مطالعات روان شناختی
سال:1387 | دوره:4 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

هدف پژوهش حاضر، شناسایی فشارزاهای شغلی و بررسی روابط ساده و چندگانه آنها با خشنودی شغلی در میان کارکنان یک شرکت صنعتی می باشد. برای تحقق بخشیدن به هدف اول، پرسشنامه ای که در برگیرنده متغیرهای مربوط به عوامل فشارزای شغلی است، با 96 ماده ساخته شد و 200 نفر از کارکنان که به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند، آن را تکمیل کردند. با استفاده از روش آماری تحلیل عوامل 57 ماده و 4 عامل فشارزای شغلی با عناوین بی عدالتی سازمانی، تعارضات بین فردی و گروهی، شیوه های مدیریتی نامناسب و متغیرهای نقش، استخراج شدند. در مرحله دوم، روابط ساده و چندگانه فشارزاهای شغلی، کشف و با خشنودی شغلی در یک نمونه 200 نفری دیگر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج همبستگی های ساده نشان دادند که عوامل فشارزای شغلی همبستگی منفی معنی داری با خشنودی شغلی کار و حیطه های آن دارند. همچنین، نتایج تحلیل همبستگی چندگانه نشان داد که این عوامل، همبستگی چندگانه معنی داری با خشنودی شغلی کلی دارند.

پژوهش های روان شناختی و روان زیست شناختی انجام شده در مورد لذت چندان زیاد نیستند، در حالی که پژوهش های انجام شده در مورد درد و رنج، نسبتا فراوان است. از این رو، هدف این پژوهش بررسی رابطه بین لذت جسمانی و عاطفه مثبت و منفی در دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. بدین منظور، در قالب طرح پژوهشی از نوع همبستگی، 80 نفر (33 مرد و 47 زن) از دانشجویان دانشگاه اصفهان، به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای ارزیابی میزان لذت جسمانی، از مقیاس لذت جسمانی محقق ساخته استفاده گردید. افراد شرکت کننده، 15 روز متوالی به سوالات این مقیاس پاسخ دادند. عاطفه مثبت و منفی نیز با استفاده از مقیاس عاطفه مثبت و منفی واتسون و همکاران (1988) مورد ارزیابی قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که هر اندازه لذت جسمانی دانشجویان بیشتر باشد، عاطفه مثبت آنها نیز بیشتر است. همچنین، لذت از خوبی ها با عاطفه مثبت در زمان گذشته و عاطفه مثبت کلی رابطه دارد و می تواند 6.8 درصد عاطفه مثبت کل را به طور معنی داری پیش بینی کند (P<0.05). اما افزایش لذت جسمانی، رابطه ای با میزان عاطفه منفی نداشت. به نظر می رسد عواطف مثبت، مقوله ای متفاوت از برطرف شدن صرف نیازهای جسمانی باشد. احتمالا آن دسته از فعالیت هایی که لزوما به منظور ارضای نیازهای جسمانی صورت نمی گیرد، می تواند بروز عواطف مثبت را به همراه داشته باشد.

به منظور بررسی رابطه ویژگی های کم دامنه شخصیت با عملکرد و استعداد کارآفرینی 326 نفر از دانشجویان دانشکده های مهندسی (عمران، برق، کامیپیوتر، کشاورزی)، دانشکده های علوم پایه (ریاضی، شیمی، فیزیک، زیست شناسی) و از دانشکده های علوم انسانی (روان شناسی، زبان انگلیسی، اقتصاد، علوم تربیتی) دانشگاه تبریز جهت مطالعه به صورت تصادفی انتخاب شدند. آزمودنی ها از هر دو جنس و در ترم 5 و 6 مشغول تحصیل بودند. برای جمع آوری داده ها از آزمون منبع کنترل راتر، آزمون عملکرد کارآفرینی و آزمون ضریب کارآفرینی، آزمون جامع کارآفرینی، آزمون تحمل ابهام و پرسشنامه جمعیت شناختی استفاده شد. یافته ها نشان دادند دانشجویان دارای استعداد و عملکرد بالای کارآفرینی در ویژگی های نیاز به پیشرفت، نیاز به استقلال، نیاز به نوآوری، ریسک پذیری، قدرت تصمیم گیری با دانشجویان دارای استعداد و عملکرد پایین در کارآفرینی تفاوت معنی دار دارند. این تفاوت در دو ویژگی سطحی شخصیت، شامل تحمل ابهام و محور کنترل تایید نشد.

در زمینه نقش عوامل هیجانی به ویژه هیجان های منفی و نحوه ابراز این هیجان های تجربه شده در بروز بیماری عروق کرونری، تعدادی از مطالعات از وجود ارتباط مثبت میان تجربه هیجانات منفی، بازداری اجتماعی و بیماری عروق کرونری حمایت کرده اند.در پژوهش حاضر، ارتباط اضطراب، افسردگی، خشم و خصومت، بازداری اجتماعی با بیماری عروق کرونری و تعامل آن با عامل جنسیت، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، تعداد 80 نفر از بیماران عروق کرونری (40 نفر مرد و 40 نفر زن) و 80 نفر از افراد سالم (40 نفر مرد و 40 نفر زن) از طریق همتاسازی با گروه بیمار انتخاب شدند. سپس پرسشنامه شخصیتی نئو و پرسشنامه سلامت عمومی درباره ویژگی های جمعیت شناختی بر روی گروه های مورد مطالعه اجرا شد. بررسی نتایج به دست آمده نشان داد که بیماران کرونری قلب از نظر تجربه هیجان های منفی (خشم و خصومت، افسردگی و اضطراب) و بازداری در ابراز این هیجان ها در تعاملات اجتماعی خود، تفاوت معناداری با گروه سالم دارند. علاوه بر این، در پژوهش حاضر یافته هایی در حمایت از نقش خشم و خصومت به عنوان عوامل خطرساز در مردان و زنان ولی به صورت متفاوت پیدا شد. به این صورت که ابراز مستقیم خشم و شدت خشم تجربه شده به عنوان عامل خطرسازی برای مردان و سرکوبی خشم به عنوان عامل خطرساز برای زنان یافته شد. همچنین، مقایسه مردان و زنان مبتلا به بیماری عروق کرونر نشان داد که بین افسردگی و بروز بیماری عروق کرونر در زنان ارتباط وجود دارد، ولی در ارتباط با اضطراب و بیماری عروق کرونر، جنسیت نقشی ندارد.

تحقیق حاضر به منظور بررسی پردازش خودکار و کنترل شده اطلاعات و تاثیر داروهای ضدافسردگی بر این متغیرها در اختلال افسردگی اساسی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی در دامنه سنی 45-15 ساله بود که در شش ماهه دوم سال 1385 به مراکز درمانی و مشاوره استان های اردبیل و آذربایجان شرقی مراجعه کرده بودند، جامعه بهنجار این پژوهش را نیز کلیه افراد سالم دامنه سنی 45-15 این دو استان تشکیل داده اند. 30 نفر از افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی که قبلا به روان پزشک مراجعه کرده و داروهای ضدافسردگی مصرف می کردند و 30 نفر نیز به همین روش از افراد افسرده ای که برای اولین بار به این مراکز مراجعه و در یک ماه اخیر هیچ داروی ضدافسردگی مصرف نکرده بودند، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. 30 نفر نیز از جامعه بهنجار کارکنان دانشگاه محقق اردبیلی به صورتی که از نظر متغیرهای جمعیت شناختی با گروه های مورد مطالعه همتا شدند، به عنوان گروه مقایسه به روش تصادفی ساده انتخاب شده در مرحله بعد آزمون های افسردگی بک، آزمون تکمیل بن واژه جاکوبی، توث و یوهلیناس، آزمون تداعی واژه از مقیاس حافظه و کسلر به ترتیب بر روی آنها اجرا و پس از نمره گذاری، داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک متغیری و آزمون تعقیبی LSD مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که در پردازش خودکار اطلاعات بین دو گروه افسرده و بهنجار، تفاوت معنی داری وجود ندارد. ولی در پردازش کنترل شده اطلاعات بین این دو گروه تفاوت معنی داری وجود داشت. به این صورت که پردازش کنترل شده اطلاعات در بیماران افسرده در مقایسه با گروه بهنجار مختل شده بود. در زمینه تاثیر داروهای ضدافسردگی نیز نتایج این پژوهش نشان داد که بین گروه افسرده تحت درمان دارویی و گروه افسرده ای که برای اولین بار مراجعه می کردند، در این متغیرها تفاوت معنی داری وجود نداشت.

نقش استرس در شروع و تشدید اختلالات روانی، سال هاست که هدف بسیاری از تحقیقات بوده است. از این رو محور چهار DSM-IV-TR به این نوع حوادث اختصاص داده شده است. در این پژوهش تعداد 382 دانشجو از دانشگاه های شهرستان اهواز به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و پرسشنامه ادراک حوادث استرس آور در میان آنها توزیع شد. بعد از جمع آوری داده ها با استفاده از آزمون تحلیل عوامل به روش چرخش واریماکس، عواملی که در جامعه دانشجویان ایرانی (دانشجویان دانشگاه های شهرستان اهواز) وجود دارند، پیدا شدند. نتیجه تحلیل عاملی نشان داد که در جامعه دانشجویان ایرانی، علاوه بر عوامل ذکر شده در محور چهار DSM-IV-TR، عوامل استرس آور دیگری از جمله مسایل مربوط به شکل ظاهری، مسایل مربوط به رسیدن به اهداف مطلوب، سربازی، حاملگی و تصادفات رانندگی نیز وجود دارد.

شخصیت های اسکیزوتایپی و مرزی، به عنوان شخصیت های مرزی روان پریشی، آسیب پذیری بیشتری نسبت به روان پریش دارند. بنابراین، این دو اختلال تا حدودی نیز می توانند با هم همپوش باشند. پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه دو اختلال در جمعیت غیربیمار انجام گرفت. بدین منظور، نمونه ای به حجم 749 نفر (380 نفر گروه مذکر و 369 نفر گروه مونث) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز، انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. شرکت کننده ها به مقیاس شخصیت اسکیزوتایپی (STA) و مقیاس شخصیت مرزی (STB) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیونی چند متغیره نشان داد همه مولفه های سه گانه شخصیت مرزی (عامل ناامیدی، عامل تکانش گری و عامل علایم تجزیه ای و پارانوئیدی وابسته به استرس) در تبیین تغییرات شخصیت اسکیزوتایپی سهم قابل ملاحظه ای دارند. همچنین، از بین مولفه های سه گانه شخصیت اسکیزوتایپی، تنها دو مولفه (عامل سوء ظن پارانوئید/ اضطراب اجتماعی و عامل تجارب ادراکی غیرمعمول) دارای قدرت پیش بینی شخصیت مرزی می باشند و عامل تفکر سحرآمیز فاقد چنین قدرتی است. این یافته ها در راستای تحقیقات قبلی تفسیر گردید و این که همپوشی موجود بین دو اختلال، نشان دهنده یک مانع جدی برای پژوهش مناسب و کافی در مورد این اختلالات می باشد.