مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین
سال:1397 | دوره:22 | شماره:2 (پی در پی 97) |تعداد مقالات:12

پیشگیری مقدماتی نقش و جایگاه مهم اما کم تر شناخته شده ای در نظام سلامت دارد و به عنوان پایه ای ترین و اصلی ترین سطح هرم پیشگیری در کنترل بیماری های قلبی- عروقی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پیشگیری مقدماتی بر ایجاد و حفظ شرایطی می پردازد که ظهور عوامل خطر بیماری را به حداقل می رساند. رفتارهای سلامت یا عوامل مربوط به سبک زندگی مردم از اهداف مداخله کلیدی و مهم در پیشگیری مقدماتی محسوب می شوند.

زمینه: استافیلوکوک کلونیزه شده در حفره قدامی بینی کارکنان درمانی یکی از منابع عفونت استافیلوکوکی در بیمارستان است. هدف: این مطالعه با هدف تعیین شیوع کلونیزاسیون بینی با استافیلوکوک اورئوس حساس و مقاوم به متی سیلین و مشخص کردن الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی آن ها در پرستاران و کارکنان خدماتی بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 396 نفر از کارکنان پنج بیمارستان در سال 1395 انجام گرفت. پس از اخذ رضایت و تکمیل پرسش نامه یک نمونه از قدام حفره بینی جهت بررسی میکروبیولوژیک گرفته شد. ایزولاسیون سویه های استافیلوکوک و تعیین الگوی مقاومت (به روش انتشار دیسک و آزمون تی) بر اساس روش های استاندارد صورت گرفت. نمونه های مقاوم به سفوکستین به عنوان استافیلوکوک مقاوم به متی سیلین (MRSA) در نظر گرفته شد. داده ها با آزمون های مجذور کای و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از 198 نفر کارکنان مورد بررسی، 32 نفر (16.2%) ناقل استافیلوکوک بودند که بیش ترین فراوانی متعلق به بخش های مراقبت های ویژه (%20.3) بود. شیوع MRSA در کل جمعیت %3 بود. میزان فراوانی حاملین به طور معنی داری در کارکنان با سطح تحصیلات بالاتر و پرستاران کم تر بود. هیچ یک از ایزوله ها به وانکومایسین و ریفامپین مقاوم نبودند. نتیجه گیری: شیوع حامل بودن عفونت استافیلوکوکی (به ویژه MRSA) در بین کارکنان درمانی قزوین کم است. بنابراین، ریفامپین و موپیروسین جهت ریشه کنی کلونیزاسیون استافیلوکوک اورئوس در کارکنان درمانی حتی در موارد MRSA قابل توصیه هستند.

زمینه: کل کربن آلی (Total organic carbon; TOC) شاخصی است که نشان دهنده احتمال آلودگی آب به فاضلاب و آلاینده های آلی نظیر سموم است. میزان TOC در منابع آب نشان دهنده حضور ترکیبات آلی بوده و باعث استفاده برخی کشورها از این شاخص برای ارزیابی کیفیت منابع آب خام و سیستم های تصفیه آب شده است. هدف: این مطالعه با هدف تعیین غلظت کل کربن آلی در منابع آب شرب زیرزمینی دشت قزوین انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، تعداد 81 نمونه آب در پاییز و زمستان 1394 و بهار 1395 به صورت تصادفی در دو اقلیم خشک و نیمه خشک از چاه های عمیق آب شرب در دشت قزوین برداشت شد. چاه های نمونه در بین شهرهای قزوین، آبیک، بویین زهرا و تاکستان گسترده بودند. اندازه گیری میزان TOC با روش آنالیز دستگاهی و با استفاده از دستگاه سنجش TOC ا نجام شد. یافته ها: میانگین غلظت TOC در منابع آب شرب در شهرهای قزوین، تاکستان، آبیک و بویین زهرا به ترتیب 0.88، 0.68، 0.81، 0.79 میلی گرم در لیتر و با میانگین کل 0.79 میلی گرم در لیتر به دست آمد. همچنین بین غلظت TOC و کاربری زمین ارتباط معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: میانگین غلظت TOC در منابع زیرزمینی در منطقه مطالعه شده از حدود مجاز توصیه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا پایین تر بود. نتایج به دست آمده آشکار ساخت که احتمال تشکیل ترکیبات جانبی گندزدایی در طی فرایند کلرزنی بسیار اندک می باشد. پایین بودن میزان TOC در منابع آب می تواند در نتیجه فرایندهای فیلتراسیون و احیا باشد.

زمینه: عدم دسترسی به خدمات به موقع و با کیفیت در بخش اورژانس بیمارستان ها اثرات غیرقابل جبرانی به بیماران وارد می آورد. یکی از مهم ترین عواملی که می تواند در این میان نقش به سزایی ایفا کند، وجود تعداد پرستار کافی در این بخش است که بار کاری متناسبی میان آنان توزیع شده باشد. هدف: این مطالعه با هدف برآورد تعداد پرستار مورد نیاز در بخش اورژانس یکی از بیمارستان های آموزشی شهر قزوین انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی جهت برآورد تعداد نیروی پرستاری مورد نیاز بخش اورژانس یکی از بیمارستان های آموزشی شهر قزوین در سال 1396 با استفاده از روش شاخص بار کاری در برآورد نیروی انسانی (WISN) انجام شد. داده های مورد نیاز برای انجام این برآورد از سه روش مشاهده مستقیم، مصاحبه و بررسی مستندات به دست آمده است. یافته ها: نتایج نشان داد تعداد پرستار مورد نیاز بخش اورژانس 56 نفر می باشد در حالی که در حال حاضر 52 نیروی پرستاری در آن مشغول به خدمت هستند که این امر کمبود 4 نیروی پرستاری را در این بخش نشان می دهد. فشار کاری 0.93 محاسبه شده است. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاکی از کمبود پرستاران شاغل در بخش اورژانس بود که در نهایت به گونه ای نامطلوب کیفیت خدمات ارایه شده به بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا توجه کافی به مساله برنامه ریزی نیروی انسانی و تخصیص منابع به این بخش ها بر اساس روش های علمی و منطقی به عنوان راهکاری در جهت رفع مشکلات مربوطه توصیه می گردد.

زمینه: ترس از زایمان یکی از شایع ترین علل انتخاب زایمان سزارین در زنان نخست زا می باشد. سازمان بهداشت جهانی بر ترویج مشارکت مردان در مراقبت های دوران بارداری برای کاهش مرگ و میر و ارتقای سلامت مادران از طریق آموزش تاکید می کند. هدف: این مطالعه با هدف بررسی تاثیر حضور همسر در کلاس های آمادگی برای زایمان بر ترس از زایمان زنان نخست زا انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی در سال 1396 بر روی 152 مادر باردار نخست زای مراجعه کننده به کلاس های آمادگی برای زایمان شهر قزوین انجام شد. نمونه ها با تخصیص تصادفی در دو گروه مداخله (76 نفر) و شاهد (76 نفر) قرار گرفتند. 8 جلسه کلاس آمادگی برای زایمان مطابق دستورالعمل کشوری برای گروه مداخله با حضور همسر و برای گروه شاهد بدون حضور همسر برگزار گردید. داده ها با استفاده از پرسش نامه ترس از زایمان و پرسش نامه اطلاعات فردی و بارداری جمع آوری و با آزمون های آماری تی مستقل، کای دو و آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین سن مادران شرکت کننده در پژوهش25.85±4.42 سال بود. میانگین نمره ترس از زایمان در گروه مداخله (28.58±6.47) نسبت به شاهد (32.82±5.79) کاهش معناداری را نشان داد (P<0.001). از نظر انتخاب زایمان طبیعی نیز بین دو گروه، اختلاف آماری معناداری وجود داشت (P<0.001). نتیجه گیری: نتایج نشان داد، حضور همسر در کلاس های آمادگی برای زایمان، میزان ترس از زایمان را کاهش می دهد و به عنوان یکی از روش های اجرایی برنامه آموزش مادران باردار پیشنهاد می گردد.

زمینه: آرتریت روماتوئید نوعی پلی آرتریت التهابی مزمن است و با علایم بالینی متعدد و عوارض روان شناختی مانند افسردگی همراه است. لذا درمان های پزشکی به تنهایی جوابگوی نیازهای بیماران نیست. روان درمانی می تواند نقش مهمی در دستیابی به اهداف درمانی ایفا کند. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر درمان شناختی رفتاری افسردگی و رعایت توصیه های پزشکی (Cognitive-behavioral therapy for adherence and depression، CBT-AD) بر سرپیچی از درمان، افسردگی و بازنمایی های ادراکی منفی از بیماری در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید انجام شد. مواد و روش ها: کارآزمایی بالینی حاضر در بیمارستان شریعتی تهران طی سال های 1395 تا 96 انجام شد. با استفاده از روش نمونه گیری قضاوتی از بین 151 بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید 28 نفر انتخاب و سپس نیمی از آن ها (14 نفر) در گروه درمان CBT-AD و نیمی دیگر (14 نفر) در گروه شاهد به صورت تصادفی قرار داده شدند. از پرسش نامه های روان شناختی شامل، پرسش نامه ادراک از بیماری ( IPQ-R)، پرسش نامه افسردگی بک ( BDI-II) و مقیاس پیروی کلی ( GAS) استفاده شد. تمامی داده ها با آزمون های تی مستقل، کای دو و تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که تفاوت نمره پس آزمون بین دو گروه مداخله و شاهد در سه حیطه ادراک از بیماری (P<0.001)، افسردگی (P<0.001) و تبعیت از درمان (P<0.001) معنادار است. نتیجه گیری: درمان CBT-AD یک رویکرد بالقوه موثر برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید و همزمان افسرده است که به کاهش افسردگی، افزایش تبعیت و تعدیل بازنمایی های ادراکی منفی منجر می شود.

زمینه: بیماری پرفشاری خون از مهم ترین عوامل خطر برای ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی است. هدف: این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین نیازهای اساسی گلاسر با فشارخون بالا در میانسالان با میانجی گری متغیر شوخ طبعی انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- همبستگی، 204 نفر از میانسالان مراجعه کننده به بیمارستان بوعلی سینا قزوین (92 مرد و 112 زن) به شیوه هدفمند انتخاب و با استفاده از مقیاس سازگاری صاحبی، پرسش نامه حس شوخ طبعی ( SHQ) و پرسش نامه خودساخته اطلاعات فشارخون مورد آزمون قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش الگویابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد، مدل پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار است. بین فشارخون بالا و نیاز به عشق، تفریح، بقا، قدرت و آزادی ارتباط آماری معناداری مشاهده شد (%95 اطمینان). ارتباط غیرمستقیم بین فشارخون و نیاز به عشق، تفریح، بقا و قدرت معنادار بود. ارتباط مستقیم بین شوخ طبعی و فشارخون بالا نیز تایید شد (b=-0.55). همچنین در این مدل ارتباط مستقیم بین نیاز به عشق، بقا، قدرت و آزادی با شوخ طبعی با %95 اطمینان تایید شد. نتیجه گیری: مطابق با یافته ها، شوخ طبعی با فشارخون بالا به صورت مستقیم و غیرمستقیم ارتباط معناداری دارد. نیازهای اساسی گلاسر و به تبع آن شوخ طبعی و به کارگیری آن ها هنگام مواجهه با تنش می تواند به کاهش فشارخون در میانسالان منتج شود.

مقدمه: اندازه گیری ناامنی غذایی به دلیل ماهیت چندبعدی آن چالشی همیشگی برای پژوهش گران بوده است. هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی سریع ناامنی غذایی خانوارهای شهر کرج انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی، 677 خانوار از بخش های مختلف کرج در سال 1395 با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات مرتبط با رفتارهای غذایی با استفاده از پرسش نامه بسامد خوراک نیمه کمی به دست آمد. ناامنی غذایی خانوار با استفاده از مقیاس ناامنی غذایی خانوار از بعد دسترسی (HFIAS) مورد بررسی قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق با ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد. یافته ها: به طور کلی 519 خانوار (%76.6) به ترتیب با شدت خفیف (%47.2)، متوسط (%21.3) و شدید (%8.1) دچار ناامنی غذایی بودند. %16.8 از خانوارها بیش تر اوقات بابت مصرف ناکافی غذا توسط اعضای خانوار احساس نگرانی می کردند و %18.3 نیز بیش تر اوقات به علت نبود منابع قادر نبودند مواد غذایی که ترجیح می دادند مصرف کنند. گروه های امن و ناامن خفیف غذایی به طور معنی داری مصرف روغن و گوشت بالاتری در مقایسه با گروه ناامن متوسط و شدید داشتند (به ترتیب P=0.04 و P=0.02). ضریب آلفای کرونباخ نشان دهنده پایداری درونی بالای پرسش نامه مورد استفاده بود (a=0.89). نتیجه گیری: ناامنی غذایی در سطح خانوار در مناطق شهری کرج از شیوع بالایی برخوردار است. اقدامات سیاستی هدفمند و جامع با ترکیبی از سیاست های کوتاه و بلندمدت در راستای تخفیف این مشکل لازم به نظر می رسد.

زمینه: شستشوی پوسته تخم مرغ یکی از روش های ساده و کم هزینه بوده و امروزه توسط بسیاری از افراد جامعه جهت تمیز کردن پوسته تخم مرغ مورد استفاده قرار می گیرد. هدف: در این مطالعه تا ثیر شستشوی پوسته تخم مرغ با آب 5 درجه سانتی گراد بر میزان آلودگی سالمونلایی آن طی مدت نگه داری 20 روزه در یخچال مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش ها: تعداد 60 نمونه تخم مرغ صنعتی عرضه شده در بازار قزوین از لحاظ میزان آلودگی پوسته تخم مرغ و همچنین محتویات داخل آن، طی مدت نگه داری در یخچال (روزهای 1، 5، 10، 15 و 20) قبل و بعد از شستشو با آب سرد 5 درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفتند. تخم مرغ ها به گروه کنترل شامل تخم مرغ های شسته نشده و گروه تیمار شامل تخم مرغ های شسته شده با آب سرد 5 درجه سانتی گراد تقسیم شدند. یافته ها: در طی مدت نگه داری در یخچال در هیچ یک از تیمارها بعد از شستشو با آب سرد، سالمونلایی جداسازی نگردید. شستشو با آب سرد و به دنبال آن نگه داری در یخچال سبب از بین رفتن بار سالمونلایی سطح تخم مرغ ها شد. همچنین آلودگی در هیچ یک از محتویات گزارش نگردید. نتیجه گیری: روش شستشو با آب سرد به عنوان روشی ساده و کم هزینه در سطح جامعه می تواند در بهبود کیفیت بهداشتی تخم مرغ و تمیزی پوسته آن مورد استفاده قرار گیرد.

داروهای کینولون مواد ضدمیکروبی صناعی و از آنتی بیوتیک های رایج مصرفی در دنیا هستند که در درمان عفونت های متعدد بالینی مورد استفاده قرار می گیرند. از دلایل اهمیت بالینی کینولون ها به عنوان آنتی بیوتیک های ایده آل می توان، اثربخشی بالا، وسیع الطیف بودن، فراهمی زیستی بالا و عوارض دارویی کم را نام برد. این عوامل ضدمیکروبی فاقد منشا بیولوژیکی می باشند. علاوه بر جهش های کروموزومی در ژن های هدف که مقاومت نسبت به این داروها را به همراه دارد، در سال های اخیر مقاومت به واسطه حضور ژن های پلاسمیدی خانواده qnr نیز بروز نموده و درمان عفونت های ناشی از ارگانیسم های مقاوم را مشکل نموده است. مقاومت کینولونی وابسته به پلاسمید (PMQR) به دلیل گسترش سریع در بین باکتری ها نقش بسیار مهمی در مقاومت به این داروها ایفا می کند. تا به حال سه نوع مقاومت کینولونی وابسته به پلاسمید شناسایی شده که شامل، پروتئین a ac (6´) -Ib-cr، پمپ پروتئینی qepA و پروتئین های qnr می باشد. در این تحقیق نقش پروتئین های qnr در ایجاد مقاومت دارویی نسبت به مجموعه داروهای پرمصرف کینولون مورد بررسی قرار گرفته است.