پژوهشهای علوم دامی (دانش کشاورزی)
سال:1398 | دوره:29 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

زمینه مطالعاتی: تناقض های بسیاری در رابطه با اثرات مثبت یا منفی جسم زرد و فعالیت نابرابر دو سمت دستگاه تولید مثلی وجود دارد. هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثرات جسم زرد و سمت تخمدان (راست در برابر چپ) بر ویژگی های بافت شناسی انواع مختلف فولیکول های پره آنترال بعد از فرآیند انجماد بافت تخمدان گاوی به روش شیشه سازی بوده است. روش کار: قطعات تخمدانی از هر یک از جفت تخمدان ها استحصال شدند. در گروه کنترل تازه نمونه های بافتی بلافاصله برای آنالیزهای بافتی تثبیت شدند در حالی که در گروه های تحت فرآیند انجماد به روش شیشه سازی [ گروه های فاقد جسم زرد، واجد جسم زرد، راست و چپ] که سپس 1 یا 5 روز مورد کشت برون تنی قرار گرفتند، بافت های تخمدانی قبل و بعد از کشت تثبیت شده و از لحاظ بافت شناسی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: نتایج این آزمایش نشان داد که اگرچه عدم حضور جسم زرد در تخمدان منجربه وقوع درصد بالاتری از فولیکول های نرمال از نوع انتقالی (نمونه های کشت داده شده در روز 1) و اولیه (نمونه های گرم سازی شده) نسبت به نمونه هایی که از تخمدان های واجد جسم زرد گرفته شده است، شد اما یک مورد استثناء هم وجود داشت. این نتایج نشان دادند که در نمونه های بدست آمده از تخمدان های واجد جسم زرد، درصد بالاتری از فولیکول های مادری اولیه نرمال (نمونه های کشت داده شده در روز 1) نسبت به تخمدان-های فاقد جسم زرد مشاهده می شود (به ترتیب 6/57 % در برابر 3/39 %). اگرچه برای تمامی انواع فولیکول های پره-آنترال در تمامی مراحل آزمایش (گرم سازی، روز 1 یا 5 کشت برون تنی) هیچ تفاوت معنی داری از لحاظ درصد فولیکول های نرمال بین دو گروه راست و چپ وجود نداشت (05/0˃ P). نتیجه گیری نهایی: براساس نتایج بدست آمده از این مطالعه اینگونه میتوان استنتاج کرد که بسیاری از عوامل همچون حضور یا عدم حضور یک جسم زرد، نوع و رده فولیکول های پره-آنترال، مراحل پس از انجماد (گرم سازی و روزهای کشت داده شده) و اثر متقابل بین این عوامل می توانند میزان موفقیت نتایج حاصل از انجماد به روش شیشه سازی را متأثر سازند.

زمینه مطالعاتی: روی و پروبیوتیک ها نقش مهمی در عملکرد و سیستم ایمنی طیور دارند. هدف: این تحقیق به منظور بررسی اثرات نانو ذرات اکسید روی و پروبیوتیک (باسیلوس کوآگولانس) بر پاسخ ایمنی، خصوصیات لاشه و وزن برخی اندام های داخلی جوجه های گوشتی انجام شد. روش کار: این پژوهش با 288 قطعه جوجه گوشتی نر راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار، 4 تکرار و 12 جوجه در هر تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل: شاهد (حاوی 100 میلی گرم در کیلوگرم اکسید روی)، شاهد + 100 میلی گرم در کیلوگرم پروبیوتیک و جیره پایه بدون اکسید روی + 25 و 50 میلی گرم در کیلوگرم نانو اکسید روی با و بدون پروبیوتیک بودند. در این آزمایش فراسنجه های عملکردی (افزایش وزن بدن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک)، ایمنی همورال (تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفند (SRBC)، فراسنجه های لاشه (وزن نسبی لاشه، سینه، ران، طحال، کبد، پانکراس، بورس فابریسیوس و همچنین وزن و طول نسبی دوازدهه، ایلئوم و سکوم) و pHروده و سنگدان محاسبه گردید. نتایج: استفاده از نانو اکسید روی با پروبیوتیک سبب بهبود افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک جوجه های گوشتی شد (05/0P<). وزن نسبی کبد و ران ها در جوجه های تغذیه شده با نانواکسید روی به همراه پروبیوتیک به ترتیب کمتر و بیشتر از جوجه های مربوط به گروه شاهد بود (05/0P<). تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفند در جوجه های تغذیه شده با 50 میلی گرم در کیلوگرم نانو اکسید روی با و بدون پروبیوتیک بیشتر از گروه شاهد بود (05/0P<). نتیجه گیری نهایی: به طورکلی استفاده از 50 میلی گرم در کیلوگرم نانو اکسید روی به همراه پروبیوتیک سبب بهبود عملکرد، خصوصیات لاشه و تقویت پاسخ سیستم ایمنی شد.

زمینه مطالعاتی: انرژی جیره غذایی در دوره پیش از آبستنی عاملی تأثیرگذار بر فعالیت های تولیدمثلی است. هدف: بررسی اثر افزایش سطح انرژی جیره با استفاده از منابع کربوهیدراتی یا مکمل چربی بر فعالیت های تخمدانی و برخی فراسنجه های خونی میش های قزل. روش کار: این آزمایش با استفاده از 12 رأس میش بالغ قزل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 گروه 3 راسی انجام شد. جیره ی غذایی گروه شاهد مطابق با احتیاجات انرژی نگهداری و جیره ی غذایی سایر گروه های باهدف تأمین 20 درصد انرژی بیشتر نسبت به نیاز نگهداری تنظیم شد. در گروه دوم، دانه ی جو به عنوان منبع انرژی و در تیمارهای سوم و چهارم بخشی از دانه ی جو به ترتیب با نمک های کلسیمی غنی از اسیدهای چرب امگا-3 و امگا-6 جایگزین شدند. همزمان سازی چرخه استروس میش ها با دو تزریق متوالی پروستاگلاندین انجام و معاینه سونوگرافی تخمدان ها از روز تزریق دوم پروستاگلاندین شروع و به مدت سه چرخه کامل ادامه یافت. تغذیه گروه های آزمایشی با جیره های اختصاصی از ابتدای چرخه دوم آغاز و تا انتهای چرخه سوم ادامه یافت. خونگیری در روز 12 فاز لوتئال در هر سیکل، حدود 4 ساعت پس از خوراک دهی صبح انجام شد. نتایج: شاخصه های مختلف چرخه استروس میش ها شامل تعداد موج های فولیکولی، طول چرخه استروس، قطر فولیکول تخمک گذاری کننده و تعداد تخمک گذاری در گروه های آزمایشی به طور معنی داری تحت تأثیر سطح انرژی جیره و منبع آن قرار نگرفت (05/0P>). با این حال، تغییر در سطح انرژی جیره و منبع تأمین آن تأثیر معنی داری بر الگوی اسیدهای چرب و غلظت برخی فراسنجه های پلاسما داشت (05/0P<). نتیجه گیری نهایی: به طور کلی براساس نتایج تحقیق حاضر تغذیه طولانی مدت میش ها با جیره حاوی انرژی بالا و با منبع مختلف هرچند برروی فراسنجه های مختلف خون تاثیر معنی داری داشت ولی دینامیسم فولیکولی آنها را بطور قابل توجهی تحت تاثیر قرار نداد.

زمینه مطالعاتی: یکی از راهبردهایی که می تواند در راستای عمل آوری و استفاده بهینه از منابع علف نی موجود در حاشیه رودخانه ها جهت تغذیه دام و بهبود وضعیت تغذیه گله های گوسفند و بز کشور توسعه یابد، استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی است. هدف: هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر جیره حاوی علف نی (Phragmatis australis) در قالب بلوک خوراک کامل بر رشد و عملکرد بره های بلوچی بود. روش کار: تعداد 30 راس بره نره بلوچی با میانگین سنی 5-6 ماه و وزنی 9/2± 28 کیلوگرم با جیره های کامل بر پایه 30 درصد علوفه و 70 درصد کنسانتره تغذیه شدند. جیره های آزمایشی شامل 1) خوراک مخلوط کامل حاوی یونجه و کاه گندم (جیره شاهد)، 2) بلوک خوراک کامل حاوی علف نی (جیره بلوک) و 3) خوراک مخلوط کامل حاوی علف نی (جیره مخلوط) بود. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و ده تکرار انجام شد. نتایج: در مقایسه با جیره مخلوط، جیره بلوک میانگین افزایش وزن روزانه، میانگین مصرف خوراک روزانه، قابلیت هضم مواد مغذی، نیتروژن آمونیاکی شکمبه، اسیدهای چرب فرار شکمبه، جمعیت پروتوزوآهای شکمبه و نیتروژن اوره ای خون را به طور معنی داری افزایش داد (05/0>P). تفاوت معنی داری بین جیره های شاهد و بلوک از نظر صفات ذکر شده مشاهده نشد. سایر صفات بیوشیمیایی خون و مقدار pH شکمبه در محدوده طبیعی برای این نوع از دام ها بود. در مقایسه با جیره مخلوط، نرخ خوردن، نشخوار و کل فعالیت جویدن در بره های تغذیه شده با جیره بلوک بیشتر بود (01/0>P). نتیجه گیری نهایی: نتایج این آزمایش نشان داد که می توان با استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی و از طریق جایگزینی یونجه و کاه گندم با علف نی ضمن تغذیه دام ها با هزینه کمتر در مناطق دارای پتانسیل رشد سطوح مختلف علف نی به بهبود اقتصاد مردم ساکن در این نواحی و مجموع تولیدات دامی کشور کمک کرد. زمینه مطالعاتی: یکی از راهبردهایی که می تواند در راستای عمل آوری و استفاده بهینه از منابع علف نی موجود در حاشیه رودخانه ها جهت تغذیه دام و بهبود وضعیت تغذیه گله های گوسفند و بز کشور توسعه یابد، استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی است. هدف: هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر جیره حاوی علف نی (Phragmatis australis) در قالب بلوک خوراک کامل بر رشد و عملکرد بره های بلوچی بود. روش کار: تعداد 30 راس بره نره بلوچی با میانگین سنی 5-6 ماه و وزنی 9/2± 28 کیلوگرم با جیره های کامل بر پایه 30 درصد علوفه و 70 درصد کنسانتره تغذیه شدند. جیره های آزمایشی شامل 1) خوراک مخلوط کامل حاوی یونجه و کاه گندم (جیره شاهد)، 2) بلوک خوراک کامل حاوی علف نی (جیره بلوک) و 3) خوراک مخلوط کامل حاوی علف نی (جیره مخلوط) بود. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و ده تکرار انجام شد. نتایج: در مقایسه با جیره مخلوط، جیره بلوک میانگین افزایش وزن روزانه، میانگین مصرف خوراک روزانه، قابلیت هضم مواد مغذی، نیتروژن آمونیاکی شکمبه، اسیدهای چرب فرار شکمبه، جمعیت پروتوزوآهای شکمبه و نیتروژن اوره ای خون را به طور معنی داری افزایش داد (05/0>P). تفاوت معنی داری بین جیره های شاهد و بلوک از نظر صفات ذکر شده مشاهده نشد. سایر صفات بیوشیمیایی خون و مقدار pH شکمبه در محدوده طبیعی برای این نوع از دام ها بود. در مقایسه با جیره مخلوط، نرخ خوردن، نشخوار و کل فعالیت جویدن در بره های تغذیه شده با جیره بلوک بیشتر بود (01/0>P). نتیجه گیری نهایی: نتایج این آزمایش نشان داد که می توان با استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی و از طریق جایگزینی یونجه و کاه گندم با علف نی ضمن تغذیه دام ها با هزینه کمتر در مناطق دارای پتانسیل رشد سطوح مختلف علف نی به بهبود اقتصاد مردم ساکن در این نواحی و مجموع تولیدات دامی کشور کمک کرد.

زمینه ی مطالعاتی: نوروپپتیدY یک نوروترنسمیتر در هیپوتالاموس است که نخستین بار از هیپوتالاموس مغز خوک استخراج شد و محرک اشتها و موثر بر هورمون های تولیدمثلی است. هدف: هدف این مطالعه، توالی یابی و بررسی ارتباط ژن NPY با صفات تولیدمثلی در بوقلمون های بومی ایران است. این صفات شامل وزن توده ی تخم تولیدی، طول دوره ی تخم-گذاری، سن بلوغ جنسی و وزن اولین تخم می باشد. روش کار: 120 بوقلمون ماده به طور تصادفی از ایستگاه تحقیقات بوقلمون استان آذربایجان شرقی انتخاب شد و رکوردهای تولید مثلی آنها ثبت شد. از نمونه ی خون بوقلمون ها برای استخراج DNAاستفاده شد. قطعه ی 725 جفت بازی ژن NPY با استفاده از پرایمرهای طراحی شده ی اختصاصی تکثیر شد. چندشکلی ژن NPY با توالی یابی محصولات PCR بررسی شد. نتایج: 4 جایگاه چندشکلیC552T، T544A، T360G و C367A در توالی ژن NPYیافت شد. نتایج ارتباط معنی داری بین جایگاه T360G با صفت وزن کل تخم نشان داد و چندشکلی A544T ارتباط معنی داری با وزن تخم و طول دوره ی تخم گذاری داشت. نتیجه گیری نهایی: در نتیجه چندشکلی های جدیدی در ناحیه اینترونی ژن NPY مشخص شد که بر صفات وزن کل تخم، تعداد تخم و طول دوره تخم گذاری تاثیر داشت. نتایج این پژوهش می تواند در برنامه های اصلاح نژادی بوقلمون های بومی شمال غرب ایران مورد توجه قرار گیرد.

زمینهمطالعاتی: افزودن پودر گیاهان داروئی آویشن و حبه سیر می تواند بر قابلیت هضم و گاز تولیدی علوفه های اسپرس و یونجه در شرایط آزمایشگاهی تاثیر گذار باشد. هدف: این آزمایش برای بررسی تاثیر سطوح مختلف افزودن پودر آویشن و پودر حبه سیر بر قابلیت هضم و گاز تولیدی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. روش کار: در این مطالعه سطوح مختلف پودر آویشن و پودر سیر ( صفر، 5/1 و 3 درصد) به سرنگ های 100 میلی لیتری حاوی علوفه های یونجه، اسپرس و مخلوط یونجه و اسپرس افزوده شد و میزان گاز تولیدی با انکوباسیون سرنگ ها در زمان های 2، 4، 6، 8، 12، 24، 48، 72 و 96 ساعت بررسی و داده های حاصل در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: افزودن 5/1 درصد پودر آویشن و سیر به علوفه اسپرس سبب بهبود قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی قابل هضم، قابلیت هضم ماده آلی در ماده خشک و انرژی متابولیسمی در مقایسه با شاهد گردید (05/0>P). همچنین افزودن 3 درصد پودر سیر افزایش معنی داری را در قابلیت هضم ماده آلی در ماده خشک و انرژی متابولیسمی نسبت به شاهد نشان داد (05/0>P). نتایج نشان داد که افزودن 5/1 و 3 درصد سیر به علوفه اسپرس کمترین میزان ماده آلی قابل هضم، اسید چرب کوتاه زنجیر، انرژی متابولیسمی، پتانسیل تولید گاز و نرخ تولید گاز در مقایسه با سایر تیمارها شد (05/0>P). همچنین نتایج نشان داد که 3 درصد سیر در علوفه یونجه کمترین میزان ماده آلی قابل هضم، اسید چرب کوتاه زنجیر، انرژی متابولیسمی و پتانسیل تولید گاز در مقایسه با شاهد داشت (05/0>P). مخلوط یونجه و اسپرس تحت تاثیر معنی داری افزودن افزودنی های گیاهی در مقایسه با شاهد قرار نگرفت. نتیجه گیری نهایی: استفاده از سطوح 5/1 درصد آویشن و سیر سبب بهبود قابلیت هضم شد. همچنین استفاده از 3 درصد سیر کاهش میزان گاز تولیدی و فراسنجه های تخمیری حاصل از تست گاز را به دنبال داشت.

زمینه مطالعاتی: بررسی اثر مخلوط گیاهان دارویی و اسیدهای آلی در جوجه های گوشتی. هدف: بررسی اثر افزودن مخلوط سیاه دانه و پونه با اسید فرمیک پوشش دار (فیتوسید)با هدف بهبود سلامتی دستگاه گوارش و عملکرد جوجه های گوشتی. روش کار: آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی شامل4 تیمار بصورت جیره آردی و 4 تیمار بصورت جیره پلت در 4 تکرار و 7 پرنده در هر واحد آزمایشی انجام شد. تیمارها شامل تیمار کنترل، کنترل به همراه1 گرم فیتوسید در هرکیلوگرم خوراک، کنترل به همراه 2 گرم فیتوسید در هرکیلوگرم خوراک و کنترل به همراه 500 گرم سالینومایسین در هرکیلوگرم خوراک. افزایش وزن، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی جوجه ها در سنین مختلف در هر واحد آزمایشی مورد اندازه گیری قرار گرفت. همچنین فراسنجه های خونی در 21 و 42 روزگی، مورفولوژی روده در 42 روزگی و جمعیت میکروبی ایلئوم و سکوم در 7 و 21 روزگی اندازه گیری شد. نتایج: افزودن فیتوسید بطور معنی دار باعث افزایش وزن بدن و خوراک مصرفی و کاهش معنی دار ضریب تبدیل غذایی در جوجه های تغذیه شده با خوراک آردی و پلت شد (01/0>P). افزودن فیتوسید همچنین pH ژژنوم و ایلئوم را بطور قابل توجهی کاهش داد (01/0>P). افزودن فیتوسید در جیره های پلت سطح اسید اوریک و ازت اوره ای خون جوجه های گوشتی را بطور معنی داری کاهش داد. افزودن فیتوسید به جیره های پلت و آردی منجر به کاهش بسیار معنی دار جمعیت باکتری های سالمونلا، کلی فرم و اشریشیاکلی در 7 و 21 روزگی در ایلئوم و نیز سکوم جوجه های گوشتی شد. فیتوسید بطور معنی داری طول پرزهای ایلئوم را افزایش داد. نتیجه گیری نهایی: بطور کلی نتایج بدست آمده نشان داد که مخلوط گیاه دارویی با اسید آلی میتواند در سلامتی دستگاه گوارش نقش قابل توجهی داشته باشد.

زمینه مطالعاتی: در این مطالعه به بررسی اثرات سطح تغذیه و سن بر روی رشد الیاف بز رائینی با استفاده از روش های بافت شناسی پرداخته شده است. روش کار: برای این منظور 24 رأس بز رائینی از شهرستان بافت تهیه شد. حیوانات به چهار گروه تغذیه ای تقسیم شدند. الف-7/0 احتیاجات تغذیه ای (M 7/0) ب-در حد احتیاجات تغذیه ای (M) ج-4/1 احتیاجات تغذیه ای (M4/1) د-8/1 احتیاجات تغذیه ای (M8/1). برای اندازه گیری قطر الیاف از روش میکروپروژکسیون استفاده شد. جهت مطالعه پراکندگی فولیکول های مو در روی پوست، از ناحیه میانیِ سمت چپ، بیوپسی گرفته شد. سپس بلو ک های پارافینی به روش معمول بافت شناسی تهیه شدند. سپس مقاطع بافت شناسی تهیه شده با استفاده از رنگ آمیزی ساک پیک رنگ آمیری شدند. . نتایج: اثر سطح تغذیه و سن بر روی میزان رشد الیاف در واحد سطح، درصد فعالیت فولیکو ل های ثانویه، طول الیاف کشمیر و درصد الیاف کشمیر معنی دار نبود. در نمونه های الیاف شهریور ماه، میانگین قطر کشمیر گروه M 7/0به طور معنی داری کمتر از گروه های(1/8M, 1/4M, M ) دیگر بود. افزایش سطح تغذیه بیشتر از حد نگهداری، باعث افزایش مقدار کشمیر تولیدی نشد. میانگین قطر کشمیر در خرداد ماه افزایش معنی داری نسبت به ماه قبل نشان داد. بیشترین مقدار الیاف تولیدی در واحد سطح به ماه های خرداد و تیرتعلق داشت. نسبت فولیکول های ثانویه به اولیه در این تحقیق 6/12محاسبه گردید. نتیجه گیری نهایی: نتایج حاصل از این بررسی به طور کلی نشان داد که پرورش بزهای کرکی رائینی در اقلیم استان اذربایجان شرقی نمی تواند باعث ایجاد تغییرات اساسی در قطر و طول کشمیر در مقایسه با بزهای کرکی رائینی استان کرمان شود.

زمینه مطالعاتی: کف سالن پرورش جوجه ها شاملبستر و مواد اضافه شده ناشی از دفع مدفوع، خوراک، پرها و آب است. در حال حاضر پذیرفته شده است که کیفیت بستر ممکن است منشأ مشکلات زیست محیطی و مدیریتی در صنعت طیور تجاری باشد. مطالعات متعددی در مورد تأثیر جنس یا کیفیت مواد بستر بر سلامت روده و ایمنی طیور در دسترس است، اما اغلب آنها بر روی عوامل بیماری زای خاصی که به طور بالقوه برای انسان یا دام های دیگر مضر هستند و یا سبب محدودیت بر عملکرد جوجه های گوشتی می شوند متمرکز شده اند. هدف: این مطالعه با هدف ارزیابی این که آیا نوع مواد بستر (ماسه، تراشه چوب و رول کاغذی) یا افزودن دو ماده شیمیایی (آهک و بنتونیت در مقابل گروه کنترل) ممکن است در پارامترهای خونی و مصونیت جوجه های گوشتی اختلال ایجاد کند انجام شد. روش کار: دویست و هفتاد جوجه گوشتی نر سویه راس به طور تصادفی به نه تیمار با سه تکرار در هر تیمار (در مجموع 30 پرنده در هر تیمار) تخصیص داده شدند. از آزمایش فاکتوریل 3×3 بر پایه طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. حیوانات وارد قفس های زمینی شدند که حاوی بسترهای مختلف (ماسه، تراشه چوب و رول کاغذی) و مواد شیمیایی (بدون تغییر یا شاهد، بنتونیت و آهک) بودند. هر تکرار شامل 10 جوجه بود و در مجموع 27 واحد آزمایشی استفاده شد. از روز اول، نه گروه آزمایشی با توجه به جنس بستر و مواد شیمیایی افزوده شده، به شرح زیر ایجاد شد: گروه 1:-بستر ماسه بدون افزودنی؛ گروه 2: بستر ماسه همراه با بنتونیت؛ گروه 3: بستر ماسه همراه با آهک؛ گروه 4: بستر تراشه چوب بدون افزودنی؛ گروه 5: بستر تراشه چوب همراه با بنتونیت؛ گروه 6: بستر تراشه چوب همراه با آهک؛ گروه 7: بستر رول کاغذی بدون افزودنی؛ گروه 8: بستر رول کاغذی همراه با بنتونیت؛ و گروه 9: بستر رول کاغذی همراه با آهک. نتایج: یافته ها نشان داد که سه نوع بستر استفاده شده (ماسه، تراشه چوب و رول کاغذی) اکثر صفات مورد بررسی را تحت تأثیر قرار نمی دهند. اگرچه افزایش معنی داری در تیترهای آنتی بادی آنفلوانزا در روز 36 (Pمشاهده شد. فرآوری بستر با بنتونیت یا آهک تاثیر عمدهای بر صفات ایمنی هومورال داشت. افزودن آهک، تیترهای آنتی بادی برای آنفلوانزا را در اولین چالش افزایش داد، اما بر روی چالش دوم آنها تأثیری نداشت. در مقابل، تیمارهای آهک باعث کاهش تیتر Ig به دلیل افزایش IgM در روز 38 شدند. مقایسه این نه گروه )نوع بستر x مواد شیمیایی اضافه شده( حاکی از تفاوتهای اندکی در برخی پارامترهای خون و صفات ایمنی هومورال بود. نتیجهگیری نهایی: اگرچه هیچگونه اثرات مضری بر جوجههای گوشتی مشاهده نشد، اما نتایج حاکی از آن است که افزودن مواد مختلف به بستر نیاز به بررسی و حداکثرسازی کیفیت لاشه هم دارد.