دانشور رفتار
سال:1386 | دوره:14 | شماره:25 (ویژه مقالات روان شناسی 9) |تعداد مقالات:8

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه باورهای فراشناختی با نشانه های مثبت و منفی اسکیزوفرنی بیماران دارای توهم و هذیان بود. نمونه این پژوهش شامل 127 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی تحت درمان بود که در چهار ماهه اول سال 1384 برای درمان به صورت سرپایی و یا بستری به مجموعه روانپزشکی بیمارستان امام حسین (ع) مراجعه کرده و تا حد امکان با توجه به محدوده سنی 18 تا 30 و تحصیلات (حداقل دبیرستان) انتخاب شدند از این تعداد 28 نفر دارای هذیان، 33 نفر دارای توهم، 36 نفر دارای هذیان- توهم و 30 نفر بدون هذیان- توهم بودند. مصاحبه بالینی سازمان یافته بر اساس ملاک های تشخیصی DSM- IV- R، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ولز و مقیاس نشانه های مثبت و منفی اسکیزوفرنی کی برای جمع آوری داده ها استفاده شد.نتایج نشان داد که باورهای فراشناختی با نشانه های مثبت و منفی بیماران اسکیزوفرنی رابطه مثبت معناداری دارد (p<0.01). ضریب رگرسیون گام به گام نشان داد که در بیماران دارای هذیان مولفه باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری افکار، در بیماران دارای توهم مولفه باورهای مثبت در مورد نگرانی، در بیماران دارای هذیان- توهم به ترتیب مولفه های خودآگاهی شناختی، باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و باورهای مثبت در مورد نگرانی و در بیماران بدون هذیان- توهم مولفه باورهای مثبت در مورد نگرانی، قوی ترین پیش بینی کننده برای نشانه های مثبت اسکیزوفرنی بودند. در صورتی که در بیماران دارای هذیان و دارای توهم مولفه باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و در بیماران دارای هذیان- توهم مولفه های باورهای مثبت در مورد نگرانی و اعتماد شناختی، قوی ترین پیش بینی کننده برای نشانه های منفی اسکیزوفرنی بودند. این نتایج با یافته های تحقیقی دیگر هم خوانی دارد. توجه به نقش باورهای فراشناختی بر هذیان ها و توهمات در اسکیزوفرنی و تاکید بر اصلاح باورهای فراشناختی در درمان های روانشناختی این بیماران از کاربردهای مهم این پژوهش می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های دلبستگی و کمال گرایی بود. یکصد و هفتاد دانشجوی دانشگاه تهران 97) دختر، 73 پسر) با پر کردن مقیاس دلبستگی بزرگسال و مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی در این پژوهش شرکت کردند. برای تحلیل داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، آزمون t، ضرایب همبستگی، و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک های دلبستگی و کمال گرایی مثبت و منفی رابطه معنادار وجود دارد. سبک دلبستگی ایمن با کمال گرایی مثبت همبستگی مثبت و با کمال گرایی منفی همبستگی منفی دارد. سبک های دلبستگی نا ایمن (اجتنابی، دوسوگرا) با کمال گرایی مثبت همبستگی منفی و با کمال گرایی منفی همبستگی مثبت داشتند. تحلیل آماری داده ها نشان داد که این همبستگی ها برای سبک دلبستگی ایمن فقط نسبت به کمال گرایی مثبت و برای سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا فقط نسبت به کمال گرایی منفی توان پیش بینی دارند. سبک دلبستگی از طریق «مدل های درونکاری»، مکانیسم «تنظیم عواطف» و «جبران ناایمنی» با استفاده از مکانیسم های «سرکوبی»، «انکار» و «آرمانی سازی»، کیفیت کمال گرایی را مشخص می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رفتار زنان در هنگام خشونت همسر و رابطه آن با سن، تعداد فرزندان و تحصیلات زنان انجام شده است. بر این اساس تعداد 125 نفر از زنانی که به مراکز بهزیستی شهر اصفهان مراجعه می کردند و در زندگی مورد خشونت همسر قرار گرفته بودند، به صورت تصادفی ساده انتخاب شده و با آنان در مورد دفعات تکرار خشونت شوهر، رفتارشان و منابعی که جهت گرفتن کمک در زمان بروز خشونت استفاده می کردند، مصاحبه شد. تحلیل توصیفی داده ها نشان داد که حدود 50.4 درصد آنان در زمان بروز خشونت همسر هیچ کاری نمی کنند و 51.2 درصد هنگام بروز خشونت توسط شوهر از هیچ منبعی جهت کمک استفاده نمی کنند. برای آزمون فرضیه ها از آزمون مجذور خی استفاده گردید. نتایج نشان داد که نوع رفتار زنان با سن آنها رابطه معناداری دارد ولی با تعداد فرزندان و تحصیلات زنان ارتباط معناداری ندارد. در پایان ضمن بحث در مورد نتایج، مشخص شد که زنان در بیش تر مواقع به طور ناخودآگاه با ایفای نقش انفعالی در برابر خشونت همسر نقش فعالی را در استحکام خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن ایفا می کنند.

هدف اساسی پژوهش حاضر، وارسی پایایی و اعتبار «سومین نسخه تجدیدنظر شده مقیاس عاطفه خودآگاهی برای بزرگ سالان» (TOSCA- 3) است. بدین خاطر با اجرای مقیاس بر روی 404 دانشجو، پایایی ابزار با استفاده از روش آلفای کرونباخ و میانگین همبستگی بین آیتم ها محاسبه گردید. هم چنین پایایی ابزار با استفاده از محاسبه ضریب پایایی به روش بازآزمایی (با فاصله یک هفته) بر روی 70 دانشجو که به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شده بودند بررسی شد. به منظور وارسی اعتبار سازه TOSCA- 3 نیز، همبستگی گشتاوری پیرسون بین نمرات خرده مقیاس های TOSCA-3 با خرده مقیاس های GHQ- 28 بر روی 56 دانشجو محاسبه شد. نتایج این تحلیل ها حاکی از اعتبار و پایایی مناسب سه خرده مقیاس شرم، گناه، برونی سازی و پایایی قابل قبول خرده مقیاس های بی تفاوتی، غرور آلفا و غرور بتا است. البته با توجه به این که در مطالعه حاضر فقط از یک شیوه و از یک ابزار برای سنجش اعتبار خرده مقیاس های TOSCA- 3 استفاده شده است، مطالعات آتی برای وارسی بیش تر اعتبار این خرده مقیاس ها با استفاده از روش های مختلف پیشنهاد می گردد.

هدف اساسی پژوهش حاضر، وارسی ساخت عاملی و جنبه های روانسنجی «مقیاس درجه بندی حرمت خود» (SERS) است. بدین خاطر پس از انجام مراحل مقدماتی و رفع مشکلات احتمالی، وارسی این مقیاس در سه مطالعه انجام پذیرفت: در مطالعه اول، با اجرای مقیاس بر روی 322 دانشجوی دانشگاه شاهد که به شیوه نمونه برداری خوشه ای انتخاب شده بود، ساخت عاملی این ابزار با استفاده از تحلیل عاملی وریمکس (متعامد) بررسی گردید. نتایج این تحلیل عاملی SERS نشان دهنده 6 عامل مناسب بود. در مطالعه دوم، پایایی ابزار با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ و ضریب پایایی به روش بازآزمایی (با فاصله 15 روز) و میانگین همبستگی بین آیتم ها بررسی شد. نتایج حاکی از مناسب بودن پایایی ابزار مذکور در نمونه مورد مطالعه است. در مطالعه سوم نیز به وارسی اعتبار سازه SERS پرداخته شد. در بررسی اعتبار سازه این مقیاس، همبستگی گشتاوری پیرسون بین نمرات عوامل SERS با مقیاس حرمت خود آیزنک، مقیاس حرمت خود MMPI- 2، پرسشنامه سلامت عمومی و مقیاس منبع مهارگذاری نویکی استریکلند محاسبه شد. نتایج این تحلیل ها نشان دهنده اعتبار مناسب عوامل مقیاس درجه بندی حرمت خود می باشد و در آخر نویسندگان این مقاله با توجه به مرور پیشینه پژوهشی در مورد ساخت عاملی این ابزار و شاخص های روان سنجی عوامل آن، فرم کوتاهی از این مقیاس را پیشنهاد می کنند.

هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی روابط ساده و چند گانه انواع راهبردهای خود ابرازی دفاعی با نشانگان وانمودگرایی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز بوده است. نمونه اصلی این تحقیق شامل 286 دانشجوی دختر و پسر تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. از مجموعه کل دانشجویان تحصیلات تکمیلی یک نمونه مجزا شامل 200 دانشجوی دختر و پسر تحصیلات تکمیلی به منظور بررسی روایی و پایایی آزمون ها مورد مطالعه قرار گرفتند. از دو مقیاس پدیده وانمودگرایی کلانس و مقیاس فنون خودابرازی دفاعی برای سنجش متغیرهای اصلی این پژوهش، استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که بین خودابرازی دفاعی و نشانگان وانمودگرایی همبستگی مثبت معنی دار وجود دارد. قابل ذکر است که در دانشجویان دختر بین مقیاس فرعی پوزش خواهی و نشانگان وانمودگرایی همبستگی معنی دار نبود. هم چنین تحلیل رگرسیون چند گانه نشان داد که در دانشجویان دختر متغیر خود ناتوان سازی و در دانشجویان پسر متغیرهای پیش بین خود ناتوان سازی و عذرخواهی بهترین پیش بینی کننده های وانمودگرایی هستند. یافته های ما با یافته های قبلی در این باره هماهنگ است.

با توجه به نقش مهم معیارهای همسر گزینی در ازدواج و تشکیل خانواده، پژوهش حاضر بر آن بوده است که به دو سوال زیر پاسخ دهد:-1 دختران جوان شهر اهواز جهت امر ازدواج به چه معیارهایی بیش تر اهمیت می دهند؟-2 آیا ملاک ها و معیارهای همسر گزینی دختران جوان شهر اهواز با توجه به سن، زبان مادری، ترتیب تولد، اندازه خانواده، سواد والدین و ناحیه تحصیلی آن ها تفاوت دارد؟جامعه مورد پژوهش را دانش آموزان مدارس پیش دانشگاهی شهر اهواز تشکیل می دادند که به طور تصادفی طبقه ای 500 نفر از بین آنان انتخاب شدند. ابزار تحقیق عبارت بود از مقیاس ملاک های همسر گزینی دختران شهر اهواز (MSS- AGA) (Mate- Selection Criteria of Ahwaz Girl Scale) که در این پژوهش از طریق تحلیل عوامل ساخته شد و از اعتبار و پایایی بالایی برخوردار بود. هم چنین یک پرسشنامه جمعیت شناختی، مورد استفاده قرار گرفت که هر دو توسط نمونه مورد پژوهش تکمیل شد. یافته های این تحقیق در رابطه با سوال اول نشان داد که، دختران جوان با معیارهای صحیح همسر گزینی و میزان اهمیت به آن ها آشنایی دارند. به طوری که نمونه مورد پژوهش به طور معناداری به معیارهای زیر خیلی اهمیت می داد. این معیارها عبارتند از: معیار توافق، معیار خانواده، معیار پزشکی، استقلال خانواده جدید، خصوصیات اخلاقی و مذهبی. نتایج مرتبط با سوال دوم نشان داده که بین معیارهای همسر گزینی دختران جوان با توجه به سن، زبان مادری، ترتیب تولد، اندازه خانواده و سواد والدین آنان تفاوت معناداری وجود ندارد تنها بین معیارهای همسر گزینی دختران نواحی تحصیلی چهارگانه، تفاوت معنادار وجود دارد.با توجه به یافته های به دست آمده در رابطه با شناخت صحیح معیارهای همسر گزینی توسط دختران جوان، و وقوع برخی از ازدواجهای قومی و غلط در خانواده ها، به نظر می رسد که وظیفه همه رسانه های گروهی، نهادهای فرهنگی و تربیتی، مسوولین و دست اندرکاران دولتی است که علاوه بر آموزش و مشاوره قبل از ازدواج جوانان، به آموزش خانواده ها و والدین آنان در این زمینه نیز مبادرت ورزند.