پژوهش های نوین در تصمیم گیری
سال:1398 | دوره:4 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

یکی از ابزارهای پرکاربرد برای شناسایی و اولویت بندی ریسک های موجود در محیط های صنعتی، تولیدی و خدماتی تکنیک تجزیه و تحلیل حالت های شکست و آثار آن FMEA است. FMEA سنتی کاستی های بسیاری دارد. از این رو پژوهش های بسیاری در راستای افزایش عملکرد FMEA انجام شده است. در این پژوهش برای مقابله با کمبود های FMEA سنتی، روش جدیدی برای بیان اطلاعات مبهم و ذهنی از اعداد راف و یک روش توسعه یافته تحلیل رابطه خاکستری ( GRA) با عنوان روش طرحریزی رابطه خاکستری (GRP) برای اولویت بندی حالت های بالقوه شکست استفاده شده است. در روش پیشنهادی ارزیابی فاکتورهای ریسک توسط اعضای تیم FMEA به وسیله اعداد راف مدلسازی شده است و سپس روش GRP اولویت های حالات شکست را تعیین می کند. برای نشان دادن کارکرد روش پیشنهادی، یک مثال برای رتبه بندی حالت های شکست، بررسی و مقایسه مدل پیشنهادی استفاده شده است. رویکرد جدید با در نظر گرفتن وزن فاکتورهای ریسک و استفاده از یک روش اولویت بندی با استفاده از روشGRP، بر کاستی های روش FMEA سنتی مثل ضرب فاکتورهای ریسک و مقادیر ناپیوسته حاصل از آن و بی توجهی به وزن فاکتورهای ریسک غلبه کرده است. روش پیشنهادی با پوشش دادن ابهام و عدم قطعیت در قضاوت های متخصصان به اولویت بندی ریسک موثرتر و دقیق تری دست می یابد. نتایج نشان می دهد که یک رتبه بندی معقول تر و دقیق تری توسط ترکیب اعداد راف و روش GRP برای FMEA در مقایسه باFMEA سنتی حاصل شده است.

شرکت های هلدینگ از ساختارهای سازمانی متعارف در بسیاری از کشورها هستند. این شرکت ها از بازیگران اصلی اقتصاد به شمار می روند. این شرکت ها برای دست یابی به کارایی و اثربخشی و نیل به اهداف تعیین شده و نیز دستیابی به حداکثر ارزش و اثرگذاری بر اقتصاد کشور، نیازمند پایش و نظارت مستمر بر واحدهای تابعه خود هستند تا در صورت لزوم اقدامات اصلاحی را انجام دهند و بتوانند در محیط رقابتی به فعالیت خود ادامه دهند. حال یکی از مهم ترین چالش های پیش روی این شرکت ها برای تحقق این امر، عدم وجود یک سیستم جامع، به روز و مکانیزه برای ارزیابی واحدهای تابعه در این شرکت ها است. شاخص های موجود برای ارزیابی نیز بسیار فراگیر بوده و در نظر گرفتن تمامی این شاخص ها برای ارزیابی بسیار دشوار است. در این تحقیق روش کار بدین صورت است که ابتدا با مرور ادبیات و استفاده از نظرات خبرگان و بر اساس مدل کارت امتیازی متوازن، شاخص های ارزیابی و رتبه بندی شرکت های تابعه هلدینگ های چندرشته ای را شناسایی کرده و سپس با بکارگیری تکنیک دیمتل و استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکه(ANP) به اولویت بندی این شاخص های پرداخته شده است. در نهایت مدلی را پیشنهاد داده که می تواند به منظور ارزیابی عملکرد و رتبه بندی واحدهای تابعه شرکت های هلدینگ مورد استفاده قرار گیرد. مدل پیشنهادی مدلی جامع بوده اما در عین حال امکان گسترش مدل و طراحی نرم افزار برای ساده سازی اجرای آن نیز وجود دارد.

خون و فرآورده های آن، سرمایه ای با ارزش در حفظ جان بیماران است و در مواردی تنها داروی حیاتی و شفابخش برای بیماران می باشد، بنابراین باید از ضایع شدن و مصرف غیر بهینه آن خودداری شود. مسأله تخصیص خون و فرآورده های آن یکی از انواع مسائل تخصیص می باشد که یافتن جواب بهینه آن، می تواند منجر به کاهش مرگ و میر و اتلاف هزینه شود. در این پژوهش، مسأله تخصیص فرآورده های خونی در حالت تصادفی ارائه و مدل تصادفی در سازمان انتقال خون و بیمارستان های استان یزد به کار گرفته شده است. در این مطالعه تمرکز بر روی فرآورده های پلاکت و گلبول قرمزخون به دلیل میزان تقاضای بیشتر و ویژگی فسادپذیری آن ها است. هدف از این پژوهش کمینه سازی هزینه های تهیه، کمبود و اتلاف فرآورده های پلاکت و گلبول قرمز خون با درنظرگرفتن محدودیت های مسأله می باشد. مدل ارائه شده به وسیله نرم افزار ILOGCPLEX 12. 6. 1 در محیط نرم افزاری Microsoft Visual Studio کدنویسی واجرا گردیده است.

امروزه کسب وکار و فن آوری اطلاعات دو مقوله ی جدایی ناپذیرند، آن چنان که تفکیک این دو در سازمان ها ناممکن به نظر می رسد. سیستم های اطلاعاتی از جمله ابزارهای نوین مدیریتی هستند که سازمان ها را در رسیدن به اهداف کسب وکار خود یاری می رسانند. لذا، جوامع و سازمان ها، به شرط آنکه قادر به توسعه دانش در بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات باشند می توانند به توسعه خود امیدوار باشند. بدین منظور سازمان ها در زمینه ورود به عرصه های مختلف دیجیتال در حال برنامه ریزی هستند و ارزیابی از آمادگی الکترونیکی برای سنجش میزان و سطح موفقیت آن ها از اهمیت ویژه برخوردار است. تعیین میزان توانایی پذیرش، استفاده و به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاربردهای مرتبط با آن در درون و برون سازمان ها از جمله مسائلی است که برای سازمان ها مهم تلقی می شود. در این پژوهش سعی شده است با بررسی مدل های موجود و با در نظر گرفتن نقاط قوّت و ضعف هر یک از آن ها، ابعاد و مؤلفه های آمادگی جهت پذیرش تجارت الکترونیک ارائه شود. به همین منظور ابتدا مدل های مطرح برای ارزیابی آمادگی الکترونیک مورد بررسی قرار گرفته است؛ سپس با استفاده از روش فراتلفیق، طبقه بندی جدیدی از ابعاد و مؤلفه های ارائه شده است. برای تعیین مؤلفه ها، پانل دلفی خبرگان و صاحب نظران حوزه تجارت الکترونیک در چهار مرحله تشکیل و مؤلفه ها استخراج و نهایی شده است. در نهایت مدل تدوین شده برای صنایع کوچک و متوسط شهرک صنعتی شمس آباد تهران، با استفاده از تحلیل دینامیکی مورد شبیه سازی قرار گرفته است.

در سال های اخیر، مسئله ی تراکم از موضوعات مورد توجه محققان بوده است. هنگامی که افزایش یک یا چند ورودی موجب کاهش یک یا چند خروجی گردد؛ به طوریکه سایر ورودی ها و خروجی ها بدون تغییر باشند (و یا برعکس) اصطلاحاً تراکم رخ داده است. این مفهوم از این جهت در اقتصاد حائز اهمیت است که حذف تراکم باعث کاهش هزینه و افزایش خروجی می شود. از طرف دیگر، درفرآیند تولید و یا ارائه ی خدمات، بطور معمول، علاوه بر تولید خروجی مطلوب خروجی های نامطلوب نیز حاصل می شود. مفهوم تراکم در حضور عوامل نامطلوب متفاوت است زیرا مایل به افزایش خروجی های مطلوب و کاهش خروجی های نامطلوب هستیم؛ لذا در حضور عوامل نامطلوب نمی توان تعاریف و تئوری های متداول را برای اندازه گیری تراکم بکار برد. دراین مقاله، ضمن بررسی و مرور برخی مدل های تعیین تراکم با استفاده از تحلیل پوششی داده ها، روش جدیدی برای اندازه گیری تراکم با درنظرگرفتن خروجی های نامطلوب با فرض دسترسی پذیری ضعیف به فرم خطی ارائه شده و کاربرد این روش برای تحلیل اثر تراکم در حضور خروجی های نامطلوب روی عملکرد دانشکده های دانشگاه نشان داده شده است. نتایج نشان می دهد تمامی واحدهای ناکارا دارای تراکم در ورودی می باشند.

پژوهش در علم طراحی یکی از رویکردهای پژوهشی است که اخیراً توسط محققین حوزه مدیریت مورد توجه قرار گرفته است. با این وجود، تعداد مطالعات تجربی و کاربردی که از روش شناسی پژوهش در علم طراحی برای حل مسائل مدیریتی استفاده کنند به ویژه در ایران، بسیار اندک است. کمبودهایی در پیشینه پژوهش در علم طراحی همچون شفاف نبودن روابط میان جنبه های مختلف روش شناسی پژوهش، عدم پیشنهاد ابزارها و تکنیک های مشخص برای اجرای مراحل روش شناسی و عدم توجه به برخی از فراورده های مهم آن همچون روش ها، می تواند از مهمترین دلایل این عدم اقبال به پژوهش در علم طراحی باشد. مطالعه حاضر قصد دارد تا با بررسی نظام مند پیشینه تحقیق این کمبودها را مورد بررسی قرار دهد و راهکارهایی برای رفع آن ها ارائه دهد. همچنین به منظور انسجام بخشیدن به مباحث مطرح شده، مثالی از به کارگیری پژوهش در علم طراحی برای طراحی یک روش مدلسازی سیستم های پیچیده فنی-اجتماعی بطور خلاصه ارائه می گردد.

بسیاری از محصولات در شبکه ای از شرکت های به هم مرتبط تولید می شوند. از دیدگاه شبکه تامین، جایگاه نسبی شرکت ها در ارتباط با یکدیگر بر استراتژی و رفتار آن ها موثر است. علی رغم اهمیت چنین شبکه هایی کمتر درباره الگوهای ارتباطی و پیچیدگی ساختاری آن ها بحث شده است. رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی یک روش مناسب برای مدلسازی و شناخت پیچیدگی های ساختاری چنین شبکه هایی است. از این رو در این مطالعه از داده های جمع آوری شده از روابط تامین کننده – خریدار 45 شرکت شبکه تامین فولاد ایران به منظور بررسی اثر متغیرهای مرکزیت برگرفته از تحلیل شبکه اجتماعی بر کارایی اجزای شبکه استفاده شد. در یک فرایند چند مرحله ای از تحلیل پوششی داده ها با مدل BCC ورودی محور برای اندازه گیری کارایی در سطح شرکت ها و از تحلیل شبکه اجتماعی برای محاسبه ویژگی های مرکزیت شبکه تامین استفاده شد. سپس با استفاده از رگرسیون پانلی با اثرات ثابت متغیرهایی که بیشترین ارتباط را با کارایی دارند، شناسایی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که در شبکه روابط لجستیکی، مرکزیت درون درجه ای و بینابینی با کارایی رابطه مستقیم و مرکزیت برون درجه ای با آن رابطه معکوس دارند. همچنین، در شبکه روابط قرادادی نیز مرکزیت درجه رابطه مستقیم و مرکزیت بردارویژه رابطه معکوس با کارایی دارد.