلید واژه های «اسکن» و «پرونده پزشکی» مورد جستجو قرار گرفت. تاریخ تألیف مقالات بین سال های 2020-2010 در پایگاه های انگلیسی و بین سال های 1399-1384در پایگاه های فارسی محدود گردید. در کل 150 مقاله بازیابی شد که پس از اعمال معیارهای ورود و خروج (سال تالیف، مرتبط بودن به موضوع، دسترسی به متون مقالات و تکراری نبودن) به 15 مطالعه منتهی شد که این موارد به طور کامل بررسی شدند. در نهایت یک مدل مفهومی برای چارچوب استخراج شده ترسیم گردید. ترکیب مطالب و نتایج: پس از بررسی متون مرتبط، فرآیند اسکن پرونده های پزشکی در 8 مرحلهی آماده سازی سند، اسکن سند، تضمین کیفیت (پیشگیری از نواقص)، ذخیره سازی، فرآیندهای بعد از اسکن، ابقا و امحا، کنترل کیفیت (شناسایی نواقص) و ردیابی و ممیزی پرونده های پزشکی مورد بررسی قرار گرفت. استانداردهای مورد نیاز جهت آرشیو الکترونیکی پرونده های پزشکی براساس بررسی مطالعات شامل BS10008، DICOM، LOINC، CEN 13606 و HL7 می باشد. نتیجه گیری: اسکن مدارک پزشکی و مدیریت الکترونیکی امکان به صفر رساندن اشتباهات رایج در روش های بایگانی قدیمی را فراهم می کند.

هدف: تهیه، فروش و مصرف داروهای تحت کنترل نیازمند نظارت دقیق می باشد و سوءمصرف این داروها می تواند عوارض و اثرات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. از این رو، هدف این مطالعه طراحی سامانه ای تحت وب با عنوان نظارت بر داروهای تحت کنترل بود. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی توسعه ای بوده که به منظور طراحی و ایجاد برنامه نظارت بر داروهای تحت کنترل انجام شد. این مطالعه در سه مرحله انجام شد، در ابتدا عناصر اطلاعاتی و عملکردهای برنامه از طریق مصاحبه و اکتشاف شناسایی شد و در مرحله دوم در یک جلسه با حضور خبرگان مورد بررسی و تائید قرار گرفت. سپس براساس آن ها، سامانه مورد نظر با استفاده از زبان برنامه نویسی C#، که سمت سرور با تکنولوژی ASP. NET Core API و سمت کاربر با تکنولوژی Angular طراحی شد. نتایج: نیازهای اطلاعاتی این سامانه شامل 70 عنصر داده ای در کلاس های بیمار، دارو، نسخه، پزشک، تخصص، داروخانه و. . . بود. همچنین 9 عملکرد برای این سامانه در نظر گرفته شد تا بر مصرف داروهای تحت کنترل نظارت بیشتری اعمال شود. این سامانه پس از طراحی در آدرس https: //pharmacy. hums. ac. ir در دسترس داروخانه ها قرار گرفت. نتیجه گیری: این سامانه توانایی ثبت اطلاعاتی همچون مشخصات بیمار، مشخصات پزشک معالج، نوع و تعداد داروهای تحت کنترل تجویز شده و تاریخ ویزیت را دارا می باشد. براساس این اطلاعات امکان نظارت دقیق بر فروش و مصرف این داروها در داروخانه ها و همچنین معاونت های غذا و دارو فراهم می شود.