مطالعات کتابداری و علم اطلاعات
سال:1397 | دوره:10 | شماره:1 (پیاپی 23) |تعداد مقالات:9

هدف: پاسخگویی به این سوال است که آیا الگوی اف. ار. بی. آر. دارای ساختاری نشانه شناسی است؟ آیا می توان الگوی اف. آر. بی. آر. را بر اساس نشانه شناسی بررسی نمود؟ روش: روش پژوهش تحلیل مفهومی است. بررسی تطبیقی بین مفاهیم الگوهای دو نظریه پرداز نشانه شناسی، "سوسور" و "پیرس" با موجودیت ها و روابط الگوی اف. آر. بی. آر. انجام شده است. یافته ها: بررسی اصول دو الگوی سوسور و پیرس در اف. آر. بی. آر. نشان داد که می توان موجودیت اثر و برداشت را یک نشانه در نظر گرفت که بر اساس الگوی دوجهی سوسور دارای دو جنبه، محتوی ذهنی به عنوان دال و محتوی مفهومی به عنوان مدلول هستند که در کنار هم نشانه را به وجود می آورند. اثر به عنوان یک نشانه می تواند بر دیگر نشانه ها تاثیرگذار بوده و معنای جدیدی تولید نماید. نتیجه گیری: نتایج نشان داد موجودیت های اف. آر. بی. آر. در الگوی سه وجهی پیرس نیز قابلیت تطبیق دارند. زمانی که فرد ایده های ذهنی خود را به نمایش می گذارد اثر خلق می شود. اثرخلق شده در مواجه با افراد مختلف، برداشت های متفاوتی را به وجود می آورد. موجودیت برداشت زمانی که در محمل های مختلفی ارائه می شود به صورت مدارک در مکان های مختلفی نگهدای می شود.

هدف: هدف این پژوهش بررسی وضعیت استفاده از شبکة اجتماعی علمی ریسرچ گیت و رابطة آن را با سرمایة اجتماعی در میان اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز می باشد. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی می باشد. جامعة پژوهش را کلیة اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، عضو شبکة اجتماعی علمی ریسرچ گیت تشکیل می داد که از بین آنها نمونه ای به تعداد 208 نفر به روش تصادفی انتخاب شد. ابزار استفاده شده برای گردآوری داده ها، پرسشنامه پژوهش پریرخ و احمدی بود. پایایی این ابزار مجدداً محاسبه شده و مقدار ضریب آلفای کرونباخ آن 99/0 به دست آمد. یافته ها: یافته ها نشان می دهدکه میانگین میزان استفاده از شبکةاجتماعی ریسرچ گیت درمیان اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز88/1 و میانگین مؤلفه های مشارکت، اعتماد، معتمد بودن و احساس تعلق و علاقه از سرمایة اجتماعی اعضای هیئت علمی دانشگاه به ترتیب 30/3، 46/3، 03/3 و 52/3 درصد است. در مجموع میانگین وضعیت سرمایة اجتماعی آنان 34/3 درصد سنجیده شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که بین میزان استفاده از شبکةاجتماعی ریسرچ گیت در میان اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و مؤلفه های سرمایه اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. به عبارتی اغلب اعضای هیئت علمی که میزان استفاده آنها از شبکة اجتماعی ریسرچ گیت بالا بوده است و علاقة بیشتری به استفاده از این شبکه داشته اند. پژوهش هایی که دررابطه با ماهیت شبکه های اجتماعی علمی انجام می گیرند، اهمیت زیادی دارند. چراکه نتایج آنها می تواند به کاربران در راستای همکاری بهتر در زمینه های پژوهشی کمک نماید.

هدف: مقاله حاضر به معرفی روش تحلیل گفتمان، اهداف و چگونگی کاربرد آن، به عنوان یکی از روش های تحقیق کیفی پرداخته و با توجه به اینکه روش تحلیل گفتمان، توانسته است در رشته های مختلف علوم انسانی و اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد، در مقاله حاضر به چگونگی کاربرد تحلیل گفتمان در پژوهش های کتابداری نیز پرداخته شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مروری بوده و با استفاده از بررسی متون مرتبط با موضوع مقاله، و تحلیل آنها نسبت به گردآوری مطالب اقدام شده است. یافته ها: بررسی متون نشان داد که تحلیل گفتمان فراتر از مرزهای زبانشناسی رفته است و یک زمینه مطالعاتی بین رشته ای محسوب می شود. بنابراین معنایی فراتر از سخن که در زبان شناسی مطرح می شود مدنظر آن است. سطح گفتمان تک بعدی نیست و هر سطح به سطوح یا ابعاد کوچکتری تقسیم می شود به نظر می رسد که کاربرد شیوه تحلیل گفتمان می تواند پژوهشگران را از پرداختن انحصاری به روش های تحقیق کمّی خطی و سنتی دور کند و توجه آنها را به استفاده از روش های نوین پژوهش جلب سازد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که به روش تحلیل گفتمان، می تواند نشان دهد چگونه مفاهیم مختلف در علم اطلاعات و دانش شناسی شکل گرفته اند.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی روند تاریخی آموزش مراجعان کتابخانه ها و صلاحیت های لازم برای افراد مدرس است. روش: پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 6 سئوال جمعیت شناختی، 4 سئوال با پاسخ بلی/خیر و 13 سئوال نظر سنجی با استفاده از طیف لیکرت 5 گزینه ای تنظیم گردید. روائی این پرسشنامه توسط 4 استاد از رشته های علم اطلاعات و دانش شناسی و روانشناسی مورد تأیید قرار گرفت. پایائی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ تعیین گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که کتابداران دو دانشگاه به طور کل میزان صلاحیت خود را برای آموزش مراجعان "تا اندازه ای" می دانند، و تنها موردی که در حد "زیاد" اعلام شد "لذت بردن از آموزش" می باشد. نتیجه گیری: در رتبه بندی گویه های مورد پرسش، پاسخ گویان گویه های "لذت بردن از آموزش"، "آمادگی برای تدریس"، و "داشتن قدرت بیان برای انتقال مفاهیم" را به ترتیب واجد بالاترین اهمیت دانستند.

هدف: هدف اصلی پژوهش شناسایی تفاوت های موجود میان شیوه استناددهی و نوع مدارک مورد استناد در حوزه ی هنر، به ویژه نقاشی است. روش شناسی: روش این پژوهش ترکیبی است. بخش کمّی پژوهش، شامل روش های پیمایش توصیفی، پیمایش در متون و منابع و تحلیل محتوای کمّی است و بخش کیفی شامل تحلیل محتوای کیفی، روش کتابخانه ای و مصاحبه کیفی است. جامعه پژوهش اعضای هیئت علمی گروه نقاشی دانشگاه های هنر سطح شهر تهران است که طی سال های 1384-1394 دارای تولیدات علمی بودند. یافته ها: مهم ترین مدارک برای استناددهی توسط هنرمندان رشته نقاشی، کتاب فارسی، کتاب انگلیسی، مقاله مجله فارسی و وب سایت ها هستند. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که استنادهای رسمی در حوزه هنر رایج نیست بلکه استنادها از نوع پنهان هستند. همچنین به لحاظ متفاوت بودن نوع منابع اطلاعاتی، عمر منابع اطلاعاتی و نیز استفاده از استنادهای پنهان استناددهی در این حوزه بسیار متفاوت تر از سایر حوزه ها است. همچنین نتایج نشان داد میان نظرات افراد نمونه هدفمند، در خصوص انواع مدارک مورد توجه برای استناددهی با آنچه که در رزومه هایشان دیده می شود، تفاوت معنی داری وجود دارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مدیریت اطلاعات کاغذی شخصی اعضای هیأت علمی گروه های آموزشی علم اطلاعات و دانش شناسی و کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی ایران با استفاده از مدل جونز انجام شده است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه ی مورد بررسی تمامی اعضای هیأت علمی علم اطلاعات و دانش شناسی و کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی در دانشگاه های دولتی ایران است. ابزار پژوهش پرسش نامه ای است و برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار آماری spss استفاده شده است. یافته ها: میانگین کلی مدیریت اطلاعات کاغذی شخصی 32/3 می باشد. به لحاظ جنسیت، وابستگی سازمانی و سن تفاوت معنی داری مشاهده نمی شود، اما به لحاظ درجه ی علمی تفاوت معنی داری میان اعضای هیأت علمی دانشیار و استاد وجود دارد. نتیجه گیری: بهترین وضعیت مدیریت اطلاعات کاغذی شخصی در گروه سنی 45-36 سال، درجه ی علمی دانشیار، گروه های کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی و زنان بوده است. در کل، علی رغم مشاهده ی وضعیت نسبتاً مطلوب، لزوم ارتقای مهارت های اعضای هیأت علمی در مواجه با حجم انبوه اطلاعات کاغذی احساس می شود، تا با صرف کم ترین هزینه، بهترین اطلاعات در مناسب ترین زمان بازیابی شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مدیریت دانش و مدیریت ارتباط با مشتری الکترونیک با توجه به نقش تعدیل گر تعهد کاری بر کارایی کتابخانه های دانشگاه اصفهان می باشد. روش: روش پژوهش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری کاربران (دانشجویان) کتابخانه دانشگاه اصفهان است. با استفاده از فرمول حجم کوکران نمونه 450 نفر و از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. روایی صوری آن توسط اساتید تأیید و به منظور تأیید پایایی آن از آزمون ضریب آلفای کرونباخ (87/0) استفاده شد که نتایج حاکی از پایایی و روایی مناسب پرسشنامه می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار Smart PLS 2. 0 استفاده شده است. یافته ها: تمامی شاخص ها از بارعاملی قابل قبولی برخوردارند. مدیریت دانش و مدیریت ارتباط الکترونیکی با مشتریان بر پاسخگویی و پاسخگویی بر کارایی اثرگذار است. مدیریت دانش نسبت به مدیریت ارتباط الکترونیکی با مشتری تأثیر بیشتری بر پاسخگویی دارد. نتایج: نتایج نشان دهنده اهمیت و جایگاه مدیریت دانش و مدیریت ارتباط الکترونیکی با مشتریان در جهت پاسخگویی بهتر به کاربران و افزایش کارایی کتابخانه می باشد. بنابراین کتابخانه ها می توانند با مدیریت مناسب دانش در سازمان از طریق آموزش و اشتراک گذاری دانش و استفاده نمودن از سیستم های به روز فناوری امکان پاسخگویی مناسب و به موقع کارکنان به کاربران فراهم نمایند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان انطباق فهرستبرگه های فیپای سازمان اسناد و کتابخانه ی ملّی جمهوری اسلامی ایران در پشت صفحات عنوان کتاب ها با پیشینه های فیپای مندرج در نرم افزار رسا انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی و از نوع تحلیل محتواست. گردآوری داده ها با استفاده از یک سیاهه وارسی محقق ساخته صورت گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد استفاده شده است. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که به طور متوسّط میزان مطابقت فهرستبرگه های فیپای سازمان اسناد و کتابخانه ی ملّی با پیشینه های فیپای مندرج در نرم افزار رسا 92 درصد است نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که نسبت به گذشته، ناشران نیز به اهمیت فهرست نویسی پیش از انتشار پی برده اند، و در هنگام دریافت فیپا اطلاعات درست و مستند را به فهرستنویسان کتابخانه ی ملّی ارائه می دهند و پس از انتشار کتاب نیز اطلاعات را تغییر نمی دهند.

هدف: هدف این مطالعه بررسی تأثیر آموزش های برنامه ریزی عصبی-کلامی بر بهبود میزان رضایت شغلی در میان کتابداران کتابخانه های عمومی کشور است. روش شناسی: این پژوهش با روش پیمایشی-تحلیلی و ابزار پرسشنامه (پرسشنامه رضایت شغلی بری فیلد و روث، و پرسشنامه انگیزش هرمنس) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون انجام شده است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش کتابداران کتابخانه های عمومی وابسته به سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران حدود 230 نفر بوده که بر اساس جدول مورگان با خطای (06/0) تعداد 124 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. یافته ها: در مرحله پیش آزمون نتایج حاصل از دو پرسشنامه نشان داد که تنها 35% افراد دارای رضایت شغلی بوده و میانگین کل پرسشنامه های رضایت شغلی 19/2 بود، از پرسشنامه انگیزه فردی نیز نتایج مشابهی بدست آمد و برای بررسی وجود ارتباط بین انگیزه و رضایت شغلی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. پس از ارائه NLP نیز دو پرسشنامه توسط نمونه تکمیل و رضایت شغلی 76% را نشان داد، همین نتیجه درباره انگیزه فردی نیز تکرار شد. نتیجه: مهندسی ذهن بر تغییر دیدگاه افراد نسبت به خود و شغلشان تا حدود زیادی مؤثر است برای اطمینان از آزمون (خی2) برای بررسی پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد که ارتباط معنی داری را در سطح اطمینان 95/0نشان داد.