مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
سال:1388 | دوره:9 | شماره:3 (پیاپی 33) |تعداد مقالات:13

زمینه و هدف: تست پوستی توبرکولین (مانتو) وسیله قابل اطمینانی برای بررسی عفونتهای اولیه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است. در این آزمایش آنتی ژن مناسب، مشتق پروتئینی خالص شده توبرکولین (PPD) میباشد. واکنش ها را با اندازه گیری قطر ناحیه سفت شده (اندوراسیون) با لمس کردن محل تزریق، بعد از 48 و 72 ساعت می سنجند. اطلاعات کمی راجع به مقایسه خواندن تست در 48 و 72 ساعت پس از تزریق وجود دارد لذا این مطالعه با هدف مقایسه نتایج قرائت این دو زمان انجام شد.روش کار: این مطالعه بصورت نیمه تجربی، تست توبرکولین 5 واحدی بر روی 120 دانشجوی پزشکی در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) در طی دیماه 82 تا خرداد 83 توسط دانشجوی پزشکی دوره دیده صورت گرفته است. افراد با سابقه ضعف سیستم ایمنی، سوء تغذیه، مصرف کورتون از مطالعه حذف شدند.یافته ها: اندازه گیری 72 ساعت بعد از تلقیح بطور معنی داری بیشتر از اندازهگیری پس از 48 ساعت بود. میانگین 22/4 در مقابل 79/2 میلی متر با (p<0.001). در این افراد اندازه تست جلدی پس از 72 ساعت بطور متوسط 47/1 میلی متر بیش از اندازه گیری پس از 48 ساعت بود. اختلاف اندازه اندوراسیون بین 48 و 72 ساعت در دو جنس و در سابقه تماس با سل، اختلاف معنی دار داشته است (p<0.000).نتیجه گیری: در این مطالعه بخوبی نشان داده شده است که اندازه تست توبرکولین 5 واحدی در افراد بالغ بطور مشخصی در 72 ساعت بیش از واکنش بعد از 48 ساعت است. با توجه به یافته های این مطالعه پیشنهاد می شود تا در موارد منفی شدن PPD در زمان قرائت بعد از 48 ساعت، مجددا PPD بعد از 72 ساعت مورد قرائت قرار گیرد.

زمینه و هدف: دیسمنوره اولیه در بیش از %90 زنان بالغ در سیکل های همراه با تخمک گذاری دیده می شود و علت شایع غیبت از مدرسه و محل کار است. امروزه داروهای شیمیایی متعددی جهت درمان دیسمنوره اولیه بکار برده می شوند اما هر یک عوارض خاص خود را دارد. گیاهان دارویی در طب سنتی جایگاه ویژه ای دارند. دارچین در طب سنتی بعنوان نیرو دهنده، مسکن، ضداسپاسم، ضدالتهاب و کاهش دهنده درد قاعدگی استفاده می شود. با توجه به این تاثیرات این مطالعه با هدف تعیین تاثیر دارچین بر شدت دیسمنوره اولیه و علایم سیستمیک همراه با آن انجام شد.روش کار: این پژوهش یک مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی سه سوکور بود که تعداد 47 نفر بطور تصادفی (26 نفر گروه آزمایش و دریافت کننده کپسول دارچین، 21 نفر گروه شاهد و دریافت کننده کپسول دارونما) مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. جهت ارزیابی شدت درد و علایم سیستمیک همراه با دیسمنوره از سیستم معیار چندبعدی گفتاری استفاده شد. نمونه ها در طی دو سیکل متوالی پیگیری شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 16 با آزمون فریدمن، من ویتنی و آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد.یافته ها: میانگین سن افراد 20.96±1.92 سال (آزمایش 69/20 و شاهد 29/21) بود. بر طبق یافته های این پژوهش شدت درد در گروه آزمایش از 2.15 قبل از درمان به 1.04 در سیکل دوم و در گروه شاهد از 14/2 قبل از درمان به 67/1 در سیکل دوم رسید. بین دو گروه آزمایش و شاهد از نظر شدت درد اختلاف آماری معنی داری مشاهده شد (p<0.001). همچنین مجموع نمرات شدت کل علایم سیستمیک همراه با دیسمنوره نسبت به قبل از درمان کاهش پیدا کرد. اما این کاهش از لحاظ آماری بین دو گروه آزمایش و شاهد معنی دار نبود.نتیجه گیری: دارچین می تواند باعث بهبود شدت درد دیسمنوره اولیه شود. در رابطه با تاثیر دارچین بر علایم سیستمیک همراه با دیسمنوره اولیه بنظر می رسد انجام مطالعات وسیع تر، با تعداد نمونه های بیشتر برای حصول اطمینان و اظهارنظر قطعی ضروری است.

زمینه و هدف: یکی از مولفه های مهم در برنامه ریزی های مربوط به سلامت هر جامعه، آمار و علل مرگ و میر در آن جامعه است. دانستن الگوی تغییرات مرگ و میر در هر کشوری می تواند از اهمیت بالایی برای برنامه ریزی های کشوری برخوردار باشد. در این مطالعه روند تغییرات الگوی مرگ و میر در ایران در طول 36 سال گذشته مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.روش کار: در این مطالعه اطلاعات مربوط به 9740656 متوفی ثبت شده در سازمان ثبت احوال کشوری در فاصله سالهای 1350 تا 1386 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. برای آنالیز روند تغییرات زمانی الگوی کلی مرگ و میر، از روش های گرافیکی و مقایسه تغییرات روند مرگ و میر ثبتی طی سالهای مورد بررسی استفاده نمودیم. اطلاعات در نرم افزار آماری اکسل تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: %60.4 مرگ و میر های ثبتی در مناطق روستایی و بقیه در مناطق شهری رخ داده بود. همچنین %61.1 کل موارد مرگ در مردان اتفاق افتاده بود. شاخص مرگ و میر خام بر اساس آمارهای موجود از 13 نفر به ازای هر 1000 تولد زنده در سال های 55-1350 به رقم 5 نفر در سالهای 90-1385 کاهش داشته است. همچنین شاخص امید به زندگی طی سال های مورد بررسی روند صعودی داشته و از رقم 2/55 طی سال های 55-1350 به رقم 71 طی سالهای 90-1385 رسیده است.نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که الگوی مرگ و میر طی سالهای مورد بررسی به طور کلی تغییر یافته و شاخص مرگ و میر خام با روند نزولی و امید به زندگی با روند صعودی بیانگر توسعه شاخصهای سلامت و ارتقا سطح بهداشت در کشور ایران می باشد.

زمینه و هدف: مطالعات مختلف اثرات وضعیت انتخابی مادر را در اتاق درد و زایمان مطرح نموده اند و به نظر می رسد که اهمیت آنها کمتر از عوامل طبی و مامایی نباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر وضعیت مادر در مرحله فعال زایمان بر روند و پیامد زایمان در زنان با حاملگی اول انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود. افراد واجد شرایط وارد مطالعه شده و 75 نفر در گروه شاهد (دارای وضعیت معمول) و 75 نفر در گروه آزمون (دارای وضعیت انتخابی) مورد بررسی قرار گرفتند. زنان در گروه شاهد دارای وضعیت معمول، در اتاق درد به صورت خوابیده در تخت بودند ولی زنان در گروه آزمون اجازه داشتند تا در هر وضعیتی که احساس راحتی بیشتری می کنند مثلا قدم زدن، ایستادن، نشستن، تکیه دادن به جلو و عقب، چهاردست و پا، سجده و غیره قرار گیرند. طول مدت مرحله اول و دوم زایمان، شدت درد در مرحله دوم زایمان نمره آپگار دقیقه اول پنجم، میزان رضایت مادر از تجریه زایمان و زمان شروع شیردهی ثبت شد داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 11 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که وضعیت انتخابی و آزاد مادر، به طور قابل ملاحظه ای باعث کاهش طول مرحله فعال زایمان (p=0.002)، میزان نیاز به تشدید زایمان با اکسی توسین (p=0.005)، شدت درد زایمان (p=0.026) ، زایمان به روش سزارین (p=0.039) و افزایش نمره آپگار دقیقه اول (p<0.01)، زمان شروع زودتر تغذیه با شیر مادر (p=0.001) و میزان رضایتمندی مادران از تجربه زایمان شد (p=0.000). طول مرحله دوم زایمان و نمره آپگار دقیقه پنجم در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت.نتیجه گیری: وضعیت انتخابی مادر در طی مرحله فعال زایمان، تاثیر مثبت بر نتایج زایمان و آپگار دقیقه اول دارد.

زمینه و هدف: ادبیات پژوهشی به طور گسترده ای نشان می دهد که دین اغلب به عنوان عامل محافظتی نیرومندی در برابر اختلال های روانی و روان تنی عمل می کند. با این همه، نوع تاثیر باورهای نظری و مناسک یا آیین های عملی دینی بر پدیدارشناسی اختلال های مزبور به قدر کافی کندوکاو نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اندیشه پردازی خودکشی در بیماران افسرده دارای سطوح متفاوت عمل به مناسک دینی اجرا گردید.روش کار: در قالب یک پژوهش مقطعی، 66 بیمار افسرده به شیوه نمونه گیری آسان از بین مراجعه کنندگان به کلینیک روانپزشکی و روانشناسی طلوع و بیمارستان روان پزشکی شفا رشت انتخاب شدند. برای تشخیص افسردگی از مصاحبه ساختار نیافته بر اساس معیارهای DSM-IV-TR و پرسشنامه افسردگی بک استفاده شد. با استفاده از یک مقیاس درجه بندی خوداجرایی محقق ساخته، میزان عمل آزمودنی ها به مناسک و آیین های دینی تعیین و آزمودنی ها در دو گروه بیماران افسرده عامل قوی و بیماران افسرده عامل ضعیف به مناسک دینی گمارده شدند. همچنین از مقیاس ناامیدی بک و مقیاس اندیشه پردازی خودکشی بک استفاده به عمل آمد.یافته ها: تحلیل آماری با استفاده از آزمون t نشان داد که بین دو گروه آزمودنی از نظر میزان افسردگی (0.847) تفاوت معنی داری دیده نمی شود. با این همه، میزان ناامیدی (0.034) و اندیشه پردازی خودکشی (0.0005) گروه افسرده عامل قوی به مناسک دینی به طور معنی داری کمتر از گروه دیگر بود.نتیجه گیری: یافته های فوق نشان می دهند که پدیدارشناسی افسردگی در بیماران افسرده ای که عامل قوی به آیین های دینی هستند از نظر میزان اندیشه پردازی خودکشی و ناامیدی با بیماران افسرده ای که عامل ضعیف به آیین های دینی هستند تفاوت دارد.

زمینه و هدف: آسیب پرینه به طور شایع به هنگام زایمان اتفاق می افتد و می تواند باعث عوارض کوتاه مدت و بلند مدت بعد زایمانی شود. درد، خونریزی و اختلالات ادراری، روده ای، جنسی از عوارض پس از زایمان مرتبط با آسیب پرینه می باشد و سلامت مادر و نوزاد را به خطر می اندازد. هدف این مطالعه، مقایسه تاثیر دو روش کنترل پرینه " مانور ریتگن و عدم دستکاری پرینه" در مرحله دوم زایمان بر میزان و درجه پارگیهای پرینه و ترمیم پارگیها در زنان اول زا می باشد.روش کار: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است. در این مطالعه 70 زن اول زایی که تمایل به شرکت در پژوهش و شرایط انجام زایمان طبیعی را داشتند، به صورت تصادفی در دو گروه ریتگن (35 نفر) و عدم تماس پرینه (35 نفر) قرار گرفتند. در مادرانی که در گروه ریتگن قرار گرفته بودند در مرحله دوم زایمانی هنگامی که سر جنین پرینه را متسع می کرد، از طریق پرینه و درست در جلوی استخوان دنبالچه با یک دست بر روی چانه جنین فشار رو به جلو اعمال می شد و در همان زمان با دست دیگر فشار رو به بالا بر سر جنین (اکسی پوت) وارد می گردید. در روش عدم تماس پرینه در طی مرحله دوم زایمان تا زمان خروج سر جنین، پرینه لمس نمی شد و تنها از قسمت قدامی و پیشابراه به هنگام خروج سر حمایت می شد. داده های بدست آمده از مطالعه به وسیله روش های آماری توصیفی، رابطه مجذور کای، تفاوت میانگین تی تست و آزمون ناپارامتری من ویتنی و با استفاده از نرم افزار SPSS 15 مورد بررسی و تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: میزان سلامت پرینه در گروه عدم تماس پرینه با اختلاف معنی داری بیشتر از گروه ریتگن بود (%74.3, %42.9)(p=0.01). میزان پارگی درجه 1و 2 در گروه عدم تماس پرینه با تفاوت معنی داری کمتر از گروه ریتگن بود (p=0.01) (%45.7، %20 و %11.4، %5.7) در زمینه پارگی پرینه قدامی «اطراف پیشابراه، لبیال، واژن» (p=0.3) و نیاز به ترمیم پارگیها اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه وجود نداشت.نتیجه گیری: عدم تماس پرینه در مرحله دوم زایمانی احتمال سلامت پرینه را افزایش می دهد.

زمینه و هدف: با وجود میزان بالای پوشش تنظیم خانواده در استان اردبیل نسبت به متوسط کشوری، میزان رشد جمعیت در این استان نسبت به متوسط کشوری در سطح بالایی می باشد که این امر می تواند نمایانگر استفاده غیرصحیح روش، عدم استمرار استفاده و قطع استفاده از وسیله پیشگیری باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی بقا و تعیین عوامل موثر بر عدم تداوم استفاده از (Intrauterine devices) IUD  در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اردبیل در سال 1383 انجام گردید.روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی و تحلیلی از نوع مطالعه کوهورت تاریخی می باشد. در این پژوهش 301 خانم مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS و استفاده از روش آزمون بقای کاپلان مایر و تست Log rank  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که در %77.1 از زنان مورد مطالعه مدت تداوم استفاده ازIUD بالای 18 ماه بود. میانگین زمان تداوم در گروه سنی 25-20 سال با (24.5±1 ماه) بیشتر بود و کمترین میانگین زمان تداوم در گروه سنی بالای 25 سال (14.3±3.4 ماه) مشاهده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین حجم خون قاعدگی و خروج IUD ارتباط معنی دار وجود دارد (p=0.005). بطوریکه در زنانیکه خونریزی زیاد داشتند میانگین زمان تداوم 20.5±1 ماه ولی در زنانیکه خونریزی کم داشتند 22.4±1.5 ماه بود. نوع مراجعه جهت کنترل IUD و میانگین زمان استفاده ارتباط معنیداری با هم داشتند (p=0.03). میانگین زمان تداوم در زنانیکه بطور مرتب جهت کنترل IUD مراجعه می نمودند 22.9±1.5 ماه و گروهی که گهگاه مراجعه می نمودند 23.8±0.6 ماه بود. بین عوارض ایجاد شده و خروج IUD ارتباط معنی دار وجود داشت (p=0.005). بیشترین میانگین زمان از دست دادن در زنانی دیده شد که عارضه عفونت، زخم، PID را ذکر کردند (میانگین 25.5 ماه) و کمترین میانگین زمان از دست دادن در زنانی دیده شد که عارضه خونریزی و لکه بینی را داشتند (میانگین 18 ماه).نتیجه گیری: تداوم استفاده ازIUD در %87.4 در زیر 6 ماه، %81.4 بین 12–6 ماه و %72.1 بین 18–12 ماه بود. شایعترین علت عدم تداوم مربوط به عوامل پزشکی و عوارض ایجاد شده توسط IUD و شایعترین عارضه خونریزی بود.

زمینه و هدف: الکتروشوک درمانی یکی از روشهای رایج در درمان انواع بیماریهای روانی بوده و میزان تاثیر درمانی این روش ارتباط مستقیمی با طول مدت تشنج دارد. تعیین میزان تاثیر داروهای بیهوشی روی مدت تشنج ناشی ازECT و همینطور جلوگیری از عوارض همودینامیک آن حائز اهمیت است. در این مطالعه ما دو داروی پروپوفول و تیوپنتال سدیم را در القا بیهوشی برای ECT مورد مقایسه قرار دادیم.روش کار: در یک مطالعه آینده نگر، تصادفی و یک سویه کور تعداد 16 بیمار روانی در طی 72 جلسه ECT به صورت متناوب تحت بیهوشی با تیوپنتال سدیم و سوکسینیل کولین و یا پروپوفول و سوکسینیل کولین قرار گرفته و مدت تشنج ظاهری و تشنج واقعی تایید شده با Electroencephalography  و تغییرات همودینامیک (تعداد ضربان قلب و فشار متوسط شریانی) و همچنین بروز عوارض مختلف ناشی از بیهوشی و ECT ثبت گردید. نتایج توسط نرم افزارآماری SPSS ویرایش 9 تحت آنالیز قرار گرفت.یافته ها: مدت تشنج ظاهری و تشنج واقعی ناشی از (Electroconvulsive therapy) ECT در گروه پروپوفول کمتر از گروه تیوپنتال بود ولی از نظر آماری این اختلاف معنی دار نبود (p=0.318). میزان تغییرات مولفه های همودینامیک با پروپوفول کمتر بوده و میزان افزایش فشار متوسط شریانی بعد از تجویز داروها و بلافاصله بعد از ECT اختلاف معنی داری در دو گروه داشت (p=0.04). میزان شیوع سایر عوارض تنفسی و همودینامیک، تهوع، استفراغ و بیقراری در دو گروه اختلاف معنی داری نداشتند.نتیجه گیری: پروپوفول جهت القا بیهوشی در ECT از نظر مدت تشنج، تفاوت بارزی با تیوپنتال سدیم ندارد. بنابراین از نظر بالینی می توان از آن به جای داروهای دیگر در ECT استفاده نمود.

زمینه و هدف: انطباق با رژیم دیابتی، یکی از مهمترین جنبه های مراقبتی بیماران دیابتی است . معمولا پذیرش رژیم دیابتی برحسب میزان مصرف توضیح داده می شود. این مطالعه به منظور شناسایی عادات غذایی بیماران دیابتی نوع دو به بررسی شاخص هایی از مصرف برخی غذاها که بیماران دیابتی توصیه به مصرف یا محدودیت مصرف آنها می شوند، توسط پرسشنامه بسامد خوراک انجام گردید.روش کار: به این منظور 228 بیمار دیابتی نوع دو به روش نمونه گیری تصادفی از بین مراجعین سرپایی درمانگاه دیابت اردبیل انتخاب شدند.یافته ها: در این مطالعه %87.8 زنان و %77.1 مردان پیروی از یک رژیم دیابتیک را گزارش کردند. عادات غذایی این بیماران حاکی از آگاهی آنها از محدودیت مصرف قندهای ساده بود. بیماران بسامد کمتری از مصرف غذاهای حاوی قندهای ساده (عسل، مربا و نوشابه) را گزارش کردند. همچنین سیب زمینی در بین %58.8 زنان و %74.2 مردان مصرف می شد. %43.8 موارد به همراه چای از توت خشک استفاده می کردند.نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاکی از این است که باید توجه بیشتری روی مشاوره، آموزش و پیگیری اصلاحات رژیمی بیماران دیابتی صورت گیرد.

اجسام خارجی در رکتوم معمولا بدنبال وارد کردن اجسام به کانال آنال می باشد اهمیت آن تنوع تظاهرات بالینی، عدم ارایه تاریخچه از سوی بیمار و تاخیر در تشخیص است.در این مطالعه مرد 35 ساله ای معرفی می شود که با شکایت اتساع و درد شکم از 10 روز قبل و پریتونیت تحت عمل جراحی قرار گرفت و پارگی رکتوم به دلیل وجود یک عدد پرتقال در رکتوم تشخیص داده شد.وجود جسم خارجی در مقعد باعث تظاهرات بالینی غیرویژه می گردد لذا دقت در معاینه کلینیکی و انجام توشه رکتال برای تشخیص و درمان سریع تر بیماران دارای اهمیت ویژه ای است.