سلامت و بهداشت اردبیل
سال:1399 | دوره:11 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف بیماری های ناشی از کار، حجم بسیار زیادی از مشکلات جامعه را به خود اختصاص داده است. ازنظر متخصصین طب کار، بیماری های شغلی به عنوان یک عامل تهدید کننده زندگی کارگران تلقی می شود. این مطالعه با هدف اندازه گیری آلودگی هوا به ذرات معلق و ارزیابی ریسک بهداشتی مواجهه با 5/2PM و 10PM در صنعت نساجی انجام شد. روش کار پژوهش به صورت تحلیلی-مقطعی در سالن های ریسندگی-بافندگی و چاپ-استنتر یک کارخانه نساجی انجام شد. نمونه برداری با استفاده از دستگاه Particle Mass Counter مدل TES 5200 برای اندازه گیری تراکم جرمی و تعداد ذرات محیطی صورت گرفت. ارزیابی ریسک بهداشتی مواجهه پوستی، گوارشی و استنشاقی با 5/2PM و 10PM به روش پیشنهادی EPA انجام شد. یافته ها نتایج نشان داد بیشترین تراکم جرمی ذرات در سالن ریسندگی-بافندگی و بیشترین تراکم تعداد در سالن استنتر-چاپ است. در هر دو سالن تراکم متوسط جرمی مجموع ذرات پایین تر از حدود مواجهه شغلی برای گرد و غبار کلی تعیین گردید. نتایج دیگر نشان داد با افزایش قطر، تراکم جرمی ذرات افزایش یافته و به دنبال آن، تراکم تعداد آن ها کاسته می شود. شاخص خطر برای ریسک های غیرسرطانی مواجهه با 5/2PM و 10PM کوچکتر از یک و ریسک های سرطانی کوچکتر از 6-10 محاسبه گردید. نتیجه گیری اگرچه ریسک های سرطانی و غیرسرطانی مواجهه با 5/2PM و 10PM در سالن های خط تولید قابل قبول محاسبه گردید، ولی این ذرات به واسطه ماهیت شیمیایی خود ممکن است اثرات بهداشتی نامطلوبی بر سلامت کارکنان داشته باشند.

زمینه و هدف رنگ مالاشیت سبز کاربردهای صنعتی بسیار گسترده ای به خصوص در صنعت آبزی پروری در سراسر دنیا داشته است. تخلیه پساب های رنگی حاوی مالاشیت سبز به اکوسیستم های آبی خطرات بسیار جدی را برای سلامت انسان و محیط زیست ایجاد کرده است. هدف از این مطالعه بررسی حذف مالاشیت سبز از محلول های آبی با استفاده از فتوکاتالیست نانوذرات دی اکسید تیتانیوم (TiO2) و اکسید روی (ZnO) تحت تاثیر تابش نور فرابنفش (UV) می باشد. روش کار این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی به صورت ناپیوسته با استفاده از فرآیند فتوکاتالیستی با منبع تابش دو عدد لامپ فرابنفش (UV) دارای توان مصرفی 12 وات انجام شد. همچنین تاثیر فاکتورهای pH، مقدار نانوذرات، غلظت مالاشیت سبز و زمان تماس در حذف مالاشیت سبز از محلول های آبی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها یافته ها نشان دادند بیشترین درصد حذف مالاشیت سبز برای نانوذره دی اکسید تیتانیوم به مقدار 51/90 درصد در غلظت مالاشیت سبز 5/3 میلی گرم بر لیتر، pH 9، غلظت 2/5 میلی گرم بر لیتر نانوذره و 180 دقیقه بود. همچنین برای نانوذره اکسید روی به مقدار 23/91 درصد در غلظت مالاشیت سبز 14میلی گرم بر لیتر، pH 9، غلظت 6/2 میلی‫ گرم بر لیتر نانوذره و 180 دقیقه بود. ‬ نتیجه گیری با توجه به نتایج مطالعه حاضر، روش فتوکاتالیستی تحت تاثیر تابش نور فرابنفش (UV) و نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و اکسید روی تابعی از pH، زمان تماس، غلظت مالاشیت سبز و نانوذره بود. همچنین می توان گفت، روش مناسبی برای حذف مالاشیت سبز از محلول های آبی می باشد.

زمینه و هدف در سال های اخیر از نانو ذرات آهن به صورت موفقیت آمیزی در جهت حذف آلاینده های آب استفاده شده است. کلیفرم مدفوعی یکی از پارامترهایی است که وجود آن در آب سبب کاهش کیفیت شده و حذف آن امری ضروری است. هدف از مطالعه حاضر، استفاده از نانو ذرات آهن صفر ظرفیتی به منظور ارتقاء فیلترهای شنی معمول، در حذف کلیفرم از آب‫ های زیرزمینی شهر ایلام است. ‬ روش کار در این مطالعه از چند حلقه چاه فعال آب در شهر ایلام نمونه آب برداشت شده و پارامترهای سختی، کلیفرم احتمالی و مدفوعی در آن ها اندازه گیری گردید. سپس نمونه های آب آلوده به کلیفرم مدفوعی از فیلترهایی با مقادیر مختلف نانو ذرات آهن صفر ظرفیتی (gr 3-5/0) عبور داده شده و مجددا پارامترهای مورد بررسی اندازه گیری شد. یافته ها نتایج نشان داد با افزایش میزان نانو ذرات آهن، راندمان حذف کلیفرم افزایش یافت به طوری که با افزایش نانو ذرات به 3 گرم در اکثر نمونه ها میزان کلیفرم به صفر رسید. میزان سختی در ابتدا با افزایش مقدار نانو ذرات آهن کاهش یافت اما با گذشت زمان روند کاهشی متوقف گردید. نتیجه گیری به طور کلی نتایج بیانگر آن است نانو ذرات آهن صفر ظرفیتی نه تنها قدرت بالا و توانایی ویژه ای در حذف آلودگی میکروبی آب دارند بلکه می توانند برای تصفیه کامل آب های زیر زمینی و کاهش سایر آلاینده ها از جمله آلاینده های شیمیایی تا حد مجاز بخصوص در مناطق کوچک که فاقد تاسیسات پیچیده تصفیه آب هستند، مورد استفاده قرار گیرند.

زمینه و هدف به طور کلی آلودگی ناشی از ورود فلزات سنگین به منابع آب آشامیدنی، سلامتی موجودات زنده به ویژه انسان ها را مورد تهدید جدی قرار می دهد. از این رو این پژوهش به بررسی غلظت برخی از فلزات سنگین در منابع آب زیرزمینی و تاثیر آن بر سلامت مصرف کنندگان پرداخته است. روش کار در این تحقیق از تعداد 17 حلقه چاه آب دشت بیرجند در پاییز سال 1389 نمونه برداری صورت گرفت. نمونه‫ های برداشته شده پس از فیکس شدن با اسید نیتریک 65% به آزمایشگاه انتقال داده شده و میزان فلزات سنگین آهن، روی، سرب، کادمیوم، کروم و مس با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعیین گردید. در نهایت ارزیابی ریسک سلامت انسان ها با استفاده از شاخص آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) محاسبه شد. ‬ یافته ها به استثناء کروم و سرب که میزان آن ها از استاندارد های ملی و WHO فراتر رفت، میزان سایر عناصر (آهن، روی، کادمیوم و مس) پایین تر از حد استانداردها بدست آمد. نتایج ارزیابی ریسک کلی سلامت فلزات مورد بررسی در چاه های مورد مطالعه برای بیماری های سرطان زایی 5-10 × 31 و برای بیماری های غیر سرطان زایی 6-10 × 19 فرد بدست آمد. نتیجه گیری نتایج نشان داد میزان آلودگی آب آشامیدنی شهر بیرجند به سرب و کروم در سطح مناسبی نمی باشد. بنابراین انجام مطالعات پایشی مداوم برای تعیین میزان بروز و شیوع بیماری های مرتبط با فلزات، خصوصا کروم و سرب در مصرف کنندگان ضرروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف سرمایه اجتماعی به مفهوم مجموعه ای از هنجارها و روابط اجتماعی است که افراد را به همکاری برای نیل به اهداف مطلوب، توانا می‫ سازد و سبب پایین آمدن سطح هزینه های ارتباطات می‫ گردد. با در نظرگرفتن اهمیت سرمایه اجتماعی این مطالعه با هدف بررسی سرمایه اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال 1396 انجام شد. ‬ ‬ ‬ ‬ روش کار این مطالعه یک مطالعه مقطعی بود که بر روی 400 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد. نمونه ها متناسب با جمعیت دانشجویی هر دانشکده بصورت سهمیه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل چک لیست مشخصات دموگرافیگ و پرسشنامه سرمایه اجتماعی Onyx بود که دارای 8 حیطه می‫ باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون‫ های تی تک نمونه ای و آزمون چند متغیره پیوسته استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از نرم‫ افزار SPSS-20 ستفاده شد. ‬ ‬ ‬ ‬ ‬ ‬ یافته ها در این مطالعه، میانگین امتیاز کل سرمایه اجتماعی بدست آمده از مجموع ابعاد، 41/0± 31/2 بود. کمترین میانگین مربوط به بعد مشارکت در اجتماعات محلی (72/1) و بیشترین میانگین مربوط به بعد ارتباط با دوستان و خانواده (68/2) بود. سرمایه اجتماعی با متغیرهای جنس، وضعیت اقتصادی، سن، مقطع تحصیلی ارتباط آماری معنی دار داشت (05/0

زمینه و هدف عوامل اثرگذار از مهمترین و در عین حال از بحث انگیزترین مباحث حوزه آموزش است. بر این اساس تعاریف متعدد و الگوهای متفاوتی برای ارزیابی اثربخشی آموزش و عوامل موثر بر آن شکل گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اثرگذار بر انتقال آموزش در کارکنان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. روش کار پژوهش حاضر، کاربردی و از لحاظ کنترل متغیرها غیرآزمایشی است. جامعه آماری در پژوهش حاضر کلیه کارشناسان و کارکنان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 96 بودند که تعداد آنها بالغ بر 3000 نفر بود. حجم نمونه محاسبه شده بر اساس فرمول کوکران با احتساب 15 درصد ریزش 358 نفر محاسبه گردید. ابزار اصلی تحقیق شامل دو پرسشنامه استاندارد، مبتنی بر طیف امتیازی لیکرت بود. در این پژوهش از تحلیل رگرسیون خطی و معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها نتایج پژوهش نشان داد بیشترین تاثیر را متغیر محتوای آموزش با ضریب تعیین (54/0) و کمترین تاثیر را جو سازمانی با ضریب تعیین (077/0) بر اثربخشی انتقال آموزش در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران داشته اند. نتیجه گیری بر اساس نتایج حاصله از آزمون فرضیات و بدست آوردن میزان تاثیرگذاری هر یک از متغیرهای مستقل پژوهش بر انتقال آموزش می‫ توان نتیجه گرفت که با افزایش سطح و کیفیت محتوای آموزشی شاهد روند مناسب تری در انتقال آموزش در کارکنان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران خواهیم بود و هزینه های کمتری برای سازمان ایجاد می کند.

زمینه و هدف پسماندهای بیمارستانی از نظر مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی در گروه مواد زاید خطرناک قرار دارند. با توجه به اینکه کارکنان بیمارستان ها به طور مستقیم با زباله های بیمارستانی در تماس هستند، دانش و عملکرد ایمن آن ها در مدیریت پسماند اهمیت بسیاری دارد. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت سطح دانش، نگرش و عملکرد کارکنان در زمینه مدیریت پسماند بیمارستانی در بیمارستان امام حسین (ع) کرمانشاه اجرا گردید. روش کار این مطالعه با حجم نمونه 149نفر از کل جامعه آماری شامل کادر بهداشتی-درمانی و دیگر کارکنان واحدهای مختلف بیمارستان امام حسین (ع) با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته در چهار بخش شامل اطلاعات فردی، سوالات آگاهی، عملکردی و نگرش طراحی شده بود، اجرا گردید. یافته ها نتایج مطالعه نشان داد که بین سطح آگاهی و عملکرد کارکنان بیمارستان در زمینه مدیریت پسماندهای بیمارستانی با متغیر های جنس، شغل و گذراندن دوره های آموزشی رابطه معناداری از نظر آماری وجود دارد (05/0

زمینه و هدف در سال های اخیر، رشد سریع تکنولوژی و استفاده از رایانه ها تقریبا تمامی ایستگاه های کاری اداری را تحت تاثیر قرار داده است. اختلالات اسکلتی-عضلانی در میان کارکنان اداری از شیوع بسیار بالایی برخورداراست. لذا این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت ارگونومیک و شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی درکارکنان اداری وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد. روش کار این مطالعه برروی 96 نفر از پرسنل اداری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1397 انجام شد. جهت ارزیابی وضعیت ارگونومیک افراد از روش ROSA و به منظور تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی از پرسشنامه استاندارد نوردیک استفاده گردید. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون های آماری کای دو، آنالیز واریانس یک طرفه و آمار توصیفی با نرم افزار SPSS-22 مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. یافته ها شیوع علایم اختلالات اسکلتی-عضلانی در اندام های گردن (5/6%)، شانه (3/57%) و کمر (3/57%) در کارکنان بیش از سایر اندام ها بود. میانگین امتیاز نهایی روش ROSA در جامعه 02/1± 9/4 محاسبه شد. 8/70 درصد از افراد در ناحیه هشدار و 2/29 درصد در ناحیه اقدامات اصلاحی فوری ارزیابی شدند. بین امتیاز نهایی ROSA و شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در اندام های گردن، شانه و کمر ارتباط یافت شد. همچنین بین سن، جنسیت و سابقه کار و امتیاز نهایی ROSA ارتباط وجود داشت. نتیجه گیری روش ROSA یک ابزار مناسب به منظور ارزیابی وضعیت ارگونومیک ایستگاه های اداری تعیین شد. با توجه به نتایج، کارکنان در معرض ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی بوده و دارای ایستگاه های کاری با سطح بالای ریسک ارگونومیک هستند. لذا حرکات کششی و نرمشی، تنظیم برنامه های کاری، استفاده از تجهیزاتی همچون نگهدارنده اسناد و Headset توصیه می گردد.

زمینه و هدف خطاهای پزشکی به عنوان یکی از پنج علت رایج مرگ و میر محسوب می شوند. ایمنی بیمار موضوع مهمی در سیستم های بهداشت و درمان است و وجود فرهنگ ایمنی بیمار قوی در بیمارستان ها بر رفتارهای مرتبط با ایمنی و کاهش خطاهای پزشکی تاثیرگذار است. هدف این مطالعه بررسی فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان های اردبیل و مقایسه نگرش کارکنان به عملکرد خودشان نسبت به همکارانشان در زمینه فرهنگ ایمنی بیمار است. روش کار داده های این پژوهش مقطعی از 420 نفر از کارکنان چهار بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل توسط پرسشنامه «پایش بیمارستانی فرهنگ ایمنی بیمار» HSOPSC و پرسشنامه محقق ساخت نظرات کارکنان درباره عملکرد خودشان در زمینه فرهنگ ایمنی بیمار جمع آوری شده است. به منظور تعیین ارتباط آماری میان مشخصات دموگرافیک کارکنان و ابعاد فرهنگ ایمنی بیمار، از آزمون های تی و آنالیز واریانس یکطرفه، و جهت انجام تحلیل ها از نرم افزار SPSS-24 استفاده شد. یافته ها میانگین کلی درصد پاسخ مثبت به ابعاد فرهنگ ایمنی بیمار 71/65 درصد و در محدوده متوسط بود. بالاترین درصد پاسخ مثبت، مربوط به ابعاد «ارتباطات و ارایه بازخورد درمورد خطاها» (82/86%) و «کار گروهی درون واحدهای بیمارستان» (64/86%) بود. پایین ترین درصد پاسخ مثبت نیز مربوط به ابعاد «تناوب گزارش دهی رخدادها» (83/24%) و «واکنش غیرتنبیهی در قبال رویداد خطا» (93/27%) و مقایسه نظرات کارکنان نسبت به خودشان و همکارانشان نشان می دهد که در اکثر ابعاد، کارکنان عملکرد خود را بهتر از همکارانشان می دانند. ‬ ‬ ‬ ‬ ‬ ‬ نتیجه گیری وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان های مورد مطالعه نیاز به بهبود دارد. همچنین میزان گزارش دهی خطا توسط کارکنان بسیار کم است. لذا افزایش تعداد کارکنان به ویژه پرستاران متناسب با تعداد بیماران و حجم کاری، کاهش ساعات کاری کارکنان، اتخاذ سیاست های فرهنگ ایمنی و غیرتنبیهی، حمایت از کارکنان و اجرای برنامه های آموزشی موثر در بیمارستان ها ضروری می باشد.

زمینه و هدف این مطالعه با هدف بررسی بیوآیروسل های باکتریایی در هوای داخل سالن های ورزشی و بررسی فاکتورهای تاثیرگذار بر روی غلظت آنها در شهر اردبیل انجام گرفت. در این مطالعه 12 سالن ورزشی (شامل سالن فوتسال، والیبال و بدنسازی) انتخاب و از هوای داخل آنها برای بیوآیروسل های باکتریایی نمونه برداری انجام شد. ‬ ‬ ‬ ‬ ‬ ‬ روش کار نمونه برداری هوا با استفاده از نمونه بردار تک مرحله اندرسون با دبی 3/28 لیتر در دقیقه و مدت زمان 10 دقیقه از محدوده تنفسی افراد انجام گرفت. یافته ها نتایج نشان داد که غلظت میانگین باکتری ها در کل سالن های ورزشی برابر CFU/m3 24/294 می باشد که غلظت آن در سالن های ورزشی دانشگاه محقق اردبیلی، علوم پزشکی اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی و پیام نور اردبیل به ترتیب برابر CFU/m35/203، 5/728، 6/504 و 576 بود. همچنین متوسط غلظت باکتری ها در هوای بیرون برابر CFU/m35/60 بود. گونه های غالب باکتری ها در هوای داخل سالن های ورزشی به ترتیب شامل استافیلوکوک اوریوس، استافیلوکوک اپیدرمیدیس و باسیلوس بودند. نتیجه گیری با توجه به نتایج این مطالعه مشخص شد که غلظت بیوآیروسل های باکتریایی در هوای داخل سالن های ورزشی بالا می باشد و سالن ها از این نظر می توانند یک خطر بالقوه در نظر گرفته شوند چرا که می توانند باعث بیماری های تنفسی در افراد ورزشکاری شوند که از این سالن ها استفاده می کنند.