فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان
سال:1398 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات بنزوآلفاپایرن (BaP) بر محور هیپوفیزی-گنادی ماهی هامور معمولی (Epinephelus coioides) بود. در این راستا غلظت های مختلف BaP (0، 2، 20 و 200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) به ماهیان تزریق شد و ماهیان به مدت 14 روز در شرایط آزمایشگاهی نگهداری شدند. تغییرات هورمون های 17-بتا استرادیول (E2)، 17-OH-پروژسترون، GTH I و GTH II در نمونه های پلاسمای خون ماهیان در روزهای 1، 4، 7 و 14 مورد بررسی قرارگرفت. تغییرات ساختار بافتی گناد ماهیان نیز در تیمارهای مختلف بررسی شد. با قرار گرفتن ماهیان در معرض BaP از روز چهارم کاهش های معنی داری در میزان هورمون های 17-بتا استرادیول و 17-OH-پروژسترون و همچنین افزایش های معنی داری در مقادیر هورمون های GTH I و GTH II در پلاسمای خون ماهیان مشاهده شد (05/0>P). همچنین، تغییراتی در ساختار بافتی تخمدان ماهیان تیمار شده با BaP شامل از بین رفتن یکپارچگی بافتی، افزایش فولیکول های کروماتین-نوکلئولوس و پری نوکلئولوس، افزایش بافت همبند بینابینی و فولیکول های آترزی و کاهش فولیکول های تکامل یافته، مشاهده شد. بر اساس نتایج، کاهش میزان هورمون های استروئیدی چند روز پس از تزریق BaP نشان دهنده ویژگی های آنتی استروژنیکی این ترکیب است که با کاهش گیرنده-های استروژنی (ER) اثرات خود را اعمال می کند. از طرفی، افزایش میزان هورمون های گنادوتروپینی در روز 7 آزمایش به دلیل بازخورد منفی هورمون های استروئیدی است.

استرس اکسیداتیو ناشی از عدم تعادل در وضعیت ردوکس بدن است که در ایجاد و پیشرفت بسیاری از بیماری ها انسان از جمله سرطان نقش اساسی دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات ضداکسایشی و سیتوتوکسیک پپتیدهای حاصل از هیدرولیز آنزیمی و میکروبی عضله ماهی مید (Liza klunzingeri) بود. پروتئین عضله ماهی مید با روش هیدرولیز آنزیمی توسط آنزیم الکالاز و میکروبی توسط باکتری Bacillus licheniformis هیدرولیز شد. فعالیت ضداکسایشی نمونه های به دست آمده در مهار رادیکال های DPPH، ABTS و هیدروکسیل، کاهندگی یون آهن سه ظرفیتی و شلاته کنندگی یون آهن دو ظرفیتی تعیین شد. علاوه بر این اثرات سیتوتوکسیک نمونه های پروتئین هیدرولیز شده بر رده سلول سرطان سینه 4T1 با استفاده از آزمون MTT بررسی شد. محدوده وزن مولکولی پروتئین های به دست آمده از هیدرولیز توسط دستگاه HPLC تعیین شد. نمونه میکروبی در مقایسه با نمونه آنزیمی فعالیت ضداکسایشی بیشتری در مهار رادیکال های ABTS، شلاته کنندگی و کاهندگی یون آهن نشان داد (05/0P<). فعالیت سیتوتوکسیک نمونه میکروبی نیز به طور معنی داری بیشتر از نمونه آنزیمی بود (05/0P<). در پروتئین هیدرولیز آنزیمی، درصد پپتیدهای با وزن مولکولی کمتر از 1000 دالتون 15/26 درصد ولی در نمونه میکروبی 17/75 درصد بود. پروتیئن هیدرولیز شده به روش میکروبی فعالیت ضداکسایشی و سیتوتوکسیک بیشتری در مقایسه با نمونه آنزیمی نشان داد که احتمالا به دلیل حضور پپتیدهایی با وزن مولکولی پایین بود.

در پژوهش حاضر مقایسه غلظت های مختلف بیهوش کننده و کشنده ماده MS222 بر شاخص های خونی ماهی شیربت (Arabibarbus grypus) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 18 قطعه ماهی با وزن متوسط 5/5± 150 گرم، به صورت تصادفی در سه تیمار بدون بیهوشی (تیمار شاهد)، بیهوشی با غلظت 750 میلی گرم بر لیتر برای بیهوش کنندگی و غلظت 6250 میلی گرم بر لیتر برای کشندگی قرار گرفتند. خونگیری از تمام نمونه ها در تیمارهای شاهد، بیهوشی (در ساعت های صفر، 6، 12 و 24 بعد از بیهوشی) و کشندگی صورت گرفت و شاخص های خونی از جمله تعداد گلبول های سفید و قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت، MCV، MCH و MCHC اندازه گیری شد. درصد هماتوکریت و سطح هموگلوبین در تیمارهای ساعت های 6 و 12 کاهش آماری معنی داری را نسبت به تیمار شاهد، زمان صفر و غلظت کشنده نشان دادند (05/0P<). شمارش کلی گلبول های قرمز در کلیه تیمارها به جز تیمار ساعت 6 نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد (05/0). در شمارش کلی گلبول های سفید و میزان هتروفیل در تیمارهای زمان صفر تا 6 ساعت روند کاهشی و در سایر تیمارها روند افزایشی مشاهده شد (05/0

microRNAهای (miRNA) مختلفی در فرآیند تمایز سلول های عصبی و نورون زایی در مغز مهره داران نقش دارند، اما بررسی-های انجام شده بر miRNAهای در ماهیان و تعیین ژن های هدف آن ها بسیار محدود است. ریزآرایه به عنوان یک روش استاندارد برای مطالعه کلی ژن های تحت کنترل miRNAها است. اما هزینه بسیار زیاد این روش، استفاده از آن را در بسیاری از مواقع محدود کرده است. این در حالی است که با پیشرفت الگوریتم بیوانفورماتیکی و مدل سازی کامپیوتری می توان اهداف mRNA را برای miRNA پیش بینی کرد. از این رو، در مطالعه حاضر تلاش شده است تا از طریق بررسی بیوانفورماتیک ژن ها و miRNAهای دخیل در تنظیم ژن های فعال در تمایز سلول های عصبی و نورون زایی در مغز ماهی گورخری، با استفاده از نرم افزارهای پایگاه های Target Scan و DIANA ژن ها و miRNAهای مربوطه شناسایی شود. نتایج بررسی های بیوانفورماتیکی انجام شده نشان داد که بیان ژن-های neurod6b، neurod2، neurod4، olfm1a و olfm1b، gle1، sox11a و sox11b، cadm1b، notch2 و notch1b با بیشترین احتمال ممکن است در مسیر نورون زایی تحت تاثیر dre-miRNAs قرار گیرند. از این رو به نظر می رسد که محصول این ژن ها می تواند به عنوان کاندیدای مناسب جدیدی برای بررسی های تجربی شناخت مسیر نورون زایی در مغز ماهی گورخری در نظر گرفته شود.

مصرف گسترده سورفاکتانت ها در بسیاری از زمینه های صنعتی و تجاری و تخلیه فاضلاب های حاوی این ترکیبات به اکوسیستم های آبی، حیات آبزیان را به مخاطره انداخته است. این ترکیبات به مولکول های زیستی مختلف از قبیل پروتئین ها، اسیدهای نوکلئیک و لیپیدها متصل شده هستند و با افزایش تولید گونه های اکسیژن فعال موجب تخریب ساختار سلول می شوند. از این رو در مطالعه حاضر ابتدا تاثیر غلظت های 0، 10، 20، 30 و mg/L40 سورفاکتانت آنیونی الکیل بنزن سولفانات خطی به مدت 7 روز بر شدت تنش اکسیداتیو ایجاد شده در گیاه آبزی Azolla filiculoides بر اساس شاخص مالون دی آالدهید بررسی شد. تغییرات برخی شاخص های رشد شامل میزان کلروفیل کل و شاخص پایداری غشا و همچنین محتوای آنتی اکسیدانی گیاه شامل کارتنوئید کل، آنزیم کاتالاز، محتوای فنلی و پرولین آزاد مورد بررسی قرار گرفتند. کمترین میزان کلروفیل کل و شاخص پایداری غشا و بیشترین میزان مالون دی آلدهید و پرولین آزاد در غلظت mg/L40 از سورفاکتانت مشاهده شد. با این وجود میزان فنل کل کمتر تحت تاثیر غلظت های سورفاکتانت قرار گرفت. به این ترتیب، حضور غلظت های 30 تا mg/L40 و بالاتر سورفاکتانت ظهور تنش اکسیداتیو و القای اثرات مهاری بر برخی شاخص های رشد را به دنبال خواهد داشت.

بهبود جیره غذایی مولدین نر قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) با نانو ذرات سلنیوم تاثیر زیادی بر شاخص های تولیدمثلی دارد. سلنیوم برای تولیدمثل جنس نر اهمیت زیادی دارد و کمبود و سطوح پایین آن ممکن است منجر به اختلالات تولیدمثلی مانند باروری ضعیف و عدم تکامل جنین شود. در این مطالعه اثرات سطوح مختلف نانوذرات سلنیوم بر شاخص های تولیدمثلی مولدین نر قزل آلای رنگین کمان بررسی شد. تعداد 120 قطعه ماهی مولد نر 4 ساله با میانگین وزن 375/2 کیلوگرم انتخاب شد. پس از سازگاری، ماهیان به چهار گروه آزمایشی (شاهد، 5/0، 1 و 2 میلی گرم نانوذرات سلنیوم در کیلوگرم جیره) با سه تکرار تقسیم شدند. اختلاف معنی داری در نتایج طول کل مولدین نر مشاهده نشد. بیشترین درصد لقاح (60/1± 17/98 درصد) در ماهیان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانوسلنیوم مشاهده شد که دارای اختلاف معنی داری با سایر تیمارها بود. بیشترین درصد چشم زدگی تخم ها مربوط به مولدین تیمار 2 میلی گرم نانوسلنیوم در کیلوگرم جیره بود (00/3± 93/93). میزان بازماندگی زاده ها نشان داد که با افزایش سطوح نانوذرات سلنیوم در مولدین نر یک روند افزایشی در میزان بازماندگی زاده ها وجود داشت. روند افزایشی درصد لقاح و چشم زدگی زاده ها در مولدین نر تغذیه شده با 2 میلی گرم نانوذرات سلنیوم، تاثیر به سزایی در نتایج نهایی داشت.

لاکتوکوکوزیس یک بیماری فوق حاد سیستمیک در ماهی ها است که به وسیله Lactococcus garvieae ایجاد می شود و به دلیل خسارات اقتصادی زیاد، مشکلی نگران کننده در مزارع پرورش ماهی محسوب می شود. توانایی باکتریوفاژها در تخریب سلول های باکتریایی بدون آسیب به میزبان بیمار، این ویروس ها را به عنوان یک عامل ضدباکتریایی مناسب برای درمان بیماری های ماهی ها مطرح کرده است. در این پژوهش به منظور جداسازی باکتری ها، ماهی هایی که علایم سپتی سمی خونریزی دهنده حاد را نشان می دادند از مزارع پرورش ماهی جمع آوری شدند. پس از جداسازی باکتری ها در محیط BHI، ویژگی های فنوتیپی و ژنوتیپی باکتری ها با استفاده از آزمایش های میکروب شناسی و بیوشیمیایی، PCR و تعیین توالی ژن 16S rRNA مطالعه شد. همچنین، نمونه های آب دریا، پساب و آب و خاک مزرعه پرورش ماهی برای جداسازی باکتریوفاژهای اختصاصی مورد استفاده قرار گرفتند. پس از کشت نمونه ها، سه سویه L. garvieae و پنج باکتریوفاژ از نمونه های مختلف جداسازی شدند. با وجود تفاوت های جزئی مشاهده شده در زیر میکروسکوپ الکترونی، مشخص شد که همه فاژها متعلق به خانواده Podoviridae بودند. این ویروس های باکتریایی جداسازی شده علیه L. garvieae، دارای پتانسیل خوبی در جهت پیشگیری و کنترل بیماری لاکتوکوکوزیس در مزارع پرورش ماهی هستند.

مطالعه حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان بیان ژن لیزوزیم نوع C در بافت های کبد، طحال، پانکراس و کلیه قدامی ماهیان مولد قره برون(Acipenser persicus) با استفاده از روش Real time PCR انجام شد. بدین منظور، پس از عملیات تکثیر، از 16 قطعه ماهی مولد (8 قطعه ماهی ماده و 8 قطعه ماهی نر) نمونه برداری انجام شد. نمونه ها درون ازت مایع به آزمایشگاه منتقل شدند. پس از استخراج RNA و سنتز cDNA، فرآیند Real Time PCR به منظور تجزیه و تحلیل و مقایسه میزان بیان ژن لیزوزیم نوع C انجام شد. نتایج این پژوهش به عنوان اولین مطالعه انجام شده بر روی این گونه، نشان داد که ژن لیزوزیم نوع C در هر چهار بافت مورد مطالعه بیان داشت و میزان بیان آن بین بافت های مختلف از اختلافی معنی دار برخوردار بود (01/0P<). بالاترین سطح بیان mRNA در بافت طحال و کمترین میزان بیان آن در بافت پانکراس مشاهده شد. بیان ژن لیزوزیم نوع C بین جنسیت های مختلف نیز دارای اختلافی معنی دار بود (01/0P<). بر این اساس، میزان بیان این ژن در جنس نر بالاتر بود. در مجموع، این چنین به نظر می-رسد که میزان بیان ژن لیزوزیم نوع C در بافت ها و جنسیت های مختلف ماهیان مولد قره برون می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار داشته باشد که بررسی اثرات احتمالی هر یک از آن ها نیازمند انجام مطالعات آزمایشگاهی بیشتری در این زمینه است.