پژوهش های نوین روانشناختی (روانشناسی دانشگاه تبریز)
سال:1388 | دوره:4 | شماره:14 |تعداد مقالات:6

در این مقاله تحول حافظه کاری در کودکان 5 تا 7 ساله (پیش دبستانی تا پایه دوم ابتدایی) بررسی شد. برای سنجش مدار آوایی از تکلیف فراخنای ارقام مستقیم، مولفه دیداری - فضایی از فراخنای Corsi و برای سنجش مجری مرکزی از تکالیف فراخنای ارقام وارونه، فراخنای شمارش و آزمون استروپ ماه - خورشید استفاده شد. نمونه تحقیق شامل 90 کودک (در هر پایه 30 نفر) با میانگین هوشی 106-105 بود. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی توکی نشان داد که تفاوت گروه های پیش دبستانی - پایه اول و پیش دبستانی - پایه دوم در تکالیف فراخنای ارقام مستقیم، فراخنایCorsi ، فراخنای ارقام وارونه و فراخنای شمارش معنادار بود. در آزمون استروپ ماه - خورشید هم تفاوت پیش دبستانی - پایه دوم معنادار بود. تفاوت پایه های اول و دوم فقط در فراخنای ارقام مستقیم و فراخنای شمارش معنادار بود. نتایج تحقیق نشان دهنده تحول تمام مولفه های حافظه کاری بود، به این نکته هم باید توجه داشت که سرعت تحول بخش دیداری - فضایی و بازدارندگی مجری مرکزی کمتر بود و با تمایز بیشتر گروه ها از هم معنادار می شود.

هدف مطالعه حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه استرس زندگی دانشجوییSSI) ؛ گادزیلا، 1991)، یعنی پایایی، روایی، تایید ساختار عاملی آن در جمعیت دانشجویی دانشگاه تبریز بود. SSI یک پرسشنامه خودسنجی 51 ماده ای است که از آن علاوه بر یک نمره کلی استرس، نمره هایی برای منابع استرس و واکنش به استرس به دست می آید. همچنین برای بخش منابع، پنج خرده مقیاس ناکامی، تعارض، فشار، تغییرات و قیود درونی و برای واکنش ها به استرس، چهار خرده مقیاس فیزیولوژیکی، هیجانی، رفتاری و شناختی وجود دارد. برای این منظور، 435 دانشجو (با میانگین سنی 20.35 و انحراف معیار 2.2) به شیوه نـمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند که از این تعداد 179 مرد و 256 زن بودند. این دانشجویان پرسشنامه استرس زندگی دانشجویی (SSI) و پرسشنامه سلامت عمومی 28 ماده ای (GHQ-28) را تکمیل کردند. پایایی از راه همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) برای مقیاس کلی و دو خرده مقیاس اصلی منابع و واکنش ها به ترتیب عبارت بودند از 0.91، 0.84 و 0.86. دامنه ضرایب پایایی برای 9 خرده مقیاس فرعی از 0.58 (برای خرده مقیاس قیود درونی) تا 0.84 (برای خرده مقیاس ارزیابی - شناختی) قرار داشت. روایی همزمان از طریق همبستگی SSI و خرده مقیاس های آن با GHQ-28 و خرده مقیاس های آن برآورد شد که جز در خرده مقیاس ارزیابی شناختی، از لحاظ آماری معنی دار و در جهت تایید فرضیه ها بود .(P<0.05) تفاوت میانگین نمره های SSI و خرده مقیاس های آن در دانشجویان دارای سطوح استرس خود گزارشی خفیف، متوسط و شدید نیز از لحاظ آماری معنی دار و در جهت تایید فرضیه ها بود .(P<0.05) روایی سازه SSI و خرده مقیاس های آن از طریق تحلیل عاملی تاییدی (CFA) برآورد گردید. مدل کلی SSI و دو مدل منابع و واکنش ها از برازش بسیار عالی برخوردار بودند (با GFI به ترتیب 0.92، 0.098 و 1.00). دختران و پسران دانشجو در سطح استرس کلی و منابع استرس تفاوتی نداشتند اما در سطح واکنش به استرس، دختران نمره بالاتری به دست آوردند (P<0.01). میانگین SSI و خرده مقیاس های آن در دانشکده های مختلف از لحاظ آماری معنی دار نبود. در مجموع می توان نتیجه گرفت که SSI ابزاری روا و پایا برای سنجش استرس کلی، منابع استرس و واکنش در برابر استرس می باشد.

در راستای بررسی رابطه بین جهت گیری مذهبی و سازگاری زناشویی تعداد 120 زوج (240 نفر) از میان زوجین ناسازگار مراجعه کننده به دادگاه خانواده یا مراکز و کلینیک های مشاوره شهر تبریز انتخاب شدند و مقیاس های جهت گیری مذهبی آلپورت و سازگاری زناشویی دو عضوی اسپانیر را پاسخ دادند. داده های بدست آمده با استفاده از روش تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل نتایج نشان داد که جهت گیری مذهبی درونی، پیش بینی کننده معنی داری برای متغیر سازگاری زناشویی می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، امکان بهره برداری عملی از یافته های این پژوهش در عرصه های مداخلات خانوادگی وجود دارد.

هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین رابطه متغیرهای باور هوشی، عزت نفس و انگیزه پیشرفت با کارآفرینی در دانشجویان دانشگاه پیام نور استان های آذربایجان شرقی و غربی می باشد. تعداد نمونه برابر 848 نفر دانشجو، 450 نفر دانشجوی زن و 398 نفر دانشجوی مرد با روش نمونه گیری طبقه ای - تصادفی انتخاب شده بودند. برای تحلیل داده ها عـلاوه بر روش های توصیفی میانگین و انحراف معیار از ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه برای آزمون فرضیه ها استفاده شد. روش تحقیق از نوع توصیفی و به شیوه همبستگی انجام شده است. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های باورهای هوشی بابایی (1377)، عزت نفس کوپر اسمیت (1976) انگیزه پیشرفت هرمانز (1970) و کارآفرینی روبینسون و همکاران (1991) است. نتایج نشان داد که همبستگی انگیزه پیشرفت با کارآفرینی در سطح 0.01 معنی دار است. همچنین همبستگی های عزت نفس و باورهای هوشی با کارآفرینی در سطح 0.01 معنی دار می باشد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که متغیرهای پیش بین این پژوهش (باور هوشی، عزت - نفس و انگیزه پیشرفت) توانایی پیش بینی واریانس متغیر ملاک (کارآفرینی) را دارا هستند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی متغیرهای نوروزگرایی، برون گرایی، تکانش ورزی و هیجان - خواهی در معتادان و رابطه آن با رفتارهای پرخطر بود. برای این منظور، دو گروه از معتادان دارای رفتارهای پر خطر و کم خطر از مراکز درمانی شهر تبریز انتخاب، و با استفاده از پرسشنامه های شخصیتی ایزنگ و هیجان خواهی زاکرمن مورد بررسی قرار گرفتند. انتخاب نمونه به صورت در دسترس بود. همچنین یک گروه کنترل از افراد سالم (بدون اعتیاد) از طریق همتاسازی با گروه های معتاد انتخاب شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین گروه معتاد و افراد سالم از نظر میزان نوروزگرایی، تکانش ورزی و هیجان خواهی تفاوت معنی - داری وجود دارد. اما بین گروه های سوء مصرف کننده مواد و افراد سالم از نظر میزان برونگرایی تفاوتی دیده نشد. یافته جالب این پژوهش این بود که گروه سوء مصرف کننده دارای رفتارهای پرخطر نمرات بیشتری را در متغیرهای نوروزگرایی، تکانش - ورزی و هیجان خواهی در مقایسه با گروه سوء مصرف کننده دارای رفتار کم خطر به دست آوردند. تلویحات عملی و نظری یافته ها در قسمت بحث مورد بررسی قرار گرفته اند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه میان چهار بعد خوداثرمندی (خوداثرمندی اجتماعی، تحصیلی، هیجانی و جسمانی) با طرد همسالان در نوجوانان است. جامعه آماری پژوهش تمام دانش آموزان مقطع متوسطه و پیش دانشگاهی شهر تهران در سال تحصیلی 84-1383 است. نمونه پژوهش حاضر 385 نفر (208 دختر و 177 پسر، با میانگین سنی 16.5 و انحراف استاندارد 1.14) می باشد که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد و مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از پرسشنامه خوداثرمندی کودکان و نوجوانان، پرسشنامه خوداثرمندی جسمانی و پرسشنامه طرد همسالان استفاده شده است. داده های به دست آمده با استفاده از رگرسیون گام به گام تحلیل گردید. نتایج نشان داد که خوداثـرمندی اجتـماعی و جسمانی با طرد همسالان رابطـه غیرمستقیم و معنادار دارد، در حالی که در خوداثرمندی تحصیلی و هیجانی این رابطه دیده نشد. به علاوه در اوایل نوجوانی، خوداثرمندی هیجانی نیز پیش بینی کننده طرد همسالان است. به علاوه، یافته ها با در نظر گرفتن جنس نیز جداگانه بررسی گردید و نتایج و تلویحات آن مورد بحث قرار گرفت.