مجله دندانپزشکی (journal of islamic dental association of iran)
سال:1390 | دوره:23 | شماره:2 (مسلسل 79) |تعداد مقالات:12

در دانش و اصول فقه، گرایشی وجود دارد که مقلدان را از بحث کردن با مجتهدان منع می کند و آنان را ملزم به تبعیت چشم بسته می داند. ولی اگر تقلید مبنای «عقلایی» داشته باشد و خردمندان به حکم عقل خویش به آن تن دهند، قهرا باید «چیستی و چگونگی» آن را از عقل پرسید. از نظر آنان، وقتی نظر کارشناسانه صاحبان هر فن و تخصص، ارزش و اعتباری پیدا می کند که نسبت به آن «اطمینان» وجود داشته باشد.در سیره عقلا تبعیت از نوع سرسپردگی و چشم بستن دیده نمی شود و با قبول تقلید هرگز حق سوال کردن نفی نمی شود و فهم و شعور تعطیل نمی گردد، این دیدگاه پیامدهای مهمی به دنبال دارد.

غرض از تصدیع اوقات خوانندگان گرامی، تاکید موکد سطوری بود که به قلم نگارنده در شماره زمستان 1388 مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در قسمت «به قلم سردبیر» به رشته تحریر درآمده بود، که منظور روشن شدن موضوع، الگوریتم آن به صورت رتبه ای تقدیم می گردد :

زمینه و هدف: نتایج مطالعات انجام شده در مورد استحکام باند آلیاژها با سمان ها بر اساس نوع و ترکیب آلیاژ، روش آماده سازی سطحی و نوع سمان به کار رفته بسیار متفاوت است. هدف از این مطالعه مقایسه استحکام باند سمان های رزینی به آلیاژهای بیس متال و نابل (Verabond) و (Degubond 4) پس از آماده سازی به وسیله سندبلاست یا دستگاه Silano-Pen می باشد.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی هشتاد دیسک با قطر شش و ضخامت دو میلی متر از دو آلیاژ طبق دستور کارخانه سازنده آماده شدند. پس از مانت در آکریل فوری و پالیش، نیمی از نمونه های هر آلیاژ با ذرات Al2O3 پنجاه میکرون سندبلاست و در دستگاه اولتراسونیک تمیز گردیدند. نیمی دیگر پس از سندبلاست با ذرات Al2O3 صد و ده میکرون، در معرض دستگاه Silano – pen قرار گرفته و با سیلیکا پوشانده شدند. استوانه هایی با قطر سه و ارتفاع سه میلی متر از کامپوزیت (Z250) با یکی از سمان های Panavia F2 یاRelyX Unicem ، مستقیما عمود به سطح آلیاژها باند شدند. نمونه ها ابتدا 24 ساعت در آب مقطر 37 درجه سانتی گراد نگهداری و بعد ترموسایکل گردیدند، (دو هزار سیکل پنج و 55 درجه سانتی گراد). آزمون استحکام باند برشی در دستگاه Universal testing با سرعت 0.5 میلی متر در دقیقه انجام شد. آزمون 3way ANOVA بر روی داده ها انجام گردید ((α=0.05. سطح شکست توسط استریومیکروسکوپ مشاهده شد.یافته ها: استحکام باند سمان های رزینی به آلیاژ Verabond بالاتر از آلیاژ Degubond 4 بود (p<0.001). سمان RelyX Unicem با هر دو نوع آلیاژ Verabond و Degubond 4 پس از Silicoating استحکام باند بالاتری را نشان داد ( p<0.001و .(p=0.021 استحکام باند Verabond پس از سندبلاست، با Panavia F2 بالاتر از Relyx Unicem بود(P=0.003) . کاربرد Silano-pen استحکام باند به Unicem را بالابرد.(P=0.011) نتیجه گیری: کاربرد دستگاه Silano-Pen در Verabond و Degubond 4 باند بالاتری نسبت به سندبلاست هنگام استفاده از RelyX Unicem ایجاد کرد، اما در صورت کاربرد Panavia F2 تفاوت معنی داری با سند بلاست نشان نداد.

زمینه و هدف: جهت بهبود باند سرامیک های زیرکونیا با سمان رزینی روشهای مختلفی پیشنهاد شده است که به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته اند. هدف از این مطالعه بررسی استحکام باند سرامیک با سمان رزینی پس از سه نوع آماده سازی مختلف سطح سرامیک می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی سه بلوک زیرکونیا (Cercon, Degudent, Germany) و سه بلوک کامپوزیتی (Z100, 3M ESPE, USA) به ابعاد 11×11×5 میلی مترساخته شد. سپس بر اساس آماده سازی سطح سرامیک ها به سه گروه به طور تصادفی تقسیم شدند.گروه اول: با ذرات آلومینیوم اکساید صد و ده میکرون سندبلاست شده با سایلن Clearfil(Kurary) پوشانده شدند.گروه دوم: سندبلاست Alloy Primer+ بر سطح سرامیک.گروه سوم: سندبلاست و Silicacoating با دستگاه +Silanopen سایلن کارخانه.پس از آن بلوک های سرامیکی با سمان رزینی G-Cem به بلوک کامپوزیتی معادل آن باند شدند. همه نمونه ها به مدت 24ساعت در آب مقطر 37 درجه نگهداری شدند. اقدام بعدی برش در دو جهت بود تا نمونه های باری شکل با سطح مقطع تقریبی یک میلی متر مربع و طول ده میلی متر ایجاد گردد.(n=12) ، نمونه ها پس از 72 ساعت ذخیره سازی در آب تحت دو هزار سیکل حرارتی بین 5-55 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. در مرحله بعد به دستگاه تست ریزکششی متصل شده و استحکام باند نمونه ها با سرعت یک میلی متر در دقیقه اندازه گیری گردید و نحوه شکست نمونه ها با بزرگنمایی ×40 زیر استریومیکروسکوپ بررسی شد. بررسی SEM یک نمونه از هر گروه با بزرگنمایی دویست و پنج هزار نیز انجام شد. داده های استحکام باند بر حسب مگاپاسکال با آزمون one-way ANOVA و Tukey test آنالیز شدند.یافته ها: آماده سازی سطح، تاثیر قابل ملاحظه ای بر استحکام باند سمان رزینی با زیرکونیا داشته (p<0.0001) و گروه Alloyprimer بیشترین (7.02±49.64) و Silicoating کمترین (4.7±21.78) استحکام باند را دارا بود. تصاویر SEM هم نشان دهنده خشونت سطحی کمتر سطح سرامیک در گروه Silicoating می باشد.نتیجه گیری: پرایمرهای حاوی مونومر فانکشنال MDP مانند Alloy Primer(Kurary) توانایی باند بادوام با سرامیک زیرکونیا را دارند.

زمینه و هدف: تغییرات نسبت RANKL/OPG در بیماریهای متابولیک مختلف و نیز ارتباط بین دیابت و پریودنتیت توسط مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. هدف این مطالعه ارزیابی ارتباط بین غلظت بزاقی RANKL و OPG و پریودنتیت در بیماران با دیابت نوع یک می باشد.روش بررسی: در این مطالعه کلینیکی مورد – شاهدی متعاقب جمع آوری نمونه های بزاق تحریک نشده از پنجاه داوطلب شامل 27 بیمار دیابتی نوع یک که از بین آنها 12 نفر پریودنتیت داشتند و 23 نمونه سالم از نظر سیستمیک که از بین آنها 12 نفر دارای پریودنتیت بودند انتخاب و اندازه گیریهای کلینیکی پریودنتال ثبت شد. آنالیز آماری با استفاده از آزمونهای Kruskal Wallis و Mann-Whitney U test و ضریب همبستگی Spearman انجام شد.یافته ها: با وجودی که کمترین میزان غلظت RANKL و OPG و نسبت آنها در بیماران دیابتی بدون پریودنتیت مشاهده گردید، هیچ تفاوت آماری قابل ملاحظه ای بین RANKL و OPG و نسبت RANKL/OPG در بین چهار گروه مورد مطالعه دیده نشد، اما بین غلظت OPG و نسبت RANKL/OPG همبستگی مستقیم آماری با مدت زمان ابتلا به دیابت (P<0.05) وجود داشت. در مقایسه دو گروه مبتلا به دیابت (با و بدون پریودنتیت) تفاوت آماری قابل ملاحظه ای در غلظت (P<0.05) OPG وجود داشت. همچنین در کلیه بیماران مبتلا به دیابت بین میزان از دست رفتن چسبندگی (CAL) و غلظت (P<0.01) RANKL و CAL و نسبت (P<0.05) RANKL/OPG همبستگی مستقیم آماری وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به محدودیتهای مطالعه به نظر می رسد ارزیابی OPG نسبت به RANKL در بزاق افراد دیابتیک نوع یک می تواند به عنوان نشانگر میزان تخریب پریودنتال مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: در سالهای اخیر و با ورود لیزر به حیطه دندانپزشکی، تحقیقهای فراوانی بر تاثیر این اشعه در بهبود باند مواد رزینی به مینا و عاج دندانها صورت گرفته است. از آنجا که ضعیفتر بودن باند کامپوزیت در دندانهای شیری نسبت به دایمی همواره سبب بروز مشکلاتی در ترمیم این دندانها گردیده. این مطالعه با هدف تعیین و مقایسه میزان استحکام برشی باند در دو گروه آماده سازی سطح، با روشهای اسید اچ و لیزر به منظور راهی در جهت جبران ضعف پیوند رزین با مینای دندانهای شیری انجام گردید.روش بررسی: در این مطالعه تجربی که به صورت موردی- شاهدی انجام گرفت، بیست دندان کانین شیری که با هدف ارتودنسی خارج شده بودند جمع آوری و توسط دیسک الماسی به دو نیمه تقسیم شد و هر نیمه در آکریل شفاف مانت گردیدند. سپس دندانها به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شده و در گروه اول آماده سازی سطح با لیزر YSGG و در گروه دوم با اسید اچ انجام شد. پس از آن توسط ماتریکس پلاستیکی، کامپوزیت بر روی سطح دندان قرار داده و کیور گردید و سپس استحکام برشی باند توسط دستگاه اینسترون اندازه گیری شده و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روشهای آماری Kolmogorov-Smirnov و Squared Student t-test صورت گرفت.یافته ها: میانگین استحکام برشی باند در گروه لیزر 27.87±6.136 مگاپاسکال و در گروه اسید اچ 21.55±5.62 مگاپاسکال می باشد و با توجه به آنالیز آماری اختلاف معنی داری در میزان استحکام برشی باند بین دو گروه وجود دارد(p-<0.05) .نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که استحکام برشی باند در گروه آماده سازی سطح با لیزر به صورت معنی داری بالاتر از گروه آماده سازی شده با اسید اچ می باشد.

زمینه و هدف: فرموکرزول داروی معمولی در پالپوتومی دندانهای شیری است. با توجه به عوارض سیستمیک و محلی این دارو یافتن ماده ای به عنوان جانشین آن ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطا لعه ارزیابی هیستولوژیک پالپ دندانهای شیری بعد از پالپوتومی با فرموکرزول و SUAB2 (Shahed University Anti Bleeding) می باشد.روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی تعداد 14 دندان کانین شیری از هفت کودک که می بایست در طی درمان ارتودنسی خارج می شدند انتخاب گردید و به طور تصادفی به دو گروه فرموکروزول و SUAB2 تقسیم شدند. هفت دندان با فرموکروزول و هفت دندان با SUAB2 تحت درمان پالپوتومی قرار گرفتند. دندانها بعد از دو ماه خارج و واکنش پالپی بررسی گردید. یافته ها با آزمون Fisher Exact و Mann U Whithney آنالیز گردید.یافته ها: در گروه فرموکروزول در چهار دندان التهاب شدید و در سه دندان التهاب خفیف دیده شد. آبسه در چهار دندان، نکروز در دو دندان، فیبروز در سه دندان و تحلیل داخلی در چهار دندان وجود داشت.در گروه SUAB2 التهاب شدید در هیچ دندانی مشاهده نشد و در چهار دندان التهاب متوسط و خفیف دیده شد. آبسه در دو دندان، نکروز در دو دندان، فیبروز در سه دندان و تحلیل داخلی در چهار دندان وجود داشت. آزمون Mann WhithneyU نشان دادکه التهاب در گروه SUAB2 به طور معنی داری کمتر از فرموکروزول می باشد (p<0.05).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه می توان در پالپوتومی دندانهای شیری از SUAB2 استفاده کرد.

زمینه و هدف: تشخیص ضایعات پوسیدگی دندانی در مراحل اولیه جهت درمان محافظه کارانه لازم است. به علت نیاز مبرم به کمک در تشخیص پوسیدگیهای پروگزیمالی، این مطالعه با هدف بررسی خصوصیات تشخیصی روش لیزر فلورسنس (DIAGNOdent pen(L.F)) و مقایسه آن با رادیوگرافی Bite-Wing(B.W) با فیلم های معمول و دیجیتال (D.R) انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، هشتاد دندان مولر و پری مولر خارج شده که حداقل یک سطح پروگزیمال بدون حفره پوسیدگی و یا پرکردگی داشتند، در بلوک های گچی به منظور بازسازی نقاط تماس بین دندانی به صورت چهارتایی مانت شدند. سطوح پروگزیمال هر دندان با L.F مورد معاینه قرار گرفت. از بلوک ها رادیوگرافی B.W و همچنین رادیوگرافی دیجیتال تهیه شد. برای به دست آوردن استاندارد، دندانها برش خورده و مورد معاینه میکروسکوپیک قرار گرفتند. بهترین نقطه Cut-off توسط آنالیز ROC مشخص شد و حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، منفی و صحت سه روش تشخیصی در مقایسه با روش استاندارد برش بافت شناسی تعیین شد. مقایسه صحت روشها با آزمون McNemar انجام گرفت.یافته ها: در تشخیص ضایعات اولیه مینایی L.F بیشترین حساسیت (0.74) و D.R بیشترین ویژگی (0.95) را داشت. L.F بیشترین حساسیت (0.82) و ویژگی (0.84) را در پوسیدگیهای عاجی دارا بود. در همه انواع پوسیدگی، ارزش اخباری مثبت L.F کمتر و ارزش اخباری منفی آن بیشتر بود. روش مرسوم رادیوگرافی با فیلم های معمول و رادیوگرافی دیجیتال تفاوت معنی دار آماری نداشت.نتیجه گیری: برای کمک به معاینات بالینی در تشخیص ضایعات اولیه از DIAGNOdent می توان استفاده کرد ولی در هنگام تصمیم گیری برای درمانهای مهاجم باید از روشهای دیگر هم کمک گرفت.

زمینه و هدف: ساده سازی مراحل در سیستم های سلف اچ می تواند روی پایداری آنها موثر باشد، از این رو دوام دراز مدت این سیستم ها در محیط دهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف این مطالعه آزمایشگاهی ارزیابی اثر نگهداری شش ماهه در آب بر ریزنشت سیستم های ادهزیو سلف اچ دو جزیی و مقایسه آن با سیستم های ادهزیو اچینگ- شستشو در حفرات Cl V است.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، حفرات Cl V در سطوح باکال و لینگوال، 96 دندان مولر انسانی تراش داده شدند و لبه های مینایی به عرض 0.5 میلی متر بول داده شد. دندانها به طور تصادفی در چهار گروه 24 تایی قرار گرفتند. نیمی از نمونه ها پس از یک روز و نیمی پس از شش ماه ارزیابی شدند. گروههای ادهزیو شامل:Scotchbond Multi- Purpose ،Single Bond ،Clearfil SE Bond و All-Bond SE بودند.نمونه ها پس از قرار گرفتن تحت سیکل حرارتی، رنگ آمیزی و برش، زیر استریو میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفتند. جهت آنالیز آماری از آزمونهایKruskal-wallis ،Dunn ،Mann WhitneyU و Wilcoxon استفاده شد. ( p<0.05معنی دار تلقی شد)یافته ها: در نمونه های یک روزه سیستم ادهزیو A-B SE ریزنشت بیشتری را در دیواره اکلوزال نشان داد. ((p<0.05، در حالی که در مارجین جینجیوال بین چهار سیستم مورد بررسی تفاوتی مشاهده نشد. در نمونه های شش ماهه در مارجین اکلوزال تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما در مارجین جینجیوال سیستم های ادهزیو اچینگ- شستشو SBMP) و (SB ریزنشت بیشتری را نشان دادند. (p<0.05) نتیجه گیری: گذر زمان تاثیری بر روی ریزنشت در مارجین جینجیوال سیستم های سلف اچ نداشت.

زمینه و هدف: علی رغم آنکه برای افزایش حجم پروتز در بیماران دارای دنچر از Modeling plastic(MP) در کنار ماده بهسازی بافتی استفاده می شود، اما در رابطه با ترکیب و واکنش متقابل (MP) و ماده بهسازی بافتی تحقیقهای گسترده ای انجام نشده است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر دو جزء از ترکیبات ماده بهسازی بافتی روی ساختار و ترکیب شیمیایی (MP) می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی مدل های کامپاند به ابعاد 25 و ارتفاع دو میلی متر تهیه گردیدند. پس از آن نمونه ها به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شده و هر کدام از آنها به وسیله ترازوی دیجیتال وزن می گردید. سپس نمونه ها در سه محلول اتانول، DBP: Di Butyl Phthalate و سه مخلوط دو ترکیب ذکر شده 50% اتانول و DBP%50 قرار داده شد و در زمانهای دو، چهار، شش و 24 ساعت مجددا وزن می شد برای آنالیز داده ها از نرم افزار SPSS ویرایش 16 استفاده گردید و از آزمون نان پارامتریک Kruskal-Wallis استفاده شد.یافته ها: یافته های به دست آمده بیانگر این بود که اتانول نقش زیادی در حلالیت (MP) ندارد، در حالی که DBP تاثیر زیادی در حلالیت آن دارد و همچنین ترکیب اتانول و DBP در میان این سه نوع بیشترین تاثیر را در حلالیت (MP) دارد. (P=0.03)نتیجه گیری: DBP تاثیر زیادی در حلالیت(MP) ، دارد، ضمن آنکه ترکیب اتانول و DBP در میان این سه نوع دارای بیشترین تاثیر در حلالیت (MP) می باشد.