مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان (Journal of Advances in Medical and Biomedical Research)
سال:1384 | دوره:13 | شماره:52 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: با توجه به افزایش بروز آترواسکلروز و بیماری های قلبی ـ عروقی در دیابت قندی، در این مطالعه اثر مصرف خوراکی بخش هوایی فراسیون سفید (Marrubium vulgare) به مدت دو ماه بر پاسخ گویی انقباضی آئورت ایزوله در مدل تجربی دیابت قندی (موش صحرایی) طی سال 1382 در تهران مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 44 موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به چهار گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با فراسیون، دیابتی و دیابتی تحت درمان با فراسیون تقسیم بندی شدند. برای دیابتی شدن موش ها از داروی استرپتوزوتوسین به میزان 60 میلی گرم بر کیلوگرم به طور داخل صفاقی استفاده شد. دو گروه تحت تیمار با فراسیون نیز پودر این گیاه را به صورت مخلوط شده با غذای استاندارد موش به نسبت وزنی 15/1 دریافت نمودند. پس از گذشت دو ماه پاسخ انقباضی حلقه های آئورت سینه ای نسبت به کلرور پتاسیم و نور آدرنالین با استفاده از بساط بافت ایزوله و آزمون های آماری توکی، آنالیز واریانس و اندازه گیری مکرر، مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که میزان گلوکز سرم در گروه دیابتی در هفته های چهارم و هشتم در مقایسه با هفته قبل از آزمایش افزایش معنی داری داشت (p=0.001)، در حالی که میزان گلوکز سرم در گروه دیابتی تحت درمان با فراسیون کاهش معنی داری را در مقایسه با گروه دیابتی نشان نداد. به علاوه پاسخ انقباضی در گروه دیابتی تحت درمان با فراسیون نسبت به کلرور پتاسیم (P=0.03) و نورآدرنالین (P=0.03) به طور معنی داری کمتر از گروه دیابتی درمان نشده بود. هم چنین در پاسخ انقباضی به کلرور پتاسیم و نورآدرنالین در گروه کنترل تحت تیمار در مقایسه با گروه کنترل تغییر معنی داری مشاهده نگردید. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که مصرف خوراکی فراسیون به مدت 2 ماه در کاهش پاسخ انقباضی سیستم عروقی و احتمالا در پیشگیری از بروز هیپرتانسیون در موش های صحرایی دیابتی موثر می باشد. انجام تحقیقات وسیع تر پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: سوسری آلمانی مهم ترین آفت شهری است که در انتقال عوامل بیماری زا و ایجاد آلرژی نقش زیادی دارد. بیمارستان شهید بهشتی زنجان به رغم سم پاشی منظم به سوسری آلمانی آلوده است. با توجه به عدم انجام مطالعاتی در مورد علت تداوم این آلودگی، پژوهش حاضر با هدف تعیین حساسیت سوسری آلمانی در بیمارستان شهید بهشتی زنجان طی سال 1382 تا 1383 انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، نمونه های سوسری آلمانی به صورت تصادفی به روش دستی از بیمارستان صید و در آزمایشگاه نگه داری شدند و هر یک از دو گروه سوسری آلمانی بیمارستان و سوش حساس آزمایشگاهی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. نر های بالغ تفکیک و در تماس سطحی با مقادیر 62/15، 25/31، 5/62، 125، 250 و 500 میلی گرم پرمترین بر مترمربع سنجش زیستی شدند و تعداد نمونه های فلج شده در زمان های مختلف در همه گروه ها شمارش شد. هر کدام از مقادیر پرمترین در سه تکرار ده تایی انجام و برای هر مقدار یک تکرار ده تایی شاهد (سطح آغشته شده با استن) انجام گردید. داده ها با آزمون پروبیت تجزیه و تحلیل شدند.و معادله خطی رگرسیون بین زمان تماس و درصد نمونه های فلج شده تعیین و از طریق آن زمان فلج شدن نیمی از جمعیت مورد مطالعه (KT50) در گروه های مورد بررسی برآورد شد.یافته ها: بررسی 480 سوسری در دو دسته 240 تایی (60 شاهد و 180 مورد) نشان داد که مقاومت به اثر ضربه ای در تماس با پرمترین در نمونه های بیمارستانی وجود دارد. در دوز تماسی 62/15 میلی گرم پرمترین بر متر مربع، نمونه های بیمارستان ناهمگن بودند و نمونه های مقاوم از حساس تفکیک می شدند (P=0.0004). در این دوز میزان KT50 در نمونه های بیمارستانی 6/63دقیقه (با حدود اطمینان 95 درصد 37/60 تا 67) و در سوش حساس 42/22 دقیقه (با حدود اطمینان 95 درصد 28/20 تا 65/26) بود و نسبت مقاومت در نمونه های بیمارستانی به 83/2 (با حدود اطمینان 95 درصد 72/2 تا 96/2) می رسید.نتیجه گیری: با توجه به وجود مقاومت به پرمترین، مطالعه ماهیت ژنتیکی مقاومت، مقاومت متقاطع در مقابل حشره کش های جدید و ارزیابی آن ها در کنترل سوسری ضروری می باشد.

زمینه و هدف: هر ساله حدود 5/1 میلیون آمریکایی به انفارکتوس حاد میوکارد مبتلا می شوند و تقریبا تمام علت های انفارکتوس میوکارد مربوط به آترواسکلروز عروق کرونر می باشد. مطالعات قبلی نشان داده اند با افزایش غلظت آلبومین در گروه مردان و زنان، مرگ و میر ناشی از بیماری عروق کرونر کاهش می یابد. بنابراین تحقیق حاضر به منظور تعیین رابطه غلظت آلبومین و پروتیین سرم با انفارکتوس حاد میوکارد در بیماران بستری در بیمارستان مدرس تهران طی سال 1376 تا 1377 انجام شد. روش بررسی: مطالعه با طراحی مورد - شاهدی انجام گرفت. 100 بیمار در دو گروه شاهد (50 نفر) و مورد (50 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. افراد گروه شاهد سابقه سکته قلبی نداشته و احتمال پایینی برای درگیری عروق کرونر داشتند (تست ورزش طبیعی) و افراد گروه مورد، بیماران مبتلا به سکته قلبی (بر اساس علایم بالینی، نوار قلبی و CKMB) بودند. نمونه های پژوهش همگی بالای 40 سال بودند. اندازه گیری آلبومین به روش رنگ سنجی انجام شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های آماری کای دو و مانتل هنسل (Mantel – Hansel) استفاده شد. یافته ها: یک رابطه واضح و معکوس بین سطح آلبومین سرم و خطر بیماری عروق کرونر وجود دارد. میزان پروتیین کمتر از 5/7 گرم در میلی لیتر در گروه مبتلایان به انفارکتوس قلبی بیش از 3/10 برابر گروه شاهد بود (0001/0 P=). نتایج نشان داد که در مبتلایان به انفارکتوس قلبی آلبومین کمتر از 9/4 گرم در دسی لیتر، بیش از 6 برابر گروه شاهد بود (0001/0 P=). این رابطه حتی با در نظر گرفتن سایر عوامل خطر نظیر سیگار نیز وجود دارد (01/0 P=).نتیجه گیری: سطوح پایین تر آلبومین می تواند نشانه ای از آسیب دایمی به عروق و پیشرفت آترواسکلروز و ترمبوز باشد. البته ارتباط بین آلبومین و بیماری عروق کرونر نیاز به بررسی بیشتری دارد.

زمینه و هدف: سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان در زنان می باشد. مهم ترین عامل موثر در پیش آگهی این سرطان گرفتاری گره های لنفاوی می باشد. از آنجا که ارتباط بین ارتشاح لنفوسیتی و پیش آگهی سرطان پستان مورد اختلاف نظر است، این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین واکنش لنفوسیتی استرومال و گرفتاری گره های لنفاوی در کارسینوم داکتال مهاجم درجه یک پستان در سال 1383 در اصفهان انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 182 بافت سرطان پستان فیکس شده در فرمالین و قالب گیری شده در پارافین ارزیابی شدند. نمونه ها بر مبنای تعداد گره های لنفاوی گرفتار و سن، طبقه بندی و سپس ارتباط بین این عوامل و ارتشاح لنفوسیتی استرومال ارزیابی شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری تی، آنالیز واریانس یک طرفه و کای دو استفاده شد.یافته ها: بین واکنش استرومال لنفوسیتی و گرفتاری گره های لنفاوی ارتباط آماری معنی داری مشاهده شد (P=0.001). بین وضعیت یائسگی و ارتشاح لنفوسیتی استرومال ارتباط معنی داری وجود نداشت (P=0.09).نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاکی از آن است که در تومورهایی که ارتشاح استرومال لنفوسیتی شدید دارند، احتمال گرفتاری گره های لنفاوی زیاد می باشد. انجام مطالعات بیشتر پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: رشد طبیعی مهم ترین نشانه تندرستی کودکان و اندازه گیری قد و وزن ساده ترین و مطمئن ترین وسیله ارزیابی آن می باشد. با توجه به اهمیت مساله، مطالعه حاضر با هدف تعیین شاخص های تن سنجی (وزن، قد و شاخص توده بدنی) در دانش آموزان مدارس راهنمایی دخترانه شهر زنجان در سال تحصیلی 1384 ـ 1383 طراحی و اجرا شد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی بر روی 1010 دانش آموز که به روش تصادفی خوشه ای از 10 مدرسه انتخاب شده بودند، انجام گرفت. قد و وزن به روش استاندارد اندازه گیری و سپس شاخص توده بدنی (BMI) محاسبه گردید. اطلاعات با استفاده از نرم افزارهای Excel و SPSS و آزمون های آماری تی و کای دو تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: بررسی 1010 دانش آموز دختر مقطع راهنمایی نشان داد که قد و وزن گروه مورد مطالعه به ترتیب 5/10 و 3/7 درصد زیر صدک 5 مرکز ملی آمار سلامتی (NCHS) و هم چنین 6/0 و 5/4 درصد بالاتر از صدک NCHS 95 قرار داشت، ولی صدک پنجم BMI تقریبا منطبق بر صدک پنجم NCHS بود. 7/21 درصد از افراد کوتاه قد، لاغر و 8/3 درصد آنان چاق بودند 13.5 .(P=0.0001) درصد افراد کوتاه قد از ناحیه یک و 8/7 درصد از ناحیه دو آموزش و پرورش زنجان بودند که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (003/0=P). نتیجه گیری: نتایج این تحقیق و سایر مطالعات در سطح کشور، نشان می دهد که قد و وزن نوجوانان کشور ما کمتر از معیارهای NCHS است که البته این تفاوت ها چشمگیر نمی باشد. با این وجود در صورت استفاده از منحنی NCHS برای جامعه ایران شیوع کم وزنی و کوتاهی قد بیش از حد تخمین زده می شود.

زمینه و هدف: آئروموناس عامل بسیاری از عفونت ها در انسان می باشد که از نمونه های مختلف مواد غذایی حتی آب قابل شرب جدا گردیده است. مطالعات متعددی شیوع آئروموناس را در بیماران اسهالی برابر با شیوع شیگلا و گاهی بیشتر ذکر کرده اند. با توجه به گزارشات متفاوت در این خصوص، مطالعه  حاضر به منظور تعیین میزان آلودگی به پاتوژن های روده ای، به ویژه آئروموناس در اسهال کودکان و تعیین حساسیت آن ها به آنتی بیوتیک طی سال های 1382 تا 1383 در تهران انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه  توصیفی 310 نمونه  مدفوع کودکان زیر10سال مبتلا به اسهال از نظر آئروموناس، پلزیوموناس و هم چنین از نظر سایر باکتری های پاتوژن مانند سالمونلا، شیگلا و اشریشیاکلی آنتروپاتوژن و از نظر انگل های روده ای مورد بررسی قرار گرفتند. حساسیت آنتی بیوتیکی این عامل به روش دیسک دیفوزیون بر روی ایزوله های آئروموناس انجام شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی (آزمون کای دو، تی و دقیق فیشر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان  داد که در کودکان مبتلا به اسهال شیوع آئروموناس 5/4 درصد و بیشتر از سالمونلا و اشریشیاکلی آنتروپاتوژن می باشد و آئروموناس دومین پاتوژن شایع بعد از شیگلا می باشد. تمام سویه های آئروموناس حساس به سفتی زوکسیم، سیپروفلوکساسین، جنتامایسین و مقاوم به آمپی سیلین بودند. نتیجه گیری: گونه های آئروموناس در اسهال کودکان دارای اهمیت اتیولوژیکی بوده و در بررسی باکتریولوژیکی مدفوع، وجود این باکتری می بایستی مدنظر گرفته شود. انجام تحقیقات بیشتر توصیه می گردد.

زمینه و هدف: سیتو مگالوویروس دارای انتشار جهانی است و میزان شیوع آن به عواملی از جمله وضعیت اقتصادی و محل جغرافیایی بستگی دارد. یکی از روش های مهم انتقال این ویروس، خون است. با توجه به شیوع بالای آنتی بادی های ضد ویروس در اهدا کنندگان خون و عدم آگاهی از میزان شیوع سرمی آن در جمعیت استان، این مطالعه جهت تعیین فراوانی آنتی بادی های IgG و IgM ضد سیتومگالوویروس در استان زنجان در سال 1383  انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی بر روی 500 فرد اهدا کنند ه سالم مراجعه کننده به پایگاه انتقال خون انجام شد. اطلاعات دموگرافیک در پرسش نامه ثبت و پس از آزمایش های روتین غربال گری خون های اهدایی، آزمایش آنتی بادی های ضد سیتومگالویروس (IgG ، IgM) با استفاده از کیت رادیم ایتالیا و به روش الایزا انجام گردید و نتایج با استفاده از آزمون های تی و کای دو تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از 500 نمونه مورد بررسی 8/85 درصد مرد و 2/14 درصد زن بودند. آنتی بادی ضد ویروس IgG در 446 نفر (2/89 درصد) مثبت، در 8 نفر (6/1 درصد) منفی و در 46 نفر (2/9 درصد) مثبت ضعیف بود. هم چنین آنتی بادی ضد ویروس IgM در 481 مورد (2/96 درصد) منفی، 17 مورد (4/3 درصد) مثبت و در 2 مورد (4/0 درصد) مشکوک ارزیابی شد. نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای سرمی آنتی بادی ضد سیتومگالوویروس در استان زنجان و پنهان شدن ویروس در داخل سلول های خونی و امکان انتقال آن از طریق خون و فرآورده های خونی به دریافت کنندگان خون، خصوصا افراد دچار نقص ایمنی، ضرورت غربال گری خون های اهدایی از نظر آلودگی به سیتومگالویروس به ویژه در افراد پر خطر توصیه می گردد.

سابقه و هدف: بیمارستان ها حدود 50 تا 80 درصد از کل هزینه بخش بهداشت و درمان را به خود اختصاص می دهند، از این رو ارتقا کیفیت از طریق به کارگیری مکانیزم های بهره وری می تواند در پویایی هر چه بیشتر بیمارستان ها موثر واقع شود. هدف از این پژوهش تعیین مکانیزم های بهره وری در بخش های پشتیبانی بوده است که در سال 1383 در اراک انجام شد. روش بررسی: این پژوهش توصیفی بر روی تمامی بخش های پشتیبانی در سه بیمارستان آموزشی و یک بیمارستان وابسته به تامین اجتماعی در شهر اراک انجام گرفت. در این پژوهش از طریق 8 چک لیست مجزا ساز و کارهای موجود در زمینه ی ارتقای شاخص های بهره وری در بخش استریلیزاسیون، مدارک پزشکی، تغذیه، لندری، کاخداری، انبار دارویی، انبار تجهیزات و نقلیه مورد ارزیابی قرار گرفتند. مکانیزم ها بر اساس برخی از معیارها و شاخص های مهم بهره وری مانند نسبت اشتباهات، نسبت شکایات، نسبت ضایعات و ... در بخش های پشتیبانی چهار بیمارستان مورد تطبیق قرار گرفت. داده ها نیز از طریق نرم افزار Excel مورد تحلیل نهایی قرار گرفتند. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که بیمارستان امام تامین اجتماعی، بالاترین امتیاز مکانیزم های موجود در زمینه بهره وری در بخش های پشتیبانی را با میانگین 1/77 (در حد خوب)، بیمارستان امیر کبیر با 3/47 (در حد متوسط)، بیمارستان طالقانی با 7/42 (در حد متوسط) و بیمارستان ولیعصر (عج) با 7/38 (در حد ضعیف) دارا بوده اند. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد کارآیی و اثر بخشی بیمارستان ها در گرو تدوین استراتژی های ساختاری، فرآیندی و نتیجه در بخش های پشتیبانی و نیز پایش مستمر خدمات است و در این میان تعهد مدیران ارشد و مشارکت همه دست اندرکاران اجرایی بیمارستان نیز ضروری می باشد.