زمینه و هدف: بزاق نقش بارزی در حفظ سلامتی حفره دهان دارد. کاهش بزاق به دنبال پرتودرمانی سر و گردن می تواند تغییراتی در خصوصیات بیوشیمیایی بزاق ایجاد کند. هدف از این مطالعه، مقایسه خصوصیات بزاق قبل و بعد از پرتودرمانی در 18 بیمار می باشد.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی 18 بیمار مبتلا به انواع سرطان سر و گردن شامل 13 مرد و پنج زن از لحاظ میزان جریان بزاق، ظرفیت بافری و غلظت آمیلاز، پروتئین IgG ٬IgA ٬IgM و آلبومین بزاق قبل و دو هفته بعد از پرتودرمانی ارزیابی شدند. روش ارزیابی آزمایشگاهی به ترتیب با استفاده از Schirmer test - Phmeter - بیورت - توربیدومتری و اسپکتروفتومتری بود. علائم دهانی ناشی از پرتودرمانی شامل (خشکی دهان، از دست رفتن حس چشایی مشکل در بلع، غذا خوردن و مشکلات تکلم) با توجه به شکایت بیماران ثبت شد. جهت تحلیل یافته ها از آماره pair t-test استفاده گردید.یافته ها: تغییرات معنی داری در میزان جریان بزاق (28.27±7.8 در مقابل 10.94±12.24) میلی متر در پنج دقیقه، ظرفیت بافری (6.47±0.68 در مقابل 5.06±0.52)، آمیلاز (2536.5±707.9 در مقابل 1053.23±343.5) واحد بین المللی در لیتر و غلظت IgM (0.87±1.8 در مقابل 0.04±0.07) میلی گرم در دسی لیتر قبل و بعد از پرتودرمانی دیده شد. تغییر معنی داری در میزان IgG، IgA،Total protein و آلبومین دیده نشد. از لحاظ بالینی خشکی دهان، از دست رفتن حس چشایی مشکل در بلع و غذا خوردن و مشکلات تکلم به ترتیب در (%83.3, %100, %100 و %16.7) از بیماران دیده شد.نتیجه گیری: بر پایه نتایج این مطالعه پرتودرمانی سر و گردن موجب کاهش جریان بزاق، قدرت بافری و غلظت آمیلاز و IgM می شود.