راهبرد دفاعی
سال:1397 | دوره:16 | شماره:63 |تعداد مقالات:6

قدرت سایبری مجموعه ای از توانایی های مبتنی بر فضای سایبر است که به منظور پشتیبانی از قدرت ملی و دستیابی به اهداف راهبردی در فضای سایبر و خارج از آن قابل استفاده است. برنامه ریزی راهبردی و سیاستگذاری کلان در این حوزه، نیازمند تدوین اصول راهنما، به منظور هدایت و راهبری فعالیت ها و اقدام های لازم جهت دستیابی به اهداف و منافع ملی است که در قالب رهنامه قدرت سایبری به دست می آید. در این مقاله، هدف اصلی، شناسایی عوامل و مؤلفه های اثرگذار بر تدوین رهنامه قدرت سایبری در سیاست های ابلاغی و اسناد بالادستی ج. ا. ایران است. این تحقیق، از نظر هدف، بنیادی و از نظر ماهیت و چگونگی گردآوری داده ها، توصیفی-موردی است. رویکرد مورداستفاده برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز، کیفی و مبتنی بر روش تحلیل مضمون و فراترکیب است. اطلاعات گردآوری شده پس از فیش برداری توسط نرم افزار مکس کیودا موردبررسی قرارگرفته است. یافته های تحقیق نشان می­ ‍ دهد که مقابله با سلطه جهانی، مواجهه هوشمندانه و اثرگذار در تعاملات جهانی، از اصول اساسی در تدوین رهنامه قدرت سایبری در سیاست های ابلاغی است. همچنین در اسناد بالادستی، بر شکل دهی به قواعد و مقررات حقوقی و قضایی سایبر و ترویج فرهنگ و ارزش های اسلامی تأکید شده که مبنایی برای سیاست ها و هدف­ های راهبردی در رهنامه قدرت سایبری است.

بر اساس مبانی فقه اسلامی و نیز اصول پذیرفته شده در حقوق بین­ الملل، دفاع مشروع محدود به مرزهای جغرافیایی یک کشور است و دفاع در خارج از مرزهای جغرافیایی همواره محل اختلاف­ نظر صاحب نظران بوده است. در این تحقیق، مشروعیت دفاع در خارج از مرز در دو حوزه دفاع از خود و دفاع از دیگران، با کنکاش در مبانی فقهی (آیات، روایات، عقل و اجماع) و اصول حقوق بین­ الملل (منابع مکتوب بین المللی، رهنامه حقوقی و عقل) موردبررسی قرار گرفته است. بررسی منابع فقهی معتبر و نظریه­ های حقوقدانان در حقوق بین­ الملل و رویه و عرف بین­ المللی نشان می دهد، در حوزه دفاع از دیگران، مصداق­ هایی چون دفاع از هم پیمان و مداخله با دعوت یا رضایت کشور موردتهاجم (با رعایت الزام­ های حقوقی)، براساس مبانی اسلامی و موازین حقوق بین­ الملل قابل توجیه است و در حقوق اسلامی، مشروعیت مواردی چون دفاع از سرزمین های اسلامی، دفاع از مسلمانان و ملت­ های مظلوم غیرقابل تردید است. مشروعیت دفاع پیشدستانه (دفاع از خود در خارج از مرزها)، در جایی که ورود خسارت، قطعی یا نزدیک به قطعی بودن­ ، همراه با قرائن متقن باشد و توسل به زور برای دفاع از خود در برابر آن خطر، ضرورت داشته باشد، براساس مبانی (عقلی) اسلامی و رهنامه برخی از حقوقدانان پذیرفته شده است. در هر دو قلمروِ دفاع از دیگران و دفاع از خود، مشروعیت دفاع خارج از مرز در موارد استثنایی (در عین رعایت محدودیت­ های توسل به زور) قابل اثبات است.

امروزه برون­ سپاری در تولید، به امری جهانی تبدیل شده و در زمینه تحقیق و توسعه و مشاغلی با سطح فنی بالا، درحال افزایش است. این تحقیق با هدف طراحی الگوی تصمیم ­ گیری برون­ سپاری فعالیت­ های اجرایی پروژه­ های تحقیق و توسعه دفاعی انجام شده که بر اساس مطالعه­ های علمی، معیارها و گزینه­ های تصمیم­ گیری برون ­ سپاری فعالیت­ های تحقیق و توسعه دفاعی شناسایی شده و نسبت به تعیین اجزای اصلی تصمیم­ گیری اقدام گردید. پس از این مرحله با به­ کارگیری روش تحلیل سلسله ­ مراتبی و با استفاده از نظرهای خبرگان، ضریب­ های موردنیاز موردمحاسبه قرار گرفته و با الگوسازی محاسباتی و ترکیب آن با روش امتیازدهی، الگوی تصمیم­ گیری برون سپاری فعالیت­ های اجرایی پروژه های تحقیق و توسعه دفاعی طراحی شده و گزاره های کاربردی مهمی در جهت مدیریت برون سپاری فعالیت­ های اجرایی این پروژه ­ ها پیشنهاد گردید. در پایان فعالیت های قابل برون­ سپاری یکی از پروژه­ های تحقیق و توسعه به­ طور جداگانه مراحل اجرایی و در سطح کل پروژه، اولویت­ بندی شده و پیمانکاران برون سپاری فعالیت ها انتخاب گردید.

اسلام هراسی واژه ای است که از نظر مفهومی به­ معنی ترس از اسلام تلقی می گردد، ترسی که ساختگی بوده و اسلام را در برابر تمدن­ های دیگر قرار می­ دهد. هدف از این مقاله شناخت پدیده اسلام­ هراسی به عنوان یکی از مهم­ ترین مشکلات پیش­ روی جهان اسلام و شناسایی مهم­ ترین راهبردهای پیشگیری و مقابله با این پدیده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش­ شناسی، توصیفی-تحلیلی است. ابزارهای اصلی گردآوری اطلاعات شامل فیش برداری و پرسشنامه است. روش تجزیه­ و تحلیل اطلاعات، کمی و کیفی است و راهبردها با استفاده از روش SWOT استخراج شده­ اند. یافته های این تحقیق نشان می­ دهد، درمجموع برای جهان اسلام در برابر گسترش پدیده اسلام هراسی از نظر عوامل داخلی 5 نقطه قوت و 6 نقطه ضعف و از نظر عوامل خارجی در مجموع 8 فرصت و 9 تهدید استخراج گردید. همچنین در محیط راهبردی SWOT و متناسب با محیط های چهارگانه 13 راهبرد به­ صورت اولیه درنظر گرفته شد که درنهایت بعد از وزن­ دهی، یک راهبرد جامع برای این تحقیق استخراج شد.

هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی و تبیین تأثیر جهت­ گیری راهبردی بر ظرفیت نوآوری باتوجه به متغیرهای میانجی می­ باشد. این تحقیق، از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گرد آوری داده ها، توصیفی و پیمایشی است. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل مدیران صنعت هوایی به تعداد 120 نفر می­ باشد. بااستفاده از روش سرشماری، 120 پرسشنامه توزیع و تجزیه ­ و تحلیل بر روی 112 پرسشنامه برگشت داده شده و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Amos صورت گرفت. نتایج نشان داد، راهبردهای پیش گامانه بر متغیرهای قابلیت های پویا و عوامل کاهش هزینه دارای اثر مثبت و معنادار و راهبردهای واکنشی دارای اثر منفی و معنادار هستند. هردو متغیر قابلیت های پویا و عوامل کاهش هزینه بر رقابت پذیری اثر مثبت گذاشته و همچنین در اثرگذاری راهبردهای پیش گامانه و واکنشی بر رقابت پذیری نقش میانجی گری دارند.

آمایش مناطق مرزی در استان آذربایجان غربی، به­ دلیل وجود مرزهای طولانی و قرارگیری بیش از 858 کیلومتر از استان در مرزهای بین­ المللی با کشورهای هم­ جوار، از جایگاه ویژه ای در نظام برنامه­ ریزی کشور برخوردار است. در این راستا، هدف تحقیق حاضر دستیابی به راهبردهای دفاعی-امنیتی در استان آذربایجان غربی با رویکرد آمایش سرزمین می باشد. روش تحقیق مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی است و از فنونی چون روش دِلفی، تحلیل اثرهای متقاطع، نرم افزار میک­ مک، سناریو ویزارد و الگوی تحلیلی SWOT جهت تحلیل یافته­ ها استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که 16 عامل کلیدی در توسعه امنیت استان نقش اساسی دارد که 48 وضعیّت محتمل در آینده برای آن­ ها درنظر گرفته شد. سپس با دریافت نظرهای کارشناسان و براساس تحلیل­ های نرم­ افزار سناریو ویزارد، 17 سناریو باورکردنی و 5 سناریو قوی استخراج گردید. نتایج به دست آمده حاکی از این می باشد که 39/58 درصد از این سناریوها مطلوب هستند و 38/88 درصد از سناریوهای 9 گانه، حالت­ های بحرانی را نشان می دهند، احتمال تحقق شرایط ایستا هم حدود 21/52 درصد می باشد این امر نشان می­ دهد که در راهبردهای دفاعی و امنیتی مناطق مرزی استان آذربایجان غربی، احتمال وقوع شرایط ایستا کم، ولی احتمال رخداد دو حالت مطلوب و بحرانی با اختلاف درصد ناچیز بیشتر می باشد. در نهایت براساس نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای ارائه شده برای هریک از سناریوهای قوی و با استفاده از الگوی SWOT، راهبردهای دفاعی-امنیتی برای استان تدوین گردید.