مجله دندانپزشکی (journal of islamic dental association of iran)
سال:1388 | دوره:21 | شماره:1 (مسلسل 70) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: یکی از خصوصیات برخی مواد قالب گیری، توانایی تهیه چند کست دقیق از یک قالب می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر ریختن سه نوع ماده قالب گیری الاستومری در دفعات متعدد و در زمانهای خاص، بر دقت کست های حاصل از آنها می باشد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی از یک مدل فلزی شامل دو دای مشابه، دو دندان پری مولار و مولار تراش خورده استفاده شده است. دای بزرگتر دارای یک بریدگی (Notch) به منظور ایجاد آندرکات و بررسی الاستیک ریکاوری بوده است. از این مدل توسط هر کدام از مواد قالب گیری سیلیکون افزایشیCorrect plus ،Panasil و سیلیکون تراکمی Speedex با روش قالب گیری توصیه شده توسط کارخانه سازنده هفت بار قالب گیری شد و هر کدام از 21 قالب تهیه شده در زمانهای سی، نود، صد و پنجاه دقیقه و 24 ساعت پس از تهیه قالب، ریخته شدند. کست های گچی تهیه شده، در شش بعد، به وسیله میکروسکوپ نوری (Traveling Microscope) با دقتی در حد میکرون اندازه گیری شدند. ابعاد نمونه گچی تهیه شده از قالب گرفته شده با یکدیگر و همچنین با ابعاد نمونه اصلی فلزی توسط آزمونهای آماری Two-way ANOVA و Post Hoc های مربوط به آن مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند.یافته ها: در بسیاری از ابعاد سه ماده قالب گیری، کست اول با مدل فلزی اصلی اختلاف معنی دار داشته اما در حد تغییرات ابعادی مورد قبول مواد قالب گیری بر اساس ANSI / ADA Specfication No.19 بوده اند. کست های دوم، سوم و چهارم تهیه شده از مواد قالب گیری مورد نظر در اکثر ابعاد با اندازه کست اول از همان ماده اختلاف معنی دار نداشتند.(0.05>P) و تنها چهارمین کست تهیه شده از ماده Speedex در یک بعد با کست اول اختلاف معنی دار داشت. نتیجه گیری: از مواد قالب گیری Correct plus و Panasil می توان چهار کست متوالی قابل قبول از لحاظ کلینیکی تهیه کرد، حال آنکه از ماده قالب گیری Speedex حداکثر سه کست قابل قبول تهیه می شود.

زمینه و هدف: آمالگام به ساختمان دندانی باند نمی شود و بر خلاف رسوب محصولات ناشی از کروژن رستوریشن های آمالگام مستعد ریزنشت می باشند. هدف از این مطالعه ارزیابی کارآیی سه ماده در کاهش ریزنشت ترمیمهای Cl Vآمالگام است. روش بررسی: در این مطالعه تجربی از نوع آزمایشگاهی تعداد 68 عدد دندان مولر سالم انتخاب و دندانها پس از تراش به طور تصادفی به چهار گروه 17 تایی تقسیم شدند. در گروه اول (گروه کنترل) بدون هیچ گونه لاینری ترمیم انجام شد، گروه دوم با استفاده از کوپال وارنیش، گروه سوم با استفاده از سینگل باند و گروه چهارم با استفاده از Panaviaو آمالگام ترمیم گردید. بعد از 24 ساعت نگهداری در آب مقطر و دمای 37 درجه سانتی گـراد، نمونه ها تحت تاثیر هزار سیکل حرارتی (5-55 درجه سانتی گراد) قرار گرفتند. برای آزمایش ریزنشت دندانها در فوشین  0.5%قرار گرفته و پس از برش دادن میزان نفوذ رنگ توسط اسنریومیکروسکپ مورد بررسی قرار گرفت و با آزمونهای آماری Kruskal-Wallis و Bonferroni مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که تفاوت آماری معنی داری بین میزان ریزنشت در چهار گروه وجود داشته (P<0.05) ، گروه کنترل بالاترین و گروه Panavia کمترین میـزان ریزنشت را دارا بود و بین گروه Panavia و سینگل باند از لحاظ آماری تفاوت معنی داری در میـزان ریزنشت وجود نداشت. در بررسی مارژین ها در سه گروه Panavia، سینگل باند و کنترل میزان ریزنشت بین دو مارژین اکلوزال و ژنژیوال از نظر آماری معنی دار نبود (P<0.008) ولی گروه وارنیش دارای اختلاف معنی دار بود (Pv=0.002). در مقایسه با گروه کنترل، گروههای وارنیش، باندینگ عاجی و سمان رزینی ریزنشت کمتری را با اختلاف قابل ملاحظه ای در مارژین مینایی نشان دادند (Pv=0.0001) در حالی که در مارژین سمانی گروههای سمان رزینی و باندینگ عاجی ریزنشت کمتری را با اختلاف قابل توجه (Pv <0.008) در مقایسه با گروههای وارنیش و کنترل نشان دادند. نتیجه گیری: مواد حد واسط بین آمالگام و دیواره های حفره تاثیر بسزایی در قابلیت مهر و موم شدن ترمیمهای آمالگام دارا می باشند.

زمینه و هدف: یکی از عوامل موثر در مقاومت به شکست در دندانهایی که درمان ریشه شده اند و توسط پست های غیر فلزی باز سازی می شوند، قطر این پست ها می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر قطرهای مختلف پست کوارتز فایبر بر میزان مقاومت به شکست ریشه دندان در شرایط آزمایشگاهی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی سی عدد دندانهای پره مولر سالم فک پایین به وسیله دیسک های فلزی از ناحیه CEJ قطع و آماده سازی اندودنتیک کانال در تمام نمونه ها انجام شد. سپس نمونه ها به صورت تصادفی به سه گروه ده تایی A و B و C تقسیم شدند. در هر گروه فضای پست به طول ده میلی متر از نقطه مرجع CEJ آماده شد و پست های کوارتز فایبر™ D.T. Light-Post به قطرهای 0.8، یک و 1.2 میلی متر در داخل کانال توسط باندینگ و سمان رزینی Panavia F2.0 سمان شدند و ماده کور در هر نمونه توسط کامپوزیت Z250 با به کارگیری ماتریکس پلی استری پیش ساخته تهیه شد. پس از آن نمونه ها در داخل مواد رزینی آکریلیک فوری مانت شدند به طوری که یک لایه نازک ماده الاستیکی پلی اتری ایمپرگام دور ریشه نمونه ها نقش لیگامان پریودنتال را بازی کند. نمونه ها در دستگاه اینسترون تحت نیروی فشاری با سرعت یک میلی متر در دقیقه در جهت موازی با محور طولی دندان قرار گرفتند تا شکستگی ریشه در نمونه ها حاصل شد. از آنجا که داده ها دارای توزیع نرمال بودند از آزمون آنالیز واریانس یک سویه جهت تحلیل آماری استفاده گردید. یافته ها: هیچ تفاوت معنی داری بین سه گروه از لحاظ مقاومت به شکست مشاهده نشد. میانگین نیروی منجر به شکست ریشه به ترتیب در گروه A با قطر 0.8 میلی متر پست 250.95 ±1010 نیوتن، در گروه B با قطر یک میلی متر پست 295.18± 934.4 نیوتن و در گروه C با قطر 1.2 میلی متر پست 301.42±1001 نیوتن می باشد.نتیجه گیری: قطر پست های کوارتز فایبرتاثیری بر میزان نیروی منجر به شکست ریشه ندارد و با افزایش قطر پست غیر فلزی مقاومت به شکست ریشه کاهش نمی یابد. با افزایش قطر پست، مقاومت خود پست به شکستگی و همچنین میزان و سطح باندینگ با ماده کور افزایش می یابد که نتیجه آن ثبات بالاتر ماده کور می باشد.

زمینه و هدف: پروپولیس نوعی موم است که خواص ضد میکروبی آن مورد مطالعه قرار گرفته و به اثبات رسیده است. اما ساختمان شیمیایی این ماده طبیعی در مناطق مختلف جهان متفاوت است. هدف از این مطالعه بررسی خواص ضد میکروبی نوع ایرانی این ماده بر میکروارگانیسم های آسیب زای دهان می باشد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی برای تهیه نمونه های اکتینوباسیلوس، نمونه های میکروبی از پاکت های پریودنتال حقیقی جدا و به سرعت داخل ظروف شیشه ای دردار محیط تراسپورت قرار گرفت و در کمتر از سی دقیقه به آزمایشگاه منتقل شد. برای تهیه نمونه مربوط به استرپتوکوک موتانس و کاندیدا آلبیکانس با استفاده از یک سواب استریل به ترتیب بر روی ضایعه تشخیص بالینی کاندیدوزیس برای کاندیدا و از نواحی پلاک با لثه و سطح اکلوزال دندانها، برای استرپتوکوک موتانس نمونه برداری انجام گرفت. پس از آن نمونه هادر محیط کشت مناسب هر کدام، به روش چاهک کشت داده شد. در هر پلیت شش چاهک ایجاد گردید و داخل دو چاهک در یک طرف محیط کشت داروی کنترل و در دو چاهک دیگر عصاره پروپولیس 30% و در دو چاهک آخر اتانول به عنوان کنترل مثبت ریخته شد. پس از خارج کردن پلیت ها از انکوباتور، در صورتی که عصاره پروپولیس خواص ضد میکروبی داشته باشد هاله عدم رشد قابل رویت بود که با استفاده از کولیس و در نور کافی قطر ها اندازه گرفته و اعداد حاصل را به جدول مربوطه وارد کرده تا برای محاسبات آماری مورد استفاده قرار گیرد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون Mann- whitny مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: عصاره پروپولیس 30% اثرات ضد میکروبی قابل توجهی بر میکروارگانیسم های آسیب زای دهان (استرپتوکوک موتانس، کاندیدا آلبیکانس و اکتیوباسیلوس اکتیوسینوم کومیتانس) داشته است. (0.01 >P.V) تاثیر کلرهگزیدین به طور معنی داری از پروپولیس بیشتر بود. (0.01 >P.V) و همچنین قطر هاله عدم رشد پروپولیس برکاندیدا در مقایسه با نیستاتین کمتر بوده است. هرچند نتایج بیانگر این است که نیستاتین به طور معنی داری بهتر از پروپولیس برکاندیدا آلبیکانس اثر می نماید. (0.01 > P.V) نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که عصاره پروپولیس 30% اثرات ضد میکروبی قابل توجهی بر میکروارگانیسم های آسیب زای دهان (استرپتوکوک موتانس، کاندیدا آلبیکانس و اکتیوباسیلوس اکتیوسینوم کومیتانس) داشته است.

زمینه و هدف: اسپلینت کردن دندانهای پایه پروتز متحرک پارسیل انتهای آزاد در توزیع فشار های وارده موثر است ولی این امر می تواند در مواردی که دندانهای پایه درگیری پریودنتال دارند، طرح درمان را با پیچیدگی روبرو سازد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر اسپلینت کردن دندانهای پایه ضعیف پروتز پارسیل انتهای آزاد بر توزیع تنش در استخوان اطراف به روش تحلیل اجزای محدود (FEA) می باشد. روش بررسی: مدل های FEA سه بعدی دندانهای پره مولر اول و دوم فک پایین به همراه PDL و استخوان اطراف آنها طراحی گردید. در این مطالعه سه مدل شامل : 1- هر دو دندان سالم، 2- دندان چهار سالم و دندان پنج دارای تحلیل استخوان (1=C/R) و 3- هر دو دندان دارای تحلیل استخوان(1=C/R) به کار رفت. هر مدل نیز در دو حالت بدون اسپلینت و با اسپلینت مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت پس ازاعمال نیروی پنجاه نیوتنی، فشار Von misesدر استخوان اطراف ریشه دندانها محاسبه و گزارش گردید. یافته ها: در هر سه مدل پیش از اسپلینت کردن، بیشترین فشار در ناحیه آپیکال دندانها و کمترین فشار در اطراف کرست مزیالی دندان چهار و کرست دیستالی دندان پنج ثبت شد. اسپلینت کردن موجب کاهش چشمگیر فشارها در ناحیه کرست بین دندانی گردید. در مدل یک و دو فشارهای ناحیه آپیکال افزایش یافت در حالی که در مدل سه فشارهای ناحیه آپیکال دندانها کاهش پیدا کرد. در مجموع بهترین نتایج در مدل دو (اسپلینت کردن دندان پنج دارای درگیری پریودنتال به دندان سالم کناری) رخ داد. نتیجه گیری: اسپلینت کردن ثابت دندانهای دارای درگیری پریودنتال به کاهش فشارها در ناحیه کرست بین دندانی و بهبود نحوه انتشار فشارها در استخوان اطراف کمک می کند.

زمینه و هدف: استفاده از داروهای پانسمان کننده داخل کانال ریشه به منظور کاهش میکروارگانیسم ها یکی از مراحل مهم در درمان اندودنتیک است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی و مقایسه فعالیت پروپولیس و کلسیم هیدروکساید بر علیه باکتری های لاکتوباسیل، انتروکوک فکالیس، پپتواسترپتوکوکوس و کاندیدا آلبیکانس می باشد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، فعالیت ضد میکروبی عصاره پروپولیس و پودر کلسیم هیدروکساید، به صورت مخلوط با سرم فیزیولوژی، با دو روش اندازه گیری هاله عدم رشد در محیط کشت آگار و تعیین حداقل رقت مهاری اندازه گیری و مقایسه شد. جهت کنترل انتشار دو ماده در آگار و فعالیت آنتی باکتریال حلال ها نیز پلیت های جداگانه در نظر گرفته شد. ارقام مربوط به قطر نواحی مهار رشد، حداقل غلظت مهاری و حداقل غلظت باکتریسیدال وارد برنامهSPSS گردید. میانگین قطرهای نواحی مهار رشد هر دو ماده توسط آزمون paird t مقایسه شدند. یافته ها: میانگین قطر هاله عدم رشد پروپولیس بر علیه لاکتوباسیل، انتروکوک فکالیس و پپتواسترپتوکوک برابر 8.6984 میلی متر در مقایسه با کلسیم هیدروکساید که برابر 7.0833 میلی متر بود به طور معنی داری بیشتر بود اما در مورد کاندیدا، کلسیم هیدروکساید به طور معنی داری موثرتر از پـروپولیس بود. P<0.001)) عدم رشد عوامل آلوده کننده محیط اطراف پـروپولیس تاثیر بیشتر پـروپولیس بر علیه میکروارگانیسم های آلوده کننده را نشان داد. همچنین مشخص شد انتشار کلسیم هیدروکساید در آگار بهتر از پروپولیس بود. حداقل غلظت مهاری به دست آمده در مورد پـروپولیس در مورد تمام میکـروارگانیسم های مورد مطالعه، حداقل چهار برابر کمتر از کلسیم هیدروکساید بود.نتیجه گیری: پروپولیس بر انتروکوک فکالیس، پپتواسترپتوکوک و لاکتوباسیل در محیط آزمایشگاه موثرتر از کلسیم هیدروکساید می باشد.

زمینه و هدف: در صورت تشخیص صحیح و به موقع TMD و درمان مناسب، مقدار عوارض ناشی از آن به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. از آنجا که دندانپزشکان نقش عمده ای در تشخیص این بیماری دارند، این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی دندانپزشکان عمومی شهر تهران از TMD و عوامل مرتبط با آن در سال 1385 انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی ابتدا شهر تهران به پنج قسمت شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تقسیم شد. سپس چهارصد دندانپزشک عمومی که در این مناطق مشغول خدمت هستند برای بررسی انتخاب شدند. ابزار بررسی پرسشنامه ای دارای دو بخش بود. بخش اول مربوط به خصوصیات فردی شامل سن، جنس، محل فعالیت در شهر تهران، مدت فراغت از تحصیل و دانشگاه محل تحصیل و بخش دوم نیز مربوط به سوالاتی بود که سنجش آگاهی افراد را تعیین می کرد. این بخش را به دو قسمت سوالات تستی برای میزان آگاهی و سوالات تشریحی برای بررسی میزان آگاهی از عوامل مرتبط تقسیم کرده بودند. آگاهی در چهار گروه عالی، خوب، متوسط و ضعیف تقسیم بندی گردید. نهایتا با استفاده از رگرسیون چندگانه (همزمان) ارتباط داده های به دست آمده از میزان آگاهی دندانپزشکان با خصوصیات فردی آنان مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: از چهارصد دندانپزشک مورد مطالعه 173 نفر زن و 227 نفر مرد بودند. میانگین سنی آنها 38.44 سال بود که 38 % در شمال شهر، %10.5درجنوب، 27%در مرکز، 12% در شرق و %12.5 نیز در غرب تهران مشغول فعالیت هستند. میزان آگاهی آنها عبارتست از:10% عالی، 38.75% خوب،38.75% متوسط،12.5% ضعیف. در مورد آگاهی از عوامل مرتبط با TMD نیز نتایج به دست آمده برابراست با: 20.25% عالی، 41% خوب، 29% متوسط، 9.75% ضعیف. در بررسی ارتباط خصوصیات فردی، با TMD و عوامل مرتبط با آن، بین دانشگاه محل تحصیل و مدت فـراغت از تحصیل ارتبـاط معنی دار آماری ملاحظه شد. (0.0001>p ) بر اساس نتـایج به دست آمده، فارغ التحصیلان خارج از کشور دارای بیشترین میزان آگاهی و فارغ التحصیلان دانشگاههای داخلی در سطح شهرستانها دارای کمترین میزان آگاهی بودند. نتیجه گیری: میزان آگاهی دندانپزشکان عمومی شهر تهران از TMD و عوامل مرتبط با آن خوب و قابل قبول است، یعنی دندانپزشکان نسبت به این امرغافل نبوده و به میزان نسبتا قابل قبولی به آن توجه دارند.

زمینه و هدف: برای موفقیت درمان ریشه ایجاد مهر و موم آپیکال کانال ریشه با استفاده از گوتاپرکا جزء اهداف اصلی و اساسی درمان می‎باشد. هدف از این مطالعه تاثیر تهیه فضای پست در میزان سیل آپیکالی ریشه با دو روشSingle cone  و روش تراکم جانبی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی 56 دندان مولر فک بالای سالم خارج شده انسان جمع آوری و ریشه پـالاتال همه دندانها قطع شد طوری که طول کارکرد برای تمام نمونه ها 13 میلی متر بود. سپس دندانها با استفاده از سیستم چرخشیFlexMaster  به روش Crown Down آماده سازی شده و به چهار گـروه آزمایشی تقسیم شدند. گـروه اول تعداد 24 نمونه دنـدانی بود که با روش مخروط منفرد و با استفاده از گوتاپرکای متقارب 6% با سیلر 2Seal پر شدند. گروه دوم شامل 24 نمونه دندانی بود که با روش تراکم جانبی با استفاده از گوتاپرکای معمولی و با همان سیلر پر شدند. گروه سوم گروه کنترل مثبت شامل چهار نمونه بود که پس از آماده سازی بدون سیلر پر شدند. گروه چهارم گروه کنترل منفی شامل چهار نمونه بود که با دو لایه لاک ناخن پوشانده شدند. تمام نمونه ها به مدت 72 ساعت در انکوباتور با رطوبت 100% و دمای 37 درجه سانتی گراد قرار گرفتند .سپس با استفاده ازGates-Glliden  شماره (Mani.Co.Tokyo.Japan) III مقدار پنج میلی متراز گوتا پرکای بخش کرونال کانال نمونه‎ ها در گروه اول و دوم خارج شد و پس از آن از روش نفوذ رنگ برای ارزیابی نشت اپیکال با استفاده از تکنیک مشاهده با استریو میکروسکوپ استفاده گردید. آزمونهای آماری شاملKolmogrov-Smirnov  و t-test بود. یافته ها: بیشترین میزان نفوذ رنگ مربوط به گروه اول بود که با روش مخروط منفرد با گوتاپرکای 6% پر شدند و کمترین مقدار مربوط به گروه دوم بود که با روش تراکم جانبی و با استفاده از گوتاپرکای معمولی پرشدند . (P<0.05)نتیجه گیری: مهر و موم آپیکالی ریشه متعاقب تهیه فضای پست بعد از پر کردن کانال با روش تراکم جانبی بهتر از روش مخروط منفرد است.

زمینه و هدف: موفقیت مواد ترمیمی رزین کامپوزیت تا حد زیادی به ثبات رنگ آنها بستگی دارد که به دلیل عدم ثبات مورد نظر تغییر رنگ هنوز یک مشکل در ترمیمهای رزین کامپوزیت محسوب می شود. هدف از این مطالعه بررسی آزمایشگاهی ثبات رنگ کامپوزیت های دندانی در محلولهای رنگ دار به روش اسپکتروفتومتری می باشد. روش بررسی: در این مطالعه مداخله ای آزمایشگاهی 128 نمونه دیسکی شکل(15-2) میلی متر، چهار کامپوزیت شامل (دو نانوکامپوزیت Tetric Evoceram, Filtek Supreme، دو میکروهیبرید Filtek Z250، Tetric ceram) (از هر کدام 32 عدد) تهیه شد. سپس نمونه ها به چهار گروه هشت تایی تقسیم شدند و در چهار محلول رنگ پذیر (قهوه، چای، کوکا و بزاق مصنوعی) غوطه ور شدند. رنگ نمونه ها با یک اسپکتروفوتومتر با استفاده از فضای رنگ CIE lab زیر منبع نوری استاندارد D65 در ابتدای کار و بعد از رنگ پذیری اندازه گیری شد. مقادیر DE =3.3 عنوان مقدار قابل قبول در ارزیابیهای بصری در نظر گرفته شد. نتایج توسط آزمونهای ANOVA و Post HOC مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: تمام کامپوزیت های مورد مطالعه در محلول چای و قهوه تغییر رنگ غیرقابل قبول داشتند. (3.3<DE) بالاترین میزان تغییر رنگ مربـوط به کامپـوزیت Supreme در محلول قهـوه بود. محلولهای کوکا و بـزاق مصنوعی تغییـر رنگ محسوسی از نظـر کلینیکـی در کامپوزیت های مورد مطالعه ایجاد نکردند. نتیجه گیری: ثبات رنگ ترمیمهای زیبایی می تواند تحت تاثیر عادات رژیم غذایی قرار گیرد.

زمینه و هدف: مزیت اصلی روشهای توموگرافیک مقطعی بر رادیوگرافی های پریاپیکال، پانورامیک یا سفالومتریک، در تصویر برداری از خلف مندیبل ارایه اطلاعات نسبتا دقیق در مورد کرست آلوئولار، ارتفاع و پهنای استخوان و رابطه فضایی با کانال مندیبولار می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی دقت و اعتبار روش توموگرافی معمولی اسپیرال در ارزیابی محل قرارگیری ایمپلنت در فک پایین می باشد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی ابتدا ده قطعه استخوان فک پایین که دچار بیدندانی کامل یا دارای چند ناحیه بیدندانی بودند، انتخاب گردید. سپس نقاطی در چهار ناحیه قدام، کانین، پرمولر و مولر جهت تصویربرداری انتخاب شد و از این محلها تصویربرداری با روشهای توموگرافی اسپیرال معمولی و کامپیوتری به عمل آمد. مقادیر فاصله کرست آلوئولار تا بوردر فوقانی کانال مندیبولار، ارتفاع مندیبل و پهنای مندیبل در میانه ارتفاع اندازه گیری شده، توسط یک رادیولوژیست دهان و فک و صورت از روی تصاویر اندازه گیری گردید. یافته ها: با مقایسه مقادیر حاصل از توموگرافی معمولی با مقادیر حاصل از تصاویر سی تی اسکن به عنوان استاندارد طلایی این نتیجه به دست آمد که میانگین قدر مطلق خطا در مقادیر حاصل از توموگرافی معمولی در نواحی قدام، کانین، پر مولر و مولر، در اندازه گیری ارتفاع به ترتیب 1.43، 0.74، 0.87 و 0.81 میلی متر و در اندازه گیری پهنا به ترتیب 1.21، 0.92، 0.76 و 0.82 میلی متر می باشد. در مجموع میانگین قدر مطلق خطا در اندازه گیری ارتفاع 0.65 میلی متر بوده و در اندازه گیری پهنا نیز 0.91 میلی متر می باشد، که بجز مقادیر ناحیه قدام، سایر مقادیر در محدوده 1± میلی متر قرار دارند. در ناحیه قدام در هر دو مورد اندازه گیری ارتفاع و پهنا تمایل به تخمین کمتر از مقدار واقعی وجود داشت. همچنین اعتبار روش توموگرافی اسپیرال معمولی در اندازه گیری ارتفاع90.49% و در اندازه گیری پهنا 73.02% محاسبه شد، که هر دو از نظر آماری معنی دار بوده (P<0.001) و بیانگر اعتبار بالای این روش تصویر برداری می باشند. نتیجه گیری: توموگرافی معمولی اسپیرال در اندازه گیری ارتفاع و پهنا در فک پایین از دقت و اعتبار کافی برخوردار می باشد.