فرهنگ و ارتقای سلامت
سال:1400 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:15

بیش از یکسال است که کشور و مردم عزیز ما در شرایط سخت و بغرنج تحریم های ظالمانه و همه جانبه و به تعبیر بهتر جنگ تحمیلی اقتصادی با چالشی بزرگ تحت عنوان همه گیریِ کووید-19 نیز مواجه اند؛ شرایط دشواری که حتی تهیه و تأمین اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی و وسایل حفاظت فردی و بهداشتی را نیز تحت تأثیر خود قرار داده و این در حالی است که از همان روزهای اولِ شیوع این همه گیری، جامعه سلامت، اعم از کارکنان شبکه بهداشتی-درمانی، پزشکان، پرستاران و سایر عزیزانِ کادر درمانی و خدماتی حوزه سلامت با حضور ایثارگرانه و مسئولانه در عرصه مواجهه با این معضل و بیماری، جلوه های ایثار و از خود گذشتگی و فرهنگ والای انسانی و اسلامی و تعهد حرفه ای خود را به ظهور رسانده و با تقدیم ده ها شهید مدافع سلامت، در میدان عمل ثابت کردند که فرهنگ حرفه ای جامعه پزشکی ما ریشه در ارزش های متعالی دین مبین اسلام و فرهنگ نوع دوستانه ایرانی دارد...

زمینه و هدف: موتور محرکه توسعه یافتگی در هر کشوری نتیجه عمل و فکر نخبگان است. نقش نخبگان هر جامعه در افتخار و استقلال آن کشور نقشی بارز است، و نباید آن را نادیده گرفت. به منظور شناخت بهتر دیدگاه مقام معظم رهبری در زمینه نخبگان و فراهم شدن امکان بهره گیری از نظریات ایشان در سیاست های کلی امور نخبگان اقدام به تحلیل محتوای سخنرانی های ایشان و تطابق نظرات ایشان با سند راهبردی کشور در امور نخبگان شد. روش: این بررسی توصیفی تحلیلی ابتدا به بررسی کلیه سخنرانی های مقام معظم رهبری که به نوعی با موضوع نخبگان مرتبط بوده پرداخته است. سپس مفاهیم کلیدی استخراج و با سند راهبردی کشور در امور نخبگان تطابق داده شده و ارتباطات بین آنها مشخص شده است. یافته ها: این بررسی نشان می دهد که بسیاری از نظرات راهبردی و مهم مقام معظم رهبری از قبیل تولید علم، تولید فکر، جریان سازی و. . . در سند راهبردی کشور در امور نخبگان لحاظ نشده است و ضروری است که در سیاست های کلی کشور در امور نخبگان که در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال تدوین است مورد توجه قرار گیرد. نتیجه گیری: در مجموع منظومه ارایه شده توسط مقام معظم رهبری جامع و چند وجهی است و نیاز است تا راهکارهای اجرایی و عملیاتی برای آنها تدوین و نظارت بر اجرای آنها نیز در اسناد تمهید شود.

زمینه و هدف: منابع انسانی نخبه و کارآمد نقش حیاتی در عرصه های مختلف ملی داشته و از اصلی ترین عوامل رشد و توسعه کشورها به شمار می رود، کمبود این سرمایه اثربخش فرایند توسعه را در کشورهای در حال توسعه به تاخیر می اندازد. بنابراین شناسایی چالش های مرتبط با آنها و مدیریت مطلوب آنها بسیار مهم تلقی می شود. هدف مقاله حاضر شناسایی چالش ها و راهبردهای اولویت دار در حوزه نخبگان سلامت کشور است. روش: مطالعه حاضر از نوع کیفی است. گروه علمی سلامت زنان فرهنگستان علوم پزشکی با بررسی و تحلیل اسناد بالادستی و روش بحث گروهی با حضور مدیران مرتبط با نخبگان کشور، متخصصان علوم بالینی و سلامت در سه جلسه دو ساعته موضوعات و چالش های اولویت دار مرتبط با نخبگان سلامت از منظر اسناد بالادستی مربوطه، نظرات خبرگان و براساس شرایط موجود در کشور را مشخص کردند. یافته ها: با بررسی و تحلیل اسناد بالادستی و نظرات شرکت کنندگان در بحث های گروهی، تعریف نخبه و نخبه پروری مورد اجماع واقع شد. همچنین مجموعه ای مشتمل بر 27 چالش مانند کاهش سهمیه آزاد برای ورود به رشته های پزشکی، کافی نبودن حمایت های لازم برای تحصیل در مقاطع بالاتر، نبود ضمانت اجرایی تکالیف محول شده به دستگاه ها در امور نخبگان تدوین شد. چالش ها و مشکلات مرتبط با مراحل سه گانه نخبه پروری شامل پرورش و شناسایی نخبگان (4چالش)، هدایت نخبگان (چالش5)، حمایت و به کارگیری نخبگان (3چالش) نیز مطرح و جمع بندی شد. نتیجه گیری: با توجه به شرایط کنونی و وجود چالش ها و مشکلات مطرح شده با پدیده مهاجرت نخبگان مواجه هستیم، ارایه راهکارها باید با استفاده از توان و ظرفیت های تمامی دستگاه ها و سازمان های مرتبط تدوین شود. اجرای راهکارهای پیشنهادی نیازمند زیرساخت ها و فرایندهای مناسب، همکاری بین بخشی و مشارکت جامعه نخبگان در راستای تحقق چشم انداز جمهوری اسلامی ایران و کسب جایگاه مرجعیت علمی می باشد.

زمینه و هدف: هدف این مطالعه بررسی نقش استعدادهای درخشان و نخبگان در دستیابی به مرجعیت علمی و پیشنهاد الگوی مشارکت حداکثری نخبگان در نیل به مرجعیت علمی می باشد. روش: در این مطالعه از استراتژی مرور نقادانه کارنول و دالی (Carnwell and Daly) استفاده شد. به منظور یافتن منابع و مطالعات مرتبط، در داده پایگاه های معتبر علمی مانند: سایت های SID، Google، Google Scholar، Scopus، Iran Medex، و Web of Science در سال های 2011 تا 2021 ترکیبی از کلمات کلیدی نخبه، استعداد درخشان، مدیریت نخبه، مرجعیت علمی جستجویی جامع به دو زبان فارسی و انگلیسی انجام شد. متون توسط پژوهشگران به طور مستقل مورد بررسی قرار گرفتند. از مجموع 40 مقاله به دست آمده، براساس معیارهای ورود و خروج و حذف مطالعات تکراری 8 مقاله که مرتبط با هدف مطالعه بودند ارزیابی شدند. یافته ها: یافته های این مطالعه در سه تم محتوایی 1) نقش های نخبگان، 2) فرایند مدیریت نخبگان، 3) تقسیم بندی وظایف در فرآیند مدیریت نخبگان، ارایه شده است. نقش های خبرگان شامل سه نقش فرودستی، میان دستی و فرادستی (Subordinates roles) معرفی گردیده است؛ که در تم مدیریت نخبگان موثرترین عوامل و در بخش تقسیم بندی وظایف، به وظایف هر یک از نهادها در فرایند مدیریت نخبگان پرداخته شده است. نتیجه گیری: تحقق مرجعیت علمی در جمهوری اسلامی ایران مستلزم وجود نظام ها، فرآیندها و ساختارهایی است که نخبگان بتوانند در حوزه های راهبردی کشور ایفاکننده نقش های مختلف خود از جمله نقش های فرادستی باشند، و جامعه نیز از حضور ایشان منتفع گردد؛ در این مقاله بر اهمیت دارا بودن برنامه هایی رسالت محور، تمایزیافته و کلان در هر یک از نهادهای حاکمیتی برای توسعه صلاحیت های نخبگانی افرادی که دارای استعدادهای برتر هستند، تاکید گردیده و همچنین با ارایه الگویی مشخص به تمهیدات لازم جهت هدایت نخبگان به نقش های تعیین کننده اشاره شده است.

زمینه و هدف: تعارض منافع در نظام سلامت چالش جدی است که جنبه های مختلف آن باید مورد واکاوی و شناسایی قرار گیرد. هدف از این مقاله شرح اهمیت و عوامل زمینه ساز و چگونگی مدیریت تعارض منافع در نظام سلامت است. روش: در یک پروژه پژوهشی پس از جمع آوری مقالات و مستندات موجود، بحث و تحلیل آنها در یک گروه کارشناس انجام شده و مقاله حاضر به کلیات موضوع می پردازد. یافته ها: تعریف تعارض منافع، عوامل موثر بر آن، سوءبرداشت ها و نحوه برخورد عملی با موقعیت تعارض منافع به تفصیل بیان شده است. نتیجه گیری: تعارض منافع موضوعی پیچیده و دارای ابعاد متعدد است و به همین دلیل یافتن یک راهکار ساده برای آن ممکن نیست. برای مدیریت موقعیت های تعارض منافع در امور مختلف کشور از جمله حوزه سلامت، تصویب یک قانون جامع برای تمام دستگاه ها با توجه به موارد خاص برای هر گروه ضروری است.

زمینه و هدف: هدف نهایی پذیرش دانشجو در نظام آموزش عالی سلامت، برطرف کردن مشکلات و برآورده ساختن نیازهای سلامت جامعه است. برای تحقق توسعه در علوم، فنون، مراقبت ها و خدمات سلامت و برخورداری از یک نظام سلامت قوی، کارآمد و پاسخگو، ایجاد تغییرات اساسی در نظام پذیرش دانشجو مورد نیاز است. ارتقا نظام انتخاب دانشجو برای تربیت نیروی انسانی سلامت، متناسب با ارزش ها، اخلاق پزشکی و آداب حرفه ای اسلامی، برای کاربرد در سیاست گذاری سلامت و برنامه ریزی آموزش عالی سلامت، در این مطالعه بررسی شده است. روش: روش این مطالعه کتابخانه ای و میدانی و اجماع نظرات خبرگانی فرهنگستان علوم پزشکی است. یافته ها: نظام انتخاب دانشجو باید بر شالوده های زیر استوار و متحول شود: «تفکرات و ارزش های اسلامی، با تاکید بر عدالت آموزشی و عدالت در سلامت، عوامل اجتماعی سلامت، اخلاق پزشکی و آداب حرفه ای اسلامی سلامت»؛ « نیازهای سلامت جامعه»؛ «شناخت استعدادها، رعایت علایق، هدایت انگیزه ها و در نظر داشتن توانمندی های جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی داوطلبان، متناسب با رشته های تحصیلی؛ و سالم سازی رقابت بین داوطلبان»؛ «منطقی نمودن تقاضای اجتماعی، برای ورود به رشته های پرمتقاضی»؛ «تحول راهبردی در عوامل مهم تاثیرگذار نظیر استعداد و علاقمندی، سهمیه ها، جنسیت، بومی گزینی، مقاطع ورودی و نظایر آن» نتیجه گیری: دانشجوی منتخب برای تربیت در نظام آموزش عالی سلامت، باید طالب علم؛ متدین؛ صالح و متعهد به نیازهای سلامت جامعه باشد و از ظرفیت های ارزش آفرینی؛ پویایی؛ نشاط؛ تحول آفرینی؛ و خلاقیت و نوآوری؛ برخوردار باشد. استادان و نظام دانشگاهی نیز باید نسبت به تربیت دانش آموختگانی دانشمند؛ مومن؛ خردمند؛ اندیشمند؛ مجاهد و اهل عمل؛ دارای انگیزه های الهی و انسانی؛ برگرفته از مکتب اسلام و انقلاب اسلامی؛ برای خدمت در راستای تامین، حفظ و ارتقای سلامت مردم؛ اهتمام نمایند.

زمینه و هدف: محققان، سیاست پژوهان و سیاست گذاران اجتماعی همواره به خانواده به عنوان یکی از مهم ترین محورهای سیاستی ملی توجه ویژه ای داشته اند. در این پژوهش هدف اصلی بررسی کلان روندهای تحولات عرصه خانواده و آینده نگری و تبیین روندها، شواهد و ملاحظات ملی در خط مشی گذاری نهاد خانواده در ایران می باشد. روش: داده های مورد استفاده در این پژوهش مبتنی بر مطالعات اسنادی استخراج شده و از رویکرد آینده نگری مبتنی بر روندپژوهی در تبیین مسایل و چالش ها بهره گیری شده است. در این پژوهش تحولات نهاد خانواده در سطوح مختلف مورد بررسی قرار گرفته و با شناسایی کلان روندهای آینده پژوهانه و تحلیل راهبردی وضعیت موجود، راهکارهایی برای خط مشی گذاران در این عرصه پیشنهاد گردیده است. یافته ها: از جمله مهم ترین روندهای مربوط به آینده تحولات خانواده در ایران می توان به مواردی همچون تضعیف مسایل اخلاقی و معنوی و سست شدن روابط عاطفی در خانواده، کوچک شدن خانواده به همراه زندگی در خانه های کوچک، افزایش مصرف گرایی، فردگرایی، افزایش تقاضای زنان برای اشتغال و تحصیل و مشارکت اجتماعی، تغییر هرم قدرت در خانواده، افزایش مهاجرت و شهرنشینی، گسترش شبکه های اجتماعی و ارتباطات، تغییر شکل ساختار خانواده و. . . اشاره کرد. نتیجه گیری به عنوان نتیجه می توان گفت که کشور نیازمند آسیب شناسی کلان روندهای متاثر از گفتمان مدرنیته در عرصه خانواده بوده و ضرورت دارد که در جهت حرکت به سمت ارزش ها و باورهای مبتنی بر گفتمان اسلامی ایرانی خانواده در جهت تشکیل، تحکیم و تعالی برای این نهاد الهی گام های موثری برداشته شود.

زمینه و هدف: بی توجهی به بهداشت مساجد ممکن است باعث انتقال عوامل بیماری زا شود. هدف از اجرای این مطالعه به دست آوردن اطلاعات کافی برای ساخت یک ابزار مناسب برای ارتقا بهداشت محیط مساجد است. روش: در این مطالعه توصیفی با 51 نفر(نمازگزاران، روحانیون و خادمان) مصاحبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای استنتاجی استفاده شد. سپس کدگذاری باز و دسته بندی کدها و طبقات و اکتشاف صورت گرفت. یافته ها: نظارت واحدهای بهداشت محیط هر منطقه به بهسازی اصولی تمامی قسمت های مختلف مسجد مانند سطوح در تماس مکرر، سرویس های بهداشتی، نحوه استفاده ایمن از شوینده ها، نظارت بر عملکرد خادمان در نحوه پذیرایی و وسایل پذیرایی برای به حداقل رساندن میزان آلودگی و انتقال بیماری بخصوص در مواقع شیوع بیماری های واگیر لازم و ضروری است. آگاهی از وضعیت موجود و همچنین وضعیت مطلوب مساجد علاوه بر افزایش آگاهی مردم در مورد استانداردها، می تواند رهنمودی برای الویت بندی نیازهای مساجد برای کمک های خیرین و نیز سازمان اوقاف در جهت استانداردسازی مساجد باشد. نتیجه گیری: بی تردید با همکاری مسیولان بهداشتی و مشارکت فعال روحانیون و ایمه جماعات و همچنین جلب مشارکت های مردمی، وضعیت بهداشتی اماکن مذهبی ارتقا می یابد و از نظر محیط زیستی نیز جزء مساجد سبز خواهد شد. دستورالعمل ها و آموزش هایی برای استفاده ایمن از مواد شیمیایی، اطفاء حریق، کاهش تولید پسماند، توسعه فضای سبز، بهداشت مواد غذایی، تهویه مناسب، تمیزکاری پیشگیرانه، مصرف بهینه انرژی ارایه شود.

زمینه و هدف: گردشگری پزشکی از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری در جهان است و به صورت یکی از صنایع جذاب در زمینه های اقتصادی، اشتغال زایی، معرفی فرهنگ و حتی ایجاد منافع سیاسی برای کشورها مطرح است. با توجه به ظرفیت های خوب ایران در حوزه گردشگری و منافع چشمگیر رشد این صنعت و از طرفی ضعف مطالعات در حوزه گردشگری پزشکی منجر به اجرای این طرح تحقیقاتی شد که هدف از آن شناسایی مهم ترین شاخص های فرهنگی انگیزشی بیماران خارجی برای مسافرت به ایران در نظر گرفته شده بود. روش: تجزیه وتحلیل شاخص های فرهنگی موثر در جذب گردشگران پزشکی به مقصدهای ارایه کننده این خدمات در ایران، با استفاده از روش تحلیل محتوا و تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) به مرحله ی اجرا درآمده است. بدین صورت که با تحلیل محتوا عوامل مورد شناسایی قرار گرفته و با روش مدل سازی ساختاری تفسیری، تعاملات بین این عوامل شناسایی شده است. روش تحلیل محتوا و مدل سازی ساختاری تفسیری مبتنی بر نظر خبرگان است. خبرگان در این تحقیق متشکل از صاحب نظران حوزه گردشگری پزشکی، فعالان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مدیران مراکز درمانی و بیمارستان های پذیرنده گردشگران پزشکی خارجی می باشند. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که شاخص های امکان ایجاد زبان مشترک بین گردشگران پزشکی خارجی با کادر درمانی و میزان آشنایی آن ها با فرهنگ و سنت ایرانی، اساسی ترین شاخص فرهنگی موثر بر ایجاد انگیزه و جذب گردشگران درمانی خارجی به کشور ایران است. نتیجه گیری: عوامل بسیاری بر ارتباط میان بیماران و ارایه کنندگان خدمات مراقبت سلامت موثر است که از آن ها می توان به زبان و فرهنگ اشاره کرد.

زمینه و هدف: سازمان جهانی بهداشت، مفهوم سلامت اجتماعی را ارزیابی فرد از عملکردش در برابر اجتماع بیان می کند. سلامت اجتماعی فرد، مهم تر و حساس تر از جنبه های جسمانی و روانی سلامت فرد است، زیرا عواملی که سلامت جسمانی فرد را به خطر می اندازند، آثار و تبعات محدودی دارند، اما عواملی که سلامت اجتماعی فرد را تهدید می کنند به طور مستمر بر روابط او با دیگران تاثیر می گذارند و همواره بیش از یک نفر را دچار اختلال می نمایند. قبل از پرداخت به سلامت اجتماعی، توجه به نشانگرهای آن مهم است. بنابراین هدف از این تحقیق مشخص نمودن نشانگرهای سلامت اجتماعی در استان کهگیلویه و بویراحمد (ایران) است. روش: تحقیق حاضر به روش کیفی-گروه تمرکز انجام شده است. فاز اول ابزار شاخص های (نشانگرهای) سلامت اجتماعی در سه مرحله بررسی و طراحی شده و در فاز دوم در فاز دوم بحث گروهی با حضور 15 نفر از متخصصان در جهت هدف مورد نظر انجام گردید. یافته ها: بعد از جمع آوری و تحلیل اطلاعات، مشخص گردید نشانگرهای سلامت اجتماعی در استان 1-قتل 2-سرقت 3-خودکشی 4-مصرف مواد مخدر 5-تجاوز به کودکان 6-همسر آزاری 7-کودک آزاری 8-تجاوز جنسی 9-طلاق 10-نزاع دسته جمعی 11-درصد بیکاری 12-میزان کودکان بازمانده از تحصیل 13-میزان بی سوادی جمعیت می باشند. نتیجه گیری: برای ارتقای سلامت جامعه در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها با توجه به شرایط منطقه باید نشانگرهای اجتماعی مدنظر قرار می گیرد.

زمینه و هدف: سلامت اجتماعی از ابعاد مهم سلامت انسان است که یکی از دو تلقی آن، تلقی بین فردی به معنی چگونگی روابط، مناسبات و تعامل های اجتماعی است. هدف از این پژوهش، بررسی این تلقی از سلامت اجتماعی در منابع اسلامی است. روش: در این پژوهش از روش ترکیبی استفاده گردید. در بررسی منابع دینی از روش توصیفی-تحلیلی کلاسیک در دین پژوهی و برای تعیین اعتبار یافته ها، از روش میزگرد خبرگان استفاده شد. منبع پژوهش آثار مرتبط منتشر شده و چاپ نشده پژوهشکده علوم و معارف حدیثی بود. یافته ها: یافته پژوهش حاکی از آن است که از بیست و چهار مفهوم اصلی سلامت اجتماعی، یازده مولفه به دست آمد: تکریم و دفاع اجتماعی، کرامت اجتماعی، خویشتن داری اجتماعی، امنیت/ایمنی اجتماعی، اهتمام اجتماعی، سرمایه اجتماعی، درستکاری اجتماعی، اعتماد اجتماعی، پیوند اجتماعی، نشاط اجتماعی، و زینت اجتماعی. از تحلیل مولفه ها، پنج بعد به دست آمد: بعد عاطفی (پیوند + تمایز)، هیجانی(نشاط + زینت)، شخصیتی (کرامت اجتماعی)، نیازمندی (سرمایه + اعتماد) و بعد امنیتی ارتباط (امنیت اجتماعی). نتیجه گیری: این یافته ها می توانند در رصد سلامت اجتماعی و برنامه ریزی برای ارتقا و آسیب شناسی وضعیت موجود مورد استفاده قرار گیرند.

زمینه و هدف: انسان ها در شرایط دشوار و گرفتاری ها به خداوند ارحم الراحمین گرایش پیدا می کنند و از او کمک می خواهند بنابراین بحث درباره معنویت و کارکردهای آن در زندگی امروز بشر و تلاش برای شناخت هرچه بیشتر آن می تواند به عنوان راه حل اصلی در زمینه ابعاد پیشگیرانه، مداخله ای و حل بحران های عصر حاضر شود. در همین راستا، هدف از انجام این مطالعه، مدیریت بحران با تدوین مدل پیشگیرانه، مقابله، مداخله و حل بحران با تمرکز بر سلامت معنوی در ایران بود. روش: در این پژوهش مدلی برای مدیریت بحران بر اساس سلامت معنوی ارایه شد. بدین منظور روش این تحقیق از نوع تحقیق آمیخته به روش اکتشافی متوالی بود و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل مجموعه پژوهش های انجام شده در جوامع علمی ایران و افراد متخصص در حوزه مدیریت بحران در سلامت معنوی بود. پس از جمع آوری داده ها از طریق روش فراتحلیل، برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار reveman، برای تجزیه وتحلیل سناریوهای به دست آمده در روش دلفی از نرم افزار Micmac و در خصوص تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده از گروه های کانونی از نرم افزار maxquda استفاده شد. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده، 9 مولفه در زمینه راهکارهای پیشگیرانه و 7 مولفه در زمینه راهکارهای مداخله و در نهایت 7 زمینه راهکارهای حل مسیله بیش ترین تاثیر را در زمینه مدل یابی مدیریت بحران با تمرکز بر سلامت معنوی داشتند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش گویای این است که سلامت معنوی می تواند به عنوان یک عامل اساسی در ارایه راهکارهای پیشگیرانه، مداخله ای و مقابله ای در مدیریت بحران مورداستفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: دیابت شایع ترین بیماری متابولیک جهان و علت بیش از چهار میلیون مرگ در سال است که مبتلایان به آن دارای مشکلاتی در زمینه خوش بینی، امید به زندگی و خودمدیریتی هستند. در نتیجه، هدف این پژوهش تعیین تاثیر آموزش مثبت نگری بر خوش بینی، امید به زندگی و خودمدیریتی دیابت در بیماران مبتلا به دیابت بود. روش: این مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش بیماران مبتلا به دیابت و عضو انجمن دیابت شهر اهواز در سال 1399 بودند. نمونه پژوهش 60 نفر بودند که پس از بررسی ملاک های ورود به مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی با کمک قرعه کشی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای با روش مثبت نگری آموزش دید و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. ابزارهای پژوهش آزمون تجدیدنظرشده جهت گیری زندگی، مقیاس امید به زندگی و مقیاس خودمدیریتی دیابت بودند. داده ها با آزمون های خی دو، تی مستقل و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که گروه های آزمایش و کنترل در مرحله پیش آزمون از نظر هیچ یک از متغیرهای خوش بینی، امید به زندگی و خودمدیریتی دیابت تفاوت معناداری نداشتند (05/0P). نتایج نشان داد که آموزش مثبت نگری باعث افزایش خوش بینی، امید به زندگی و خودمدیریتی دیابت در بیماران مبتلا به دیابت شد (001/0>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج، درمانگران و متخصصان سلامت می توانند از روش آموزش مثبت نگری برای بهبود ویژگی های روان شناختی بیماران مبتلا به دیابت به ویژه افزایش خوش بینی، امید به زندگی و خودمدیریتی دیابت استفاده کنند.

زمینه و هدف: در دو دهه اخیر مفهوم «سلامت» از دامنه شمول کاربردی چنان گسترده ای برخوردار شده است که دیگر نمی توان فقط با اتکا به نظریه های سنتی و قراردادی و کلاسیک به تعریف یا تبیین آن پرداخت. اکنون سلامت به عنوان یکی از بخش های مورد توجه در حوزه های میان رشته ای قرار دارد. یکی از این حوزه ها، رسانه و سلامت است، زیرا رسانه می تواند بر روی هوشمندسازی مخاطب و تلاش در تغییر رفتار شهروندان در حوزه سلامت موثر باشد. این مقاله سعی دارد به کیفیت توفیق این مسیله [رسانه و سلامت] با رویکرد انتقادی اجتماعی و قرایت هابرماسی بپردازد. از نظریه کنش ارتباطی و تقابل دوگانه جهان زیست و نظام هابرماس استفاده شده است تا به اصلی ترین سوال مقاله پاسخ داده شود: «آیا رسانه در اهمیت مقوله سلامت برای شهروندان مفید بوده است؟ » روش: ابتدا مفاهیم کلیدی رویکرد نظری هابرماس توضیح داده می شود؛ سپس، با استفاده از مفاهیم و عقاید هابرماس، موضوعات و مسایل مربوط به سلامت که از نظر تجربی مسایل قابل تحقیق هستند و تاثیر قدرتمندی دارند، بررسی و پاسخ سوالات تحقیق مشخص می شود. یافته ها: پژوهش هایی که در حوزه سلامت انجام شده است بیانگر نقش و اهمیت ویژه این حوزه در استمرار حیات فردی و اجتماعی نسل بشر می باشد. این پژوهش ها از یک سو گرایش بسیار گسترده به سمت همکاری و ادغام با علوم رفتاری و زیست پزشکی برقرار کرده و از سویی دیگر نزدیکی و تقارنی با علوم اجتماعی انتقادی، نظریه اجتماعی و نقد فرهنگی نشان می دهد. نتیجه گیری: براساس قرایت هابرماس این نتیجه حاصل شده است که از مهم ترین دلایل بی توجهی شهروندان به مقوله سلامت و ناموفق بودن عملکرد رسانه ها در این زمینه، فقدان توازن میان عقلانی شدن نظام و عقلانی شدن جهان زیست و استفاده از کنش راهبردی به جای کنش ارتباطی است. همچنین این فقدان منجر به تخصص زدایی، به مخاطره افتادن اعتماد در تعامل پزشک بیمار و پدیده های کلانی چون مشتری گرایی و مصرف گرایی شده است.

بیان مسئله سند راهبردی "توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت " مشتمل بر هفت راهبرد و اقدام ملی، پیشنهادی ششمین جلسه مورخ دوم مرداد ماه 99؛ کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی در نظام سلامت، در جلسه چهل و نهم مورخ هفتم مرداد ماه 99؛ شورای توسعه فرهنگی قرآنی به تصویب رسید و توسط دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شد. این سند طی مراسمی با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، و جمعی از مسئولان فرهنگی و اعضای دبیرخانه کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت، رونمایی شد...