مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سال:1382 | دوره:21 | شماره:ویژه نامه (مرکز تحقیقات علوم دندانپزشکی) |تعداد مقالات:20

سابقه و هدف: در حین درمانهای اندودانتیکس با مواردی مانند اپکس باز، تحلیل ریشه، جراحی پری رادیکولار، پرفوریشنها، پالپوتومی و پوشش مستقیم پالپ (DPC) مواجه می شویم. امروزه ماده MTA (Trioxide Aggregate Mineral) جهت درمان این موارد بکار رفته و نتایج بسیار خوبی هم بدست آمده است ولی این ماده گران بوده و بایستی خارج از کشور تهیه شود. اخیرا ماده مشابه ایرانی آن در تبریز ساخته و به بازار ارایه شده است که نسبتا ارزان و در دسترس میباشد. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه واکنش نسجی دو ماده MTA (Proroot) و مشابه ایرانی آن Root MTA بود.مواد و روشها: این مطالعه بر روی 45 Rat آلبینه نر و بالغ انجام گرفت. روش مطالعه تجربی و تکنیک اجرای آن مشاهده و تکمیل پرسشنامه بود. مواد مورد مطالعه داخل تیوبهایی از جنس پلی اتیلن قرار گرفته سپس در زیر پوست Rat ها در نواحی کتف و سرین قرار داده شدند. جهت گروه کنترل از همین تیوبها بصورت خالی استفاده گردید. Rat ها در سه گروه 15 تایی پس از سه روز، یک هفته و یک ماه قربانی شدند و نمونه ها بصورت Enblock برداشته شدند و از نظر گرید التهابی، نوع سلولهای التهابی، وجود ژانت سل و تشکیل کپسول فیبروز مورد بررسی هیستوپاتولوژیک قرار گرفتند.یافته ها: یافته ها نشان دادند که MTA (Proroot) تحمل بافتی بهتری نسبت بهRoot MTA  (ساخت ایران) دارد، ولی تفاوت این دو از نظر آماری معنی دار نبود.نتیجه گیری: بنابراین با توجه به خصوصیات نزدیک Root MTA به MTA (Proroot) در صورت تایید سایر آزمایشات، Root MTA  میتواند بعنوان جایگزین MTA مورد استفاده قرار گیرد.

سابقه و هدف: کارسینوم سلول سنگفرشی شایعترین بدخیمی ناحیه دهان و حلق است که بیش از 90 درصد از کل بدخیمی های این ناحیه را تشکیل میدهد. بقا 5 ساله بیماران در این سرطان بطور کلی حدود 50 درصد گزارش شده است. جهت تشخیص، screening  و پروگنوز این سرطان روشهای متفاوتی توسط محققین ارائه شده است. برخی از محققین وضعیت پلوئیدی DNA هسته ای را در ارتباط با میزان بقا و پروگنوز تومور دخیل دانسته اند ولی در ارتباط با screening و detection تومور تحقیقی در این رابطه صورت نگرفته است.مواد و روشها: این مطالعه به روش تجربی - تحلیلی و جهت ارزیابی قدرت تشخیصی فلوسیتومتری (FCM) بزاق در تشخیص زود هنگام کارسینوم سلول سنگفرشی دهان طرح ریزی شد. به این جهت تعداد 20 بیمار دچار کارسینوم اولیه سلول سنگفرشی دهان و 30 فرد سالم (شاهد) که از نظر مهمترین عوامل خطر این کارسینوم (شامل سن، جنس و مصرف سیگار و الکل) با بیماران match  بودند تحت بررسی قرار گرفتند. فلوسیتومتری با استفاده از بزاق این افراد انجام شد و نتایج آن با یافته های هیستولوژیک، به عنوان استاندارد طلایی مقایسه شد.یافته ها: در بین بیماران 17 مورد آناپلوئیدی، 1 مورد تتراپلوئیدی و 2 مورد دیپلوئیدی دیده شد ولی در میان افراد شاهد تنها 2 مورد آناپلوئیدی وجود داشت. میزان موارد غیر دیپلوئید در بین دو گروه از لحاظ آماری متفاوت بود (90 درصد در مقابل 7/6 درصد، P<0.0001). میانگین کسر فاز S در بین بیماران 4/26 درصد و در بین افراد شاهد 5/15 درصد بود (P<0.05). متوسط اندکس DNA در بیماران 40/1 (از 1.00 تا 71/2) محاسبه شد.نتیجه گیری: حساسیت فلوسیتومتری 90 درصد و ویژگی آن3/93 بود و صحت تشخیصی تست 92 درصد بدست آمد و از این تست میتوان به عنوان یک تست تشخیصی برای کمک به پاتولوژی در این بیماران استفاده کرد.

هدف: هدف از این تحقیق تعیین اثر سه روش مختلف Debonding بر بیس و ابعاد Wing های براکتهای فلزی سه شرکت معتبر تولید کننده براکت میباشد.مواد و روشها: تحقیق به روش تجربی صورت گرفت. تعداد 108 براکت استاندارد Edgewise، با slot 0.022 اینچ، بطور مساوی از سه شرکت (AO) American Orthodontics ، 3M Unitek و Dentaurum بر روی دندانهای پرمولر بالا و پایین که به جهت درمان ارتودنسی extract شده بودند، در گچ استون قرار داده شدند. در Slot نیمی از براکتها وایر روند 018/0 (به جهت ایجاد تشابه با مراحل پایانی درمان ارتودنسی) بوسیله Elastomeric module قرار داده شد. دندانها در آب 37 درجه سانتیگراد قرار داده شده و پس از 48 ساعت با سه روش جداسازی، براکتها در جهت مزیودیستالی، در جهت اکلوزوجینجیوالی و با اعمال نیرو بر یک wing از دندانها جدا گردیدند. برای اندازه گیری ابعاد براکتها قبل و بعد از جداسازی از استریومیکروسکوپ Olympus  با بزرگنمایی 20 × و نرم افزار Adobe photoshop کمک گرفته شد. تغییرات براکتها بطور ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک (عرض slot، عمق slot و عرض براکت) مورد بررسی قرار گرفتند. داده های بدست آمده با استفاده از آنالیز واریانس Multifactorial مورد قضاوت قرار گرفتند. در صورت مشاهده اختلاف آزمون LSD انجام شد.یافته ها: روش جدا کردن براکت از ناحیه بیس برای براکتهای مش دار شرکتهای AO و Dentaurum نسبتا آسیب زا بوده (21%) و تغییرات ایجاد شده در بیس، با چشم غیر مسلح قابل تشخیص بودند. میانگین عرض slot براکتها پس از جدا کردن از لحاظ کلینیکی افزایش قابل ملاحظه ای پیدا نکرد. در این میان براکتهای شرکت Dentaurum از دو شرکت دیگر بیشتر دچار تغییر شدند (P<0.01). البته این تغییرات همراه با افزایش عرض slot طی recycling باعث کاهش در Torque موثر براکتها (بین 14-0 درجه) خواهد شد. میانگین عرض براکتها نیز از نظر کلینیکی به میزان غیر قابل ملاحظه ای پس از جداسازی، کاهش یافته و این کاهش در براکتهای شرکت Dentaurum از دو شرکت دیگر بیشتر بوده (P < 0.01). بعلاوه روشهای جداسازی نیز در این مورد بر تنوع براکتها اثر داشته (P < 0.001)  بطوریکه براکتهای شرکت Dentaurum با روش جداسازی اکلوزوجینجیوالی بیشترین کاهش را در عرض خود نشان دادند. وجود سیم 018/0 اینچ روند در slot براکتها هنگام جداسازی نیز تاثیری بر تغییرات ایجاد شده در ابعاد براکت در هیچیک از شرکتها و روشهای جداسازی مختلف نداشت.نتیجه گیری: برای براکتهای مش دار شرکتهای AO و Dentaurum روشهای جداسازی براکت از wing مناسبتر بوده و در این میان روش اعمال نیروی 45 درجه در جهت اکلوزوجینجیوالی با تکیه بر سطح اکلوزالی دندان بهترین روش میباشد. برای براکتهای Integral  شرکت 3M Unitek روش جدا کردن براکت از بیس مطمئن ترین روش میباشد. در ضمن استفاده از پلایر LODI نیز برای براکتهای هر سه شرکت روش بسیار مناسبی میباشد.

سابقه و هدف: یکی از معایب کامپوزیتهای دندانی، انقباض پلی مریزاسیون و ریزنشت ناشی از آنها میباشد. گزارشات حاکی از این مساله هستند که پوسیدگی ثانویه ناشی از ریزنشت عامل اصلی شکست ترمیم های کامپوزیتی خلفی در بیش از 65% موارد است. در مورد کاهش ریزنشت کامپوزیتها مقالات و راه حلهای فراوانی ارائه شده است با این حال هنوز اتفاق نظر دقیقی در این رابطه بدست نیامده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر نوع کامپوزیتهای دندانی بر میزان ریزنشت ترمیم های C1 II در شرایط in vitro  بود.مواد و روشها: روش تحقیق به صورت تجربی و تکنیک آن مشاهده بود. در دو سطح پروگزیمالی 24 دندان پر مولر سالم انسانی حفره های C1 II تهیه و به صورت تصادفی به 3 گروه (8 دندان، 15 حفره در هر گروه) تقسیم شدند. گروه اول با استفاده از کامپوزیت کندانس شونده، گروه دوم با استفاده از کامپوزیت flowable و کامپوزیت کندانس شونده و گروه سوم با استفاده از کامپوزیت سلف کیور و کامپوزیت کندانس شونده ترمیم گردیدند. بعد از ترموسایکلینگ (1000 بار، 5 درجه سانتیگراد و 55 درجه سانتیگراد) و استفاده از تکنیک نفوذ رنگ (فوشین بازی 2%) دندانها برش داده شده و با درجه بندی 5 تایی ریزنشت زیر استریومیکروسکوپ (بزرگنمایی 16X) بررسی شدند.یافته ها: با استفاده از آنالیز آماری Kruskal - Wallis بین میزان ریزنشت گروه اول، دوم و سوم تفاوت آماری معنی داری مشاهده نگردید (P>0.05).نتیجه گیری: میزان ریزنشت تفاوت آماری معنی داری بین گروه کامپوزیت کندانس شونده به تنهایی و همراه با کامپوزیت سلف کیور یا flowable نداشت.

هدف: این مطالعه با هدف بررسی میزان جذب فلوراید در مینای سالم متعاقب مصرف دهانشویه سدیم فلوراید مدارس کشور ارزیابی شد و مقدار آن با دهانشویه خارجی NaFRINSE (مورد تایید ADA) بصورت آزمایشگاهی مقایسه گردید.مواد و روشها: این مطالعه از نوع تجربی دارای گروههای کنترل و آزمایش بود. 30 دندان پرمولر اول سالم که به منظور ارتودنسی کشیده شده بودند به صورت تصادفی به دو گروه پانزده تائی و هر دندان نیز به دو نیمه مزیالی و دیستالی (یک نیمه کنترل و دیگری آزمایش) تقسیم شدند. سطح معینی به صورت نیمدایره روی سطح مینای هر نیمه آزمایش به مدت 30 دقیقه در معرض یکی از دهانشویه ها قرار گرفت و سپس با کاربرد روش Acid Etch Enamel Biopsy در دو عمق از همه نیمه ها نمونه برداری شد. محتوای فلوراید جهت بررسی میزان جذب آن و کلسیم جهت تعیین عمق نمونه برداری در همه نمونه ها اندازه گیری شد.یافته ها: پس از انجام محاسبات و آنالیز آماری به روش Repeated Measure مشخص گردید در هر دو دهانشویه در دو عمق، فلوراید جذب مینایی داشته که بطور متوسط در دهانشویه ایرانی برای عمق اول و دوم به ترتیب 55/594 و33/463 و به همین ترتیب در دهانشویه خارجی برابر 41/781 و 73/488 ppm بود میزان این جذب بین دو دهانشویه از لحاظ آماری اختلاف معنی داری ندارد (P<0.05). نتیجه گیری: دهانشویه تولید شده در ایران همانند مشابه خارجی آن قابلیت افزایش دادن فلوراید مینای دندان را دارد و مصرف آن میتواند به صورت هفتگی به عنوان مکمل برنامه روزانه مسواک زدن خصوصا در مناطقی که ابتلا به پوسیدگی در آنها شیوع بالایی دارد توصیه گردد.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت ویروس هپاتیت B که عامل اتیولوژیک هپاتیت سرمی میباشد و توسط هرگونه ترشحات انسانی منتقل میشود و با توجه به اینکه مقادیر جزیی ویروس باعث انتقال بیماری است، لذا این مطالعه با هدف اندازه گیری تیتر anti-HBs در دانشجویان دندانپزشکی واکسینه به منظور ارزیابی میزان تاثیر واکسن و عوامل موثر بر آن انجام شد.مواد و روشها: روش مطالعه از نوع مشاهده ای توصیفی و تکنیک مطالعه با ارائه پرسشنامه و آزمایشهای سرولوژی بود. در پرسشنامه ها سوالاتی از قبیل مشخصات فردی، سابقه پزشکی، سابقه دارویی، کیفیت، کمیت و زمان واکسیناسیون مورد بررسی قرار گرفته بود. پس از تکمیل پرسشنامه ها از 150 فرد واجد شرایط نمونه خونی برای انجام آزمایشهای HBs Agَ، anti-HBs، anti-HBc از طریق ELISA، گرفته شد. افرادی که از لحاظ مارکر HBsAg و anti-HBc مثبت بودند از مطالعه خارج شدند و مطالعه بر روی 143 نفر صورت پذیرفت. سپس وضعیت تیتر anti-HBs به سه صورت: تیتر anti-HBs<10 (منفی)، تیتر anti-HBs  مابین 10 تا 100 (مثبت خوب) و تیتر anti-HBs>100 (مثبت عالی) با متغیرهای از قبیل سن، جنس، تعداد دوز واکسن و زمان سپری شده از آخرین واکسیناسیون، بررسی شد که درنهایت اطلاعات جمع آوری شده با مدل آماری Logistic Regression مورد آنالیز آماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که در هیچکدام از موارد رابطه آماری معنی داری (P-value<0.05) بین وضعیت تیتر anti-HBs با متغیرهای سن، جنس، تعداد دوز واکسن و زمان سپری شده از آخرین واکسیناسیون وجود ندارد.نتیجه گیری: 2/97% از افراد مورد مطالعه از نظر مارکر anti-HBs مثبت بودند که از این میان 2/18% پاسخ دهنده خوب و 79% پاسخ دهنده عالی بودند. بهتر است در مورد افرادی که در گروه پاسخ دهنده خوب هستند (تیتر anti-HBs<100) و جز گروههای High-risk جامعه به شمار می آیند دوز یادآور تجویز گردد.

سابقه و هدف: مشخصات اکلوژن سیستم دندانی شیری در بین جمعیتهای مختلف وضعیت متفاوتی را نشان می دهد و آمارهای متفاوتی از وضعیت اکلوژن دندانهای شیری در جوامع مختلف گزارش شده است. هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت اکلوژن دندانهای شیری در کودکان 3 تا 5 ساله مهد کودکهای شهر تهران در سال 1381 و مقایسه این روابط به تفکیک سن و جنس میباشد.مواد و روشها: در این تحقیق که از نوع توصیفی و مقطعی میباشد. 811 کودک 3 تا 5 ساله از مهد کودکهای شهر تهران با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و پس از معاینه تحت نور اتاق و در وضعیت CO روابط اکلوژنی آنها نظیر رابطه مولرهای دوم شیری، رابطه کانین های شیری، اوربایت، اورجت و … مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: فراوانی نسبی رابطهFTP (Flush Terminal Plane)  در جمعیت مورد بررسی 4/55%، MS (Mesial Step) 36.8%  و DS (Distal Step) 7.8%، رابطه C1 I کانین ها 77.3%، C1 II 13.3%و C1 III 9.4% بدست آمد. در 7/78% افراد اوربایت نرمال و در1/79% اورجت نرمال مشاهده شد. شیوع کرادینگ در فک پایین 9/9% و در فک بالا 2/1% بدست آمد فضای اولیه در فک بالا بصورت یکطرفه بطور معنی داری در پسران بیشتر از دختران دیده شد (P=0.024).در 38% افراد بین همه دندانهای ثنایا فضا وجود داشت و در 5/14% موارد بین ثنایاها فضا وجود نداشت. فراوانی کراس بایت قدامی 3/3% و کراس بایت خلفی  5.7%بدست آمد. در 9 نفر اینفرااکلوژن و در 4 نفر دندان دوتایی و در 3/12% افراد نیز انحراف خط میانی دندانی مشاهده شد.نتیجه گیری: در مجموع به نظر میرسد که فراوانی مشخصات ویژه اکلوژنی در بین جمعیتهای مختلف متفاوت میباشد و علت این اختلافات را میتوان به عواملی نظیر نوع مطالعه، تعداد نمونه ها، معیارهای مورد استفاده در حین معاینه، نژاد، رژیم غذایی و غیره نسبت داد.

هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر یک مونومر هیدروفیل جدید حاوی دو گروه کربوکسیلیک اسید (BTDMA) بر استحکام باند برشی یک سیستم باندینگ یک جزئی پایه میباشد.مواد و روشها: روش تحقیق به صورت تجربی و تکنیک جمع آوری اطلاعات مشاهده بود. 90 دندان پرمولار انسانی سالم به 6 گروه تقسیم شدند. در هر گروه سطح صافی از عاج قسمت باکالی هر دندان ایجاد گردیده و با اسید فسفریک 37% به مدت 15 ثانیه اچ گردید. یک سیستم باند پایه تجربی بر اساس حلال استن / الکلی بعنوان پایه تهیه شده و به آن درصدهای وزنی مختلف 5%، 10%، 15% و 30% از مونومر هیدروفیل BTDMA اضافه گردید. تمام سیستم های تجربی با تکنیک باندینگ مرطوب در سطح عاج دمینرالیزه بکار برده شدند.جهت مقایسه و به عنوان کنترل از یک سیستم باند تجاری معتبر [(Single bond) 3M] استفاده گردید. سپس یک استوانه از کامپوزیت Z100 (3M) بقطر3.2mm  و ارتفاع 2mm به دندان باند گردید. بعد از یک هفته نگهداری در آب مقطر استحکام باند برشی بوسیله ماشین تست مکانیکی یونیور سال، توسط یک تیغه بفرم چیزل و با سرعت 5/0 میلیمتر در دقیقه اندازه گیری شد. یافته ها با تست ANOVA و تست Tukey آنالیز شدند.یافته ها: استحکام باند برشی در گروه پایه کمترین بوده و با تمام گروهها اختلاف معنی دار داشت (P<0.05). اضافه نمودن مونومر BTDMA  سبب افزایش استحکام باند برشی نسبت به گروه Base شده بود. گروه %15 BTDMA با بیشترین میانگین استحکام باند، با تمام گروهها به غیر از گروه 10% BTDMA اختلاف معنی داری را نشان می داد (P < 0.05). لازم به ذکر است که با افزایش میزان مونومر BTDMA به 20% وزنی، میزان استحکام باند برشی نسبت به گروه 15% BTDMA کاهش یافت (P<0.05).نتیجه گیری: افزودن درصد معینی از مونومر BTDMA به سیستم پایه باندینگ سبب افزایش استحکام باند برشی به عاج می گردد.

سابقه و هدف: درصد قابل توجهی از نوتروفیل های بزاق و شیار لثه دستخوش تغییرات دژنراتیو شده اند که علت و مکانیسم مرگ این سلولها کاملا مشخص نشده است. در برخی تحقیقات، مکانیسم مرگ نوتروفیل ها را به Apoptosis یا مرگ برنامه ریزی شده سلول نسبت داده اند، حال آنکه در تحقیقی دیگر، مکانیسم مرگ را به نکروز نسبت دادند. با توجه به مطالب فوق، هدف از انجام این تحقیق را بر پایه مقایسه اثر بزاق افراد سالم و مبتلا به بیماری های پریودنتال بر مرگ نوتروفیلها بنا نمودیم.مواد و روشها: روش این مطالعه به صورت تحلیلی ( Analyticalو مورد - شاهد (Case-Control) بوده است. برای این منظور، از بین بیماران مراجعه کننده به بخش پریودنتیکس دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی و درمانگاه قاضی طباطبایی و از بین دانشجویان دندانپزشکی در مجموع 45 نمونه بزاق کامل (Whole Saliva) بصورت غیر احتمالی و از افراد در دسترس تهیه شد که نمونه ها مربوط به 15 فرد سالم، 15 فرد مبتلا به ژنژیویت و 15 فرد مبتلا به پریودنتیت مزمن (Chronic Periodontitis) بودند. پس از تهیه رقت 5/0 از نمونه های بزاق، نمونه ها به مدت 30 دقیقه با نوتروفیلهای خون محیطی مربوط به یک فرد سالم مجاور شدند. سپس به رنگ آمیزی با کیت Annexin-V-Flous و مشاهده در زیر میکروسکوپ فلورسانس جهت تعیین درصد سلولهای اپوپتوتیک و سلولهای نکروتیک اقدام شد.یافته ها: میانگین درصد سلولهای زنده در گروههای سالم، مبتلا به ژنژیویت و مبتلا به پریودنتیت مزمن به ترتیب حدود 20/3±93/88، 90/6±13/80 و 32/7±06/77 بود. میانگین درصد سلولهای اپوپتوتیک در گروه های سالم، مبتلا به ژنژیویت و مبتلا به پریودنتیت مزمن به ترتیب حدود 19/3±06/11، 92/6±73/19 و01/7± 22 بود. میانگین درصد سلولهای نکروتیک در گروه های سالم، مبتلا به ژنژیویت و مبتلا به پریودنتیت مزمن به ترتیب حدود 0؛ 51/0±13/0 و60/2±93/0 برآورد شد. با انجام آنالیزهای آماری، اختلافات آماری معنی دار از لحاظ درصد سلولهای زنده و اپوپتوتیک بین سه گروه مورد مطالعه ملاحظه گردید (P=0.000)، اما از نظر درصد سلولهای نکروتیک، به اختلاف آماری معنی دار برخوردار نشد. همچنین مشخص شد که همبستگی های آماری معنی داری نیز بین درصد سلولهای زنده، اپوپتوتیک و نکروتیک با سه گروه مورد مطالعه وجود دارد (به ترتیب P=0.000،P=0.000  و P=0.027). نتیجه گیری: بر اساس یافته های بدست آمده از این تحقیق چنین نتیجه گیری میشود که بزاق کامل افراد مبتلا به ژنژیویت و پریودنتیت مزمن قادر به القای مرگ نوتروفیل ها میباشد و احتمالا با پیشرفت بیماری پریودنتال بر شدت این اثر افزوده میشود.

سابقه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر 3 داروی متداول NSAIDs شامل استامینوفن، آسپرین و ایبوبروفن بر حرکت ارتودنسی دندان و تحلیل ریشه در خرگوش بود.مواد و روشها: مطالعه به روش تجربی و با استفاده از مشاهده و فرم اطلاعاتی به عنوان روش جمع آوری اطلاعات انجام شد. روش نمونه گیری بصورت simple random dampling بود. تعداد 24 عدد خرگوش نر بالغ، از نژاد سفید نیوزیلندی و با وزن 1.35-2.5kg به طور تصادفی به 3 گروه مطالعه و 1 گروه کنترل تقسیم شدند که هر گروه شامل 6 خرگوش بود. تحت بیهوشی NiTi closed coil spring بین دندان انسیزور و مولر اول سمت چپ فک پایین تعبیه شد. این وسیله نیرویی در حد 6 انس را به دندانها وارد می کرد که توسط نیروسنج به هنگام نصب اندازه گیری شد. به گروه استامینوفن روزانه یکبار، 200mg/kg استامینوفن به صورت قرص داده شد. به گروه آسپرین روزانه یکبار 100mg/kg آسپیرین به صورت قرص داده شد. به گروه ایبوبروفن روزانه یکبار، 10mg/kgایبوبروفن و به صورت سوسپانسیون داده شد. به گروه کنترل در طی مدت مطالعه دارویی داده نشد. بعد از 1 ماه خرگوشها Sacrifice شده و حرکت ارتودنسی دندان مولر اول توسط گیجهای مخصوص با دقت 0.05mm اندازه گیری شد. بعد از انجام مراحل هیستولوژیک، مقاطعی (مزیودیستالی) از هر گروه تهیه و مقاطع میانی ریشه برای محاسبه تحلیل ریشه سمت مزیال ریشه مولر اول انتخاب و تحلیل سمت مزیال ریشه دندان مولر اول توسط کامپیوتر محاسبه شد. میانگین میزان حرکت دندان و تحلیل ریشه توسط آنالیز ANOVA مورد بررسی قرار گرفت و برای مقایسه گروههای مختلف از آنالیز Multiple Comparisons استفاده شد.یافته ها: گروه ایبوبروفن و آسپرین تفاوت آماری معنی داری را در حرکت ارتودنسی دندان در مقایسه با گروه کنترل و گروه استامینوفن نشان دادند (P<0.001). گروه آسپرین کمترین میزان تحلیل ریشه را نشان داد که در مقایسه با سایر گروهها از لحاظ آماری معنی دار بود (P<0.05). نتیجه گیری: استامینوفن اثری روی حرکت ارتودنسی دندان نداشت ولی آسپرین و ایبوبروفن سبب کاهش حرکت ارتودنسی دندان شدند. مصرف آسپرین ممکن است سبب کاهش تحلیل ریشه شود.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت تطابق مارجین رستوریشن ریختگی روی دندان تراش خورده و تاثیر روشهای سیلندرگذاری بر آن و تناقضاتی که در نتایج تحقیقات وجود دارد، در این تحقیق تاثیر روش سیلندرگذاری یک لایه رینگ لاینر خشک و یک لایه رینگ لاینر رطوب بر مارجینال گپ کستینگهای حال از آنها بررسی شد. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر رینگ لاینرهای خشک و مرطوب بر تطابق مارجین کراون ریختگی انجام شد تا روش مناسبتر جهت ساخت کستینگهای مشابه با حداقل مارجینال گپ تعیین شود. مواد و روشها: تحقیق به روش تجربی صورت گرفت. تعداد 10 الگوی مومی بلافاصله بعد از تصحیح مارجین روی دای فلزی با هر یک از دو روش سیلندرگذاری ذکر شده با استفاده از اینوستمنت (Accufit) phosphate-bonded سیلندرگذاری و با استفاده از آلیاژ (Vera bond) base metalریخته شدند. مارجینال گپ (marginal gap) در هر کستینگ در امتداد چهار نقطه باکال، مزیال، لینگوال و دیستال روی دای در زیر stereoscopic microscope پس از تصویر برداری به وسیله دوربین دیجیتال توسط فرد مطلعی که از روش تحقیق آگاه نبود با استفاده از مقیاس برنامه فتوشاپ برحسب میکرون اندازه گیری شد. از آنالیز واریانس (Univariate ANOVA)  در P=0.05 استفاده شد. یافته ها: میانگین (Mean±SD) مارجینال گپ کستینگهای حاصل از روش یک لایه رینگ لاینر خشک برابر با86±33µm  و روش یک لایه رینگ لاینرمرطوب برابر با 32±46µm بود. میانگین مارجینال گپ کستینگهای حال از روش یک لایه رینگ لاینر مرطوب به طور معنی دار آماری (P<0.001) کوچکتر از روش یک لایه رینگ لاینر خشک بود. مارجینال گپ در امتداد نقاط باکال، مزیال، لینگوال و دیستال در هر یک از دو روش سیلندرگذاری اختلاف آماری معنی دار نداشت (P>0.05). پراکندگی و تکرارپذیری نتایج حاصل از دو روش سیلندرگذاری اختلاف آماری معنی دار نداشت (P=0.524). نتیجه گیری: روش یک لایه رینگ لاینر مرطوب نسبت به روش یک لایه رینگ لاینر خشک روش مناسبتر جهت ساخت کستینگهایی با مارجینال گپ قابل قبول از نظر کلینیکی است.

سابقه و هدف: تزریق اولین مرحله درمان در دندانپزشکی کودکان است لذا بیشترین واکنش منفی را در کودکان ایجاد میکند. تزریق مرسوم در بی حسی مولرهای فک پائین، تزریق بلاک است. این تکنیک دارای معایبی مخصوصا در دندانپزشکی کودکان است. از جمله مهمترین آنها استرس بیشتر در هنگام تزریق و ایجاد بی حسی طولانی مدت است که میتواند سبب عوراضی مانند گازگرفتگی زبان و لب و ناراحتی کودک شود. با توجه به این مساله، مقالات جایگزینهای متعددی برای آن پیشنهاد کرده اند. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر و موفقیت تزریق انفیلتره با بلاک در ترمیم دندان مولر دوم شیری فک پایین کودکان 8-5 ساله انجام پذیرفت.مواد و روشها: تحقیق از نوع تجربی و به صورت randomized controlled clinical trial انجام پذیرفت. 34 کودک 8-5 سال با همکاری خوب که نیاز به درمان دو طرفه ترمیم آمالگام دندان E دو طرف فک پایین داشتند، انتخاب و درمان ترمیمی در یک طرف با تزریق انفیلتره و در سمت دیگر با تزریق بلاک انجام شد. عکس العمل کودکان حین تهیه حفره براساس مقیاس SEM ارزیابی شد. بر این اساس، حرکات دست و بدن، حرکات چشم، شکایت لفظی و گریه به عنوان 4 منشاء درد ارزیابی و در پایان نتایج دو گروه با هم مقایسه شد.یافته ها: از 34 کودک، هیچکدام در هر دو ترزیق انفیلتره و بلاک حرکات دست و پا و بدن. شکایت لفظی یا گریه ناشی از درد نداشتند. فقط در یک مورد، حرکت چشم در تزریق بالک دیده شد و در انفیلتره در هیچکدام از 34 کودک حرکت چشم نداشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در واکنشهای چهارگانه مورد بررسی هیچگونه تفاوتی بین دو تکنیک فوق وجود نداشت و با توجه به مزایای تزریق انفیلتره میتوان آن را با صددرصد موفقیت جایگزین تکنیک بلاک در ترمیم دندانهای E فک پایین کرد.

سابقه و هدف: با توجه به شیوع تحلیل لثه و اهمیت آن از جهت حساسیت در دندان، امکان پوسیدگی و زیبایی، مطالعات متعددی در زمینه روشهای مختلف درمانی به منظور پوشش ریشه صورت گرفته است که گاها نتایج متناقض و متفاوتی را گزارش کرده اند. هدف از این مطالعه مقایسه دو روش فلپ جابجا شونده تاجی با پیوند بافت همبند (SeCTG) و بدون پیوند بافت همبند (CAF) در پوشش ریشه در افراد مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی و درمانگاه های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1380 و رفع تناقضات در مورد برتری هر یک از دو روش فوق میباشد.مواد و روشها: تحقیق به روش Sequentional matched randomized clinical trial و Intra individual split mouth برروی 34 دندان دارای تحلیل لثه کلاس I میلر صورت گرفت. برای تمام بیماران فاز یک درمان پریودنتال شامل آموزش بهداشت، جرمگیری و صاف و صیقلی کردن سطح ریشه دندانها در صورت نیاز انجام پذیرفت. دندانها از لحاظ ارتفاع و عرض تحلیل و حد چسبندگی بالینی همسان (match) شده، بعد به صورت تصادفی برای آنها عمل جراحی SaCTG یا CAF انجام گرفت. بیماران به مدت 3 ماه پیگیری (follow) شده، و اثر روشهای جراحی برروی شاخصها به کمک پروب ویلیامز، پرگار و کولیس بررسی و نیز سطح آن به روش جدید (برای اولین بار) با استفاده از نرم افزار AutoCad و با استفاده از استنت آکریلی و 5 نقطه حاشیه تحلیل لثه در باکال محاسب گردید. تغییرات هر یک از شاخصهای 5 گانه داخل هر گروه به صورت مقایسه قبل و بعد با آماره Paired T test و بین دو روش جراحی با آماره T Test مورد قضاوت قرار گرفت.یافته ها: تحقیق برروی 7 فرد شامل 2 زن 5 مرد در سنین 25/12±14/43 و روی 34 دندان انجام شد. میزان کاهش ارتفاع تحلیل در روش SeCTG، 1±2.65 میلیمتر (4/61 درصد) و در روش CAF، 0.82±2.62 میلیمتر (6/62 درصد) و میزان کاهش عرض تحلیل در روش SeCTG، 1.47±1.73 میلیمتر (2/36 درصد) و در روش CAF، 2.02±1.92 میلیمتر (8/40 درصد) بود. حد چسبندگی بالینی با روش SeCTG، 0.94±2.24 میلمتر (8/39 درصد) و با روش CAF، 0.97±2.49  (45.9 درصد) بهبود (Gain) یافت. سطح پوشش یافته ریشه در روش SeCTG، 4.99±7.99 و در روش CAF، 7.04±10.44 میلیمتر مربع بود. تمام تغییرات شاخصهای ذکر شده داخل گروهها (قبل و بعد از عمل جراحی) معنی دار بود ولی تغییرات بین گروهها (مقایسه دو روش) معنی دار نبود. تنها 6/17 درصد از ریشه دندانها با روش SeCTG و 9/52 درصد از دندانها با روش CAF، بیش از 5/12 میلیمتر (3/2 بیشترین مقدار) پوشش یافتند (P<0.04). نتیجه گیری: هر دو روش جراحی SeCTG و CAF در کاهش ارتفاع و عرض تحلیل و حصول چسبندگی بالینی موثر و مشابه بوده اما با توجه به راحتی بیشتر، صرف زمان، هزینه، درد و ناراحتی کمتر، روش فلپ جابجا شونده تاجی توصیه شده، پیشنهاد میشود تا از روش تعیین سطح به عنوان معیار نتیجه (outcome) و موفقیت درمان استفاده و اعتبار آن ارزیابی شده، حد آستانه (cut off)  آن تعیین گردد.

سابقه و هدف: اتیولوژی بیماریهای پریودنتال به چندین عامل بستگی دارد و موفقیت درمان اساسا به شدت حذف یا کاهش پریودنتوپاتوژنهای اگزوژنوس یا اندوژنوس وابسته میباشد. بیشتر گونه های پریودنتوپاتوژن در چندین ناحیه در حفره دهان شامل مخاط زبان، بزاق، پاکت پریودنتال و سطح سخت داخل دهانی و همچنین نواحی حلقی - دهانی شامل سینوس و لوزه قادر به کولونیزه شدن وجود دارند. همچنین ثابت شده است که عفونت دوباره پاکتهای درمان شده میتواند توسط میکروارگانیسمهای نواحی پاکت درمان نشده ایجاد شود. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات مفید کلینیکال درمان جراحی پریودنتال یک مرحله ای کل دهان در مقابل نوع چند مرحله ای آن در فواصل 3 و 6 ماه بعد از درمان در بیماران مبتلا به پریودنتیت مزمن متوسط تا پیشرفته بود. مواد و روشها: روش انجام تحقیق به صورت Sequential randomized controlled clinical trial و تکنیک تصادفی شاهددار 5 مرد و 15 زن با میانگین سنی 43 سال به صورت تصادفی در 2 گروه قرار گرفتند. در گروه مورد، جراحی پریودنتال یک مرحله ای در عرض 72 ساعت انجام شد و در گروه شاهد جراحی به صورت چندمرحله ای درعرض 4 هفته متوالی صورت گرفت. عمق پروبینگ، حد چسبندگی کلینیکی، تحلیل لثه، میزان خونریزی پاپیلری و ایندکس لثه در ابتدای درمان و 3 و 6 ماه بعد ثبت شدند، سپس نتایج تحت آنالیز آماری قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که کاهش میانگین عمق پروبینگ و بهبود حد چسبندگی کلینیکی کل دهان در گروه جراحی چند مراحله ای فقط در فواصل ابتدای درمان با ماه سوم از نظر آماری معنی دار بود ولی در گروه جراحی یک مرحله ای در فواصل ابتدای درمان با ماه سوم یا ششم تغییرات از نظر آماری قابل ملاحظه بود و در هیچ کدام از گروههای مورد و شاهد اختلاف بین ماه سوم و ششم از نظر آماری معنی دار نبود. در رابطه با کاهش میانگین عمق پروبینگ و بهبود حد چسبندگی کلینیکی در نواحی جراحی شده هر 2 روش درمان باعث بهبود معنی داری در طول 3 ماه و 6 ماه شدند و این اختلاف مربوط به زمان ابتدای درمان با ماه سوم یا ششم بود و بین ماه سوم یا ششم اختلاف معنی داری یافت نشد. در رابطه با کاهش میانگین عمق پروبینگ و بهبود حد چسبندگی کلینیکی در نواحی جراحی نشده نتایج نشان داد که در گروه جراحی یک مرحله ای، تغییرات شاخصهای کلینیکی در زمان ابتدای درمان با ماه سوم یا ششم معنی دار بود و در گروه جراحی چند مرحله ای میانگین افزایش تحلیل لثه در کل دهان و نواحی جراحی شده در طول سه ماه و شش ماه نسبت به ابتدای درمان از نظر آماری قابل ملاحظه بود ولی در نواحی جراحی نشده در هیچ یک از گروههای مورد و شاهد اختلافی مشاهده شد. هر 2 روش درمان باعث کاهش معنی دار آماری از ایندکس خونریزی پاپیلری و لثه بین زمان ابتدای درمان با ماههای سوم یا ششم شدند ولی بین ماههای سوم و ششم این کاهش از نظر آماری قابل ملاحظه نبود.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که هر 2 روش جراحی سبب بهبود شرایط پریودنتال می شوند هر چند که روش جراحی یک مرحله ای ثابت بیشتری را در ابقاء شرایط پریودنتال بدست آمده در طول مدت دوره بین 3 ماه و 6 ماه نسبت به روش جراحی چند مرحله ای نشان داد.

سابقه و هدف: ناهنجاری Class II open bite اسکلتال، سیر درمان دشواری دارد و در صورت عدم درمان در سنین جهش رشدی، چرخش مندیبل به سمت پایین و عقب همچنان ادامه مییابد. هدف مطالعه حاضر بررسی تغییرات دندانی - استخوانی ناشی از کاربرد دستگاه فانکشنال TPFC open bite type در بیماران مبتلا به ناهنجاری Skeletal class II open bite میباشد.مواد و روشها: این پژوهش با روش نیمه تجربی انجام شد و 21 بیمار (با میانگین سنی 8 سال و 8 ماه) مراجعه کنند به مرکز درمانی خصوصی براساس شرایط ورود به طرح با روش غیراحتمالی ساده انتخاب شده، به طور متوسط 12 ماه تحت درمان قرار گرفتند. جهت سنجش اثرات اسکلتال و دندانی دستگاه، از 18 اندازه گیری خطی و زاویه ای سفالومتریهای جانبی بیماران، قبل و بعد از درمان استفاده گردید.یافته ها: طی مطالعه زاویه ANB 1.7 درجه کاهش و طول کلی مندیبل 5/5 میلیمتر افزایش نشان داد. زاویه آرتیکولار 3/1 درجه و زاویه Ramal Inclination 1.4 درجه کاهش یافت. فاصله راس کاسپهای مزیالی دندانهای مولر اول بالا و پایین تا پلنهای مورد نظر ثابت ماند.نتیجه گیری: کاربرد دستگاه مورد بحث در بیماران تحت مطالعه جهت تصحیح مشکل Class II از طریق ایجاد تغییرات مطلوب اسکلتال و نیز تغییرات دندانی موثر واقع شد همچنین ناهنجاری Open bite اسکلتال از طریق ممانعت از رویش عمودی دندانهای خلفی کنترل شد.

سابقه و هدف: خشکی دهان یا به عبارت دیگر کاهش ترشح بزاق یکی از مشکلات اصلی بیماران دیابتیک، بیمارانی که داروهای خاصی را مصرف میکنند و به خصوص بیمارانی که تحت پرتودرمانی ناحیه سر و گردن قرار می گیرند، میباشد. انواع متفاوتی از ترکیبات دارویی و غیردارویی جهت کاهش این علائم پیشنهاد گردیده اند. جانشین بزاق (بزاق مصنوعی) مورد پسند بسیاری از بیماران قرار نگرفته است، در دسترس نبوده و به علاوه گرانقیمت میباشد. هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر یک نوع جانشین بزاق محصول کارخانه با عصاره دانه ریحان (ماده موسینوژن طبیعی) با فرمولاسیون خاص در بیماران با مشکل خشکی دهان میباشد.مواد و روشها: این تحقیق به صورت تجزیه کلینیکی، متقاطع و دوسوکور روی 30 بیمار دچار خشکی دهان صورت گرفت. 24 بیمار تحت پرتودرمانی، 4 بیمار دیابتیک و 2 بیمار مصرف کننده داروهای ایجاد کننده خشکی دهان از دو ترکیب جانشین بزاق و موسینوژن گیاهی، هر کدام به مدت یک هفته در فواصل تقریبی مصرف نمودند. هر کدام از بیماران یک نوع پرسشنامه را در سه زمان متفاوت در خلال مطالعه تکمیل نمودند.یافته ها: در مجموع عملکرد دو ماده دیگر جایگزین بزاق و ترکیب عصاره حاصل از دانه ریحان از نظر بهبود آثار خشکی دهان و اعمال فیزیولوژیک چون تنفس، بلع، جویدن، تکلم، تشخیص طعم غذا و همچنین التهاب و سوزش مخاطب دهان شبیه به هم بوده و اختلاف آماری آنها بسیار ضعیف میباشد.نتیجه گیری: عصاره حاصل از دانه ریحان (ماده موسینوژن طبیعی) میتواند در کاهش علائم حاصل از عارضه خشکی دهان بکار رود.

سابقه و هدف: روشهای گوناگونی به منظور بهینه کردن خواص کامپوزیتها و نحوه باند آنها با عاج بکار گرفته شده است. در سالهای اخیر محققین تواسته اند با استفاده از انرژی لیزر میزان ریزنشت را در ترمیمهای کامپوزیتی کاهش دهند. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق با هدف بررسی اثر لیزر Nd:YAG بر استحکام باند برشی کامپوزیت بر عاج پیش درمانی شده در شرایط invitro  صورت گرفت.مواد و روشها: مطالعه به روش تجربی بر روی 20 دندان پر مولر تازه کشیده شده انسانی صورت گرفت. ابتدا تاج دندانهای تراشیده شده و سطح عاجی موازی افق در آنها تهیه شد. دندانها به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. دندانهای گروه آزمایش تحت تابش لیزر با انرژی 20mJ/pulse قرار گرفتند و دندانهای گروه کنترل دست نخورده باقی ماندند. در مرحله بعد ستونی از کامپوزیت تتریک سرام با باند Syntac در وسط سطح عاجی قرار گرفت و تست استحکام با دستگاه Instron اندازه گیری شد. برای بررسی وضعیت سطح عاج نیز تعداد 6 دندان انتخاب، 3 نمونه از آنها تحت تابش لیزر و 3 نمونه تحت تابش قرار نگرفتند. پس از Fixation،Drying  و Coating نمونه ها توسط میکروسکوپ الکترونی مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها توسط آزمون Man-Whitney مورد قضاوت آماری قرار گرفتند.یافته ها: استحکام باند برشی در گروه کنترل Mpa 1.4±2.2 و در گروه آزمایش 7/0±5/2 بدست آمد که تفاوت بین آنها از نظر آماری معنی دار نبود. همچنین مطالعات سطح عاجی از بسته شدن اکثریت توبولهای عاجی به دنبال تابش لیزر حاکی بود.نتیجه گیری: به نظر میرسد استفاده از لیزر پالسی Nd:YAC تغییر محسوسی بر میزان استحکام باند برشی در کامپوزیت تتریک سرام با باند سینتاک نمی گذارند.

سابقه و هدف: بیماری دیابت شایعترین بیماری اختلال متابولیسم است. یکی از مشکلات این افراد افزایش شیوع و شدت بیماری پریودنتال میباشد. در رابطه با تاثیر درمان پریودنتال بر کنترل متابولیک دیابت مطالعات متعددی در گذشته صورت گرفته که نتایج متناقضی را بیان داشته اند. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی تاثیر درمان پریودنتال جراحی بر کنترل متابولیک افراد دیابتی نوع 2 غیر وابسته به انسولین بوده است.مواد و روشها: این تحقیق به روش نیمه تجربی و قبل و بعد از درمان بر روی 12 بیمار دیابتی نوع نوع 2 و NIDDM که به پریودنتیت متوسط تا شدید مبتلا بودند صورت گرفت. در ابتدای مطالعه شاخصهای پریودنتال شامل عمق پاکت، حد چسبندگی بالینی، اندکس خونریزی از لثه و اندکس پلاک و نیز شاخصهای آزمایشگاهی شامل گلوکز خون ناشتا (FPG) و HbAlC تعیین و ثبت شدند. سپس درمان پریودنتال شامل: جرمگیری، آموزش بهداشت و جراحی فلپ و پاکسازی مکانیک صورت گرفت. 2 تا 3 ماه بعد از آخرین جراحی مجددا شاخصهای ذکر شده اندازه گیری شده، ثبت گردیدند. یافته ها توسط آزمون آماری Wilcoxon ارزیابی شدند.یافته ها: تمامی شاخصهای پریودنتال کاهش معنی داری یافتند. کاهش HbAlC و FPG کل بیماران از نظر آماری معنی دار نبود. با تقسیم بیماران برحسب میزان HbAlC اولیه ایشان به 2 گروه و (>%7, ≤7) مشاهده شد که در گروه HbAlC >%7 به طور معنی داری کاهش یافت اما در گروه دیگر کاهش معنی دار نبود. کاهش FPG در هیچ یک از گروه معنی دار نبود.نتیجه گیری: درمان جراحی پریودنتال سبب بهبود معنی دار شاخصهای پریودنتال در تمام بیماران و نیز کاهش معنی دار HbAlC در افرادی که کنترل متابولیک ضعیفتر دارند (HbAlC >7%) میگردد. لذا لازم است افراد دیابتی علاوه بر معاینات منظم پزشکی از نظر وضعیت دهانی و پریودنتال نیز ارزیابی شوند تا در صورت وجود بیماری، درمان مناسب صورت گیرد.

سابقه و هدف: پیش بینی الگوی نرمال رشد طی فرآیند بلوغ از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تغییرات اندازه و شکل قوس دندانی بر روی زیبایی دندانها و به خصوص ثبات سیستم دندانی اثر چشمگیری دارد. از آنجایی که تاکنون مطالعه طولی Longitudinal برروی تغییرات قوس دندانی در ایران انجام نشده بود این مطالعه با هدف بررسی تغییرات فرم و اندازه قوس فکی نرمال در نوجوانان 12 تا 16 ساله ایرانی در شهر قزوین طراحی شد.مواد و روشها: این مطالعه به صورت توصیفی - طولی بر روی 26 نفر از نوجوانان دارای اکلوژن نرمال با متوسط سنی 1±16 سال در پایان آن طراحی شد. این افراد دارای اکلوژن نرمال براساس تعریف Moyers در ابتدای مطالعه بودند. از هر یک از نمونه ها یک مدل دندانی در سال 1377 و دیگری در سال 1381 تهیه شد، مدلها طبق روش استاندارد پروفیت برای تراش دندانی تراش داده شدند. از نمای اکلوزال مدلها دو فتوگرافی با استفاده از دوربین دیجیتال در فاصله 20 سانتیمتری و با زاویه ای عمود بر میدلاین کست در طول زمان تهیه شد. پس از سوپرابمپوزیشن دو منحنی بر روی حداکثر تطابق میدلاین و نقاط وسط لبه اینسایزال دندانهای قدامی، کاسپ کانین و نوک کاسپ مزیال مولر اول تغییرات قوس دندانی در ناحیه عرض و عمق مولر و کانین محاسبه شد. تغیرات شکل قوس و سطح زیر این منحنی نیز محاسبه گردید. سپس میانگین انحراف معیار و فاصله اطمینان 95% برای هر یک از شاخصها در کل نمونه ها و به تفکیک جنس محاسبه و با استفاده از آزمون Paired T-test تغییرات شاخص در طول زمان و با T-test  تفاوتها در بین دو جنس محاسبه گردید.یافته ها: بیشترین حد متوسط تغییرات در کل نمونه ها در عمق مولرها در فک بالا به میزان -1.69mm و در فک پایین به میزان -1.29mm  بود. در طی چهار سال در کل نمونه ها تغییر معنی دار در شاخصهای عمق و عرض مولر بالا، عمق کانین بالا، عمق کانین و مولر پایین و سطح منحنی فک پایین مشاهده شد. در سال 77 تفاوت در عرض کانین و مولر بالا عمق کانین بالا و سطح زیر منحنی فک بالا و بین دو جنس وجود داشت. در سال 1381 تفاوت در کلیه شاخصها به جز عمق کانین بالا بین دو جنس مشاهده شد که همواره در پسران بزرگتر از دختران بود.نتیجه گیری: پس از گذشت 4 سال قوس دندانی پهن تر و کوتاهتر شده، تغییرات معنی دار بیشتر در جهت کوتاهتر شدن قوس و در جهت ساژیتال میباشند. اختلاف ابعاد قوس با گذشت زمان بین دو جنس بیشتر شده و این ابعاد همواره در پسران بزرگتر میباشد.

سابقه و هدف: مرگ برنامه ریزی شده سلولی (Apoptosis) یک نوع مرگ فیزیولوژیک است. تحقیقات زیادی نشان دهنده اثر این فرایند در پاتوژنز بیماریهای پریودنتال بوده اند. اکثر این تحقیقات بر روی پریودنتیت مزمن (Chronic sever Periodontitis) انجام شده اند. هدف ما در این تحقیق بررسی اختصاصی برروی مونونوکلئرهای بافت لثه در بیماری پریودنتیت تهاجمی (Aggressive Periodontitis)  بود.مواد و روشها: مطالعه به روش تجربی - تحلیلی صورت پذیرفت. نمونه ها به سه دسته سالم، پریودنتیت مزمن و پریودنتیت تهاجمی تقسیم شده، در هر کدام از گروهها 15 نمونه قرار داده شد. نمونه ها پس از فیکس شدن در فرمالین 10 درصد به مدت 24 ساعت در پارافین قرار داده شدند. به وسیله میکروتوم از بلوکهای پارافینی مقطعهای 4 میکرونی تهیه شد. تکنیک بررسی دو آنتی بادی Fas و Bcl-2 به وسیله Immunohistochemistry بررسی شدند. مقطعهای بافتی همچنین با H&E نیز رنگ آمیزی شدند. شمارش سلولها در بافتها به صورت مثبت (بیان گیرنده رنگ گرفته شده در سطح سلول) و منفی (عدم بیان گیرنده رنگ گرفته شده در سطح سلول) ثبت شد و آنالیزهای آماری روی آنها انجام گرفت.یافته ها: بروز گیرنده Fas در بیماری پریودنتیت تهاجمی 69/2±86/3 بود. درصد بروز Bcl-2 در همین دسته بیماری 24/6±57/36 درصد گزارش شد. در بیماری پریودنتیت مزمن این میزان به ترتیب برای گیرنده Fas (17.26±37.73%) و برای Bcl-2 (15.53±68.34) بود. کاهش گیرنده Fas و Bcl-2 در سطح سلولهای منونوکلئر در نمونه های پریودنتیت تهاجمی از نظر آماری تفاوت معنی داری را در مقایسه با نمونه های سالم و پریودنتیت مزمن نشان داد ( Mann-whitney Testو P value<0.05). نتیجه گیری: یافته ها بیانگر کاهش چشمگیر بیان گیرنده Fas در سلولهای منونوکلئر در بیماری پریودنتیت تهاجمی بودند، به علاوه این درصد در مورد گیرنده Bcl-2 نیز صادق بود و کمتر از نمونه های سالم و پریودنتیت مزمن بود. بنابراین میتوان این چنین فرض کرد که اختلال در روند مرگ سلولهای منونوکلئر جمله عوامل اصلی در روند پاتوژنز بیماری پریودنتیت تهاجمی است.