سالمند شناسی
سال:1399 | دوره:5 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

مقدمه: سالمندی یکی از دوره های مهم زندگی است که نیاز به حمایت اساسی دارد. هدف این مطاله بررسی روش ها و برنامه های ارایه خدمات به سالمندان در چند کشور مهم اروپایی و دو کشور ژاپن، ترکیه و یافتن بهترین روش مراقبتی برای برنامه ریزی ارایه خدمت در سالمندان ایران است. روش: این یک مطالعه مروری است که به روش تطبیقی انجام پذیرفت. بررسی کشور های ایتالیا، سوید، اتریش، هلند، نروژ، آلمان، ژاپن، ترکیه و ایران صورت گرفت. بیش از 2000 مقاله یافت شدند و 170 مقاله مرتبط انتخاب گردیده در نهایت مورد تطبیق قرار گرفتند و ضمن مقایسه، تفاوت و تشابهات تعیین شدند. یافته ها: در کشور های ایتالیا، سوید، اتریش، هلند، نروژ، آلمان و ژاپن سیاست ها به سمت مراقبت در منزل است و کشورهایی موفق بودند، که از سیاست ارایه خدمات به صورت یکپارچه (اجتماعی-بهداشتی-درمانی) پیروی می کردند. ارایه خدمات مراقبتی برای سالمندان در این کشورها در حد رایگان و تامین منابع پایدار و از طریق بیمه ها و مالیات و منابع عمومی است. در این کشورها شهرداری ها نقش اساسی در کمک به ارایه خدمات به سالمندان را دارند. نتیجه گیری: در کشور ایران با توجه وضعیت ضعیف مراقبت سالمندان، برنامه ریزی و طراحی جامع بسته خدماتی برای سالمندان با منابع پایدار مالی مثل بیمه مراقبت دراز مدت اجتناب ناپذیر است.

مقدمه: سالخوردگی جمعیت پیامدهای بهداشتی درمانی ناشی از آن را به مساله ی درحال تبدیل شدن به بحران بدل نموده و ایران نیز در اندک زمانی با چنین بحرانی مواجه خواهد شد، اما ظرفیت شبکه های اجتماعی می تواند در مهار این بحران مفید باشد. این تحقیق با هدف تحلیل رابطه شبکه های اجتماعی سالمندان با پیامدهای بهداشتی درمانی از جنبه سلامت و مصرف خدمات درمانی انجام شده است. روش: به روش پیمایشی356سالمند از جامعه آماری 4777 نفری(≥ 60 سال شهر بیجار در سال1398) با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و با پرسش نامه(آلفای کرونباخ و تنصیف >0/70) سلامت عمومی گلدبرگ(GHQ-28)، شاخص شبکه اجتماعی SNI و مقیاس محقق ساخته مصرف خدمات درمانی به شیوه خودگزارش و ملاقات در منزل مصاحبه شدند. داده ها در نرم افزار SPSS-18 با آزمون های-Pearson، T-test و MANOWAتحلیل شد. یافته ها: میانگین سن شرکت کنندگان70سال، 40/2% مرد، 59/8% زن، 64/9% دارای همسر و 35/1% بدون همسر هستند. تحلیل شبکه نشان داد سطح ضعیف شبکه با سلامت عمومی، جسمانی، روانی، اجتماعی و سطح قوی با سلامت عمومی، جسمانی و اجتماعی(0/05>P)؛ سایز شبکه و عضویت گروهی با سلامت عمومی، جسمانی، روانی، اجتماعی؛ صمیمت با سلامت عمومی، روانی، اجتماعی؛ فراوانی تماس با سلامت عمومی، جسمانی، روانی، اجتماعی؛ مجاورت با سلامت عمومی، جسمانی و روانی، همبستگی مستقیم دارند(0/05>P). اما شبکه اجتماعی و سطح قوی با مصرف خدمات درمانی ثانویه؛ عضویت گروهی با خدمات درمانی و خدمات اولیه؛ صمیمیت با خدمات ثانویه؛ فراوانی تماس با خدمات درمانی و خدمات ثانویه، همبستگی معکوس دارند (0/05>P). تحلیل واریانس چندگانه در بررسی سطوح، شاخص ها و منابع شبکه، تاییدکننده ی اثرات اصلی است (0/05>P). نتیجه گیری: شبکه های اجتماعی حتی ضعیف، پیش بینی کننده خوبی برای افزایش سلامت و کاهش مصرف خدمات درمانی سالمندان هستند. سیاست گذاری های اجتماعی برای توسعه ی شبکه های طبیعی از طریق ترویج تماس با فرزندان و خویشاوندان و توسعه شبکه های مصنوعی(انجمنی) پیشنهاد می شود.

همه گیری بیماری COVID-19 در سال 1398 (10 دی ماه) از شهر ووهان چین شروع شد و به سرعت به یک مشکل جهانگیری [1] در دنیا تبدیل شد. رشد سریع اولیه این بیماری در ایران طی 25 اسفند ماه 1398 تا 8 فروردین 1399 بود (1). این بیماری علاوه بر مسایل جسمی، تبعات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زیادی به همراه داشت. یکی از گروه های سنی که کمتر دیده شد و بیشتر در معرض خطر بود سالمندان جامعه بودند، با توجه به نرخ رشد جمعیت سالمندان در ایران (3/9 درصد) (2) و جمعیت 9/2 درصدی سالمندان ایرانی (3) و همچنین شیوع بیشتر بیماری های زمینه ای (مانند بیماری قلبی عروقی، فشارخون، دیابت و غیره) در سالمندان، لازم است به جمعیت سالخورده ایران بیشتر توجه گردد. براساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا از هر ده مرگ رخ داده، هشت نفر آن بالای 65 سال سن داشته اند (4). توصیه های صورت گرفته برای سالمندان عموما شامل شستن دستها، ماندن در منزل، حفظ فاصله اجتماعی (دو متری) و برای سالمندان بستری در مراکز نگهداری شامل محدودیت ملاقات ها، محدودیت فعالیت ها در مرکز و کنترل روزانه علایم بیماری در سالمندان و کارکنان مرکز می باشد. در مطالعه مک مایکل گزارش شد که 101 سالمندان و 50 مراقب در مرکز کینگ کانتری مبتلا به بیماری شده بودند. میزان کشندگی بیماری COVID-19 در حدود 34 نفر (33/7 درصد) برای سالمندان و صفر برای مراقبین بود (5). در مطالعه نیکپور اقدم و همکاران که موج اول بیماری در طی 30 بهمن 1398 تا 27 فروردین 1399 انجام شد مشخص گشت که میانگین سنی 239 فوت اتفاق افتاده 13/67 ± 65/38 سال بود و نزدیک به 67 درصد فوت ها در سالمندان بالای 60 سال رخ داده بود (6). براساس اعلام سازمان بهزیستی ایران، پس از شیوه بیماری، اقدامات پیشگیرانه ای شامل: تخصیص معادل 2 دلار جهت پیشگیری از بیماری کرونا در کل مراکز شبانه روزی، ارایه آموزش های لازم به پرسنل و خانواده های افراد بستری، عدم پذیرش موارد جدید و ترخیص تا اطلاع ثانوی، حذف تردد غیر ضروری پرسنل و حضور دایم پرسنل، ارایه دستور العمل های خاص برای سالمندان در تمام مراکز نگهداری انجام شد (7). بنابر داده ها حدود 87 سالمند موسسه خیریه کهریزک به COVID-19 مبتلا شده اند و برای مراقبین آنان 68 نفر اعلام شده است (8). 27 نفر از سالمندان مبتلا در کهریزک فوت شده اند (9) که بر این اساس میزان کشندگی بیماری حدود 31 درصد است. متاسفانه داده های موجود و اعلام شده بسیار اندک هستند و هنوز نمی توان تفسیر دقیقی از وضعیت بیماری COVID-19 در سالمندان جامعه و مراکز نگهداری در ایران ارایه داد. براساس یافته های بدست آمده، وضعیت بیماری COVID-19 در سالمندان جامعه در شرایط مطلوبی قرار نداشت و با توجه به شیوع بیماری های زمینه ای در سنین سالمندی، میزان مرگ و میر در سالمندان بالا بوده است. اما وضعیت مراکز نگهداری در ایران نسبت به سایر کشور نیز از نظر تعداد مرگ و میر تفاوت فاحشی ندارد و لازم است اقدامات پیشگیرانه با جدیت بیشتر ادامه یابد.

مقدمه: در دوران سالمندی توجه به جنبه های مختلف سلامت و خوب بودن از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از جنبه های مهم سلامت که اغلب نادیده گرفته می شود، سلامت معنوی است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت سلامت معنوی سالمندان و عوامل مرتبط با آن در سالمندان بستری در بیمارستانهای دولتی شهر کاشان انجام شده است. روش کار: در این مطالعه مقطعی 300 سالمند بستری در بیمارستان های دولتی شهرکاشان در سال 1397 به روش نمونه گیری مستمر وارد مطالعه شدند. ابزار مطالعه پرسشنامه سلامت معنوی پالوتزیان و الیسون (The Spiritual Well-Being Scale) بود. پس از جمع اوری داده ها، داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 11 و با استفاده از آزمونهای آماری تی مستقل و آنووا تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمره سلامت معنوی 67/7 ± 93/73 بود. ضریب همبستگی پیرسون ارتباط مثبت و معناداری را بین نمره سلامت معنوی و سن نشان داد (01/0=P, 14/0=r). آزمون آماری تی تست تفاوت معناداری را بین نمره سلامت معنوی با وضعیت تاهل (02/0=P) نشان داد. آزمون آماری ANOVA تفاوت معناداری را بین نمره سلامت معنوی با شغل (004/0=P) و وضعیت اقتصادی (01/0=P) نشان داد. نتیجه گیری: برطبق نتایج به دست آمده، افزایش سن با افزایش سلامت معنوی همراه بوده است، سالمندان متاهل و با وضعیت اقتصادی بهتر سلامت معنوی بالاتری را داشتند. سالمندان بیکار سلامت معنوی پایین تری را تجربه می کردند.

مقدمه: آسیب شنوایی تمام جنبه های زندگی فرد، به ویژه ادراک شنیداری را تحت تاثیر قرار می دهد، در حالی که استفاده از کاشت حلزون یا سمعک، تاثیر مطلوبی بر عملکرد شنیداری دارد. هدف این پژوهش، بررسی مقایسه ای بهبود نقص کارکردهای اجرایی در افراد سالمند که کاشت حلزون انجام می دهند با افرادی که سمعک استفاده می کنند. روش: مطالعه حاضر از نوع علی-مقایسه ای است که در سال 1397 به صورت نمونه در دسترس بر روی 105 نفر از سالمندان بیش از 65 ساله مبتلا به نقص شنوایی مراجعه کننده به مراکز شنوایی سنجی شهر مشهد انجام شد. سالمندان شرکت کننده در پزوهش به دو گروه تقسیم شدند به نحوی که گروه اول و دوم به ترتیب از سالمندان کاندید برای کاشت حلزون و سمعک بودند. برای جمع آوری داده ها، آزمون بسته کارکردهای اجرایی دلیس-کاپلان (قوامی و همکاران، 2016) به کار رفت. داده ها با استفاده از واریانس چندمتغیره و تی مستقل مقایسه شدند. اطلاعات با نرم افزار کامپیوتری SPSS-20 تجزیه و تحلیل و بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد نمرات گروه سالمندان نقص شنوایی با کاشت حلزون در کارکردهای اجرایی حافظه کاری غیرکلامی (001/0 > P، 01/0 = F)، انعطاف پذیری شناختی کلامی (001/0 > P، 98/0 = F). و غیرکلامی (001/0 > P، 09/8 = F)، حل مساله (004/0 = P، 22/3 = F) و بازداری پاسخ (001/0 > P، 81/4 = F) به صورت معناداری در مقایسه با نمرات سالمندان نقص شنوایی با سمعک متفاوت بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که بین کارکردهای اجرایی درسالمندان دچار آسیب شنوایی در دو گروه کاشت حلزون و سمعک تفاوت وجود دارد.

مقدمه: امروزه یک از چالش های مهم پایش و ارتقا بهزیستی روان شناختی و شادکامی، در بین سالمندان است. به همین دلیل هدف این پژوهش بررسی مولفه های بهزیستی روان شناختی و دینداری در سالمندان شهر تهران است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه سالمندان ساکن در شهر تهران بود. نمونه پژوهش حاضر به حجم 112 نفر (میانگین سنی 2/67 با انحراف استاندارد 3/11 سال) و با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس از بین سالمندان شهر تهران صورت گرفت. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس دینداری اقشار جامعه ایران و مقیاس بهزیستی روان شناختی استفاده شد. داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و با استفاده از رگرسیون چندمتغیری گام به گام تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که بین مولفه خودپیروی (66/6 ± 10/27) و رضایت از زندگی (92/9 ± 38/44) بهزیستی روان شناختی و دینداری (57/30 ± 06/176) در سالمندان رابطه مستقیم وجود دارد. به طوری که نمره خودپیروی و رضایت از زندگی 28 درصد از تغییرات دینداری را تبین نمودند (01/0P < و 52/0r =). این در حالی است که مولفه خودپیروی 15 درصد از تغییرات باور دینی (005/0 <، 39/0r =P) و به همراه رضایت از زندگی 31 درصد از تغییرات التزام دینی (01/0 <، 56/0r =P) و همچنین با روابط مثبت و 28 درصد از تغییرات عواطف دینی (02/0P <، 52/0r =) را تبین می نمایند. نتیجه گیری: براساس یافته های این مطالعه نمره بالاتر در مولفه های دینداری از جمله باورها، عواطف و رفتارهای دینی با ارتقا شاخص های بهزیستی در سالمندان همراه است.

مقدمه: مداخلات ورزشی می توانند نقش مهمی در به تاخیر انداختن پیری داشته باشند. پروتیین کلوتو (Klotho) و عامل تفکیک رشد11 (GDF11) خانواده جدیدی از نظریه های بیوشیمیایی فرایند پیری می باشند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تاثیر 12 هفته تمرین مقاومتی بر مقادیر سرمی پروتیین های ضد پیری کلوتو و جوان سازی GDF11 در مردان سالمند بود. روش: در این مطالعه نیمه تجربی، 30 مرد سالمند (سن: 2/3± 2/66) داوطلبانه و هدفمند به عنوان نمونه آماری انتخاب و تصادفی در دو گروه تجربی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. شرکت کنندگان گروه تجربی به مدت 12 هفته و سه جلسه در هفته به انجام تمرینات مقاومتی پرداختند. در ابتدا و انتهای پژوهش، نمونه خون وریدی برای اندازه گیری مقادیر سرمی کلوتو و GDF11 جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و با آزمون آماری تی همبسته و مستقل در سطح معناداری کمتر از 05/0 انجام شد. یافته ها: بعد از انجام 12 هفته تمرین مقاومتی افزایش معناداری در مقادیر کلوتو (001/0=P) مشاهده شد. به علاوه بین دو گروه تجربی و کنترل اختلاف معناداری در مقدار کلوتو (001/0=P) مشاهده شد. این در حالی بود که اختلاف معناداری در مقادیر GDF11 مشاهده نشد. نتیجه گیری: یافته های حاصل از این مطالعه حاضر بیانگر این بود که تمرین طولانی مدت مقاومتی می تواند باعث افزایش عامل ضد پیری کلوتو در مردان سالمند شود. اما به نظر می رسد در تغییرات عامل جوان سازی GDF11 نقشی نداشته باشد. لذا انجام پژوهش های بیشتر برای ارایه نظرات جامع تر در این حوزه ضروری می باشد.

مقدمه: کاهش عملکرد کلیه در سالمندی با کاهش عملکرد شناختی به خصوص در زمینه های توانایی شناختی کلی، استدلال انتزاعی و حافظه کلامی همراه است. در صورت تشخیص نقایص شناختی می توان با مداخلات بازتوانی به بیمار و خانواده اش کمک نمود. هدف از مطالعه حاضر مقایسه آزمون های MoCA، MMSE و AMTs در تشخیص وضعیت شناختی سالمندان تحت همودیالیز مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال 1398 بود. روش: تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی مقطعی می باشد که روی 84 سالمند 60 سال و بالاتر تحت همودیالیز بستری در مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان بصورت نمونه گیری چند مرحله ای انجام شد. ابزارهای تحقیق شامل پرسشنامه های MoCA، MMSE و AMTs بودند که روایی و پایایی آنها در مطالعات مختلف مورد تایید قرار گرفته اند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (تعداد و درصد) و ضریب همبستگی اسپیرمن با بهره گیری از نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج بیانگر وضعیت های شناختی متفاوت بیماران با این سه ایزار (MoCA، MMSE و AMTs) بود بطوری که با آزمون MoCA، اکثریت سالمندان (05/94%)، دارای اختلال شناختی خفیف؛ با آزمون MMSE، نیز اکثریت (90/61%) اختلال شناختی خفیف؛ ولی با آزمون AMTs، اکثریت (52/84%) از شناخت طبیعی برخوردار بودند. همچنین یافته ها نشان داد بین این سه آزمون همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد (001/0=P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به نظر می رسد، آزمون AMTs نتوانسته است نسبت به آزمون های MoCA و MMSE، سالمندان دارای نقص شناختی را شناسایی نماید. با توجه به تفاوت در نتایج ابزارهای شناختی پیشنهاد می شود تحقیقات مشابه ای با ابزارهای دیگری که کارکردهای شناختی را می سنجند، صورت گیرد و همچنین ابزاری کاملتر و ترکیبی از ابزارهای مختلف جهت ارزیابی شناختی، طراحی شود.