پژوهشی خون
سال:1399 | دوره:17 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: یکی از اهداف مراکز انتقال خون برای تامین ذخایر خونی سالم و کافی، ایجاد انگیزه و تشویق جوانان از بین جمعیت های کم خطر برای اهدای داوطلبانه و مستمر خون است. از آن جا که در شهر یزد مطالعه ای در مورد دانشجویان انجام نشده است، این مطالعه با هدف تعیین آگاهی، نگرش و عملکرد دانشجویان شهر یزد در مورد اهدای خون طراحی شد. مواد و روش ها: مطالعه از نوع مقطعی بود و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه به دست آمد. روش نمونه گیری به صورت تصادفی بوده و از آمار توصیفی و آزمون های مجذور کا، T و ANOVA برای تجزیه و تحلیل نتایج استفاده شد. یافته ها: در مجموع 1329 پرسشنامه تکمیل شد و میانگین سن افراد 4/4 ± 7/22 سال بود. آگاهی دانشجویان در 694 (2/52%) نفر ضعیف، 449 (8/33%) نفر متوسط و 186 (14%) نفر خوب بود. نگرش نسبت به فواید و مضرات اهدای داوطلبانه خون در 422 (8/31%) نفر ضعیف، 693 (1/52%) نفر متوسط و 214 (1/16%) نفر خوب بود. در مجموع 77 نفر از دانشجویان آگاهی و نگرش خوبی نسبت به انتقال خون و اهدای خون داشتند. از نظر بررسی عملکرد نسبت به اهدای خون، در مجموع 226 (17%) نفر از دانشجویان مورد مطالعه که 83 (12%) نفر از خانم ها و 143 (24%) نفر از آقایان بودند و 409 (7/30%) نفر از دانشجویان، یکی از افراد خانواده شان حداقل یک بار خون اهدا کرده بودند. نتیجه گیری: بر طبق نتایج این مطالعه، آگاهی، نگرش و عملکرد دانشجویان نسبت به اهدای خون مطلوب نیست و نیاز به بهبود دارد.

سابقه و هدف: عفونت هپاتیت B، یکی از عمده ترین بیماری های منتقل شونده از راه انتقال خون است. عفونت با این ویروس منجر به آسیب های گسترده کبدی می شود. تاکنون 10 ژنوتیپ برای هپاتیت B تشخیص داده شده است. هدف از این مطالعه، تعیین ژنوتیپ ویروس هپاتیت B با روش تعیین توالی در اهداکنندگان خون بدون علامت در شهر تهران سال 98-97 بود. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، سرم خون 20 نفر از اهداکنندگان خون که از نظر آزمایش آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت B با روش الایزا مثبت تشخیص داده شده بودند، مورد آزمایش قرار گرفتند. پس از استخراج DNA ویروسی، توالی ژن pres به وسیله روش Nested-PCR تکثیر و ژنوتیپ ویروس با روش تعیین توالی تعیین شد. توالی به دست آمده به وسیله نرم افزار Clustal w با توالی های رفرانس مرتب شد. یافته ها: نمونه ها پس از انجام Nested-PCR تعیین توالی شدند. ژنوتیپ ویروس هپاتیت B در تمام 20 نمونه اهداکننده خون مبتلا به هپاتیت B، 100% ژنوتیپD تعیین گردید. نتیجه گیری: شیوع ژنوتیپ D در افراد مورد مطالعه 100% بود. از این نتیجه می توان در تهیه کیت های تشخیصی هپاتیت B استفاده کرد. هم چنین شناسایی ژنوتیپ ها می تواند به پزشکان کمک کند که بیماران با خطر بیشتر پیشرفت بیماری را شناسایی نموده و استراتژی های درمانی بهتری را به کار گیرند.

سابقه و هدف: لوسمی لنفوبلاستی حاد، از بدخیمی های خونی رده لنفوییدی می باشد. عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی که از ابتدا در درمان سرطان مورد توجه بودند، علت گرایش به سمت داروهای گیاهی بودند. مطالعه های گذشته بر روی گیاه جونیپروس اکسلسا حاکی از وجود خاصیت ضد سرطانی بر روی برخی رده های سلولی سرطانی بود. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات کشندگی و انتخاب فرکشن توکسیک ترگیاه جونیپروس اکسلسا بر روی رده سلولی ALL (Nalm-6) و سلول های طبیعی PBMC بود. مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، میزان سیتوتوکسیسیتی فرکشن ها از طریق آزمون های زنده مانی سلولی و فعالیت متابولیک ارزیابی شد. با استفاده از این دو آزمون، فرکشن توکسیک تر انتخاب گشته و سپس میزان آپوپتوز سلولی به روش رنگ آمیزی آنکسین V و پروپیدیوم یدید به کمک فلوسیتومتری برای آن محاسبه شد. هر آزمون سه بار تکرار گردید. از آزمون one-way ANOVA و 23 SPSS برای آنالیز آماری داده ها استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که دوز µ g/mL 5/2 و µ g/mL 4 به ترتیب فرکشن کلروفرمی و اتردوپترولی گیاه جونیپروس، بدون تاثیر معنادار بر سلول های PBMC، درصد زنده مانی و فعالیت متابولیک سلول های Nalm-6 را به طور معنادار کاهش داد(01/0 p<). فرکشن آبی آن فاقد اثرات سیتوتوکسیک بود. با این آزمون ها، فرکشن توکسیک تر کلروفرمی انتخاب شد. آپوپتوز سلول های Nalm-6 با فرکشن کلروفرمی توسط فلوسیتومتری، افزایش حدود 13 برابری در مقایسه با گروه تیمار نشده نشان داد(001/0

سابقه و هدف: آموزش، نقشی اساسی در آگاهی بخشی جامعه و در نتیجه افزایش تمایل به اهدای خون و کاهش خطر اهدای خون ناسالم دارد. در همین راستا، در مطالعه حاضر، به بررسی نقش آموزش و رفع موانع اهدای خون در افزایش میزان اهدا و ارتقای سلامت خون در دانشجویان دانشگاه های شهر زاهدان پرداخته شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی مداخله ای بود و در 5 دانشگاه و موسسه آموزش عالی شهر زاهدان انجام شد. در آغاز به وسیله پرسشنامه، موانع اهدای خون در بین دانشجویان مشخص شد. سپس تلاش شد تا از طریق آموزش، دغدغه های اصلی دانشجویان مرتفع گردد. در نهایت با اعزام تیم سیار به دانشگاه های فوق مبادرت به جمع آوری خون شد. درصد اهداکنندگان بار اول و نیز سلامت خون های اهدایی، با اهداکنندگان دانشگاه های شهر زاهدان پیش از مداخله مقایسه شدند. یافته ها: عوامل اصلی عدم اهدای خون در میان 2744 دانشجو، ترس از به خطر افتادن سلامت(8/44%) و نداشتن وقت کافی(7/26%) بود. پس از ارایه آموزش، 1211 نفر شامل 1039 مرد(8/85%) و 172(2/14%) زن مبادرت به اهدای خون کردند که نسبت به تیم های سیار اعزامی پیش از مداخله، اختلاف معناداری داشت(01/0 p<). هم چنین تعداد اهداکنندگان بار اول نسبت به اهداکنندگان بار اول پیش از مداخله و نیز سلامت خون در بین کل اهداکنندگان نسبت به اهداکنندگان پیش از مداخله، به طور معناداری بیشتر بود(001/0

سابقه و هدف: ایجاد آنتی بادی علیه آنتی ژن های HLA و آنتی ژن های اختصاصی پلاکتی HPA به دنبال تزریق خون و فرآورده ها محتمل است. این امر منجر به بروز عوارضی نظیر پورپورای پس از تزریق، مقاومت پلاکتی ایمیون، ترومبوسیتوپنی و خونریزی در گیرندگان می گردد. در این مطالعه، آنتی ژن ها وآنتی بادی های پلاکتی به طور هم زمان در بیماران با تزریق خون مکرر بررسی شدند. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، آنتی ژن ها و آنتی بادی های پلاکتی به روش PCR-SSP و فلوسیتومتری PIFT در 30 بیمار تالاسمی ماژور و 30 بیمار هماتوانکولوژی با تزریق خون مکرر که شمارش پلاکتی یک ساعت پس از تزریق /µ L 450000-150000 داشتند، بررسی شدند. برای مقایسه نتایج جمعیت های مورد مطالعه، از 19 SPSS و آزمون آماری کای دو استفاده شد. یافته ها: در بررسی فراوانی ژنوتیپی در بیماران هماتوانکولوژی و تالاسمی، ژنوتیپ HPA-1a/1a دارای بیشترین فراوانی و ژنوتیپ های HPA-1a/1b و HPA-3b/3b دارای کمترین فراوانی بودند. هموزیگوت 1b/1b و 2b/2b و5b/5b مشاهده نشدند. آلل HPA-4b در بیماران مورد بررسی یافت نشد. نتیجه فلوسیتومتری PIFT در 10 بیمار هماتوانکولوژی (30%) و یک بیمار تالاسمی(3/3%) مثبت شد. فراوانی موارد مثبت آنتی بادی ها در گروه بیماران هماتوانکولوژیک واضحا بیشتر از گروه تالاسمی بود(006/0 =p). نتیجه گیری: با توجه به فراوانی 100 درصدی آللHPA-4a و فقدان آلل HPA-4b و عدم مشاهده ژنوتیپ هموزیگوت b/b آلل های HPA-1/-2/-5 در بیماران این مطالعه، احتمال وقوع آلوایمیونیزاسیون پلاکتی ناشی از آنتی بادی های ضد این آنتی ژن ها در این بیماران کمتر است.

سابقه و هدف: عمل جراحی بای پس شریان کرونر در بیماری عروق کرونر شایع است و برخی از بیماران نیازمند تزریق خون خواهند شد. هدف از این مطالعه، بررسی ارتباط بین طول عمر واحدهای خون دریافتی در جمعیت بیماران تحت CABG در مرکز قلب تهران بود. مواد و روش ها: در یک مطالعه کوهورت، بیماران در دو گروه دریافت کنندگان خون تازه یعنی کمتر از دو هفته از عمر کیسه، شامل 744 نفر و غیر تازه بیش از دو هفته، شامل 1259 نفر تقسیم شدند. متغیرهایی شامل فاکتورهای دموگرافیک، ساعت های اتصال به ونتیلاتور، ساعت های بستری در ICU، برون ده بطن چپ، آریتمی، نارسایی کلیه، تامپوناد، اختلالات عصبی گذرا، عفونت زخم، سپسیس، پنومونی، سکته قلبی و مغزی، آمبولی ریه و مرگ و میر داخل بیمارستانی در دو گروه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها توسط آزمون های کای دو و کاپلان مایر و 21 SPSS، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از 2003 فرد مورد بررسی، 715 نفر(7/35%) زن و 1288 نفر(3/64%) مرد بودند. بر اساس منحنی کاپلان مایر، میزان بقای درون بیمارستانی در دریافت خون تازه 8/95% و در خون غیر تازه 5/96% بود که تفاوت آماری معناداری را نشان نداد. بین مصرف خون تازه و سایر متغیرهای ذکر شده نیز تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: عدم ارتباط قوی بین مرگ و میر و دریافت خون تازه و غیر تازه، این فرضیه را مطرح می کند که الزاما نیازی به اولویت خون تازه در CABGوجود ندارد و این فرآورده می تواند در موارد خاصی که کاربرد خون تازه در آن ها به اثبات رسیده است، به کار گرفته شود.

سابقه و هدف: کمبود فاکتورهای انعقادی وابسته به ویتامین K، معمولا ناشی از بیماری های کبدی، سوء جذب و یا مسمومیت با وارفارین می باشد. در این گزارش، اهمیت و نقش کمبود فاکتورهای انعقادی وابسته به ویتامین K در منوراژی بررسی شد. مورد: در یک گزارش مورد، خانم 43 ساله با کاهش اکتسابی سطح ویتامین K سرمی به همراه منوراژی های شدید، بدون هیچ گونه بیماری مربوط به زنان بررسی شد. سطح کلیه فاکتورهای انعقادی وابسته به ویتامین K، فاکتور II، فاکتور VII، فاکتورIX و فاکتور Xکاهش داشت. بعد از چندین دوز خوراکی و تزریقی ویتامین K، سطح فاکتورهای انعقادی و منوراژی اصلاح نشد. نتیجه گیری: کمبود فاکتورهای انعقادی وابسته به ویتامین K به شکل اکتسابی، جزء موارد نادری می باشد که قادر است حیات فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

سابقه و هدف: مقاومت پلاکتی می تواند ناشی از عوامل ایمونولوژیک و غیر ایمونولوژیک باشد. در موارد غیر ایمونولوژیک بایستی منشاء بروز مقاومت که معمولا وجود بیماری می باشد برطرف گردد. در مقاومت پلاکتی ناشی از عوامل ایمونولوژیک، آنتی بادی های تولیدی ضد پلاکت های دارای آنتی ژن بیگانه نقش ایفا می کنند. بررسی راه کارهای دخیل در شناسایی و پیشگیری از مقاومت پلاکتی ایمونولوژیک از اهداف این مطالعه بود. مواد و روش ها: این مقاله به مرور آزمایش های مورد استفاده در شناسایی مقاومت پلاکتی، روش های انتخاب پلاکت های سازگار، هم چنین پیشگیری و مدیریت این بیماری پرداخته است. این کار با جستجوی کلید واژه های تزریق پلاکت، مقاومت پلاکتی، افزایش تصحیح شده و آلوآنتی بادی در بانک های اطلاعاتی Science Direct، PubMed Medline، SID، Scopus و Magiran از بین 100 مقاله مرتبط انجام شد که در نهایت از 66 عدد از آن ها در نوشتن این مقاله استفاده گردید. یافته ها: از آن جایی که عمده ترین دلیل ایمونولوژیک بروز مقاومت پلاکتی، تولید آلوآنتی بادی ضد HLA می باشد بررسی آنتی بادی تولیدی ضد HLA اهمیت بسیاری دارد. کراس مچ و پیش بینی ویژگی آنتی بادی نیز می تواند برای این بیماران انجام پذیرد. تعویض پلاسما، تزریق ایمونوگلوبولین وریدی و استفاده از برخی از داروها و ترکیبات، نیز در شرایط اضطراری انجام می گردد. نتیجه گیری: بررسی میزان کارآیی روش های شناسایی مقاومت پلاکتی و پلاکت های سازگار، به روند پیشگیری، درمان و مدیریت هر چه بهتر این بیماری کمک بسیاری خواهد نمود.