مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران
سال:1396 | دوره:27 | شماره:150 |تعداد مقالات:14

سابقه و هدف: سم آترازین باعث تداخلات بیولوژیکی از جمله آترزی در فولیکول های تخمدانی می شود. اسانس و عصاره آبی گیاه بومادران نیز از لحاظ جلوگیری از اثرات آترزی حائز اهمیت هستند، از اینرو در این مطالعه اثرات آن ها بر بافت تخمدان بررسی گردید.مواد و روش ها: 54 قطعه موش صحرایی ماده بالغ انتخاب شدند. حیوانات به 9 گروه شامل گروه های آزمایشی اول و دوم که روزانه به ترتیب 300mg/kg.bw و 150mg/kg.bw محلول آترازین، گروه آزمایشی سوم و چهارم که به ترتیب 300mg/kg.bw و 150mg/kg.bw محلول آترازین را به همراه 150mg/kg.bw عصاره آبی گیاه بومادران و گروه آزمایشی چهارم و پنجم که به ترتیب 300mg/kg.bw، 150mg/kg.bw محلول آترازین را به همراه 100mg/kg.bw اسانس گیاه بومادران دریافت کردند، تقسیم شدند. گروه آزمایشی هفتم و هشتم نیز روزانه به ترتیب با 300mg/kg.bw و  150mg/kg.bw آترازین گاواژ داده شده و به آن ها 150mg/kg.bw ویتامین E به صورت تک دوز تزریق شد. مقاطع میکروسکوپی از تخمدان ها تهیه و بررسی شدند. داده ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: نتایج هیستومورفولوژیکی نشان دادند که شدت تغییرات تحلیلی در گروه های درمان نشده با عصاره و اسانس گیاه بومادران بیشتر از گروه های درمان شده بود. نتایج گویای تفاوت بسیار معنی دار (P<0.001) در اکثر جمعیت های فولیکولی مابین گروه های بدون درمان و درمان شده بود. بیشترین نجات فولیکولی از روند آترزی، مربوط به گروه های درمان شده با عصاره بومادران بود.استنتاج: اسانس و عصاره گیاه بومادران، همچنین ویتامین E به طور نسبی از اثرات تحلیلی آترازین روی فولیکول های تخمدانی می کاهند.

سابقه و هدف: ترمیم نقائص استخوانی از چالش های بزرگ جراحان ارتوپدی و فک و صورت می باشد. لذا هدف از این مطالعه بررسی هیستولوژی و هیستومورفومتری استخوان سازی القاء شده پس از کاشت ترکیب اکتاکلسیم فسفات- ژلاتین درمحل ضایعات ایجاد شده در آن ها استخوان های تی بیا در موش صحرائی بوده است.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی از 72 سر Rat از نژاد Sprague Dawley استفاده شد. حیوانات به گروه های آزمایشی (OCP،(OCP/G  و کنترل(N=24)  تقسیم گردیدند. ضایعه ای روی استخوان های تی بیا ایجاد شد و محل ضایعه توسط mg6 OCP و OCP/ G پر شد. در گروه کنترل ماده ای کاشت نشد. نمونه برداری در روزهای 7، 14، 21 و 56 پس از کاشت انجام شد. پس از آماده سازی بافتی، مقاطع 5 میکرونی تهیه شد و به وسیله H&E رنگ آمیزی گردیدند. مقاطع به دست آمده مطالعه گردید و درصد حجمی استخوان جدید ساخته شده با آزمون Dunnett T3 بررسی شد.یافته ها: در گروه های آزمایشی، در روز هفتم، القاء استخوان سازی در حاشیه ضایعه اتفاق افتاده است. در خلال دوره های زمانی بعدی، ضمن استخوان سازی در قسمت های عمقی ضایعه استخوان ساخته شده از نظر ساختاری از بلوغ بیش تری برخوردار گردیده بود. در گروه کنترل، استخوان جدید محدود به حاشیه ضایعه بود. حجم استخوان جدید در گروه های آزمایشی نسبت به گروه کنترل از افزایش معنی دار آماری برخوردار بود (P>0.001).استنتاج: استفاده از این مواد می تواند در ترمیم نقائص استخوانی در آن هااستخوان های دراز مفید واقع گردد.

سابقه و هدف: ژیاردیازیس یک بیماری کلینیکی خود محدود شونده را ایجاد می کند که علائم مشخصه آن اسهال، کرامپ های شکمی، نفخ، کاهش وزن و سوء جذب مواد می باشد. مواردی از ژیاردیازیس بدون علائم بالینی در کشورهای در حال توسعه گزارش شده است که برخی از ژنوتیپ ها در ایجاد آن دخیل هستند. هدف از این مطالعه بررسی ژنوتیپ تک یاخته ژیاردیا در بیماران فاقد علامت مبتلا به ژیاردیازیس می باشد.مواد و روش ها: تعداد 320 نمونه مدفوع از مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی شهرستان بهارستان (استان تهران) جمع آوری و با روش میکروسکوپی از نظر کیست ژیاردیا مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های مثبت در دی کرومات پتاسیم 2.5 درصد در یخچال نگهداری و با استفاده از روشCTAB  تخلیصDNA  انجام گرفت. تعیین ژنوتیپ انگل های ژیاردیا به روش PCR–RFLP بر روی ژن بتاژیاردین انجام گرفت.یافته ها: از 320 نمونه مورد بررسی، 25 نمونه از لحاظ کیست ژیاردیا مثبت بود (7.8 درصد). کلیه بیماران مبتلا به ژیاردیازیس فاقد علامت بوده و ظاهر و رنگ نمونه ها نیز دارای قوام و قهوه ای بود. 4 نمونه مربوط به زنان (16 درصد) و 21 نمونه مربوط به آقایان (84 درصد) بود. پس از تکثیر بخشی از ژن بتا ژیاردین و هضم با آنزیم HaeIII، به ترتیب 16 نمونه (64 درصد) مربوط به مجموعهA  و 9 نمونه (36 درصد) مربوط به مجموعهB  شناسایی شد. پس از تعیین توالی مشخص شد که ژنوتیپ های AII،BIII  و BIV در شهرستان بهارستان شایع می باشند.استنتاج: شایع ترین ژنوتیپ آلوده کننده ژیاردیا دئودنالیس در افراد فاقد علامت شهرستان بهارستان، مجموعه A می باشد. با توجه به شناسایی ژنوتیپ های AII،BIII  و BIV در این منطقه احتمال وجود چرخه های انتقال آنتروپونوتیک و آنتروپوزئونوتیک وجود دارد.

سابقه و هدف: در افراد ورزشکار، تسریع پر شدگی دیاستولیک بیش تر از افراد سالم می باشد و تغییرات مورفولوژیک و عملکردی قلب ورزشکاران مورد بحث است. این مطالعه با هدف مقایسه اندکس های عملکرد سیستولیک و دیاستولیک بطن چپ بین ورزشکاران سالم ایزومتریک و ایزوتونیک و افراد سالم غیر ورزشکار انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت مورد و شاهدی انجام شد. ورزشکاران سالم ایزومتریک (n=25) و ورزشکاران سالم ایزوتونیک (n=25) به عنوان مورد و افراد سالم غیر ورزشکار (n=25) تحت اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک و داپلر بافتی قرار گرفتند. سپس شاخص های عملکردی و ساختاری قلبی در افراد، ثبت و بین گروه ها بررسی شد. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 16.0 انجام شد P-value کم تر از 0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین ضخامت دیوار خلفی بطن چپ در زمان دیاستول (PWd)، قطر سپتوم بین بطنی در زمان دیاستول (IVSd) و توده بطن چپ (LV mass)، در ورزشکاران ایزومتریک به طور معنی داری بیش تر از گروه کنترل بود (p<0.05). میانگین اندازه بطن راست در گروه ایزوتونیک بیش ترین (3±0.51cm) و در گروه کنترل کم ترین بود  (2.6±0.27cm)که این اختلاف بین گروه های ایزوتونیک و کنترل (p=0.001) و بین گروه های ایزومتریک و کنترل معنی دار بود (p=0.02). تفاوت میانگین ولوسیتی موج E بین ورزشکاران ایزومتریک و ایزوتونیک معنی دار بود (به ترتیب،0.89±0.13cm/s  و 0.1±0.81؛ p=0.03).استنتاج: انجام ورزش های ایزوتونیک تغییرات کم تری بر روی پارامترهای سیستولیک و دیاستولیک قلبی در مقایسه با ورزش های ایزومتریک ایجاد می کنند. تنها اختلاف بین اثرات قلبی ورزش ایزوتونیک با ایزومتریک، بر روی ولوسیتی موج E مشاهده شد. در ورزش های ایزومتریک و ایزوتونیک علی رغم هایپرتروفی بطن چپ و افزایش ضخامت دیواره بطن ها، هیچ گونه اختلال در وضعیت عملکرد سیستولیک و دیاستولیک قلبی یافت نشد.

سابقه و هدف: استئوپروز یک بیماری استخوانی است که باعث کاهش قدرت استخوان و افزایش خطر شکستگی می شود. شواهدی از همراهی بین سنگ کلیه با کاهش دانسیته استخوان و استئوپروز وجود دارد. هدف از این مطالعه، مقایسه دانسیتومتری استخوانی در زنان مبتلا به سنگ کلیه با زنان بدون سنگ است.مواد و روش ها: مطالعه مقطعی- توصیفی بر روی مراجعه کنندگان به مراکز درمانی شهر ساری در سال 95-1394 انجام شد. 120 زن واجد شرایط در دو گروه مساوی دارای سنگ کلیه و بدون آن از نظر خصوصیات دموگرافیک، انتروپومتریک، بیوشیمی و یافته های دانسیتومتری مقایسه شدند. متغیرهای کمی با آزمون t-test و متغیرهای کیفی توسط آزمون کای دو(chi-square) به وسیله نرم افزار -19 SPSS بین دو گروه مقایسه گردید.یافته ها: میانگین سن شرکت کنندگان 6.8±53.64 سال بود و 77 نفر (64.2 درصد) آنان یائسه بودند (39 زن مبتلا به سنگ کلیه و 38 زن غیرمبتلا). فراوانی سابقه فامیلی سنگ کلیه و دفع ادراری کلسیم در زنان دارای سنگ کلیه به طور واضحی از گروه بدون سنگ بیش تر بود ( P=0.00و P=0.002). میانگین دانسیته استخوانی در ناحیه کمر در گروه سنگ کلیه 0.17±0.851 و در گروه بدون سنگ 0.13±0.946 گرم بر سانتی متر مربع بود (P=0.001). این مقادیر در نواحی گردن فمور در دو گروه به ترتیب 0.10±0.748 و 0.13±0.815 (P=0.003) و در کل هیپ 0.13±0.891 و 0.10±0.965 (P=0.001) بود.استنتاج: به نظر می رسد وجود سنگ کلیه و دفع بالاتر کلسیم ادراری با دانسیته استخوانی پایین تر همراهی دارد و لذا پیشنهاد می شود در بیماران مبتلا به سنگ کلیه و دفع بالای کلسیم ادراری، بررسی استوپروز زودتر انجام گیرد.

سابقه و هدف: سامانه ثبت الکترونیک بیماران مبتلا به بتا تالاسمی ماژور با هدف ایجاد بانک اطلاعاتی سریع و صحیح برای استفاده محققان و برنامه ریزان درمان بیماران طراحی و ایجاد شد. این گزارش وضعیت بیماران ثبت شده در تابستان 1395 را نشان می دهد.مواد و روش ها: در مطالعه توصیفی حاضر، اطلاعات ثبت شده در بخش های اپیدمیولوژیک، معاینات بالینی، عوارض بیماری، آزمایشات روتین و داروهای مصرفی، موارد جدید و فوت در سامانه ثبت می گردد. از آمار توصیفی برای گزارش داده ها استفاده شد.یافته ها: تا نیمه تابستان 1395 تعداد 1053 بیمار شامل 500 مذکر (47.5%) و 553 مونث (52.5%) از 14 بیمارستان در سامانه ثبت شده. این تعداد حدود نیمی از بیماران زیر پوشش دانشگاه متبوع است. 920 نفر (87.4%) وابسته به تزریق خون بودند. تعداد 571 نفر (54.2%) مجرد بودند. به لحاظ تحصیلات 314 نفر (29.8%) دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم هستند. 350 نفر (33.2%) شاغل بودند. تعداد 606 (58%) مورد سابقه اسپلنکتومی دارند. کم کاری پارا تیروئید در 145 نفر (14.3%)، دیابت قندی در 120 نفر (12%)، کم کاری تیروئید در 112 نفر (11%) گزارش شدند. تعداد 113 مورد (11.2%) دچار کاردیومیوپاتی بودند. رژیم درمانی آهن زدا در 50.4% بیماران دسفروکسامین تنها و در 24.3% دسفروکسامین و دفریپرون بود.استنتاج: پژوهش حاضر نشان داد، علی رغم کامل نبودن رکوردها در سامانه ثبت بیماران تالاسمی ماژور، سیستم الکترونیکی جامع می تواند نظام مراقبت بیماران تالاسمی ماژور را ارتقا بخشد.

سابقه و هدف: بیماری عروق کرونر یکی از علل عمده مرگ و میر و از کارافتادگی جامعه بشری است. این مطالعه به بررسی عوامل مختلف تاخیر در بستری بیماران با علائم بیماری قلبی با استفاده از رگرسیون چندک پرداخته است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصییفی تحلیلی، پرونده های پزشکی بیمارانی که در طی 6 ماه از آغاز فرودین تا پایان شهریور ماه 1394 در یکی از بیمارستان های تخصصی قلب در دانشگاه علوم پزشکی مازندران بستری بودند، مورد مطالعه قرار داده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار STATA13 و  SPSS 20و با استفاده از رگرسیون چندک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: از 401 بیمار مراجعه کننده به مرکز درمانی، 59.35 درصد بیماران در 3 ساعت اولیه شروع درد، 20.45 درصد بیماران در 3 ساعت دوم و 20.20 درصد افراد بعد از 6 ساعت به بیمارستان مراجعه کرده بودند. علاوه بر این میانگین زمان انتظار برای بستری برابر 238 دقیقه (نزدیک به 4 ساعت) بوده است. براساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، مردان نسبت به زنان، افراد با سواد بالاتر و افراد دارای بیمه، افراد با سابقه بیماری قلبی، متاهلین نسبت به مجردین و ساکنین شهرها نسبت به روستاها دارای زمان انتظار کوتاه تری بوده اند و اثرات آن از لحاظ آماری معنی دار بوده است .(P-value<0.05)استنتاج: بالا بردن سطح آگاهی بیماران در مورد بیماری های قلبی و علائم و نشانه های خطر آن ها می تواند به بیماران در جهت کاهش عوارض ناشی از تاخیر در درمان کمک نماید.

سابقه و هدف: همسرآزاری به عنوان یکی از انواع خشونت های خانگی است که اگر در دوره بارداری شایع باشد می تواند پیامدهای نامطلوبی برای مادر و نوزاد ایجاد نماید. این مطالعه به منظور تعیین شیوع همسرآزاری علیه مادران در دوران بارداری و پس از زایمان و عوامل وابسته به آن انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر اساس میزان بروز مرگ مادر در شش استان ایران در سال 1394 انجام گرفت. در هر استان 24 مرکز بهداشتی دولتی به طور طبقه ای و تصادفی انتخاب شدند. در هر مرکز منتخب 15 تا 20 مادری که حداقل با یک بار مراقبت دوره بارداری تحت پوشش بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها به طور هم زمان از پرونده بهداشتی و مصاحبه با مادران جمع آوری و در نرم افزار SPSS18 در سطح معناداری a>0.05 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در بین 2704 مادر شرکت کننده در مطالعه، میزان شیوع خشونت جسمی در طول دوران بارداری و پس از زایمان 10.8 درصد و میزان خشونت روحی 28 درصد بود. از بین 31 متغیر مورد بررسی با همسرآزاری، ارتباط 10 متغیر هم با همسرآزاری جسمی و هم با همسرآزاری روحی معنی دار بود ((p>0.05.استنتاج: این مطالعه نشان داد که میزان شیوع همسرآزاری در مادران ایرانی برخلاف مستندات ثبتی موجود در پرونده خانوار، بسیار قابل ملاحظه است و ضرورت دارد ارائه دهندگان خدمات سلامت نسبت به پیشگیری و یا تعدیل آن اقدامات متناسب انجام دهند.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت مدیریت درد در بیماران مبتلا به سرطان، این تحقیق با هدف بررسی شیوع درد و شدت آن، داروهای مصرفی و میزان کنترل درد در بیماران مبتلا به سرطان در یکی از مراکز درمانی شمال ایران انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، 100 بیمار مبتلا به سرطان که در سال 1394 به بیمارستان امام سجاد (ع) رامسر مراجعه کرده بودند، به صورت آینده نگر در مطالعه قرار گرفتند. علاوه بر ثبت اطلاعات دموگرافیک و بالینی، نوع مسکن های مصرفی بیماران و شدت درد بر اساس Numeric Rating Scale (NRS) (از 0 بدون درد تا 10 شدیدترین دردی که تا به حال تجربه کرده) در دو ویزیت مجزا به فاصله سه هفته تعیین شد.یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان 3±54.7 سال بود. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (98 بیمار، 98 درصد) و اپیوئیدها (49 بیمار، 49 درصد) شایع ترین مسکن های مصرف شده بوده و در بین اپیوئیدها، کدئین (67.3 درصد) و مورفین (24.5 درصد) شایع ترین مصرف را داشتند. نمره درد در ویزیت اول، 0.342±3.94 و با مصرف مسکن ها، 0.316±3.65 بود (P=0.002). در بیماران تحت درمان با اپیوئیدها، نمره درد در ویزیت اول، 0.530±4.290 و در ویزیت دوم 0.506± 3.840بود (P=0.007).استنتاج: علی رغم کاهش آماری نمره درد با مصرف مسکن ها، میزان کاهش از نظر بالینی قابل توجه نبوده است و همچنان بیماران از دردی که در محدوده بین 3 و 4 در معیار NRS بود، رنج می بردند. توجه بیش از پیش به مدیریت درد و به خصوص استفاده از گایدلاین های استاندارد در این زمینه توصیه می شود.

سابقه و هدف: کیست های عملکردی تخمدان شایع ترین توده تخمدانی در زنان سنین باروری هستند. فراوانی کیست های عملکردی تخمدان و عوارض آن در زنان سنین باروری و هزینه تحمیل شده بر اجتماع برای تشخیص و درمان آن، بر لزوم پیشگیری از این کیست ها دلالت دارد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ارتباط تاریخچه باروری و سبک زندگی با کیست های عملکردی تخمدان در زنان سنین باروری انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مورد-شاهدی در میان 280 زن سن باروری مراجعه کننده به درمانگاه زنان بیمارستان امام رضا (ع)، قائم (عج) و ام البنین (س) شهرستان مشهد در سال 1394 انجام گرفت. معیار ورود به مطالعه شامل ایرانی بودن، سن 13-49 سال و معیار خروج شامل باردار بودن، تاریخچه ناباروری، یائسگی و زنان با وضعیت حاد هورمونی، نئوپلاستی و ژنیکولوژیک بود. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه دموگرافیک، پزشکی و باروری انجام شد. آنالیز داده ها توسط نرم افزار SPSS) ورژن 16) و با استفاده از آزمون های t-test، ANOVA، کایس کوئر و رگرسیون لوجستیک انجام شد.یافته ها: مصرف دخانیات و الکل (p=0.02) و BMI (p<0.001) با کیست های عملکردی تخمدان در زنان ارتباط دارد و زنان دارای BMI بالاتر و زنانی که دخانیات و الکل مصرف می کنند، شیوع کیست های عملکردی تخمدان در آن ها بیش تر است. هم چنین نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که زنانی که از مکمل های تغذیه ای استفاده می کنند، خطر ابتلا به کیست های عملکردی تخمدان در آن ها کم تر است (OR=1.19).استنتاج: سبک زندگی زنان با کیست های عملکردی تخمدان ارتباط دارد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، آموزش زنان سنین باروری در جهت تعدیل سبک زندگی خود به منظور پیشگیری از تشکیل کیست های عملکردی تخمدان نیاز است.

سابقه و هدف: درباره علل زیربنایی بی خوابی به عناصر فیزیولوژیکی، شناختی و رفتاری اشاره شده است. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش برخی از عوامل شناختی و هیجانی در پیش بینی اختلال بی خوابی انجام گرفته است.مواد و روش ها: برای انجام این مطالعه توصیفی - مقطعی دو نمونه به شکل تصادفی انتخاب شد. گروه اول شامل 100 نفر از بیماران مبتلا به بی خوابی بود که به مرکز اختلالات خواب بیمارستان فارابی کرمانشاه در سال 1394 مراجعه کرده بودند و گروه دوم نیز شامل 100 نفر از کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه بودکه دارای کیفیت خواب مطلوب بودند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های کیفیت خواب، دشواری تنظیم هیجان، باورهای فراشناخت، افکار تکرار شونده منفی، اجتناب تجربی و باورها و نگرش های ناکارآمد خواب استفاده شد.یافته ها: نتایج آزمون برابری میانگین ها نشان داد که در همه متغیرها (باورها و نگرش های ناکارآمد خواب، مشکلات تنظیم هیجان، افکار تکرار شونده منفی، باورهای فراشناخت، افکار تکرار شونده منفی و اجتناب تجربی) بین دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد (P<0.01) و متغیرهای پیش بین همگی می توانند اختلال بی خوابی را پیش بینی کنند. نتایج هم چنین نشان داد که از بین متغیرهای مستقل، باورها و نگرش های ناکارآمد خواب دارای بیش ترین وزن برای پیش بینی اختلال بی خوابی هستند (0.71)، افکار تکرارشونده منفی (0.38) در رتبه دوم قرار دارند و باورهای فراشناخت دارای کم ترین نقش هستند (0.05-). در نهایت نتایج تحلیل ممیز به روش گام به گام نقش دو مورد از متغیرهای مستقل را برای ورود به معادله ممیز تایید کرد.استنتاج: نتایج پژوهش حاضر تایید کننده نقش متغیرهای شناختی و هیجانی در بروز اختلال بی خوابی است که بر این اساس باید در درمان این اختلال نقش این متغیرها را در نظر گرفت.

سابقه و هدف: دیابت یکی از شایع ترین بیماری های متابولیک است که از مهم ترین عوارض آن، نوروپاتی می باشد. از سوی دیگر، اصلاح عادات غذایی به عنوان یکی از موثرترین و اقتصادی ترین راه های پیشگیری از عوارض دیابت مطرح می باشد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین الگوی غذایی با نوروپاتی دیابتی انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه مشاهده ای حاضر با طراحی مقطعی بر روی 176 نفر از بیماران دیابتی دارای نوروپاتی مراجعه کننده به درمانگاه دیابت بیمارستان امام (ره) ساری به روش نمونه گیری در دسترس در سال 1395 انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه الگوی غذایی، چک لیست عوارض نوروپاتی و سوالات مشخصات جمعیت شناختی بیماران بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های کای دو، کروسکال والیس، من ویتنی، ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی در سطح معنی داری 0.05 توسط نرم افزار SPSS.18 صورت گرفت.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد به ترتیب 78 نفر (44.3 درصد) و 98 نفر (55.7 درصد) از بیماران دارای الگوی غذایی نامطلوب و تاحدودی مطلوب بودند. در خصوص عوارض نوروپاتی حسی، بیش ترین و کم ترین فراوانی مربوط به گزگز شدن اندام ها (93.3 درصد) و آتروفی بافت نرم پا (7.4 درصد) و در نوروپاتی اتونوم، اختلالات گوارشی (57.4 درصد) و سابقه سنکوب (8 درصد) بود. بین الگوی غذایی با تعدد عوارض نوروپاتی همبستگی منفی آماری وجود داشت (r=-0.21 و P=0.03). استنتاج: طبق نتایج، عادات غذایی بیماران نیاز به اصلاح داشته و برخی از عوارض حسی و اتونوم در سطوح بالایی مشاهده شد. بنابراین هرگونه مداخله جهت پیشگیری از عوارض و پیشرفت آن ها می بایست بر اصلاح الگوی غذایی، کاهش مطلوب قند خون و نیز اصلاح سبک زندگی متمرکز شود.

سابقه و هدف: رنگ ها یکی از مهمترین گروه مواد شیمیایی آلاینده محیط زیست می باشند. به دلیل قابلیت حل شدن و پایداری بالای رنگ ها در آب، توجه فزاینده ای به تخریب و تصفیه آن ها از پساب های صنعتی معطوف شده است .مواد و روش ها: در این مطالعه کارایی نانوذرات TiO2 نشانده شده بر زئولیت H فرم Fe-ZSM5 به عنوان فوتوکاتالیست برای تخریب رنگ راکتیوقرمز 198 از آب تحت نور UV بررسی شد. به منظور تعیین شرایط بهینه، اثر پارامترهای غلظت رنگ و pH محلول مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: تصاویر SEM نشان می دهد که ذرات تیتان به خوبی بر روی سطح زئولیت Fe-ZSM5 قرار گرفته اند و آنالیز FT-IR نیز حضور زئولیت Fe-ZSM5 و فاز آناتاز TiO2، در فوتوکاتالیست سنتز شده را تایید نمود و با استفاده از آنالیزهای EDS و BET به ترتیب درصد مختلف ماده های مورد نظر و مساحت سطح ویژه و حجم حفرات در فوتوکاتالیست به دست آمد در نهایت با استفاده از آنالیز UV-Vis انرژی باندگپ فوتوکاتالیست سنتزی 2.74 به دست آمد.استنتاج: مقادیر بهینه pH و غلظت رنگ موجود برای حذف رنگ به وسیله فوتوکاتالیست Fe-ZSM5@TiO2 سنتزی به ترتیب برابر 4 و 100 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. بیشترین حذف 100 درصد رنگ راکتیوقرمز 198 در شرایط بهینه تحت تابش نور UV در مدت زمان 105 دقیقه می باشد. فوتوکاتالیست سنتزی قابلیت استفاده مجدد تا 5 بار بدون کاهش کارایی را دارد.

سابقه و هدف: آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین و انتقال آن به محصولات به عنوان یک مشکل جهانی در حال گسترش، مطرح می باشد. این مطالعه با هدف سنجش فلزات سنگین در پساب و لجن تصفیه خانه فاضلاب شهر گرگان انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است که تعداد 176 نمونه پساب و لجن برگشتی و خشک شده از محل تصفیه خانه فاضلاب گرگان طی 6 ماه در سال 95 نمونه برداری و غلظت فلزات سرب، کادمیوم، نیکل و کروم توسط دستگاه پلاروگراف مدل متروم ساخت کشور سوئیس و جذب اتمی کوره مدل 240 واریان در محل آزمایشگاه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گلستان سنجش شد.یافته ها: میانگین غلظت سرب در پساب 0.105±0.06mg/L بوده که این مقدار برای کادمیم 0.008±0.0089، نیکل 0.108±0.095 و برای کروم 0.175±0.102 میلی گرم در لیتر اندازه گیری شده است. در لجن برگشتی فاضلاب شهری میزان غلظت فلزات سنگین سرب، کادمیم، نیکل و کروم به ترتیب 217.65±323.48، 3.3±2.44، 322.79±354.14 و 252.59±388.53 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک سنجش شد. همچنین در لجن خشک شده دفعی نیز میانگین غلظت سرب 2.67±58.48، کادمیم N.D، نیکل 1.98±30.31 و کروم 813.81±506.25 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک به دست آمده است.استنتاج: غلظت فلزات سنگین در پساب و لجن خشک شده، به استثناء لجن برگشتی، در زیر حد استاندارد بود. با توجه به مصرف طولانی، لزوم تثبیت سایر پارامترها و اثر تجمع پذیری فلزات در لجن، باید در کاربرد آن ها برای برای مصارف کشاورزی دقت و احتیاط لازم به عمل آید. به همین دلیل و به لحاظ اهمیت حضور این نوع از آلاینده ها در خاک و محصولات غذایی، پایش مستمر آن ها توسط شرکت های آب و فاضلاب ضروری است.