مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان
سال:1380 | دوره:9 | شماره:34 |تعداد مقالات:10

ادم ماکولا شایع ترین علت کاهش بینایی در بیماران دیابتی می باشد. در این مطالعه فراوانی ادم ماکولای مشخص کلینیکی (CSME) در بیماران دیابتی مورد مطالعه قرار گرفت. این مطالعه توصیفی بوده و به صورت مقطعی انجام شده است. جمعیت مورد مطالعه، بیماران دیابتی مرکز دیابت زنجان بودند که در مدت 6 ماه 111 نفر از بیماران در دو مرحله تحت معاینه افتالموسکوپی قرار گرفته اند و سایر اطلاعات نیز از طریق پرسشنامه جمع آوری گردیده است. در نتایج به دست آمده، فراوانی CSME، 17 نفر (9 زن و 8 مرد) بودند که 15.31% بیماران را تشکیل می دادند و 39 نفر از بیماران مبتلا به رتینوپاتی بودند (35.1%). از نظر سنی، اکثریت بیماران (82.36%) بیشتر از 55 سال سن داشتند و 42.07% از بیماران بیشتر از 10 سال از ابتلاشان به دیابت می گذشت. از نظر بیماریهای همراه، ابتلای به چربی خون بالا در 4 نفر (23.52%)، پرفشاری خون 12 نفر (70.58%)، نورپاتی 13 نفر (76.47%)، نفروپاتی 4 نفر (23.52%) وجود داشت.

هپاتیت C از جمله بیماریهای منتقله از طریق خون می باشد. بیماران بخشهای همودیالیز بخاطر روش کارهای تهاجمی، تماس مکرر با خون و مایعات بدن، عدم رعایت احتیاط های همه جانبه، در خطر ابتلا به این بیماری می باشند. این پژوهش یک مطالعه توصیفی، مقطعی است که با هدف تعیین میزان بکارگیری معیارهای پیشگیری از هپاتیت ویروسی C در 5 مرکز عمده همودیالیز تهران با تعداد 657 بیمار همودیالیزی در سال 1378 انجام گردید به 90 نفر پرسنل این بخش ها، پرسشنامه ای به منظور سنجش معیارهای پیشگیری از عفونت ویروسی هپاتیت C جهت تکمیل، داده شد. 33% پرسنل تاکنون دوره آموزشی بخش همودیالیز را نگذارنده بودند، 80% پرسنل از معیارهای پیشگیری و احتیاط های همه جانبه بی اطلاع بودند، 53% پرسنل در حین کار دستکش نمی پوشیدند، 97% آنهایی که دستکش می پوشیدند، دستکش خود را عوض نمی کردند. در سه مرکز، زباله ها به صورت غیر بهداشتی جمع آوری و دفع می گردید و سر سوزن ها درپوشگذاری مجدد می شدند، در 4 مرکز ضد عفونی وسایل و دستگاه های همودیالیز به صورت ناقص انجام می گرفت. در اکثر این بخش ها، معیارهای پیشگیری از بیماری به طور صحیح رعایت نمی شد. بنابراین پیشنهاد می گردد، در اجرای روش های پیشگیری و احتیاط های همه جانبه در این بخش ها جدیت بیشتری صورت پذیرفته و در بدو اشتغال به کار پرسنل، دوره های آموزشی گذاشته و تداوم یابد و در حسن اجرای معیارهای پیشگیری از این بیماری، کنترل و ارزیابی های دقیق به عمل آید.

این پژوهش یک مطالعه توصیفی (K.A.S Survey) می باشد که جهت تعیین میزان آگاهی، نگرش و مهارت افراد مورد مطالعه در زمینه سرطان پستان انجام شد. جامعه مورد مطالعه عبارت بود از کلیه دانشجویان سال اول مرکز تربیت معلم خواهران زنجان که تعداد آنها در زمان انجام پژوهش (نیمسال دوم تحصیلی 79-78)، 145 نفر بود. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه بررسی آگاهی و نگرش (به صورت کتبی) و چک لیست سنجش میزان مهارت در زمینه خودآزمایی سرطان پستان (به صورت مشاهده ای) تکمیل گردید. یافته های پژوهش نشان داد که در زمینه سوالات مرتبط با حیطه شناختی، از حداقل 34 درصد تا حداکثر 94 درصد افراد مورد مطالعه فاقد آگاهی صحیح بوده اند در حالیکه در زمینه سئوالات نگرشی در کل حدود 90 درصد افراد مورد مطالعه دارای نگرش مثبت (موافق) بوده اند. در رابطه با حیطه روانی – حرکتی (مهارت) نیز هیچ کدام از آنها قادر به انجام عمل خودآزمایی پستان به طور صحیح نبودند که علت این امر می تواند عدم ارائه برنامه های آموزش بهداشت مناسب و مؤثر علی رغم وجود نگرش و تمایل بسیار خوب در جامعه مورد مطالعه باشد.

بیماری سل، از جمله بیماری های عفونی مزمن می باشد که با مشکلات متعدد جسمی همراه بوده و درمان طولانی مدت این بیماری هم مستلزم سازگاری مبتلایان است. در این مطالعه، جهت افزایش قدرت سازگاری بیماران، ابتدا با بیمار رابطه برقرار شد تا با شناخت مشکلات آنها به سازش بیماران کمک شود. روش ها: بررسی بر روی 150 بیمار مسلول که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند صورت گرفت. داده ها به وسیله پرسشنامه ها و به صورت مصاحبه های حضوری جمع آوری گردید و سپس بر اساس اولویت مشکلات به دو دسته: مشکلات ناشی از بیماری و مشکلات همراه با درمان تقسیم شدند. نتایج: نشان داد که مهم ترین مشکلات جسمی ناشی از بیماری سل از نظر بیماران به ترتیب احساس ضعف و خستگی (70%)، درد سینه (52%) و سرفه (49.4%) بوده است و با اهمیت ترین مشکلات جسمی ناشی از درمان شامل: درد دست و پا (58.7%)، سرگیجه (54%)، بی حسی و گزگز دست و پا (42.7%) می باشند. همچنین مشکلات جسمی ناشی از درمان با متغیر جنس (P<0.05) و میزان تحصیلات (P<0.05) ارتباط معنی دار آماری نشان داد. بحث: در این مطالعه مشخص گردید که زنان و افراد بی سواد بیشتر از مشکلات درمان سل شکایت داشتند. و عوارض ناشی از درمان که با تظاهرات جسمی همراه بود احتمال می رود که بیشتر ناشی از نقص پیریدوکسین باشد.

زمینه تحقیق: جمعیت رو به افزایش جهان و افزایش بی رویه آن در کشورهای در حال توسعه لزوم مبارزه با رشد جمعیت را آشکار می سازد و تنها در اختیار گذاشتن وسایل پیشگیری از بارداری برای این امر کافی نیست و آموزش عمومی بایستی مد نظر باشد. روش تحقیق: این بررسی توصیفی – مقطعی بر روی یک هزار نامزد ازدواج استان زنجان در سال 1378 به منظور تعیین میزان آشنایی آنها با روشهای ضد بارداری انجام گرفته است. نتایج تحقیق: بیشترین گروه سنی افراد مذکر 25-20 سال مونث زیر 20 سال بودند. بیش از 3/2 زوجین شهرنشین بودند. در مجموع 67.4% جامعه آماری با یک یا چند راه پیشگیری از بارداری آشنا بودند که بیشترین آشنایی با قرص خوراکی (58.9%) بود، قرص خوراکی به نظر آنها بهترین روش پیشگیری از بارداری (34.3%) نیز بشمار می رفت. مراکز بهداشتی و درمانی با 19.9% بیشترین سهم اطلاع رسانی را دارا بودند. در این بررسی 73.4% جمعیت لزوم به آموزش را ذکر نمودند. 73.2% نامزدها تمایل به بارداری بلافاصله را ندارند ولی گروه مذکر تمایل بیشتری به داشتن فرزند بلافاصله بعد از ازدواج را نسبت به گروه مونث داشتند (0.007=P). استنتاج: پیشنهاد می گردد نامزدهای ازدواج، آموزش بیشتری در مورد روش های جلوگیری از بارداری بگیرند. برای دختران این آموزش در سنین پایین تر شروع شود و به پسران در مورد استفاده بیشتر از راه های پیشگیری از بارداری تاکید شود.

به منظور بررسی شیوع انگل های روده ای در نواحی روستایی شهرستان ساری، در سال 1378 مطالعه ای در روستاهای منطقه جلگه ای و جنگلی صورت گرفت. آزمایش مدفوع بر روی 1246 نفر از 28 روستا به 2 روش گسترش مستقیم و روش تغلیظ فرمالین – اتر انجام شد. یافته های حاصل از این بررسی نشان داد که در مجموع 547 نفر (43.9%) به انگل های روده ای مبتلا بودند، شیوع انگل های بیماری زا 28.25% بودند و 132 نفر (24.13%) به بیش از یک گونه انگل مبتلا بودند. در مجموع ژیاردیالامبلیا و بلاستوسیس تیس هومینیس به ترتیب با 17.82% و 8.19% شایع ترین تک یاخته ها و هیمنولپیس نانا و کرم های قلابدار به ترتیب با 3.61% و 2.25% شایع ترین کرم ها می باشند. بالاترین درصد آلودگی به کرم قلابدار در کشاورزان (11%) دیده شد. درصد آلودگی در افراد دیپلم و بالاتر 29.33% و به مراتب کمتر از سایر گروه ها بود (P<0.01). میزان آلودگی در افرادی که از آب لوله کشی استفاده می کردند 41.92% بود (P<0.05).

این پژوهش یک تحقق توصیفی – تحلیلی است که به منظور تعیین نیازهای آموزشی زنان مراجعه کننده به مرکز بهداشتی – درمانی شماره یک شهرستان زنجان در ارتباط با برخی از وسایل پیشگیری از بارداری شامل OCP،IUD ، DMPA و کاندوم صورت گرفته است. در این پژوهش 200 نفر از زنان مراجعه کننده به مرکز بهداشتی – درمانی شماره یک شرکت داشتند. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه پرسشنامه بود که جهت دستیابی به اهداف پژوهش در چهار بخش تنظیم گردید. داده های گردآوری شده با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اکثریت واحدهای پژوهش نیاز به آموزش را در خود احساس می نمایند. همچنین یافته های پژوهش نشانگر آن است که در میان استفاده کنندگان دو روش (کاندوم و OCP) اکثریت واحدهای پژوهش از سطح دانش و عملکرد پایین تری برخوردار بوده و لذا نیاز آموزشی در حیطه های شناختی و روان حرکتی در میان استفاده کنندگان این دو وسیله بیش از استفاده کنندگان دو روش دیگر (IUD و DMPA) می باشد. علاوه براین یافته ها نشان داد که میان برخی از متغیرهای دموگرافیک با میزان دانش و نحوه عملکرد واحدهای پژوهش ارتباط معنی داری وجود دارد.

در یک بررسی توصیفی – تحلیلی به منظور شناخت بعضی از عوامل موثر بر میزان آگاهی، نگرش معلمین مدارس ابتدایی شهر تهران، تعداد 473 معلم از بین معلمین جامعه مورد مطالعه از طریق نمونه گیری تصادفی در پنج منطقه (مناطق 2، 6، 12، 14 و 19) تهران انتخاب و مورد پرسش قرار گرفتند. یافته های بررسی نشان می دهند: متوسط سن معلمین 38.45 سال می باشد، 82% از معلمین مورد مطالعه زن می باشند. 64.7% از معلمین دارای دیپلم و 10.8% دارای مدرک لیسانس و یا بالاتر بودند. میزان آگاهی معلمین در زمینه مسایل بهداشتی دانش آموزان در حد نسبتا خوب بود (80%) و نحوه نگرش آنان متوسط (64%). بین میزان آگاهی با نگرش، رابطه آماری معنی داری وجود داشت (P<0.05). بین میزان آگاهی، نگرش معلمین، با سن، سنوات تدریس، مدرک تحصیلی آنان وجود مراقب بهداشت در مدرسه رابطه معنی داری وجود دارد ولی بین منطقه محل خدمت معلمین و نوع مدرسه با میزان آگاهی و نگرش رابطه معنی داری مشاهده نگردید.

موردی که در این مقاله معرفی می شود خانمی است که به علت تنگی نفس و تپش قلب مراجعه کرده است. با توجه به یافته های بالینی و انجام اکوکاردیوگرافی و کاتتریزاسیون و آنژیوگرافی قلبی جهت ایشان تشخیص کاردیومیوپاتی رستریکتیو داده شد. برای بررسی علت کاردیومیوپاتی رستریکتیو با توجه به بعضی از یافته های بالینی، پاتولژی بیوپسی رکتوم، آمیلوییدوز را تایید کرد. نظر به 100=ESR، آنمی و ضایعات punch out در رادیوگرافی جمجمه، آسپیراسیون مغز استخوان تشخیص میلوم مولتیپل را قطعی نمود.

اپیدمی های گسترده کلرا در سال های 1800 و اوایل 1900 اتفاق افتاده است ویبریو وبای کلاسیک در اوایل 1960 شیوع پیدا کرد در حالیکه بیوتیپ التور در سال 1905 کشف شد و در اواخر 1960 شیوع پیدا کرد و موجب بیماری همه گیر در آسیا، خاورمیانه و آفریقا گردید. کلرا در هندوستان، آسیای جنوب شرقی و افغانستان به صورت آندمیک در آمده است. از این مراکز، بیماری بوسیله راههای دریایی – تجاری و مهاجرت به نقاط دیگر منتقل می شود. انتقال بیماری به وسیله افرادی صورت می گیرد که در مرحله اول بیماری هستند و یا اصولا به شکل خفیف بیماری مبتلا می باشند. تماس فرد به فرد و یا آب و غذای آلوده و بالاخره مگس آخرین مرحله انتقال را انجام می دهد. کنترل بیماری بستگی تام به آموزش و بهبود شرایط بهداشتی دارد. مخصوصا مسایل بهداشتی در رابطه با آب و غذا در درجه اول اهمیت قرار دارند. افراد بیمار را باید از دیگران مجزا نمود، مدفوع آنان باید کاملا ضد عفونی شود و موارد تماس آنان مورد پیگیری قرار گیرد. واکسیناسیون پی در پی به وسیله سوسپانسیون میکروبی غلیظ باکتری، DNA نوترکیب باکتریایی و عصاره لیپوپلی ساکاریدی باکتری موجب حفاظت کوتاه مدت و محدود (معمولا 6 ماه) می گردد. ایمونیزاسیون در موارد مسافرت به کشورها و مناطق آندمیک جهت حفاظت کوتاه مدت توصیه می شود هر چند که مصرف واکسن وبا تحت شرایط خاص و با اجازه مراجع ذیصلاح صورت می گیرد. نظر به اهمیت بیماری وبا در این مقاله جنبه های ایمونوبیولوژی بیماری شامل بیولوژی باکتری مولد وبا، اساس مولکولی و خصوصیات آنتی ژنیک توکسین، مکانیسم عمل سم، پاتوژنز، ایمونیزاسیون و واکسنهای ضد وبا بحث می گردد.