یافته های نوین کشاورزی
سال:1392 | دوره:84 | شماره:1 (29) |تعداد مقالات:8

به منظور مطالعه تاثیر تیمارهای مختلف بذر بر جوانه زنی آفتابگردان، آزمایشی در دو مرحله آزمایشگاهی و گلخانه ای به صورت طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و با چهار تکرار در مرکز تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تابش امواج اولتراسونیک با حداکثر 3 وات بر سانتی متر مربع و اشعه گاما و بتا با شدت ثابت 2 میکروکوریل به مدت 10 دقیقه، لیزر با طول موج 6328 آنگستروم و میدان مغناطیسی (با شدت 40 میلی تسلا) در سه تیمار زمان 5، 10 و 15 دقیقه روی بذرهای خیس، هیدروپرایمینگ به مدت 24 ساعت و شاهد بودند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه زنی نهایی مربوط به تیمار بذر با اشعه لیزر 10 دقیقه (برابر 98.33%) اختصاص داشت. وقتی بذور بعد از هیدروپرایمینگ کشت شدند، طول گیاهچه نسبت به شاهد آب مقطر حدود 99% افزایش نشان داد. بیشترین شاخص ویگور به تیمار میدان مغناطیسی 5 دقیقه اختصاص یافت. وقتی بذور آفتابگردان بعد از تیمار با میدان مغناطیسی 15 دقیقه کشت شدند، وزن خشک ساقه آن نسبت به تیمارشاهد با آب مقطر حدود 121% افزایش نشان داد. در حالی که کمترین آن مربوط به تیمار اشعه گاما (12.16 گرم) محاسبه شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که افزایش محصول در تیمارهای تشعشات فیزیکی مشاهده شده است.

جهت مطالعه روابط بین صفات به ویژه صفات مرتبط با سنبله، تعداد 30 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این آزمایش 19 صفت شامل عملکرد دانه و اجزای آن، صفات فنولوژیک و مورفولوژیک اندازه گیری شد. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی، عملکرد دانه در بوته با صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله در بوته، وزن سنبله، طول سنبله، عرض سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد گلچه بارور در سنبلچه، تعداد دانه در سنبله اصلی و وزن دانه درسنبله اصلی دارای همبستگی مثبت و بسیار معنی داری بود. با انجام تجزیه رگرسیون مرحله ای، به ترتیب صفات تعداد سنبله در بوته، وزن دانه در سنبله اصلی و تعداد دانه در سنبله اصلی وارد مدل رگرسیونی شده و در مجموع 71% از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. بر اساس نتایج تجزیه علیت نیز، بیشترین اثرات مستقیم و غیر مستقیم در جهت افزایش عملکرد دانه، به ترتیب به صفات تعداد سنبله در بوته و تعداد دانه در سنبله اصلی تعلق داشت، بنابراین این صفات به عنوان مهم ترین اجزای موثر بر عملکرد دانه شناخته شدند.

به منظور مطالعه تاثیر میزان نیتروژن و تراکم کاشت بر زیست توده علف های هرز و برخی صفات زراعی ذرت دانه ای 640 آزمایشی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی خسروشهر به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تراکم گیاه زراعی در سه سطح 8، 10 و 12 بوته در متر مربع و عامل دوم شامل کود نیتروژنه در سه سطح 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج به دست آمده نشان داد که افزایش تراکم موجب کاهش زیست توده علف های هرز به میزان 27.2% و افزایش وزن دانه در مترمربع به میزان 28.2% و قطر بلال شد. افزایش نیتروژن منجر به افزایش وزن 300 دانه، قطر بلال و قطر چوب بلال شد. افزایش تراکم ذرت تا 10-12 بوته در واحد سطح توأم با استفاده از کود نیتروژن به عنوان راهکاری برای جلوگیری از کاهش عملکرد ناشی از رقابت با علف های هرز توصیه می شود.

به منظور بررسی اثرات زمان استفاده از علف کشهای مختلف بر خصوصیات زراعی گندم آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار در 3 تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل عامل اصلی علف کش های توفوردی SL72%، تری بنورون متیل (گرانستار) DF75 و مخلوط توفوردی SL72% + تری بنورون متیل (گرانستار) DF75% و عامل فرعی زمان های مختلف مصرف علف کش ها شامل استقرار اولیه، پنجه زنی و ساقه دهی و شاهد بدون مصرف علف کش. نتایج آزمایش نشان داد بالاترین ارتفاع بوته گندم مربوط به تیمار شاهد (89.33 سانتی متر) و کمترین ارتفاع بوته مربوط به کرت های سمپاشی شده توسط علف کش های گرانستار و مخلوط گرانستار + توفوردی در زمان استقرار اولیه (76 سانتی متر) بود. همچنین بیشترین وزن هزار دانه (41.88 گرم) با مصرف علف کش توفوردی در زمان ساقه دهی گندم بدست آمد. بیشترین وزن کاه و کلش (1638.70 گرم) در زمان سمپاشی توسط مخلوط علف کش های توفوردی + گرانستار در زمان ساقه دهی گندم گزارش گردید و کمترین تراکم گندم در زمان سمپاشی توسط گرانستار در زمان استقرار اولیه بود.

به منظور بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک نیتروژنه و فسفره بر روی درصد و عملکرد پروتئین و روغن در گیاه آفتابگردان آجیلی (استفاده ازتوده بومی) در زمین زراعی واقع در شهرستان سنقر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار داده شد. فاکتورهای آزمایش، چهارسطح کود بیولوژیک نیتروژن شامل: نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس، نیتروکارا، و شاهد و چهارسطح کود بیولوژیک فسفر شامل: فسفات بارور 2، بیوزر، سوپر پلاس و شاهد بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که بیشترین درصد پروتئین آفتابگردان در اثر مصرف کود بیولوژیک نیتروژنه نیتروکارا (19.95%) و فسفره بیوزر (19.76%) بدست آمد و بیشترین عملکردپروتئین آفتابگردان در مصرف کود بیولوژیک نیتروژنه نیتروکارا (به مقدار 134.74 گرم در مترمربع) و فسفره بیوزر (به مقدار 130.13 گرم در مترمربع) و اثر تلفیقی کودهای بیولوژیک بیوزر × شاهد (به مقدار 135.53 گرم در مترمربع) به دست آمد. بیشترین درصد روغن آفتابگردان در اثرمصرف کود بیولوژیک نیتروژنه سوپر نیتروپلاس (29.03%) و فسفره بیوزر (29.40%) و همچنین بیشترین درصد روغن آفتابگردان در مصرف کودتلفیقی نیتروکارا × فسفات بارور 2 (31.70%) بدست آمد. بیشترین عملکرد روغن آفتابگردان در اثر مصرف کود بیولوژیک نیتروژنه نیتروکارا (به مقدار 195.95 گرم در مترمربع) و فسفره بیوزر (به مقدار 193.18 گرم در مترمربع) و اثر تلفیقی کودهای بیولوژیک نیتروکارا × فسفات بارور ( به مقدار 2 213.45 گرم در متر مربع) به دست آمد.

به منظور بررسی اثر کاربرد باکتری های مزوریزوبیوم و قارچ میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت و لوبیا چشم بلبلی در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1389در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی به صورت کشت خالص و کشت مخلوط بر اساس سری افزایشی شامل: ذرت (Z)، لوبیا (B)، کشت مخلوط (I)، ذرت+ قارچ میکوریزا (ZM)، لوبیا + قارچ میکوریزا (BM)، لوبیا + باکتری مزوریزوبیوم (BB)، لوبیا + قارچ میکوریزا + باکتری مزوریزوبیوم (BMB)، کشت مخلوط + قارچ میکوریزا (IM)، کشت مخلوط + باکتری مزوریزوبیوم (IB)، کشت مخلوط + قارچ میکوریزا + باکتری مزوریزوبیوم (IMB) بود. بر اساس نتایج به دست آمده صفت های همچون عملکرد دانه لوبیا، عملکرد دانه ذرت، وزن هزار دانه لوبیا، وزن هزار دانه ذرت و تعداد دانه در بلال ذرت تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفته اند. بیشترین عملکرد دانه لوبیا با میانگین 3053.7 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار لوبیا به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کمترین عملکرد آن با میانگین 1900.5 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار کشت خالص لوبیا بود. همچنین بیشترین عملکرد دانه ذرت با میانگین 5751.9 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار کشت مخلوط به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کمترین عملکرد دانه ذرت با میانگین 2695.9 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار کشت خالص ذرت بود. ارزیابی بسبت برابری زمین(LER)  نشان داد بیشترین LER با میانگین 2.89 مربوط به کشت مخلوط و کمترین LER با میانگین 1.78 مربوط به تیمار کشت مخلوط به همراه باکتری بود.

به منظور بررسی اثر تراکم کاشت و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد علوفه سورگوم، آزمایشی در تابستان 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپلیت- فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. ژنوتیپ های مورد کاشت سورگوم شامل رقم Speed Feed و لاین MFS1در کرت های اصلی و ترکیب تراکم گیاهی شامل سه سطح 30، 25 و 35 بوته در مترمربع و میزان مصرف نیتروژن از منبع اوره شامل سه سطح 100، 0 و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد افزایش تراکم کاشت باعث کاهش تعداد پنجه شد اما ارتفاع بوتهو شاخص سطح برگ را افزایش داد. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک در تراکم 350 هزار بوته در هکتار به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که عامل مقدار نیتروژن، صفات کمی مورد مطالعه را به غیر از تعداد پنجه در بوته و ارتفاع بوته به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد، به طوری که با افزایش مصرف نیتروژن از صفر به 200 کیلوگرم در هکتار، عملکرد علوفه تر و خشک سورگوم علوفه ای رقم اسپیدفید به ترتیب به میزان 9 و 12.96% و در لاین MFS1 به ترتیب 10.91 و 15.07% افزایش یافت. بالاترین عملکرد علوفه تر و خشک از رقم اسپیدفید حاصل شد. حداکثر عملکرد علوفه تر (82.93 تن در هکتار) و خشک (14.38 تن در هکتار) با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و در تراکم 350000 بوته در هکتار برای رقم زود رس اسپیدفید بدست آمد.

به منظور بررسی اثر کاربرد حل کننده زیستی فسفر بر عملکرد اجزای عملکرد سه لاین سویا TMS، M9 و M7 پژوهشی در سال 90-1389 در شهرستان الشتر استان لرستان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل باکتری حل کننده زیستی فسفر در دو سطح کاربرد و عدم کاربرد و سه لاین سویا، که با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عملیات تهیهزمین شامل شخم بهاره، دیسک، تسطیح، جویو پشته بندی و تهیه ردیف ها بوسیله فارو انجام و بر اساس نقشه طرح زمین تقسیم بندی گردید. پس از کاشت و استقرار گیاهچه در زمان داشت عملیاتی همچون آبیاری، وجین علفهای هرز، مبارزه با بیماری ها و آفات انجام گرفت. پس از رسیدگی ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد غلاف در هر بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن تعیین گردیدند. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه اثر متقابل تیمار کاربرد حل کننده زیستی فسفات با لاین بر روی صفاتی از قبیل: درصد روغن و تعداد گره از نظر آماری در سطح پنج درصد و ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در سطح یک درصد اختلاف معنی دار گردید. بالاترین عملکرد دانه 4378 کیلوگرم در هکتار و روغن با 21.28% مربوط به لاین M7 در اثر کاربرد حل کننده زیستی فسفات به دست آمد.