مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
سال:1379 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

اگرچه (Gadolinium-Diethylene Triamine Pentacetic Acid) Gd-DTPA  به عنوان یک عامل کنتراست در تصویرگیری به روش رزنانس مغناطیسی (MRI) شناخته شده است، ولیکن افزایش اثر کنتراست آن برای غلظت های زیاد یکنواخت نیست. برای بهینه انتخاب کردن پارامترهای مناسب برای این عامل کنتراست، آزمایشات MRI بر روی نمونه های خون، سلول های سرطان پوست (Melanoma cell line)، کلراید سدیم با غلظت های مختلف Gd-DTPA و محلول های Gd-DTPA تحت شرایط بهبودی معکوس (inversion recovery) و در میدان های مغناطیسی قوی (7 تسلا) انجام شد. برای غلظت های مختلف محلول های Gd-DTPA، شدت سیگنال به طور خطی وابسته به غلظت Gd-DTPA بین غلظت های 5-4 میلی مولار (mM) می باشد. برای نمونه های خونی و سلول های سرطان پوست ارتباط خطی قابل قبولی مشاهده نشد و بیشترین شدت سیگنال مربوط به غلظت های تا 1 میلی مولار و 1.5 میلی مولار به ترتیب در خون و سلول های سرطان پوست مشاهده شده است. در غلظت های بیشتر از این دو مقدار، شدت سیگنال با افزایش غلظت Gd-DTPA کاهش یافت.

بیماری مالاریا یکی از شایع ترین بیمارهای بومی دوره گذشته در جهان و ایران بوده که زیان های اقتصادی و اجتماعی فراوانی به بار آورده است. ناقل مالاریا بعضی از پشه های آنوفل هستند و شناخت نوع گونه ها و اکولوژی آنها در مبارزه با ناقلین اهمیت بسزائی دارد. این تحقیق با همین هدف در یکی از کانون های انتقال بیماری مالاریا در بخش بازفت شهرستان فارسان استان چهارمحال و بختیاری به مدت 6 ماه از خرداد تا آبان سال 1377 در ده روستا اجرا گردید. در هر روستا مکان انسانی و مکان حیوانی و زیستگاه های لاروی انتخاب و هر 15 روز یکبار نمونه برداری انجام شد. جمع آوری بالغین به روش های: Night briting, Hand catch,Total catch, Shelter pit و لاروها به روش ملاقه زنی انجام شد. در این بررسی تعداد 1769 آنوفل بالغ و تعداد 2583 لارو صید گردید که پس از تشخیص گونه به ترتیب فراوانی شامل: گونه های آنوفل سوپرپیکتوس % Anopheies superpictus) 67.2 )، ماکولی پنیس Anopheles maculipennis) 27.2% )، دتالی Anopheies dthali) 2.4% )، مارترای Anopheles marti) 2.2% ) و کلاویژر Anopheies claviger) 1% ) می باشند. گونه های دتالی و کلاویژه برای اولین بار از این استان گزارش می گردد. در یافته های اکولوژی ناقلین، گونه سوپرپیکتوس گونه های غالب و دارای پراکندگی و انتشار در تمام منطقه می باشد. پیک فعالیت آن اواخر تیر و اول مرداد ماه و فعالیت فصلی آن از نیمه دوم خرداد شروع و تا اواخر شهریور ماه ادامه دارد. در گزش شبانه 55% این گونه از طعمه حیوانی صید شده است. گزش شبانه هر نفر به میزان 1.1 می باشد درجه آنتروپوفیلیک گونه سوپرپیکتوس بر اساس تست ELISA، 28.5 % بوده است. در تشریح آنوفل سوپرپیکتوس میزان اسپوروزئیت ریت (Sporozoite rate) و اووسیست ریت (Oocyste rate) صفر بود. در تشریح تخمدان ها درصد پاروس 37% و تا 4 دیلاتاسیون مشاهده گردید. مطالعه مذکور ضرورت بررسی های قبل و بعد از شروع سمپاشی را می طلبد . عدم بررسی در سمپاشی ابقائی افزایش مقاومت ناقلین را به حشره کش ها به همراه خواهد داشت و از نظر زیست محیطی تاثیرات سوئی به جای خواهد گذاشت.

ایریدوتومی با لیزر در درمان گلوکوم با زاویه بسته اهمیت خاصی دارد. از عوارض احتمالی ضمن عمل، خونریزی و آزاد شدن پیگمان در اطاق قدامی می باشد که می تواند مانع ادامه عمل گردد. ایریدوتومی معمولا در ربع های عنبیه انجام می گیرد، لذا کدورت های قسمت فوقانی قرنیه ممکن است مشکل ساز باشد. در این مطالعه مقایسه ایریدوتومی با لیزر در قسمت تحتانی با ایریدوتومی قسمت فوقانی عنبیه در درمان گلوکوم زاویه بسته، درمرکز آموزشی - درمانی رسالت شهرکرد بر روی 300 چشم از 164 بیمار انجام گرفت. محل ایریدوتومی در 150 چشم ربع های فوقانی و در 150 چشم ربع های تحتانی عنبیه در نظر گرفته شد. دو گروه از نظر شلیک، انرژی بکار رفته، فشار پس از عمل و عوارض حاصله با یکدیگر مقایسه شدند. سن همه بیماران بالای 45 سال بوده و از نظر جنسیت و نیز راست و چپ بودن چشم تفاوت آماری مشهود نبود. سابقه بیماری سیستمیک در 1/3 و سابقه بیماری چشمی در ¼ بیماران دیده شد. در بیمارانی که تیرگی قسمت فوقانی قرنیه داشتند ایریدوتوی در قسمت تحتانی عنبیه به مراتب سهل تر بود. از طرفی در آن عهده که قسمت فوقانی قرنیه داشتند ایریدوتومی در قسمت تحتانی عنبیه به مراتب سهل تر بود. از طرفی در آن عده که قسمت فوقانی عنبیه محل انتخابی بود چنانچه قسمت های دیگر عنبیه برای ادامه عمل کم می شد. در حالی که در گروه دوم در صورت بروز خونریزی، قسمتهای بالاتر عنبیه قابل مشاهده بوده و در نتیجه ادامه عمل متوقف نمی شد. نتیجه حاکی از سهولت و موفقیت و عوارض کمتر با ایریدوتومی در قسمت تحتانی عنبیه بود، چنانچه میانگین و انحراف معیار شلیک در گروه اول و دوم به ترتیب 6.79±1.76 و3.85±1.37 ، انرژی لیزری به کار رفته در گروه اول و دوم به ترتیب 5.67±0.93 و 3.28±1.07 میلی ژول و فشار چشم پس از عمل در گروه اول و دوم به ترتیب 25.14±2.73 و 20.97±2.72 میلیمتر جیوه بود که در تمام موارد P<0.001 بود. لذا به نظر می رسد ایریدوتومی در قسمت تحتانی در مقایسه با ایریدوتومی در قسمت فوقانی برای درمان گلوکوم زاویه بسته منطقی تر باشد.

گیاه آویشن یکی از گیاهان دارویی ایران است که به صورت سنتی برای ناهنجاری های اسپاسمی دستگاه گوارش استفاده می شود ولی اثرات فارماکولوژی آن به صورت مستدل علمی تا کنون گزارش نشده است. در این تحقیق اثرات ضد اسپاسمی اسانس آویشن بر روس انقباضات ایلئوم مطالعه گردید. برای این منظور ران های ویستار با ضربه سر کشته شدند. سپس قسمتی از ایلئوم جدا شد و در محلول تیرود که با اکسیژن گازدهی می شد قرار گرفت. انقباضات ایزوتونیک توسط اسپاسموژن (KCI) دریافت ایجاد گردید و بر روی کاغذ فیزیوگراف ثبت گردید. اثرات غلظت های مختلف اسانس گیاه بر روی انقباضات ناشی از کلرید پتاسیم 80 میلی مولار برای به دست آوردن غلظت های موثر سنجیده شد. اثر هر اسانس با کنترل خودش که معادل حجمی حامل (vehicle) را دریافت کرده بود مقایسه گردید. اسانس برگ آویشن در غلظت های افزایشی، انقباضات ناشی از کلرید پتاسیم را به صورت وابسته به غلظت مهار کرد (0.12±: P=0.4 قدرت دارو). اثر دو اسانس مختلف آویشن بر روی انقباضات ناشی از کلرید پتاسیم در ایلئوم رات بیانگر این است که اثر مهاری اسانس برگ بیشتر از اسانس کل اندام هوائی گیاه آویشن است. قطره میکسچر آویشن که برای درمان سندرم روده تحریک پذیر استفاده می شود مخلوطی از آویشن (40%)، نعناع (30%)، زیره (20%) و رازیانه (10%) است. مقایسه اثرات مهاری قطره میکسچر آویشن موجود برای مصارف بالینی با نسبت مشابهی از مخلوط اسانس های آنها در غلظت های معادل اثرات مهاری مشابهی بر روی انقباضات ایلئوم داشتند ولی از نقطه نظر قدرت مهاری (پوتنسی) اثر مهاری آن کمتراز اسانس گیاه آویشن به تنهایی است. این مطالعه نشان می دهد که اسانس گیاه آویشن یک مهارکننده انقباضات ایلئوم ایزوله شده است. از آنجا که اساس درمان کرامپ های شکمی و اسهال بر مهار آویشن روده استوار است، نتایج این تحقیق بیانگر مفید بودن اسانس گیاه آویشن برای درمان اختلالات فوق است.

استرس ناشی از زایمان، محیط زایمان و اقدامات انجام گرفته در اتاق زایمان می توانند سبب اثرات نامطلوب بر روی روند زایمان، صدمه به نوزاد و مشکلات جسمی و روانی مادر و کودک شوند. لذا این پژوهش با هدف تعیین عوامل استرس زای محیطی و اقداماتی اتاق زایمان و میزان استرس ناشی از آنها از نظر مادران بستری در بخش زایمان صورت گرفت. مطالعه یک مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی بود که بر روی 320 مادر بستری در بخش زایمان بیمارستان هاجر شهرکرد انجام شد. روش نمونه گیری آسان تداومی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه سه قسمتی (ویژگی های فردی - عوامل استرس زای محیطی و اقداماتی) بود که با مصاحبه از مادر پس از اتمام مرحل چهارم زایمان در اتاق ریکاوری تکمیل گردید. جهت آنالیز اطلاعات از شاخص های فراوانی، میانگین و آزمون های کای دو واسپیرمن استفاده شد. یافته ها نشان داد که قرار گرفتن در محیط ناآشنا و جیغ زنان در حال زایمان بیشترین عوامل محیطی استرس زا بوده اند و انجام معاینات واژینال، وضعیت خاص هنگام زایمان، فشار بر روی شکم برای تسریع زایمان، بریدن و ترمیم پرینه، معاینات مکرر توسط دانشجو، عوامل استرس زای اقداماتی گزارش شده توسط مادران بود. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت اقدامات انجام شده توسط پرسنل هنگام زایمان مادر بیشترین استرس زائی را برای مادران داشته است. لذا با تعدیل این عوامل می توان از اثرات نامطلوب آن بر روی مادر کاست.

امروزه یکی از عوامل اساسی در کاهش کارآیی و از دست رفتن نیروی انسانی فرسودگی شغلی کارکنان است. در این پژوهش فرسودگی شغلی و رابطه آن با سلامت روان روی کارکنان مرکز تحقیقات و تولید سوخت هسته ای اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه مورد بررسی تعداد 102 نفر از 138 نفر پرسنل مرکز تحقیقات هسته ای اصفهان بودند. روش پژوهش نوع پیمایشی  (Survey study)و ابزار پژوهش شامل دو آزمون و یک چک لیست ویژگی های دموگرافیک بود. آزمون اول آزمون فرسودگی شغلی "MBI" و آزمون دوم آزمون "GHQ-28" بود که سلامت روان را مورد سنجش قرار می داد. نتایج پژوهش نشان داد که رابطه معنی داری بین فرسودگی شغلی و سلامت روان در بین کارکنان این مجتمع وجود دارد . همبستگی بدست آمده بین این دو متغیر برابر با r=- 0.61 که در سطح آماری P<0.01 معنی دار بود 24% کارکنان این مجتمع دارای فرسودگی شغلی بوده که از این میزان 10% در حد شدید و14%  در حد متوسط به دست آمد. همچنین 76% افراد این مجموعه دارای فرسودگی شغلی در حد ضعیف بودند. 28% کل آزمودنی ها از نظر سلامت روان، پایین تر از حد بهنجار و 72% سالم بودند. دیگر نتایج تحقیق نشان داد که هیچگونه رابطه معنی داری بین فرسودگی شغلی و متغیرهای سن، جنس، تاهل، رشته تحصیلی، بخش های مختلف کاری و سنوات خدمت وجود نداشت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که کارکنان این مجتمع دچار فرسودگی شغلی هستند اما این میزان نسبت به مراکز بهداشتی، درمانی کمتر است.

اسکیزوفرنیا نوعی سایکوز و اختلال عمده و شدید روانی می باشد که به دلیل پیچیدگی و ابهامات زیادی که در شناخت و سیر بیماری وجود دارد راه های مختلفی برای تشخیص بیماری پیشنهاد شده است. یکی از این روشها سفالومتری می باشد که ارزش آن هنوز به طور کامل روشن نیست. به همین منظور یک مطالعه مورد شاهد با هدف بررسی به روش سفالومتری در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا صورت گرفت. در این مطالعه تعداد 195 نمونه با نمونه گیری غیراحتمالی آسان انتخاب شدند و با گروه شاهد (198 نفر) که از نظر قد، وزن، سن، جنس و موقعیت اجتماعی مشابه بودند از نظر دور سر، فرم صورت مورد مقایسه قرار گرفتند. گروه مورد از زنان و مردان مبتلا به اسکیزوفرنیا و گروه شاهد را از افراد غیراسکیزوفرن و افرادی که از وابستگان درجه اول بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا نبودند تشکیل دادند. ابزار گردآوری اطلاعات متر، ترازو، کالیبر کشویی و متر مخصوص اندازه گیری دور سر بود. نتایج تحقیق نشان داد که فرم سر و اندازه دور سر بین گروه شاهد و مبتلا اختلاف معنی دار داشته به طوری که سرهای بسیار پهن در گروه مبتلا شایع تر و اندازه دور سر آنها کمتر از گروه شاهد بود. اختلاف معنی داری از نظر فرم صورت بین دو گروه دیده نشد. لذا می توان گفت تغییرات اندازه دور سر و فرم سر ممکن است نشانگر عامل ژنتیک در بروز این اختلاف باشد و شاید بتوان از این دو مورد به عنوان فاکتور تشخیصی بیولوژیک برای افتراق بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا از سایر افراد استفاده نمود.

استرنژیلوئیدس استرکورالیس یک انگل روده ای است که تعداد زیادی از مردم دنیا به آن آلوده اند. داروی مناسب برای درمان این انگل تیابندازول است اما این دارو دارای عوارض جانبی زیادی است. در این بررسی تاثیر داروی آلبندازول در درمان استرنژیلوئیدیازیس مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه که از نوع کلینیکال ترایال است 80 بیمار آلوده به استرنژیلوئیدیس استرکورالیس به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول (50 بیمار) با آلبندازول درمان شد و گروه دوم (30 نفر) با تیابندازول مورد درمان قرار گرفت. بیمارانی درمان شده تلقی شدند که آزمایش مدفوع انها پس از درمان با داروهای فوق از نظر آلودگی به استرنژیلوئیدیس استرکورالیس منفی بود. نسبت درمانی 92% (Cure rate) و 100% به ترتیب برای آلبندازول و تیابندازول به دست آمد، اگرچه از نظر آماری اختلاف معنی داری بین اثر درمان دو دارو در گروه های مورد درمان وجود نداشت. با توجه به نتایج مطالعات مشابه در این خصوص می توان اثر درمان آلبندازول که عوارض جانبی ان از تیابندازول کمتر است را بهبود بخشید . در نتیجه آلبندازول می تواند به عنوان داروی انتخابی در درمان آلودگی استرنژیلوئیدیس استرکورالیس تلقی شود.

توصیه شده است که در کودکان واجد شرایط، هرچه سریع تر نسبت به قطع داروهای ضد صرع کودکان اقدام شود. به نظر می رسد که در هنگام تصمیم گیری نسبت به قطع داروهای ضد صرع می توان به خصوصیات EEG بیماران، وقوع مجدد حملات را پیش بینی کرد. لذا با انجام یک مطالعه آینده نگر، کودکان در فواصل سه ماهه به مدت دو سال به منظور بررسی امکان پیش بینی حملات صرع قبل از قطع مصرف دارو با استفاده از EEG پیگیری شدند. هرکدام از الکتروانسفالوگرام ها برحسب وجود یا عدم وجود متغیرهای 1- فعالیت زمینه ای نوار (Background)، 2- فعالیت آهسته موضعی (Focal slowing)، 3- امواج سوزنی موضعی (Focal spike)  و 4- امواج سوزنی نوک تیز منتشر (Generaliz sharp & wave) در دو حالت بیداری و اکتیواسیون (مثل هیپرونتیلاسیون) توسط یک نفر از متخصصین اعصاب مورد ارزیابی قرار گرفتند. در صورت عود حملات، داروهای قبلی آنها مجددا تجویز می گردید. در این تحقیق، میانگین مدت زمان پیگیری بیماران از زمان شروع به قطع داروها 19 ماه بود. احتمال عود حملات پس از یکسال پیگیری 24.8 درصد (26.5% و 22.5 :C.l: %با احتمال 95%) به دست آمد. در مورد وضعیت زمینه نوار مغز و وجود امواج نوک تیز سوزنی منتشر و موضعی و همچنین امواج آهسته موضعی (قبل از اقدام به قطع) در EEG بیماران با عود حملات ارتباط معنی داری یافت نشد. رابطه معنی داری در مورد مقایسه وضعیت فعلی EEG با نوارهای قبلی کودکان و عود حملات یافت گردید(P<0.05) . در مقایسه، بین پسران و دخترانی که EEG غیرطبیعی در زمان قطع داروها داشته اند، عود این حملات در پسران بیشتر بود(P<0.05) . خطر نسبی مربوط به متغیر مقایسه EEG بیماران با دفعات قبل، در حدود 1.98 (3.91 و  C.l: 1.01با احتمال 95%) محاسبه گردید. ضمنا وجود یا ادامه تغییرات غیرطبیعی EEG با عود حملات ارتباط معنی داری داشت(P<0.05) . سایر متغیرهای مورد بررسی در یک نوار مغز، با عود حملات ارتباط معنی داری نداشته اند. آنچه در نتایج ما جالب به نظر می رسد، اهمیت یافتن نقش مقایسه EEG کودکان قبل از اقدام به قطع داروها با اولین نوار مغز بیماران می باشد.