زمینه و اهداف: روش بی حسی توام نخاعی ـ اپیدورال، برای اولین بار در سال 1937 توسط "سورسی" توصیف شد. این محقق، این تکنیک را اپی ساب دورال نامید، چون اول سوزن را وارد فضای زیر عنکبوتیه می کرد و بی حسی نخاعی انجام داد. در سالهای بعد، روشهای فضای دوگانه به کار گرفته شدند، اما هیچ کدام از این روشها آسان و بدون عارضه نبودند. در این مطالعه، بی حسی نخاعی با بی حسی توام نخاعی ـ اپیدورال از نظر میزان بروز سردرد، درصد عدم موفقیت، شروع اثر و عوارض حین عمل مقایسه شده است. هدف از انجام این مطالعه، به کارگیری یک سوزن دوکاناله مخصوص برای انجام بی حسی توام نخاعی ـ اپیدورال بود که یک تکنیک سالم و بی خطر محسوب می شود. با این تکنیک، می توان همزمان از مزایای روشهای اپیدورال و نخاعی برخوردار شد.روش بررسی: در این مطالعه که به صورت آینده نگر و دوسوکور انجام شده است، در 60 بیمار در دو گروه مجزا قرار داده شده اند. در گروه شاهد 30 بیمار با سوزن نخاعی شماره 25 تحت بی حسی نخاعی قرار گرفتند و در گروه دوم در 30 بیمار با سوزن دوکاناله بی حسی توام نخاعی ـ اپیدورال انجام گرفت؛ در هر دو گروه از 3 میلی لیتر بوپیواکائین 0.5 درصد ایزوبار برای بی حسی نخاعی استفاده شد. تمام بیماران، کاندیدای اعمال جراحی الکتیو اورولوژیک و احشای لگنی بودند؛ در کلاس I, II, III ASA قرار داشتند و فاقد هرگونه کنتراندیکاسیون برای بی حسی نخاعی ـ اپیدورال بودند.یافته ها: میزان عدم موفقیت در گروه نخاعی 13.2 درصد بود و در گروه توام، هیچ موردی از عدم موفقیت در انجام "راشی" وجود نداشت (P=0.04) میزان سردرد در گروه توام صفر و در گروه نخاعی .66 درصد بود (P=0.05) متوسط زمان شروع اثر بی حسی نخاعی در گروه شاهد 4 ثانیه و در گروه توام 3.77 ثانیه بود. در گروه شاهد (نخاعی) در 33.3 درصد موارد دو بار برای انجام بی حسی نخاعی سعی شده بود؛ در گروه توام در صددرصد موارد، یک بار تلاش کافی بود (P=0.03) . از نظر عوارض حین عمل، تفاوت چندان قابل ملاحظه نبود. عمق فضای اپیدورال در گروه توام، 5.44 میلی متر محاسبه شد.نتیجه گیری: با به کارگیری سوزن مخصوص دوکاناله، گذاشتن اولیه کاتتر اپیدورال و انجام بی حسی نخاعی بعد از آن بدون تداخل، در گذاشتن کاتتر امکان پذیر می شود.این روش ضمن کاهش میزان عدم موفقیت در بی حسی نخاعی و ایجاد سطح بی حسی مزایای زیر را به همراه دارد: شروع اثر سریعتر است، میزان سردرد بعد از بی حسی نخاعی کاهش می یابد و از میزان عدم موفقیت نخاعی کاسته می شود. در این تکنیک عمق فضای اپیدورال اندازه گیری می شود تا به آسانی بتوان سوزن اپیدورال را جابه جا کرد؛ همچنین امکان طولانی کردن اثر بی حسی، گسترش بی حسی از طریق مصرف مقادیر کم داروی بی حسی با کاتتر اپیدورال و آنالژزی بعد از عمل با استفاده از کاتتر اپیدورال، وجود دارد. با توجه به مزایای تکنیک توام با سوزن دوکاناله، این تکنیک برای اعمال جراحی اورولوژیک، احشای لگنی و اندامهای تحتانی مخصوصا اگر بی دردی بعد از عمل، ضرورت داشته باشد، توصیه می شود.