مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
سال:1383 | دوره:4 | شماره:1 ( پیاپی 13) |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: لارنگوسکوپی و لوله گذاری تراشه می تواند باعث تاکیکاردی، افزایش فشار خون و دیس ریتمی و ایسکمی میوکارد شود. در این مطالعه تاثیر میدازولام و لیدوکایین بر پاسخ همودینامیک به لوله گذاری تراشه بررسی شده است. روش کار: در این مطالعه، 52 بیمار کلاس یک (American Society of Anesthesia) ASA، در سنین 20 تا 50 سال و کاندید عمل جراحی انتخابی فتق اینگوینال با بیهوشی عمومی، بصورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. برای تمامی بیماران سرم نرمال سالین یا رینگر (5 ml/ kg)، 5 - 10 دقیقه قبل از القای بیهوشی تجویز شد و سپس بیماران بمدت سه دقیقه پره اکسیژنه شدند. گروه یک، میدازولام (0.05 mg/kg) و گروه دو لیدوکایین (1.5 mg/kg) سه دقیقه قبل از لوله گذاری تراشه دریافت کردند. القای بیهوشی با فنتانیل (100μg) و تیوپنتال سدیم (5 mg/kg) داده شد و لوله گذاری تراشه به کمک ساکسینیل کولین (1.5 mg/kg) صورت گرفت. حفظ بیهوشی با هالوتان 0.5 - 0.75) درصد( و نسبت های مساوی از نیتروس اکساید و اکسیژن بر قرار گردید. فشار خون سیستولیک، دیاستولیک، فشار متوسط شریانی و تعداد ضربان قلب قبل از پیش داروها (میدازولام و لیدوکایین)، لوله گذاری و دو و پنج دقیقه پس از لوله گذاری اندازه گیری و ثبت شد. سپس با استفاده از آزمون تی زوج و نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل داده ها صورت گرفت.یافته ها: فشار خون سیستولیک، دیاستولیک، فشار متوسط شریانی و تعداد ضربان قلب پس از لوله گذاری تراشه در دو گروه نسبت به مقادیر پایه افزایش یافت. اختلاف افزایش فشار خون دیاستولیک و فشار متوسط شریانی بین دو گروه معنی دار بود (p<0.05)، ولی اختلاف افزایش فشار خون سیستولیک و ضربان قلب بین دو گروه از نظر آماری معنی دار نبود. افزایش فشار خون دیاستولیک و فشار متوسط شریانی بصورت معنی داری در گروه یک بیشتر از گروه دو بود (p<0.05).نتیجه گیری: میدازولام از نظر بالینی به اندازه لیدوکایین در کنترل پاسخ همودینامیک به لوله گذاری تراشه موثر بود بنابراین می توان از آن به عنوان جایگزین لیدوکایین در لوله گذاری تراشه استفاده نمود و از مزایای ایجاد فراموشی، ضد اضطراب و بی قراری آن بهره مند شد.

زمینه و هدف: پاپیلوماتوز راجعه تنفسی (Recurrent Respiratory Papillomatosis) شایع ترین تومور خوش خیم حنجره و دومین علت شایع خشونت صدا در کودکان می باشد. این بیماری با وجود بافت شناسی کاملا خوش خیم، تمایل بارزی به گسترش در راه های هوایی و عود مکرر پس از عمل جراحی دارد و علت این امر احتمالا بقای ویروس در بافت ظاهرا سالم اطراف تومور می باشد. با توجه به تجربیات موجود، درمان انتخابی RRP در حال حاضر برداشت مکرر ضایعات به کمک لیزر می باشد. مطالعه حاضر در جهت بررسی تاثیر درمان های طبی کمکی برای ریشه کنی این بیماری در کودکان مبتلا صورت گرفته است.روش کار: این مطالعه از نوع تجربی دارای کنترل بصورت (Self Control) Sequential Control می باشد. این تحقیق بر روی کودکان مراجعه کننده به بخش گوش، حلق، بینی و جراحی سر و گردن بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) تهران از آغاز سال 1377 تا پایان سال 1379 که مشکل اصلی آنها خشونت صدا و یا انسداد تنفسی بود انجام گردید. در بین این کودکان، مبتلایان به RRP بعنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و اثر ترکیب اینترفرون آلفا و آسیکلوویر در کاهش شدت و عود پاپیلوماتوز حنجره در آنها بررسی شد. یافته ها: تعداد بیماران مورد بررسی 18 نفر بود که 10 نفر از آنها (%55.5) دختر و بقیه پسر بودند. سن متوسط بیماران 6.5 سال و %94 آنها فرزندان اول مادران جوان زیر 25 سال بودند. علایم انسداد تنفسی عامل مراجعه %45 بیماران بود که در اکثر موارد از شدتی خفیف تا متوسط برخوردار بود. ضایعات حنجره بیماران در اغلب موارد سطحی و مربوط به گلوت بودند. شدت و گسترش بیماری در بیماران زیر سه سال بیشتر بود که در سه نفر از آنها تراکئوتومی انجام شد. با تجویز ترکیب اینترفرون آلفا و اسیکلوویر در %55.6 بیماران، شدت بیماری و گسترش آن مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق به نظر می رسد ترکیب آسیکلوویر و اینترفرون آلفا در کاهش عود و شدت بیماری RRP موثر باشد. حجم کم نمونه در این تحقیق (که خود ناشی از شیوع بسیار کم این بیماری می باشد) لزوم انجام مطالعات بیشتر به صورت چند مرکزی را جهت بدست آوردن حجم نمونه بیشتر و نتایج معتبرتر آماری ضروری می سازد. 

زمینه و هدف: عفونت با توکسوپلاسما گوندیی، در صورت انتقال انگل به جنین یا فعال شدن مجدد آن در افراد با سیستم ایمنی سرکوب شده سبب ایجاد علایم وخیم می گردد. هدف از این مطالعه تعیین میزان شیوع آنتی بادی های ضد توکسوپلاسما گوندیی در دختران مراجعه کننده به آزمایشگاه مرکز بهداشت اردبیل جهت انجام آزمایش های قبل از ازدواج بود.روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی بر روی 504 نمونه جمع آوری شده از زنان در شهر اردبیل در سال 1381 انجام شد. نمونه ها جهت جستجوی آنتی بادی های IgG و IgM ضد توکسوپلاسما گوندیی با روش ایمنوفلورسانس غیرمستقیم (Immunofluorescence Assay) بررسی شدندیافته ها: شیوع کلی آنتی بادی IgG ضد توکسوپلاسما با تیتر 1:20 ≤ برابر %34.7 بود. بیشترین فراوانی تیتر آنتی بادی در عیار (%11.7) 1:20 و کمترین فراوانی آن در عیار (%0.4) 1:3200 و (%0.4) 1:6400 وجود داشت. فقط 20 نفر (%4) تیتر IgM ضد توکسوپلاسما را نشان دادند. با استفاده از آزمون مجذور کای هیچگونه رابطه معنی داری بین میزان شیوع آنتی بادی با سن و سابقه تماس با گربه یا حیوانات خانگی مشاهده نشد.نتیجه گیری: از آنجایی که %65.3 از دختران در شرف ازدواج شهر اردبیل از نظر ابتلای به توکسوپلاسموز سرم منفی بودند، آموزش بهداشت برای حذف عوامل خطر به ویژه در طی دوران بارداری ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: پره اکلامپسی یکی از علل عمده مرگ و میر در مادران و نوزادان است. علی رغم تحقیقات موثری که از سالها پیش در جهت اتیولوژی این عارضه بخصوص در راستای حاملگی انسانی انجام شده است. بسیاری از نکات در مورد این بیماری هنوز ناشناخته است. فشار اکسید کنندگی (Oxidative Stress) در پاتوفیزیولوژی پره اکلامپسی نقش عمده دارد. مواد غذایی ضروری مثل ویتامین C قادر به از بین بردن رادیکال های آزادی هستند که موجب تخریب سلولی می شوند. مطالعه حاضر جهت بررسی سطح ویتامین C در بیماران با پره اکلامپسی و زنان باردار دارای فشار خون طبیعی طراحی شد.روش کار: مطالعه از نوع مورد - شاهدی بود. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان در 40 بیمار مبتلا به پره اکلامپسی و 80 خانم حامله با فشار خون طبیعی مراجعه کننده به بیمارستان علوی شهر اردبیل اندازه گیری و مقایسه شد. اندازه گیری به صورت اسپکتروفتومتری انجام شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین سطح پلاسمایی ویتامین C در افراد مبتلا به پره اکلامپسی (0.147 ± 0.030mg/dl) نسبت به میانگین سطح پلاسمایی ویتامین C در مقایسه با گروه کنترل که افراد حامله با فشار خون طبیعی (0.347 ± 0.119 mg/dl) بودند کاهش معنی داری را نشان می داد.نتیجه گیری: تلاش در جهت پیشگیری از پره اکلامپسی توجیه و تفکر درستی است و از آنجایی که تاکنون هیچگونه آزمون غربالگری قابل اطمینان در خصوص این عارضه پیشنهاد نشده است، ارزیابی سطح پلاسمایی ویتامین C در مورد خانم های مستعد به پره اکلامپسی پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: دیابت حاملگی (Gestational Diabetes Mellitus) به درجات مختلف عدم تحمل کربوهیدرات که برای اولین بار در حاملگی بروز یا تشخیص داده شود اطلاق می گردد. شناسایی این اختلال در طول دوران بارداری می تواند از ایجاد عوارض آن بر مادر و جنین جلوگیری نماید. هدف از این مطالعه، تعیین میزان شیوع دیابت حاملگی در خانم های حامله مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی اردبیل بوده است.روش کار: در این مطالعه مقطعی 601 خانم باردار در هفته های 24 الی 28 حاملگی با 50 گرم گلوکز خوراکی غربالگری شدند (Glucose Challenge Test). معیار مثبت بودن در آزمون غربالگری، گلوکز سرم برابر یا بالاتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر بود و از افراد با GCT+ آزمون تحمل گلوکز خوراکی سه ساعته (Oral Glucose Tolerance Test) با 100 گرم گلوکز به عمل آمد. معیارهای تشخیص دیابت حاملگی، معیارهای گروه ملی اطلاعات دیابت (National Diabetes Data Group) بود، همچنین تاریخچه، سن، قد، فشار خون، وزن قبل از بارداری و سایر مشخصات افراد در قالب یک پرسشنامه ثبت گردید و سپس آنالیز داده ها با نرم افزار SPSS انجام گرفت.یافته ها: از 601 خانم باردار 64 مورد (%10.6) GCT+  مثبت داشتند که برای این 64 مورد آزمون تحمل گلوکز خوراکی سه ساعته انجام شد که 8 نفر از آنها دیابت حاملگی (GCT+, OGTT+) داشتند و میزان شیوع %1.3 برآورد شد. ارتباط آماری معنی داری بین میانگین شاخص توده بدنی (BMI)، میانگین سنی و میانگین فشار خون دیاستولیک با شیوع دیابت حاملگی و آزمون غربالگری مثبت (GCT+) وجود داشت (p<0.05). شیوع GDM و GCT+  با بالا رفتن سن و BMI افزایش نشان داد (p<0.05) ولی ارتباط آماری معنی داری بین شیوع GDM و GCT+  با افزایش فشار خون سیستولیک و تعداد حاملگی ها دیده نشد.نتیجه گیری: چنین به نظر می رسد که شیوع دیابت حاملگی در اردبیل پایین بوده و از این جهت نیازی به غربالگری عمومی خانم های باردار وجود ندارد و شیوع آن با افزایش سن، BMI و چاقی افزایش می یابد. 

عوارض وخیم سو مصرف داروهای تزریقی به خصوص عوارض عروقی در افراد معتاد در حال افزایش است. اغلب این بیماران با سلولیت، آبسه و اندکاردیت مراجعه می کنند و خطر بالقوه ای برای کارکنان بهداشتی - درمانی بدلیل ناقل بودن عفونتهای ویروسی دارند. مداخلات پزشکی بعد از بوجود آمدن عوارض خطرناک آن بصورت اورژانس انجام می گیرد. مورد گزارش شده یک مرد زندانی چهل ساله معتاد تزریقی است که با سابقه 24 ساعته تب، لرز و خونریزی متناوب از یک توده زخمی و دردناک در کشاله ران سمت راست همراه با کاهش فشار خون و ادم شدید اندام تحتانی راست به بخش اورژانس بیمارستان فاطمی ارجاع شده بود، اقدامات احیا و پک فشاری انجام گرفت. تشخیص بالینی پسودوآنوریسم عفونی پاره شده داده شد و تحت عمل جراحی اکسپلوراسیون اورژانس قرار گرفت. اکسیزیون شریان رانی مشترک همراه با گذاشتن گرافت ورید صافن بین شریان ایلیاک خارجی و رانی سطحی همراه با بستن شریان رانی عمقی و دبریدمان وسیع نسوج نکروزه و تخلیه آبسه انجام گرفت. بیمار بدون هیچ گونه عارضه ای جز سرومای محل دهنده گرافت وریدی و با حفظ اندام بهبودی یافت.

زمینه و هدف: لیپوپروتیین [LP(a)] (a) با اتصال ذرات LDL و آپولیپوپروتیین (a) که پروتیین غنی از کربوهیدرات می باشد تشکیل می شود. LP(a) در بیماران مبتلا به پروتینوری یا سندرم نفروتیک افزایش می یابد ولی بخوبی معلوم نشده است که آیا این افزایش مربوط به هیپوآلبومینمی یا پروتیینوری می باشد. روش کار: 71 کودک مبتلا به سندرم نفروتیک بدون نارسایی کلیوی مورد مطالعه قرار گرفتند. سطوح سرمی آلبومین، لیپوپروتیین (a)، تری گلیسرید، کلسترل تام، کلسترول با دانسیته پایین (LDL- C)، کلسترول با دانسیته بالا (HDL- C)، آپولیپوپروتیین (APOAI)AI، آپولیپوپروتیین (APOB) B به روش های استاندارد اندازه گیری شدند. نتایج با 75 کودک به ظاهر طبیعی که از لحاظ سن و جنس یکسان شده بودند، مورد مقایسه قرار گرفتند. غلظت پروتیین و کراتینین در نمونه های تصادفی ادرار کودکان اندازه گیری و نسبت پروتیین به کراتینین محاسبه گردید. ارتباط بین پارامترهای اندازه گیری شده، آلبومین سرم و یا پروتیینوری مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: در مقایسه با گروه کنترل سطوح افزایش یافته کلسترول تام، تری گلیسرید، LDL- C، LP(a)، APOAI، APOB گروه بیماران مشاهده گردید (p<0.05) ولی تغییرات در سطوح HDL- C قابل توجه نبود. غلظت آلبومین سرم در گروه بیماران بطور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود (p<0.05). در گروه بیماران سطوح سرمی لیپیدها و لیپوپروتیین ها از جمله APOAL و APOB با سطح پلاسمایی آلبومین بیشتر از نسبت پروتیین بر کراتینین در ارتباط بود.نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهند که در سندرم نفروتیک کودکان در غیاب نارسایی کلیوی افزایش سطوح سرمی LP(a) بیشتر در ارتباط با هیپوآلبومینمی بوده که سنتز کبدی APOB را تحریک و در ارتباط با میزان پروتیینوری نمی باشد. چنین استنتاج می شود که اندازه گیری APOB بهترین نشانگر هیپرلیپیدمی در سندرم نفروتیک بوده و بنظر می رسد که سطوح سرمی نرمال آلبومین عاملی است که ممکن است کفایت درمان هیپرلیپیدمی را در سندرم نفروتیک معین کند.

زمینه و هدف: بیماری های قلبی - عروقی یک معضل بهداشتی جهانی هستند. بار جهانی این بیماری ها بیشتر متوجه کشورهای با درآمد پایین و متوسط است و حدود %78 همه مرگ ها و %86.3 همه ناتوانی ها ناشی از آن است. این مطالعه به منظور تعیین عوامل خطر سکته قلبی افراد جوان در اردبیل صورت گرفت.روش کار: در این مطالعه مورد - شاهدی 52 بیمار زیر 45 سال مبتلا به سکته قلبی حاد بستری شده در بیمارستان بوعلی اردبیل طی سال 1382 با 52 شاهد همسان شده از نظر سن و جنس از جمعیت عادی مقایسه شدند. جهت برآورد خطر عواملی چون سیگار، فعالیت فیزیکی، سابقه فامیلی، سابقه دیابت و موارد مشابه از شانس نسبی و حدود اطمینان %95 استفاده گردید. جهت مقایسه میانگین ها از آنالیز واریانس استفاده شد.یافته ها: میانگین سنی موارد 37.2 سال بود و %96.2 بیماران مرد بودند. سابقه فامیلی مثبت بیماری ایسکیمیک قلبی با شانس نسبی (%95 CI=2.6 - 34.3) 9.4 و سیگاری کنونی با شانس نسبی (%95 CI=1.3 - 6.2) 2.8 با افزایش خطر سکته قلبی همراه بودند. همچنین معلوم شد که میانگین شاخص توده بدنی، میانگین غلظت قند خون ناشتا، LDL و HDL در دو گروه مطالعه متفاوت بود و فعالیت فیزیکی با شانس نسبی 0.4 نقش حفاظتی را بدنبال داشت (%95 CI=0.2 - 0.8) ارتباط معنی داری بین مواجهه غیر مستقیم با دود سیگار، کلسترول تام، سطح تحصیلات و شغل با خطر سکته قلبی مشاهده نگردید.نتیجه گیری: سابقه فامیلی مثبت، سیگار، قند خون بالا، LDL بالا، HDL پایین و عدم تحرک جسمانی مهم ترین عوامل خطر مطرح شده در این مطالعه هستند. مداخلات بهداشتی مناسب در جهت کاهش عوامل خطر در بالغین جوان خصوصا افراد کمتر از 45 سال با سابقه فامیلی مثبت ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: در حال حاضر بیش از یکصد کشور جهان با مشکل مالاریا مواجه می باشند. طبق مطالعات انجام شده افراد تالاسمی ماژور مقاومت بیشتری نسبت به مالاریا دارند. در مطالعه حاضر این فرضیه در شهرستان ایرانشهر به عنوان یکی از کانون های اصلی مالاریا در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این مطالعه بررسی شیوع مالاریا در بیماران تالاسمی و افراد سالم در ایرانشهر است.روش کار: مطالعه به صورت مورد - شاهدی با انتخاب 100 نفر از افراد تالاسمی (گروه مورد) و 100 نفر از افراد غیر تالاسمی (گروه شاهد) انجام شد. از کل آزمودنی ها علاوه بر نمونه سرم، نمونه خون نوک انگشت جهت تهیه گسترش نیز اخذ گردید 200 نمونه که بصورت تصادفی در تیرماه (مقارن با اوج فعالیت پشه های ناقل در منطقه مورد بررسی) جمع آوری شده بود آزمایش گردید. در این مطالعه از دو روش ایمنوفلورسانس غیر مستقیم (IFA) و گسترش مستقیم استفاده شد و داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی در نرم افزار آماری SPSS در قالب آزمون های آماری تی، مجذور کای و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: در روش IFA در گروه مورد 20 نفر تیتر مثبت و 80 نفر تیتر منفی داشتند و از نظر بررسی لام گسترش خون به کمک میکروسکوپ نوری در افراد تالاسمی، 20 نفر حاوی انگل مالاریا بودند که 10 نفر به پلاسمودیوم فالسیپاروم و 10 نفر به پلاسمودیوم ویواکس مبتلا بودند. در گروه شاهد 75 نفر تیتر مثبت و 25 نفر تیتر منفی داشتند و از نظر بررسی لام گسترش خون در این افراد، 18 نفر آلوده به انگل مالاریا بودند که از این تعداد 7 نفر به پلاسمودیوم فالسیپاروم و 11 نفر به پلاسمودیوم ویواکس مبتلا بودند. براساس نتایج تیتر پادتن، سابقه ابتلا به مالاریا در گروه مورد %92 کمتر از افراد گروه شاهد بود که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (p<0.05) ولی از نظر نتایج گسترش خون و رنگ آمیزی گیمسا، رابطه معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به اینکه افراد تالاسمی ماژور نسبت به بیماری مالاریا از مقاومت نسبی بیشتری برخوردارند، تحقیقات بیشتری در زمینه ارزیابی مقاومت سایر ناهنجاری های خونی نسبت به مالاریا توصیه می شود.

زمینه و هدف: طبق گزارشات وزارت بهداشت و درمان سرطان معده بالاترین علت مرگ ناشی از سرطان در کشور ایران است و سرطان های ناحیه کاردیا شایع ترین نوع سرطان های دستگاه گوارش فوقانی می باشند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اپیدمیولوژیک سرطان های ناحیه کاردیا در استان اردبیل بود.روش کار: این مطالعه بصورت توصیفی - مقطعی به مدت چهار سال (1379 - 82) در تنها کلینیک فوق تخصصی ارجاعی اردبیل انجام شد. نتایج حاصل از اندوسکوپی بیماران شامل تعیین دقیق توپوگرافی سرطان های ناحیه کاردیا و جمع آوری اطلاعات کلی بیماران ثبت گردید و اطلاعات جمع آوری شده به کمک برنامه آماری SPSS نسخه 10 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از مجموع 4356 اندوسکوپی انجام شده، 533 مورد سرطان معده و مری که تشخیص آنها از طریق پاتولوژی تایید شده بود وجود داشت. از 242 مورد سرطان که در محل اتصال مری به معده قرار داشت، 82 مورد (%33.9) در دیستال مری و E-G junction، 130 مورد (%53.7) در ناحیه کاردیا و 30 مورد (%12.4) در پروگزیمال معده قرار داشت. 130 مورد تومورها (%53.7) در سمت راست کاردیا قرار داشتند و طبق طبقه بندی بورمن %43.8 آنها از نوع اولسرو انفیلتراتیو بودند. نتیجه گیری: در تحلیل آماری، نوع و توپوگرافی سرطان با دیسفاژی، کاهش وزن و درد اپی گاستر ارتباط معنی دار آماری داشت (p<0.05)، همچنین بین انواع سرطان ها و توپوگرافی آنها نیز با طبقه بندی بورمن ارتباط معنی دار بود (p=0.001)، بنابراین انجام مطالعات بیشتر در جهت کشف علت سرطان های کاردیا در استان اردبیل پیشنهاد می گردد.