مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
سال:1398 | دوره:37 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

همگرائی علوم پزشکی Convergence Medicine یک زمینه جدید آموزشی، پژوهشی و درمانی در علوم پزشکی است که دارای ظرفیت عظیم در تحول آینده در پزشکی هم در بخش پژوهش و هم درمراقبتهای بالینی Clinical Care خواهد داشت. این تکنولوژی جدید که عملا از سال 2014 شروع شد به سرعت در جوامع دانشگاهی سراسر جهان گسترش یافت. همگر ائی پزشکی، به دنبال همگرائی فنآوری در علوم Converging Technologies in Science در سال 2002 به عنوان NBIC که شامل همگرائی Nanotechnology, Biotechnology, Informatics technology and Cognitive Science است، معرفی گردید. در حال حاضر در تعداد فزایندهای از دانشگاهها و موسسات آموزشی و پژوهشی همگرائی پزشکی وجود دارد که این رهیافت را پیش میبرند و در این مطالعه بعضی از این موسسات نام برده شده است. توجه به اهداف و دیدگاههای این تکنولوژی پزشکی و استفاده از آن امید فراوانی برای آینده پزشکی در سلامت جامعه و رفع مشکلات زیستی آنها خواهد بود. در این مطالعه ضمن بیان چگونکی پیدایش این رهیافت، بعضی از سودمندیهای آن در امور پزشکی شرح داده شده است. بحث درباره این رهیافت در جامعه پزشکی ایران میتواند ما را در فهم چگونگی ساختار اساسی این فرآیند هم در حوزه خدمات بهداشتی Health Care Policies و هم پژوهش، سرمایهگذاری برای پژوهش، سیاستهای عملی Workforce Policies و همکاریهای تیمی کمک نماید.

زمینه: مطالعات اندکی در کشور ما در مورد وضعیت ظرفیت قلبی عروقی در آتشنشانان انجام شده است. هدف این مطالعه ارزیابی ظرفیت هوازی و ارتباط آن با سبک زندگی در آتشنشانان بود. روش کار: این مطالعه در سال 93 و بر روی 165 آتشنشان مرد انجام شد. اطلاعاتی نظیر اطلاعات دموگرافیک، طبی و شغلی از طریق مصاحبه مستقیم جمعآوری شد. سبک زندگی افراد در سه سطح فعالیت فیزیکی، مصرف سیگار و وضعیت شاخص توده بدنی ارزیابی شد. برای ارزیابی ظرفیت هوازی شرکتکنندگان و انجام تست ظرفیت هوازی ساب ماکسیمال از پروتکل ACSM (دانشکده پزشکی ورزشی آمریکا) استفاده شد. با استفاده از نسخه فارسی پرسشنامه فعالیت فیزیکی بین المللی (IPAQ) و مصاحبه مستقیم، سطح فعالیت فیزیکی تعیین شد. آنالیز دادهها با استفاده از نرم افزار SPSSنسخه 22 انجام شد و سطح معنی داری بصورت کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. یافتهها: میانگین ظرفیت هوازی شرکت کنندگان در مطالعه 47/34 VO2max ml. kg-1. min-1 بود. بر حسب فعالیت فیزیکی میانگین مقدار انرژی مصرف شده برای فعالیت فیزیکی مرتبط با کار00/2534 MET-minutes/week بود. نتایج آنالیز رگرسیون خطی رابطه معنی دار بین فعالت فیزیکی، سیگار کشیدن، BMI، و ظرفیت هوازی را نشان داد (05/0 > p). نتیجهگیری: این مطالعه نشان داد که حداکثر فعالیت فیزیکی با ظرفیت هوازی ارتباط دارد. کاهش خطر حوادث حاد ایسکمیک و افزایش حداکثر ظرفیت هوازی در آتش نشانان نیازمند تمرکز بر روی فعالیت فیزیکی و سبک زندگی آتش نشانان می باشد.

زمینه: بیماری سلیاک یک اختلال سیستم ایمنی وابسته به لنفوسیت های T است. مطالعات اخیر نقش کموکاین های CXCL10 و CXCL11 را نشان می دهد که عامل ورود سلول های ایمنی به بافت های التهابی و فراخوانی لنفوسیت ها به محل التهاب در بیماران مبتلا به سلیاک است. لذا هدف از این مطالعه طراحی پرایمرهای اختصاصی برای بررسی ژنهای CXCL10 و CXCL11 با تکنیک PCR در بیماران مبتلا به بیماری سلیاک و بررسی کمی بیان این دو ژن در خون این بیماران در مقایسه با افراد سالم کنترل است. روش کار: در این مطالعه از 10 بیمار مبتلا به سلیاک که بیماری آنها توسط آزمایشات پاتولوژی و نظر متخصص گوارش تایید شده بود و همچنین از 10 فرد سالم به عنوان گروه کنترل نمونه خون اخذ گردید. پس از استخراج RNA و سنتز cDNA، برای نواحی ثابت ژنهای CXCL10و CXCL11 پرایمرهای اختصاصی exon-exon junction طراحی و PCR انجام گردید و بررسی بیان این دو ژن با تکنیک Real-time PCR صورت گرفت. یافتهها: با توجه به نتایج به دست آمده همه پرایمرهای طراحی شده دارای قابلیت بالایی از نظر تکثیر قطعات مورد نظر می باشند و همچنین افزایش بیان معنادار در بیان دو کموکاین CXCL10 و CXCL11در بیماران مبتلا به سلیاک در مقایسه با افراد کنترل مشاهده شد (05/0 >p). نتیجهگیری: نتایج ما نشان داد که تغییر در بیان ژن های CXCL10 و CXCL11 در بیماران مبتلا به سلیاک نشان دهنده نقش سیستم ایمنی ذاتی در پاتوژنز بیماری سلیاک است.

زمینه: سندرم تونل کارپال یکی از شایع ترین گیرافتادگی های عصب محیطی است که به دنبال فشردگی یا درگیری عصب مدیان در مجرای مچ دست بروز می نماید. وضعیت عملکردی تا حد زیادی در فعالیت های روزانه بیمار مبتلا به سندرم تونل کارپال دچار اختلال می شود و ممکن است مشکلاتی را برای فرد به وجود آورد. بنابراین در این مطالعه به بررسی تاثیر تمرین درمانی بر وضعیت عملکردی بیماران مبتلا به سندرم تونل کارپال پرداخته شد. روش کار: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی یک سویه کور بود که روی 66 زن مبتلا به سندرم تونل کارپال خفیف و متوسط مراجعه کننده به کلینیک های کاردرمانی انجام شد. بیماران واجد شرایط در دو گروه 33 نفر مداخله و کنترل قرار گرفتند. گروه مداخله علاوه بر مداخلات رایج (شامل دارودرمانی)، تمرین درمانی با پروتکل از پیش تعیین شده را دریافت کرد و گروه کنترل از درمان های رایج خود بهره مند شدند. پرسشنامه وضعیت عملکردی یا بوستون در چهار فاصله زمانی قبل، حین مداخله (هفته سوم) و بلافاصله پس از اتمام مداخله و یک ماه پس از اتمام مداخله در دو گروه تکمیل گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تی مستقل، تی زوجی و general linear model از نوع repeated measure در نرم افزار SPSS استفاده شد. یافتهها: مداخلات صورت گرفته در گروه مداخله تفاوت معناداری را در وضعیت عملکردی (001/0>p) بیماران مبتلا به سندرم تونل کارپال نشان داد. نتیجه گیری: تمرین درمانی می تواند منجر به بهبود وضعیت عملکردی بیماران مبتلا به سندرم تونل کارپال شود.

زمینه: راهکار بدن جهت مقابله با درد و استرس در فرآیند زایمان، ترشح پپتیدهای اوپیوئیدی ازجمله بتا اندورفین است. این مطالعه باهدف بررسی عوامل مرتبط با غلظت بتا اندورفین خون بند ناف نوزادان متولدشده از زنان نخست زا بیمارستان شهید بهشتی اصفهان در سال 1393 انجام شد. روش کار: در این مطالعه توصیفی تعداد 80 نمونه خون بند ناف نوزادان خانمهای باردار نخست زا در 2 گروه 40 نفره سزارین انتخابی و زایمان طبیعی با سن حاملگی 38 تا 42 هفته، تک قلو و کمخطر، 1 تا 2 دقیقه بعد از زایمان جمعآوری و غلظت بتا اندورفین به روش ایمونوسوربنت متصل به آنزیم با استفاده از کیت الایزا اندازهگیری شد. عوامل مادری و جنینی در دو گروه موردمطالعه با استفاده از آزمونهای تی، کای-دو، آنالیز واریانس و رگرسیون، با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 18 تجزیه و تحلیل شد. یافتهها: میانگین بتا اندورفین خون بند ناف درروش زایمان طبیعی و سزارین به ترتیب 47/27 ± 38 و 59/19 ± 11/27 نانوگرم برلیتر بود. بین نتایج این دو گروه تفاوت معنیدار مشاهده شد (03/0 = P). از بین عوامل مرتبط، ورزش در دوران بارداری بر ترشح بتا اندورفین مرتبط بود (05/0 >P)، درحالیکه سن حاملگی، روشهای کاهش درد، طول مدت مرحله اول و دوم لیبر، طول مدت پارگی کیسه آب و وزن نوزاد تأثیری بر میزان بتا اندورفین نداشتند. نتیجهگیری: با انجام زایمان به روش طبیعی میتوان زمینه عملکرد طبیعی بدن را برای مادر، جنین و نوزاد فراهم و از طرفی عوامل خطر مادر و نوزاد را بهتر کنترل نمود و پیامدهای مادری و نوزادی را ارتقاء بخشید.

زمینه: تمام افراد جامعه بایستی دسترسی عادلانه به امکانات بهداشتی و درمانی داشته باشند. عدم تامین و توزیع نیروی انسانی متخصص یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده نابرابری در خدمات بهداشتی و درمانی است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل انسانی موثر بر توزیع عادلانه امکانات بهداشتی و درمانی در سازمان تامین اجتماعی انجام گرفته است. روش کار: این مطالعه به شیوهی توصیفی-تطبیقی و به صورت مقطعی انجام گرفت. جامعه آماری شامل 415 نفر از کارشناسان و روسای مراکز درمانی سازمان تامین اجتماعی بود که بصورت تصادفی انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه و تجزیه و تحلیل دادهها توسط نرم افزار SPSS نسخه 21 و با استفاده از آمار توصیفی و بهرهگیری از تحلیل عامل اکتشافی انجام شد. یافتهها: بر اساس این پژوهش سه عامل امکان تامین پزشک، نیروی تخصصی غیر پزشک و نیروی تخصصی با جنسیت زن بعنوان عوامل انسانی موثر بر توزیع عادلانه امکانات درمانی در سازمان تامین اجتماعی شناسایی گردید. نتیجهگیری: با توجه به اینکه یکی از مهمترین اهداف نظام سلامت، توزیع عادلانه امکانات بهداشتی و درمانی میباشد و از طرفی تامین نیروی انسانی مخصوصاً تامین پزشک، کلیدیترین عامل در چرخه توزیع امکانات بهداشتی و درمانی بوده و عدم تامین نیروی انسانی متخصص منجر به ناکارآمدی سایر منابع فیزیکی، مالی و تجهیزاتی میگردد، بنابراین توجه به هنگام و بررسی امکان تامین نیروی انسانی متخصص پیش شرط تصمیمگیری جهت تخصیص سایر امکانات درمانی به مناطق مختلف بعنوان ضرورتی اجتنابناپذیر میباشد.

زمینه: هوش هیجانی نه تنها با رفتارهای شغلی بلکه با برآیندهای مرتبط با کار نظیر رضایت و انگیزش شغلی نیز مرتبط است. هدف اصلی این تحقیق رابطه بین هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی با کارآفرینی اجتماعی کارکنان سازمان نظام پزشکی تهران میباشد. روش کار: روش تحقیق در این مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری، کارکنان واحدهای مذکور بوده که به کمک جدول مورگان و از روش نمونهگیری تصادفی ساده، 92 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها، شامل پرسشنامه سنجش هوش هیجانی گلمن (2001)، پرسشنامه سنجش رفتار شهروندی سازمانی اورگان (1998)، و همچنین پرسش نامه کارآفرینی اجتماعی دیز (1998) میباشد. روش تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی(شامل: آزمون کولموگروف-اسمیرنف، آزمون ضریب همبستگی و آزمون رگرسیون گام به گام) به کمک نرم افزار SPSS انجام شد. یافتهها: بین هوش هیجانی و مولفههای آن (خودآگاهی، مدیریت خویشتن، آگاهی اجتماعی و مهارت اجتماعی) و همچنین بین رفتار شهروندی سازمانی و مولفههای آن (وجدان کاری، نوع دوستی، جوانمردی و نزاکت) با کارآفرینی اجتماعی کارکنان سازمان نظام پزشکی تهران رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. همچنین نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که 8/74 درصد تغییرات کارآفرینی اجتماعی به وسیله دو متغیر هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی تبیین میشود. نتیجهگیری: بر اساس یافتههای تحقیق حاضر، بین هوش هیجانی و مولفههای آن و همچنین بین رفتار شهروندی سازمانی و مولفه های آن با کارآفرینی اجتماعی کارکنان سازمان نظام پزشکی تهران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.