تغذیه نوزاد با شیر مادر به دلایل متعدد مانند کاهش چشمگیر ابتلا به بیماریهای معدی روده ای، عفونتهای حاد، بیماریهای گوش میانی، عفونتهای مجاری ادراری، ذات الریه و اسهال و در نهایت کاهش مرگ و میر نوزادان تغذیه شده با شیر مادر و همچنین ایجاد آرامش روحی روانی برای مادر و نوزاد و کاهش مشکلات اقتصادی وابسته به مواد ذکر شده قابل توجه است. برای یافتن راه مناسب به منظور افزایش شیر مادران به بررسی اثر مصرف خوراکی عصاره گیاهان شیرازی ایران بر میزان و کیفیت شیر مادر پرداخته ایم.
پژوهشهای انجام شده روی گیاهان شیرزا، نشان داده است که ماده مؤثر در این گیاهان اغلب ترکیبات پکتیک است و مصرف این گیاهان سبب افزایش میزان پرولاکتین(PRL) و در نتیجه افزایش میزان شیر مادران می گردد. در کشور ما گیاهان بسیاری به صورت سنتی برای افزایش میزان شیر مادران مورد استفاده قرار گرفته اند. با توجه به تأثیر بالای تیره کتانیان، در این پژوهش از یکی از گیاهان این تیره به نام کتان استفاده شده است. پس از عصاره گیری و لیوفیلیزه کردن نمونه ها، سنجش ترکیبات پکتیک در عصاره لیوفیلیزه شده صورت گرفته است. میزان ترکیبات پکتیک در 1 گرم عصاره دانه کتان با مقادیر مشابه زا عصاره دانه پنبه، از تیره پنیرک، را که آن نیز از گیاهان شیرازی بسیار مؤثر است (قبلاً گزارش کرده ایم) را مقایسه شد. نتایج حاصل نشان می دهد که میزان ترکیبات مؤثر در 1 گرم عصاره دانه کتان حدود 5 برابر مقادیر مشابه در عصاره دانه پنبه است.
همچنین نشان داده شده است که مصرف مقادیر مؤثر از عصاره دانه کتان که سبب افزایش پرولاکتین و در نتیجه افزایش شیر می گردد بر میزان فاکتورهایIgA , IgM در شیر تغییر معنی داری ایجاد نمی کند در حالی که میزان فاکتورهایC3 و C4 را در شیر مادران مصرف کننده عصاره مذکور افزایش می دهد. با توجه به اینکه C3 و C4 از عوامل ضد باکتریایی در شیر مادر هستند، نتایج حاصل نشان می دهد که مصرف این عصاره، افزون بر افزایش میزان شیر مادر، به علت افزایش میزان پرولاکتین (PRL)، می تواند نقش مؤثری در افزایش کیفیت شیر به منظور پیشگیری از ابتلای نوزاد به بیماریهای عفونی متعدد داشته باشد.