نشریه پرستاری ایران
سال:1399 | دوره:33 | شماره:124 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: با وجود پیشرفت هایی که در زمینه مراقبت با کیفیت در بخش های ویژه نوزادان انجام شده است، نیازهای روانی مادران آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مادرانی که نوزاد نارس آنها در بخش های ویژه نوزادان بستری می شوند با انواعی از مشکلات روانشناختی همچون افسردگی روبه رو می شوند. امروزه شناسایی و ارایه برنامه مداخله زود هنگام برای پیشگیری و کاهش این شرایط به یکی از اولویت های خدمات بهداشتی در جهان تبدیل شده است. لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزش شادکامی فوردایس بر افسردگی مادران نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان مراکز درمانی شهر زاهدان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه نیمه تجربی در بهار و تابستان سال 1398 بر روی 80 مادر نوزاد نارس بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان در شهر زاهدان انجام شد. نمونه گیری به شیوه در دسترس انجام شد و نمونه ها در دو گروه مداخله (40 نفر) و کنترل (40 نفر) قرار گرفتند. قبل از مطالعه از مادران خواسته شد که فرم اطلاعات فردی و پرسشنامه افسردگی بک را تکمیل نمایند. مادران گروه مداخله در گروه های 5-4 نفره برنامه آموزش شادکامی فوردایس (Fordyce) را طی شش جلسه به صورت یک روز درمیان در مدت زمان 60-45 دقیقه دریافت کردند. پس از گذشت یک ماه از مداخله مجددا پرسشنامه تکمیل شد. داده ها به وسیله نرم افزار SPSSنسخه 16 و به کمک آزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد میانگین نمره افسردگی مادران نوزادان نارس بستری در بخش ویژه نوزادان دو گروه پس از آموزش شادکامی فوردایس تفاوت آماری معنی دار دارد (0001/0=P) و این بدان معنی است که اجرای آموزش شادکامی فوردایس در گروه مداخله توانسته باعث کاهش میانگین نمره افسردگی مادران شود. میانگین نمره افسردگی مادران نوزادان در گروه مداخله قبل از آموزش شادکامی از 81/5 ± 72/23 به 17/3 ± 47/11 پس از آن کاهش یافت و در گروه کنترل از 58/10 ± 82/21 قبل از مداخله به 62/3 ± 90/23 پس از آن افزایش یافت. نتیجه گیری کلی: نتایج مطالعه حاضر نشان داد آموزش مبتنی بر شادکامی فوردایس می تواند افسردگی مادران نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان را کاهش دهد. بنابراین می توان این برنامه آموزشی را در کنار برنامه های خانواده محور در مراکز درمانی به اجرا در آورد و ضروری است برنامه هایی همچون آموزش شادکامی فوردایس جهت حفظ و ارتقاء سلامت روان مادران مد نظر قرار گیرد.

زمینه و هدف: ادراک بیماری می تواند بر سلامت روان فرد و نحوه برخورد بیماران با بیماری تاثیر می گذارد و بدین ترتیب رفتارهای خودمراقبتی و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه پیش بینی رفتارهای خودمراقبتی و کیفیت زندگی براساس درک از بیماری افراد با نارسایی قلبی بود. روش بررسی: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی پیش بین از دی ماه 1396 تا اردیبهشت 1397 بر روی 150 بیمار مبتلا به نارسایی قلب که به روش مستمر انتخاب شدند انجام گردید. داده ها به صورت خود گزارش دهی با استفاده از پرسشنامه اروپایی رفتارهای مراقبت از خود در بیماران نارسایی، پرسشنامه کوتاه درک از بیماری و پرسشنامه زندگی با نارسایی قلبی مینه سوتا جمع آوری شدند. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون آنالیز واریانس، کای اسکویر، تی مستقل و ضریب تعیین در نرم افزارSPSS نسخه 16 استفاده شد. یافته ها: براساس نتایج، میانگین نمرات درک از بیماری با HF برابر با 86/7 ± 42/59 بود. میانگین رفتارهای خودمراقبتی 79/7 ± 24/36 (با بیشینه و کمینه 15-53) بدست آمد که نشاندهنده خودمراقبتی در سطح متوسط بیماران است. کمترین و بیشترین نمره کیفیت زندگی به ترتیب برابر با 0 و 97 با میانگین 84/16 ± 53/59 (بالاتر از میانه نمره ابزار) بود بدین معنا که کیفیت زندگی واحدهای مورد پژوهش در سطح ضعیف قرار داشت. بر اساس نتایج 12 درصد از تغییرات رفتارهای خودمراقبتی و 42 درصد از تغییرات نمره کیفیت زندگی تحت تاثیر درک از بیماری براساس مشخصات جمعیت شناختی تبیین شده اند. نتیجه گیری کلی: با توجه به یافته ها، درک از بیماری پیش بینی کننده کیفیت زندگی و رفتارهای خودمراقبتی است. کارکنان سلامت مخصوصا پرستاران که در ارتباط بیشتری با بیماران هستند می توانند با آموزش بیماران در جهت بهبود ادراک بیماران تلاش نمایند تا در نهایت خودمراقبتی و کیفیت زندگی آنها افزایش یابد.

زمینه و هدف: نسبت بهینه و مناسب پرستار برای داشتن یک نظام سلامت کارا ضروری است به طوری که کمبود پرستار علاوه بر کاهش کیفیت مراقبت های سلامت منجر به آثار سوء بر ویژگی های جسمی و روحی پرستاران می گردد. از طرفی مازاد عرضه پرستار نیز منجر به هزینه بالای ارایه خدمات درمانی و اتلاف منابع می شود. هدف این مطالعه تعیین عوامل موثر بر نیاز به نیروی کار پرستاری، پیش بینی تعداد پرستار مورد نیاز و همچنین مازاد یا کمبود پرستار در بیمارستان های دولتی ایران برای سال های 1404-1397 بود. روش بررسی: مطالعه حاضر تحلیلی است که برای تعیین تعداد پرستار موردنیاز، ابتدا تابع تقاضای پرستار بر اساس مهم ترین عوامل تاثیرگذار با روش خودرگرسیون با وقفه توزیعی Autoregressive Distributed Lag (ARDL) و برای سال های 96-1373 برآورد شد و سپس با استفاده از نتایج به دست آمده، تعداد پرستار مورد نیاز برای سال های 1404-1397 پیش بینی شد. داده های موردنیاز مطالعه از نوع سری زمانی سالانه بودند که برای سال های 96-1373 جمع آوری شدند. داده های تولید ناخالص داخلی سرانه، نسبت پرداخت از جیب برای مخارج سلامت به کل مخارج سلامت، نسبت افراد بالای 65 سال به افراد 65-14 سال از پایگاه داده ای بانک جهانی و داده های تعداد پرستار و تخت بیمارستان از سالنامه های آماری سال های مختلف مرکز آمار ایران استخراج شدند. برآورد مدل ها و آزمون های موردنیاز در نرم افزار Eviews 10 صورت گرفت. یافته ها: تعداد پرستاران بیمارستان های دولتی به ازای هزار نفر در سال 1373 برابر با 207/0 بود که در سال 1396 به 12/1 رسید که میانگین آن طی سال های 96-1373 برابر با 26/0 ± 55/0 بود. لگاریتم طبیعی تولید ناخالص داخلی سرانه طی این دوره روند صعودی داشت و میانگین آن برابر با 13/0 ± 63/9 دلار به ازای هر نفر بود. همچنین میانگین نسبت افراد بالای 65 سال به افراد 65-14 سال در این دوره برابر با 5/0 ± 33/7 و میانگین پرداخت از جیب برای مخارج سلامت به کل مخارج سلامت برابر با 36/6 ± 53/53 بود. نتایج نشان داد مقدار پیش بینی تقاضای پرستار بیشتر از مقدار پیش بینی عرضه پرستار طی سال های 1404-1397 بود همچنین میانگین پیش بینی عرضه و تقاضای پرستار طی این دوره به ترتیب برابر با 1622/1 و 3254/1 پرستار به ازای 1000 نفر بود که به میزان 17/0 کمبود پرستار به ازای 1000 وجود داشت. نتیجه گیری کلی: تولید ناخالص داخلی و نسبت افراد بالای 65 سال به افراد 65-14 تاثیر مثبت و نسبت پرداخت از جیب برای مخارج سلامت به کل مخارج سلامت تاثیر منفی بر تقاضای پرستار داشتند. همچنین تا سال 1404 با کمبود پرستار مواجه خواهیم بود لذا سیاست ها و برنامه هایی برای کاهش این کمبود ضروری است که در این راستا افزایش تولید ناخالص داخلی و نرخ استخدامی، مشوق های قوی و قراردادهای استخدامی انعطاف پذیر جهت جلوگیری از بازنشستگی زودهنگام پرستاران پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: تعارض میان کار و خانواده به عنوان موضوعی اصلی که هم کارکنان و کارفرمایان و هم خانواده آنان را متاثر می سازد، با مشکلات برجسته ای در حوزه خانوادگی مانند خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری همراه است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش بهزیستی کارکنان، در کاهش اثر تعارض کار-خانواده بر خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری پرستاران انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت پیمایشی و از نوع همبستگی در بیمارستان های دولتی شهر اهواز بر روی 223 پرستار که به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شده بودند، از شهریور تا آبان 1398انجام گردید. جهت جمع آوری داده ها، از پرسشنامه های تعارض کار-خانواده Carlson و همکاران، پرسشنامه خشنودی خانوادگی Aryee و همکاران، پرسشنامه کیفیت روابط زوجین Chonody و همکاران، مقیاس فرزندپروری Arnold و همکاران، مقیاس بهزیستی کارکنان Zheng و همکاران، استفاده شد. تحلیل داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی (همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسه مراتبی) و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که افزودن تعامل تعارض کار-خانواده و بهزیستی کارکنان به معادله رگرسیون در گام دوم، به تبیین 631/0 درصد از واریانس خشنودی خانوادگی با 044/0 درصد واریانس انحصاری افزوده (227/0 = β و 01/0< P)، و تبیین 685/0 درصد از واریانس کیفیت روابط زوجین با 022/0 درصد واریانس انحصاری افزوده (160/0 = β و 01/0< P)، و تبیین 671/0 درصد از واریانس کیفیت فرزندپروری با 048/0 درصد واریانس انحصاری افزوده (237/0-= β و 01/0< P) منجر شد. علاوه بر این نتایج نشان داد که افزودن تعامل تعارض خانواده-کار و بهزیستی کارکنان به معادله رگرسیون در گام دوم، به تبیین 626/0 درصد از واریانس خشنودی خانوادگی با 036/0 درصد واریانس انحصاری افزوده (213/0 = β و 01/0< P)، و تبیین 685/0 درصد از واریانس کیفیت روابط زوجین با 016/0 درصد واریانس انحصاری افزوده (142/0 = β و 01/0< P)، و تبیین 654/0 درصد از واریانس کیفیت فرزندپروری با 032/0 درصد واریانس انحصاری افزوده (200/0-= β و 01/0< P) منجر شد. همچنین ضریب رگرسیون مربوط به تعامل این متغیرها نشان داد که اثر تعاملی تعارض کار-خانواده و بهزیستی کارکنان و همچنین اثر تعاملی تعارض خانواده-کار و بهزیستی کارکنان از لحاظ آماری معنی داراست. نتیجه گیری کلی: نتایج حاکی از آن است که تعارض کار-خانواده و همچنین تعارض خانواده-کار نقش معنی داری در کاهش خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری پرستاران داشتند. بعلاوه در رابطه با نقش تعدیل کننده بهزیستی کارکنان، نتایج نشان داد که این متغیر می تواند تاثیرات منفی تعارضات تجربه شده میان حوزه های کار و خانواده را بر خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری تعدیل کند.

زمینه و هدف: توجه به مهارت شایستگی مراقبت معنوی پرستاران، می تواند ارزشمند باشد زیرا به نظر می رسد پرستاران با بهره گیری از این مهارت در محیط پیچیده بالین، قادر می گردند که مراقبت های بهتری به بیماران خود ارایه دهند. واقع امر آن است که شایستگی مراقبت معنوی، یکی از مفاهیم مطرح در خلق مراقبت های پرستاری استاندارد برای بیماران است. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر، تعیین شایستگی مراقبت معنوی پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی البرز بود. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی-مقطعی، 200 پرستار شاغل در بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی البرز شامل بیمارستان های کمالی، شریعتی، امام حسین، مدنی و رجایی در سال 1398 طی چهار ماه به شیوه نمونه گیری در دسترس، مشارکت نمودند. ابزار گردآوری داده ها، ابزار روا و پایا شده شایستگی مراقبت معنوی بود. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل و آنالیز واریانس تحت نرم افزار SPSS نسخه 16، تحلیل شدند. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر گویای آن بود که نمره کلی شایستگی مراقبت معنوی پرستاران 69/14 ± 21/54 می باشد که با توجه به میانه ابزار یعنی 81، این یافته نشان می دهد که نمره کلی شایستگی مراقبت معنوی پرستاران از میانه ابزار کمتر شده است. سایر یافته های پژوهش، حاکی از آن بود که از میان مشخصات فردی پرستاران، شایستگی مراقبت معنوی با سمت سازمانی (005/0=p) و سابقه کار پرستاری (003/0=P) ارتباط معنی دار آماری داشت. به طوری که شایستگی مراقبت معنوی پرستاران به طور معنی داری بهتر از سرپرستاران بود. افزون بر آن، شایستگی مراقبت معنوی پرستاران دارای سابقه کار پرستاری با محدوده 1-5 سال، نسبت به سایرین در وضعیت بهتری بود. نتیجه گیری کلی: با توجه به این که طبق یافته های مطالعه حاضر، شایستگی مراقبت معنوی پرستاران در وضعیت مطلوبی قرار نداشت، باید فرصتی فراهم نمود تا دانش آنان در این زمینه ارتقاء یابد. در واقع، نتایج حاصل از این مطالعه می تواند اطلاعات پایه ای جهت انجام مطالعات بعدی و همچنین جهت انجام مطالعات مداخله ای را در این زمینه فراهم سازد.

زمینه و هدف: جامعه ایرانی به لحاظ تاریخی دارای بافت چند قومیتی، فرهنگی، زبانی و مذهبی بوده، که این امر در میان مراجعین نظام خدمات سلامت نیز به چشم می خورد. با توجه به اهمیت مراقبت، به عنوان مهم ترین جزء اقدامات پرستاری و از سویی وجود تفاوت های فرهنگی در کشور ایران، و این که بیماران از شهرهای مختلف کشور با فرهنگ های متفاوت به مراکز درمانی در شهرهای بزرگ از جمله تهران مراجعه می کنند و پرستاران باید در برنامه ریزی مراقبت پرستاری اطلاعات ضروری در مورد وضعیت فرهنگی، اجتماعی و قومیتی بیمار به عنوان بخشی از حرفه پرستاری داشته باشند، ضروری به نظر رسید که پژوهشی با هدف تعیین ارتباط شایستگی فرهنگی پرستاران با رفتارهای مراقبتی آن ها در مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1398 انجام شود. روش بررسی: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی با مشارکت 200 پرستار شاغل در مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران در شهر تهران که به صورت چند مرحله ای خوشه ای انتخاب شدند، انجام شد. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه شایستگی فرهنگی Perng و Watson و پرسشنامه رفتارهای مراقبتی CBI-42 از ابتدای آبان ماه تا آخر دی ماه 1398 انجام شد. داده ها پس از جمع آوری، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 با آزمون تی مستقل، ANOVA و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته ها: میانگین نمره شایستگی فرهنگی پرستاران 02/15 ± 27/66 و میانگین نمره رفتارهای مراقبتی پرستاران 43/0 ± 28 /5 بود. بیشترین نمره میانگین شایستگی فرهنگی مربوط به بعد حساسیت فرهنگی (50/60) وکمترین نمره میانگین مربوط به بعد دانش فرهنگی (25/56) بود. کمترین نمره میانگین رفتارهای مراقبتی مربوط به بعد احترام قایل شدن برای دیگری (09/5) و بیشترین نمره میانگین مربوط به بعد دانش و مهارت حرفه ای (43/5) بود. به طور کلی بین شایستگی فرهنگی پرستاران مورد پژوهش و رفتارهای مراقبتی آن ها ارتباط معنی دار ضعیفی وجود داشت. همچنین بین تمامی ابعاد رفتارهای مراقبتی و شایستگی فرهنگی به غیر از دانش و مهارت و حساسیت فرهنگی (058/0=P) ارتباط معنی دار آماری مشاهده شد (05/0>P). همچنین یافته ها نشان داد که افرادی که در بخش اورژانس کار می کنند سطح شایستگی فرهنگی بالاتری دارند و افراد متاهل دارای سطح بالاتر رفتارهای مراقبتی هستند. نتیجه گیری کلی: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بین شایستگی فرهنگی پرستاران و رفتارهای مراقبتی آنها ارتباط معنی دار ضعیفی وجود دارد. پیشنهاد می شود با تقویت آنها از طریق آموزش های آکادمیک و ضمن خدمت باعث بهبود ارایه مراقبت های پرستاری به مددجویان شد.

زمینه و هدف: استرس شغلی به طور منفی با کیفیت مراقبت ها ارتباط دارد و منجر به افزایش بروز حوادث اشتباه و خطا خواهد شد. از طرفی با توجه به ماهیت کار پرستاران و احتمال بروز خطا، تمایل به تجربه ی احساس گناه پاتوژن یا مرضی، ممکن است به سلامت آنان آسیب برساند. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین استرس شغلی با احساس گناه در پرستاران بیمارستان کودکان مفید تهران انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر به صورت توصیفی کاربردی در تابستان سال 1397 بر روی 141 پرستار که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند انجام گردید. ابزار گردآوری داده ها شامل سه بخش مشخصات جمعیت شناختی پرستاران، پرسشنامه استرس شغلی اسیپو (Osipow) و پرسشنامه احساس گناه مراقب CGQ (Caregiver Guilt questionnaire) بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. یافته ها: میانگین و انحراف معیار احساس گناه 64/0 ± 93/3 و استرس شغلی 51/0 ± 29/4 بدست آمد. نتایج مطالعه نشان داد بیشتر پرستاران (5/69 درصد) در محدوده استرس شدید و با احساس گناه شدید (4/55 درصد) قرار داشتند. همبستگی مثبت و معنی داری بین استرس شغلی و ابعاد آن با احساس گناه و ابعاد آن در میان پرستاران وجود داشت (05/0>P). نتیجه گیری کلی: بر اساس نتایج با توجه به رابطه معنی داری که بین استرس شغلی و احساس گناه وجود داشت، به کارگیری تکنیک های کاهش استرس شغلی در بین پرستاران بیمارستان های کودکان اهمیت بسزایی دارد. لازم است سیاست گذاران سیستم بهداشتی درمانی، در راستای کاهش استرس شغلی پرستاران با استفاده از عواملی همانند کم کردن ساعات کاری، حذف نوبت های کاری های متوالی، افزودن خدمات رفاهی، بهبود شرایط محیط فیزیکی کار و غیره اقدام نمایند.

زمینه و هدف: در سازمان های ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی و درمانی، بهبود فرهنگ ایمنی بیمار به عنوان یکی از عوامل مهم در راستای کاهش حوادث ناخواسته و ارتقای ایمنی بیمار شناخته شده است. هدف از مطالعه حاضر تعیین وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار از دیدگاه پرستاران بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بود. روش بررسی: مطالعه حاضر یک پژوهش مقطعی بود که در نیمه دوم سال 1398 و در میان هفت بیمارستان آموزشی-درمانی منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران با حجم نمونه 295 نفر انجام شد. مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه استاندارد فرهنگ ایمنی بود. در نهایت داده ها توسط آمار توصیفی (تعداد، درصد، میانگین، انحراف معیار) و تحلیلی (آزمون تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه) و در سطح معنی داری کمتر از 05/0 به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 16 تحلیل گردید. یافته ها: از 295 پرسشنامه توزیع شده، تعداد 260 پرسشنامه (8/89 درصد) بازگردانده شد. نمره کلی فرهنگ ایمنی بیمار در مطالعه حاضر 06/3 با انحراف معیار 40/0 بود که از بین ابعاد آن، بیشترین میانگین مربوط به بعد یادگیری سازمانی (74/0 ± 45/3) و کمترین میانگین به ابعاد تبادلات و انتقال اطلاعات (86/0 ± 45/2) تعلق داشت. بر اساس نتایج بخش تحلیلی پژوهش نیز بین وضعیت فرهنگ ایمنی با ویژگی های جمعیت شناختی و سازمانی پرستاران ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت (05/0P>). نتیجه گیری کلی: در این مطالعه نمره کلی فرهنگ ایمنی بیمار در حد متوسط بود. عواملی از قبیل حمایت مدیران از مقوله ایمنی بیمار در بیمارستان، کار تیمی درون واحدهای سازمانی، ارتباطات و ارائه بازخورد در مورد خطاها و تسهیل تبادل و انتقال اطلاعات در سازمان های مراقب سلامت در راستای افزایش ایمنی گیرندگان خدمات ضروری می باشد. همچنین ارتقای روابط و کار تیمی بیشتر درون واحدهای بیمارستانی و ایجاد محیط غیرتنبیهی به منظور گزارش بیشتر حوادث نیز می تواند در این راستا مثمرثمر واقع گردد.