پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی
سال:1391 | دوره:18 | شماره:1 (63) |تعداد مقالات:10

هدف این پژوهش بررسی چالشهای درونی و بیرونی جوامع علمی در دانشگاه مازندران بود. در این پژوهش از روش پیمایشی و پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شد. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب، 280 نفر از اعضای هیات علمی و دانشجویان کارشناسی ارشد از میان جامعه ای 1095 نفری به طور تصادفی نمونه گیری شدند. نتایج تحقیق مبین آن است که: 1. میان نگرش استادان و دانشجویان در خصوص چالشهای بیرون از حوزه نظام دانشگاهی تفاوت معناداری وجود ندارد. 2. میان نگرش استادان و دانشجویان در خصوص چالشهای درون دانشگاهی تفاوت معناداری وجود دارد. 3. میان چالشهای درون دانشگاهی و بیرون دانشگاهی جوامع علمی همبستگی معناداری وجود دارد. افزون بر این، نتایج حاکی از پیوستگی و ارتباط مسائل موجود در اجتماعات علمی و نظام اجتماعی جامعه است.

تعاملات و روابط بین دانشجویان و استادان یکی از مهم ترین عرصه های ساختار اجتماعی علم به شمار می آید. هدف از این پژوهش بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر تعاملات و ارتباطات دانشجویان با استادان بود. عرصه های مختلف تعاملاتی با توجه به نظریه های جامعه شناسی علم و با چارچوب نظری بوردیو بررسی شده است. از روش پیمایشی برای ارزیابی تعاملات و ارتباطات استفاده شد. پاسخگویان از میان جامعه دانشجویی دانشگاه شهید چمران اهواز انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان داد که سرمایه ها قابل تبدیل به یکدیگرند و موقعیت فرد در قلمرو اجتماعی علم با توجه به میزان و ترکیب سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی او تعیین می شود و تعاملات و روابط دانشجویان با استادان با میزان سرمایه های آنها در بیرون و درون فضای آکادمیک رابطه مثبت و معنادار دارد. در بخش پایانی مقاله پیشنهادها و راهکارهایی برای تقویت روابط و تعاملات برای توسعه نهاد علمی ارائه شده است.

هدف این پژوهش پیش بینی تقاضا برای آموزش عالی در کشور ایران تا سال 1404 بود. برای این منظور از دو روش کوهرت جمعیت و نرخ مشارکت در آموزش عالی استفاده و تقاضا برای آموزش عالی یا تعداد داوطلبان کنکور برای دانشگاههای کشور به تفکیک جنسیت و مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد پیش بینی شد. نتایج نشان داد که متقاضیان آموزش عالی کشور در 14 سال آینده در مقطع کارشناسی در حال کاهش است، به گونه ای که در سال 1404 تعداد متقاضیان مقطع کارشناسی حدود 600 هزار نفر؛ یعنی نصف متقاضیان کنونی خواهد رسید. سیر نزولی متقاضیان کارشناسی ارشد از دو یا سه سال آینده شروع می شود و در سال 1404 حدودا مشابه سطح کنونی خواهد بود.

دوسوتوانی با عنوان توانایی سازمان در همتراز شدن و موفقیت در مدیریت تقاضاهای تجاری امروز و در آن واحد سازگار بودن با تغییرات محیطی در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش شناسایی مولفه های دوسوتوانی موثر بر عملکرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشگاهها بود. روش پژوهش ترکیبی برای انجام یافتن این مطالعه انتخاب شد. در مرحله کمی با استفاده از تحلیل عاملی مولفه های دوسوتوانی تایید شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که عوامل دوسوتوانی بر ارتقای عملکرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی موثرند.

پاسخگویی بیرونی دانشگاه به معنای تعهد و مسوولیت پذیری آن به منظور تامین خواسته ها و منافع مشروع ذینفعان بیرونی و گزارش دهی به آنان درباره نتایج و دستاوردهای دانشگاه است. پاسخگویی بیرونی مناسب می تواند اعتماد، مشروعیت، مشارکت و حمایت ذینفعان بیرونی دانشگاه را به همراه داشته باشد و در موفقیت و تعالی دانشگاه نقش کلیدی دارد. بر این اساس، هدف این مقاله بررسی شکاف پاسخگویی بیرونی دانشگاههای دولتی از دیدگاه جامعه علمی دانشگاههای «مادر» دولتی شهر تهران است. در مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر شکاف پاسخگویی بیرونی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و در سطح یک نمونه آماری شامل 350 نفر از اعضای هیات علمی، پژوهشگران و دانشجویان دکتری از سه دانشگاه «مادر» دولتی تهران، شهید بهشتی و صنعتی شریف، که به شکل تصادفی انتخاب شدند، بررسی شد. تحلیل داده ها نشان داد که از دیدگاه جامعه علمی، میزان پاسخگویی بیرونی دانشگاههای «مادر» دولتی به ذینفعان بیرونی کلیدی ضعیف است و اختلاف معناداری بین وضعیت آرمانی و وضعیت موجود پاسخگویی بیرونی وجود دارد. بیشترین میزان این شکاف به ترتیب در ارتباط با پاسخگویی دانشگاه به ذینفعان بازار کار، جامعه علمی و جامعه مدنی است. در حالی که پاسخگویی به دولت بیش از حد انتظار است. درنتیجه، دانشگاههای دولتی باید از یک سو شکاف پاسخگویی بیرونی به بازار کار، جامعه علمی و جامعه مدنی را پر کنند و از سوی دیگر، با اتخاذ سیاستها و تدابیر عملی موثری از وابستگی بیش از حد خود به دولت بکاهند.

هدف کلی این پژوهش بررسی مولفه های موثر در شکل گیری مهارتهای توسعه فردی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های کشاورزی دانشگاه تهران بود. برای این مطالعه از روش پیمایشی استفاده شد. پاسخگویان 310 نفر بودند که از جامعه ای آماری 1491 نفره دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه ای با قسمتهای مختلف برای اندازه گیری سازه های مورد مطالعه بود. داده ها با استفاده از روش آماری رگرسیون چندگانه خطی تحلیل شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهارتهای توسعه فردی به میزان چشمگیری در شکل گیری قابلیت اشتغال موثرند که در این خصوص نگرشهای مناسب حرفه ای در ارتباط با کشاورزی مهم ترین نقش را در شکل گیری قابلیت اشتغال دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های کشاورزی داشت.

هدف از اجرای پژوهش حاضر ارزیابی اثربخشی دوره های آموزشی کوتاه مدت مهارتهای کارآفرینی بر دانشجویان و دانش آموختگان استان مازندران بود. بنابراین، پس از مروری جامع بر متون مربوط در قالب روش تحقیق کتابخانه ای و میدانی از پرسشنامه ای با ضریب پایایی 0.95 به منظور جمع آوری داده ها و اطلاعات استفاده شد. همچنین جامعه آماری شامل 1511 نفر از دانشگاهها، مراکز کارآفرینی، اداره کار و امور اجتماعی و جهاد دانشگاهی استان مازندران و نمونه آماری با توجه به محدودیتهای موجود 214 نفر بود. نتایج آزمون آماری فریدمن و تحلیل مدل معادلات ساختاری به ترتیب نشان دادند که حداقل یک زوج از رتبه های میانگین اثرگذاری ابعاد مختلف متغیرهای تحریک انگیزه ها، پرورش ویژگیها و آموزش مهارتها، تفاوت معناداری با یکدیگر دارند و کلیت مدل معادله ساختاری متغیرهای تبیین کننده اثربخشی دوره های آموزشی دانشجویان و دانش آموختگان استان مازندران نیز تایید شده است.