مجله جامعه شناسی ایران
سال:1389 | دوره:11 | شماره:4 |تعداد مقالات:6

مقاله حاضر با ملحوظ داشتن واحد تحلیل «کشور» از جبر بولی استفاده نموده است تا به این پرسش پاسخ گوید که چه ترکیب هایی از معرف های محرومیت نسبی موجب تکوین خشونت سیاسی می شوند؟ رویکرد نظری محرومیت نسبی بر اساس استدلال هایی پیش بینی می نماید که احتمال وقوع خشونت سیاسی در جوامعی که به طور همزمان واجد محرومیت طولی و عرضی اند بسیار بیش از سایر جوامع است. در پژوهش حاضر، این فرضیه منبعث از تئوری های محرومیت نسبی در میان کشورهای مسلمان خاورمیانه در یک دوره زمانی بیست ساله به وسیله تکنیک تحلیل بولی مورد وارسی تجربی قرار گرفت.نتایج تحلیل بولی نشان داد که در دوره مورد مطالعه، دو الگوی علی متفاوت از محرومیت نسبی موجب خشونت سیاسی در کشورهای مسلمان شده اند. اول، ترکیبی از تبعیض گروهی قوی با نابرابری اقتصادی پایین؛ و دیگری، جوامعی که در آنها تبعیض گروهی قوی با توسعه شتابان ترکیب شده است.از سویی دیگر، دستاورد نظری ناشی از کمینه سازی بولی نیز نشان داد که در میان کشورهای تحت مطالعه، وقوع خشونت سیاسی ارتباطی به نابرابری اقتصادی نداشته است. همچنین، تبعیض گروهی علت لازم خشونت سیاسی بوده است؛ یعنی، کلیه کشورهایی که خشونت سیاسی را تجربه کرده اند واجد تبعیض گروهی بوده اند.

مطالعات روستایی در ایران بیشتر متمرکز بر تلقی از روستا به مثابه امری اقتصادی و مادی بوده است. به گونه ای که در نوشته های مطالعات روستایی امر سیاسی به عنوان یک متغیر مستقل و تعیین کننده در تحلیل مسائل و مناسبات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مورد غفلت واقع شده است. مقاله حاضر بر آن است که نشان دهد امر سیاسی نقش مهمی در تفکیک و تمایز میان روستاییان بر مبنای دوست و دشمن داشته و برای نوع و ماهیت امر اجتماعی سهم تعیین کننده ای دارد. در این مقاله تلاش شده تا اثرات و پیامدهای امر سیاسی بر تعاملات و روابط اجتماعی روستاییان بررسی شود.برای تحلیل از روش پدیدارشناسی بر مبنای داده های تولید شده به شیوه مشاهده، مصاحبه و تجربه زیسته استفاده شده است. نتایج نشان می دهند که امر سیاسی، عناصر موجود در زندگی روزمره روستاییان مانند: دوستی و روابط همسایگی، بحث و تبادل نظر، بده بستان اجتماعی، اعتماد و مشارکت را بر مبنای دوست - دشمن گروه بندی کرده است.

در ادبیات جامعه شناسی سیاسی، بین فساد و ثبات سیاسی کشورها رابطه ای پارادکسیکال وجود دارد. عده ای معتقدند که فساد سیاسی زمینه بی ثباتی است، در نقطه مقابل دیگران معتقدند حکام فاسد با توجه به همان قاعده فساد سیاسی، ناراضیان خود را می خرند.این مقاله دیدگاه متعارف را در زمینه رابطه منفی بین فساد و ثبات سیاسی می پذیرد و مدعی است که در رابطه بین فساد سیاسی و ثبات سیاسی عامل نابرابری درآمدی می تواند مداخله گر بوده و تاثیر کنترل فساد سیاسی بر ثبات سیاسی را تشدید کند.مدعیات نویسندگان مقاله با تحلیل داده های موجود که توسط سازمان های بین المللی برای سال های 1996 تا 2009 میلادی در بین 208 کشور جهان گزارش شده مورد آزمون قرار گرفته است. یافته های مقاله فرضیه محققان را در زمینه اثر مثبت کنترل فساد سیاسی بر ثبات سیاسی تایید می کند، علاوه بر این در مورد واسطه گری رابطه بین فساد سیاسی و ثبات سیاسی توسط متغیر نابرابری درآمدی ادعای نویسندگان در مورد کشورهای آسیایی تایید می شود، ولی یافته ها نشان می دهد که ضریب مسیر این عامل در سایر مناطق معنی دار نیست و باید به دنبال عوامل دیگری برای تبیین دقیق تر مکانیسم تاثیرگذاری فساد بر ثبات سیاسی باشیم.

در این تحقیق تاثیر سرمایه اجتماعی و مولفه های آن بر رضایت از زندگی در میان جوانان بررسی شده است. بعد از مروری بر آرای مهمترین نظریه پردازان کلاسیک سرمایه اجتماعی به ارتباط نظری و تجربی بین سرمایه اجتماعی و رضایت از زندگی اشاره شده و در نهایت از رویکردی تلفیقی در این تحقیق استفاده شده است. داده های این تحقیق به روش پیمایشی و از طریق مصاحبه با 410 نفر از جوانان 29-15 ساله مناطق شهری شهرستان پاوه گردآوری شده است. نتایج بخش توصیفی نشان داده است که رضایت از زندگی جوانان در حد متوسط اما سرمایه اجتماعی آنها در حد زیاد است. نتایج بخش تحلیلی هم نشان داد که از میان مولفه های مختلف سرمایه اجتماعی، مولفه «میزان آگاهی و توجه به امور عمومی، سیاسی و اجتماعی» بیشترین نقش تبیین کنندگی را در زمینه رضایت از زندگی دارد.

رفتار شهروندی دانشگاهی دربر گیرنده انجام رفتارهایی چون دیگرخواهی، وجدان، نزاکت، مردانگی و مواردی مانند آن است که هر چند به صورت رسمی در حوزه وظایف رسمی کارکنان تعریف نشده است ولی انتظار می رود کارمندان به انجام چنین رفتارهایی اقدام نمایند، چیزی که در نگه داشت و پویایی دانشگاه از اهمیت بالایی برخوردار است. مقاله حاضر با هدف شناسایی عوامل تاثیرگذار بر رفتار شهروند سازمانی درصدد ارائه راه کارهای عملی برای ارتقای مفهوم مذکور می باشد.روش تحقیق مورد استفاده، پیمایشی بوده و جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه کارمندان اداری و آموزشی دانشگاه اصفهان به تعداد 445 نفر بود که از این میان، 118 نفر بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش آماری مورد استفاده، شامل مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر بوده است و برای محاسبه ضرایب آن، از برآوردهای روش لیزرل استفاده شده است. تجزیه و تحلیل کلیه آمارها و اطلاعات تحقیق حاضر، از طریق نرم افزار Spss 17، صورت گرفته است.نتایج تحقیق نشان داد: رفتار شهروندان سازمانی در حد متوسط رو به پایین می باشد و در این میان، متغیرهای مورد استفاده توانسته اند، 31 درصد تغییرات متغیر تعاملات همکاری جویانه، 51 درصد تغییرات متغیر پیشنهادهای مفید، 73 درصد تغییرات متغیر خودآموزی و 64 درصد تغییرات متغیر جو مطلوب را به عنوان ابعاد رفتار شهروند سازمانی تبیین نمایند.

مطالعه پیرامون ورزش از دهه 1960 مورد توجه جامعه شناسان قرار گرفته است. در این حوزه به مسائل متنوعی از جمله خشونت در ورزش، اقتصاد و ورزش، سیاست و ورزش و بسیاری دیگر از مسائل پرداخته می شود. در این مقاله ما به بررسی مسائل مربوط به جامعه پذیری ورزشی پرداخته ایم و بحث خود را روی عواملی متمرکز کرده ایم که سبب ورود فرد و ادامه فعالیتش در عرصه ورزش می شود. مساله تحقیق را این گونه بیان کرده ایم که: با توجه به نقشی که جامعه شناسان برای عوامل جامعه پذیری در روی آوردن افراد به ورزش قائل اند و نیز اهمیتی که خانواده در فرآیند جامعه پذیری افراد دارد، ورزش به عنوان یکی از الگوهای رفتاری چه تاثیری از عوامل جامعه پذیری، خصوصا خانواده می پذیرد. روش انجام تحقیق پیمایشی بوده و نمونه تحقیق که 400 نفر است از بین ورزشکاران باشگاه های ورزشی شهرستان اهواز انتخاب شده اند.داده های تحقیق با استفاده از روش پیمایشی جمع آوری و با استفاده از آماره های متناسب در نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که میزان ورزشی بودن خانواده، حمایت خانواده از فعالیت های ورزشی، نگرش خانواده در مورد ورزش و میزان پذیرش ورزش در میان اعضای خانواده بر جامعه پذیری ورزشی افراد تاثیر مستقیم دارد.